12-02-2024 23:16
Εκπαίδευση
- Κατηγορία: Εκπαίδευση
«Ζυγίζουν» αντιδράσεις για τη συρρίκνωση των ΑΕΙ
Χρήστος Κάτσικας
Η εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής άφησε 48.000 κενές θέσεις εισακτέων μέχρι σήμερα.
Πρυτάνεις έχουν προβλέψει ότι ώς το 2030 θα κλείσουν περίπου 100 τμήματα, δηλαδή τρία πανεπιστήμια μεσαίου μεγέθους, εκκένωση που προσφέρει έτοιμη πελατεία στα ιδιωτικά ΑΕΙ.
Μέσω του νέου χάρτη της Τριτοβάθμιας το υπουργείο Παιδείας θα βάλει οριστικό «λουκέτο» σε πολλές σχολές και μέσω του πολυσυζητημένου Εθνικού Απολυτηρίου μελετά αλλαγή του συστήματος πρόσβασης.
«Μέχρι το 2030 θα κλείσουν περίπου 100 τμήματα. Το ξέρουν όλοι ότι αυτό θα συμβεί, απλώς δεν το ομολογούν. Εχουμε τμήματα με μονοψήφιους εισακτέους». Τα παραπάνω λόγια ανήκουν στον πρύτανη του Πανεπιστημίου Πατρών, Χρήστο Μπούρα, σε συνέντευξή του πριν από ενάμιση χρόνο.
Ο πρύτανης έβλεπε ότι με την εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής μέσα στα πρώτα δύο χρόνια (το 2021 και το 2022) χάθηκαν 28.000 θέσεις στα πανεπιστήμια και απλά επισήμανε αυτό που πολλοί και κυρίως η τότε ηγεσία του υπουργείου Παιδείας (Νίκη Κεραμέως) έκαναν ότι δεν το έβλεπαν.
Λίγους μήνες μετά την «προφητεία» του πρύτανη του Πανεπιστημίου Πατρών, το καλοκαίρι του 2023, οι κενές θέσεις έφτασαν τις 38.000 και τον επόμενο χρόνο, στις τελευταίες πανελλαδικές εξετάσεις (2024) φτάσαμε αισίως τις 48.000 κενές θέσεις. Δηλαδή, αθέατα προς το παρόν, μέσα σε τέσσερα χρόνια η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής θα έχει εξαφανίσει κοντά στα 3 πανεπιστήμια του μεγέθους του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Ιονίου Πανεπιστημίου!
Ιδανική πελατεία
Στο βάθος δεν περιμένει... κήπος, αλλά η αρχή μιας νέας «μαύρης εποχής» για τα δημόσια πανεπιστήμια, που θα έχουν να αντιμετωπίσουν την αποψίλωση, και η αρχή μιας «χρυσής εποχής» για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια που φέρνει το υπουργείο Παιδείας. Γιατί είναι φανερό ότι μετά την εκκένωση... έρχεται για τα δημόσια πανεπιστήμια η συρρίκνωση και για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια (και όχι μόνο) η... πελατεία!
Ο νόμος ν. 4957/ 2022 «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα» για τη λειτουργία των πανεπιστημίων ορίζει ως ένα από τα κριτήρια ύπαρξής τους τον δυσανάλογα μεγάλο ή μικρό ετήσιο αριθμό φοιτητών του εκάστοτε ΑΕΙ σε σύγκριση με τον αριθμό των μελών ΔΕΠ, καθώς και την ιδιαίτερα χαμηλή προτίμηση για εισαγωγή στα προγράμματα σπουδών τυπικής εκπαίδευσης που παρέχουν.
Ας ρίξουμε μια ματιά στο παρόν με τον φακό της μαθηματικής ακρίβειας: οι χιλιάδες αυτές θέσεις εισακτέων που έμειναν κενές έχουν αποψιλώσει μέχρι τώρα περίπου 50-60 τμήματα περιφερειακών πανεπιστημίων και όχι μόνο. Στο σημείο αυτό, το ΥΠΑΙΘΑ, επιδέξια, με τη βοήθεια του μιντιακού λόγου που προβάλλει τα ρετάλια της εκπαιδευτικής πολιτικής του ως νέα μεταρρυθμιστική σταυροφορία, οδηγεί τον προβληματισμό της κοινής γνώμης σε μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία: όσα τμήματα δεν έχουν «φοιτητές-πελάτες» πρέπει να κλείσουν ή να αναμορφωθούν.
Η «επαναχάραξη»
Η αλήθεια είναι ότι από την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, τόσο την προηγούμενη όσο και την τωρινή, πήγαν να ξεκινήσουν την επιχείρηση αναδιάρθρωσης του χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, αλλά η μεν Νίκη Κεραμέως το 2022 δεν τα κατάφερε (βρήκε «τοίχο» από τη συντριπτική πλειονότητα των πανεπιστημίων, παρ’ όλες τις πιέσεις στις διοικήσεις τους, καθώς μόνο το Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδας και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας είχαν εισηγηθεί κλείσιμο ή συγχώνευση τμημάτων) και ο Κυριάκος Πιερρακάκης απλά δεν πρόλαβε γιατί η υλοποίηση των σχεδίων του έπεσε κοντά στις πρόσφατες ευρωεκλογές και κρίθηκε ότι δεν ήταν η κατάλληλη ώρα να διακινδυνέψουν με την «πολιτικά επώδυνη επαναχάραξη του χάρτη των ΑΕΙ».
Οι πληροφορίες της «Εφ.Συν.» για το θέμα αυτό εστιάζουν στο γεγονός ότι το υπουργείο Παιδείας «ζυγίζει» και πάλι την κατάσταση για να εκτιμήσει αν έφτασε η ώρα να προχωρήσει στην επαναχάραξη του χάρτη των ΑΕΙ έτσι ώστε να «ξεμπερδεύει» με τα τμήματα που «θερίστηκαν» από υποψηφίους με το «εργαλείο» της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής.
Το υπουργείο είναι έτοιμο να επιχειρήσει να σύρει τα «κενά» τμήματα στον «ανακριτικό» φακό της Εθνικής Αρχής για την Ανώτατη Εκπαίδευση (ΕΘΑΑΕ), η οποία, σαν έτοιμη από καιρό, αναμένεται να εισηγηθεί μείωση των πανεπιστημιακών τμημάτων της χώρας. Η μείωση αυτή θα εξυπηρετηθεί μέσω του νέου σχεδίου ενοποιήσεων.
Στους φακέλους των εκκρεμοτήτων, εκτός από τη λεγόμενη «Αναδιάρθωση του χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης», υπάρχει και ο φάκελος για το λεγόμενο Εθνικό Απολυτήριο. Τουλάχιστον 10 φορές έχουν αναφερθεί στο θέμα αυτό τόσο ο νυν υπουργός Παιδείας όσο και η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου.
Η «αναχαίτιση»
Ο Κυριάκος Πιερρακάκης μιλάει για «νέα σελίδα» για το εξεταστικό σύστημα, επισημαίνοντας ότι «ανοίγουμε τον διάλογο για το Εθνικό Απολυτήριο, για έναν κοινά αποδεκτό τρόπο πρόσβασης στα ΑΕΙ, συμβατό τόσο με τις διεθνείς τάσεις όσο και με το κεκτημένο των πανελλήνιων εξετάσεων». Τα ίδια αυτά λόγια επανέλαβε τον Ιούλιο του 2023, τον Φεβρουάριο του 2024 και τον Απρίλιο του ίδιου έτους.
Αφού μόνταρε και μάνταρε τα τελευταία χρόνια την Τράπεζα Θεμάτων, το υπουργείο Παιδείας συζητά και πάλι την εισαγωγή στα πανεπιστήμια, εκτός από τις τελικές πανελλαδικές εξετάσεις και από «τις διαβαθμισμένες, με αυξανόμενη βαρύτητα, επιδόσεις των μαθητών και στις τρεις τάξεις του Λυκείου», με προϋπόθεση «τη διασφάλιση ενός αντικειμενικού συστήματος βαθμολόγησης των μαθητών».
Ο στόχος δεν είναι άλλος από το να στηθεί ένας ολοκληρωμένος και «θωρακισμένος μηχανισμός αναχαίτισης» όσων ετοιμάζονται στο μέλλον να χτυπήσουν, καταρχάς, τις πόρτες του Λυκείου, κατά δεύτερον τις πόρτες των πανεπιστημίων.
Ο κερκυραϊκός Δεκέμβρης του 1944
Γράφει ο Χρήστος Γαρουνιάτης (πρώτη δημοσίευση Τρίτη, 13 Δεκεμβρίου 2022) Όπως γενιές ολόκληρες μάθαμε από την κυρίαρχη αστική τάξη και τα συναφή ιστορικά αναγνώσματα του...