Γίνεται δεκάδες μουσικοί, οι περισσότεροι εκ των οποίων ερασιτέχνες, να ερμηνεύσουν ένα μουσικό κομμάτι εξ αποστάσεως, βλέποντας αντί για τους υπόλοιπους μουσικούς την οθόνη του κινητού τους και αντί για τον μαέστρο έναν μετρονόμο;

Μπορεί το σκηνικό να θυμίζει κάτι από Φελίνι, όμως η επιτυχία ήταν απόλυτη: 125 μουσικοί, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων ερασιτέχνες, της Φιλαρμονικής Εταιρείας «Μάντζαρος» της Κέρκυρας, ερμήνευσαν μέσω διαδικτύου το πένθιμο εμβατήριο (ή marcia funebre) Calde Lacrimae του Cesare de Michelis, με το σχετικό βίντεο να δημοσιεύεται το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, οπότε και είθισται να ερμηνεύεται η εν λόγω marcia στους δρόμους της Κέρκυρας.

Με αντίστοιχη επιτυχία, δεκάδες μουσικοί της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κέρκυρας, γνωστής στο νησί ως «Παλαιά», ερμήνευσαν το Adagio του Tomaso Albinoni και τον Amleto του Franco Faccio, με τα δύο βίντεο να αναρτώνται το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής και το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου αντίστοιχα. Στο σύνολό τους οι Κερκυραίοι μουσικοί που αναμείχθηκαν στα σχετικά πρότζεκτ ξεπερνούν τους τριακόσιους

Πώς είναι η αίσθηση της ερμηνείας ενός μουσικού κομματιού μπροστά στο κινητό; Και τι γίνεται όταν τη ζωντανή διεύθυνση της φιλαρμονικής αντικαθιστά το μοντάζ; Πώς γίνεται τέλος τόσοι πολλοί μουσικοί να συγχρονίζονται απόλυτα, ακόμα και αν τους χωρίζουν εκατοντάδες χιλιόμετρα, και τι είναι αυτό που τους κρατάει κοντά, κινώντας την απίστευτη αυτή διαδικασία;

«Τέτοιες δραστηριότητες ξεκίνησαν να κάνουν πρώτες οι μεγάλες ορχήστρες του εξωτερικού. Τότε συνέπεσε η δική μου σκέψη με την πρόταση κάποιων μουσικών που είχαν δει τα σχετικά βίντεο στο διαδίκτυο», μας λέει ο Σπύρος Ρουβάς, αναπληρωτής αρχιμουσικός της Φιλαρμονικής Εταιρείας «Μάντζαρος». «Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι πλησίαζε Πάσχα, μια πολύ σημαντική περίοδος για τον χάρτη δραστηριοτήτων της Φιλαρμονικής, αρχίσαμε σιγά σιγά να γυρίζουμε κάποια δοκιμαστικά, στην αρχή, βίντεο, μέχρι το τελικό μεγάλο πρότζεκτ με το κομμάτι που παίζουμε κάθε μεγάλο Σάββατο πρωί.

»Στα τέλη Μαρτίου βγάλαμε ένα πρώτο βίντεο όπου 25 μουσικοί της φιλαρμονικής ερμήνευαν τον Ύμνο στη Χαρά του Μπετόβεν. Στη συνέχεια δοκιμάσαμε άλλο ένα το οποίο αναρτήσαμε την Κυριακή των Βαΐων και ήταν το απολυτίκιο του Αγίου Σπυρίδωνα με ένα κουιντέτο χάλκινων πνευστών. Το ίδιο σχήμα, μαζί με δύο αφηγητές και έναν βαρύτονο σε ρόλο ψάλτη, κάναμε το Αι γενναίε πάσαι για τη Μεγάλη Παρασκευή. Το τελικό πρότζεκτ ήταν αυτό της Calde Lacrimae με τη συμμετοχή 125 μουσικών. ;Eνα κομμάτι ταυτισμένο με τη φιλαρμονική, το μακροβιότερο στο πασχαλινό ρεπερτόριό μας. Πιθανότατα εκτελείται ήδη από πριν από τον 'Β Παγκόσμιο Πόλεμο, παίζεται κάθε χρόνο εδώ και πάρα πολλές δεκαετίες».

Πατήστε στον παρακάτω σύνδεσμο για το ΒΙΝΤΕΟ https://www.facebook.com/watch/?v=207772753863414

Ποια ήταν η τεχνική διαδικασία που απαιτούταν για την online ερμηνεία του κομματιού; Ο αναπληρωτής Αρχιμουσικός της «Μαντζάρου» εξηγεί: «Οι μουσικοί έπρεπε να βιντεοσκοπούν και να ηχογραφούν ταυτόχρονα τον εαυτό τους. Οι περισσότεροι το έκαναν αυτό με κινητό τηλέφωνο. Ταυτόχρονα, από άλλη ηχητική πηγή άκουγαν με ακουστικά έναν μετρονόμο να κρατάει τον ρυθμό και μία ηχογράφηση του συγκεκριμένου κομματιού από συναυλία, ώστε να έχουν μία ηχητική αναφορά και να παίζουν πάνω σε αυτήν. Επειδή το βίντεο ήταν μεγάλο, κάποιοι μουσικοί αναγκάστηκαν να το στείλουν σε δύο και τρία μέρη τα οποία συνδέσαμε στο μοντάζ.» Όταν το υλικό συγκεντρώθηκε εντός της προθεσμίας, ο ρόλος της μουσικής διεύθυνσης μεταφράστηκε πια στο μοντάζ: «Στο τέλος όλα αυτά ενώθηκαν και έγιναν κάποιες τεχνικές ρυθμίσεις όσον αφορά κυρίως την ένταση του ήχου, μια διαδικασία απαραίτητη επειδή δεν υπάρχει η διάδραση της ζωντανής παρουσίας».

Δεκάδες μουσικοί λοιπόν, κάποιοι ακόμα και εκτός Κέρκυρας, φόρεσαν τα ακουστικά με τον μετρονόμο και την ηχογράφηση, έστησαν απέναντι το κινητό τους τηλέφωνο και ερμήνευσαν την Calde Lacrimae χωρίς να βλέπουν τους υπόλοιπους μουσικούς, χωρίς να παρατηρούν με την περιφερειακή όραση τις κινήσεις του μαέστρου, χωρίς να αισθάνονται τον παλμό της συλλογικής ερμηνείας. Και όμως, το αποτέλεσμα δεν υπολειπόταν τίποτα σε συναισθηματική φόρτιση.

«Είναι μια διαδικασία εξαιρετικά δύσκολη, κατά γενική ομολογία, για ερασιτέχνες μουσικούς. Βοήθησε πολύ η συμμετοχή επαγγελματιών μουσικών που ξεκίνησαν από τη φιλαρμονική και πλέον εργάζονται σε ορχήστρες της Αθήνας αλλά και του εξωτερικού, που έχουν μεγάλη εμπειρία σε αυτά. Γενικά όμως είναι μια διαδικασία πάρα πολύ απαιτητική γιατί καθένας πρέπει να μπει στο κλίμα ενός κομματιού υποκαθιστώντας όλους τους υπόλοιπους, χωρίς τη διάδραση που είναι σημαντικό κομμάτι για να χτιστεί ένα μουσικό έργο», μας λέει ο Σπύρος Ρουβάς, εξηγώντας ότι δεν είναι παρά μια διαδικασία υποκατάστατη της συλλογικής ερμηνείας, όμως «μέσα στις συγκεκριμένες συνθήκες θέλαμε να αφήσουμε μια δράση που να αποτυπωθεί σε στυλ μένουμε στο σπίτι».

Όσο για την ανταπόκριση των μουσικών; «Ήταν συγκινητική, όσον αφορά τόσο την προετοιμασία όσο και την εκτέλεση. Οι περισσότεροι δεν περίμεναν ότι είμαστε τεχνικά ικανοί να φέρουμε εις πέρας αυτή τη διαδικασία. Σίγουρα έπαιξε ρόλο και το γεγονός ότι είναι ένα αγαπημένο κομμάτι για το οποίο όλοι έβαλαν τα δυνατά τους. Περισσότερο η όλη διαδικασία λειτούργησε λόγω του κομματιού.»

Συγκινητική όμως δεν ήταν μόνο η ανταπόκριση των μουσικών αλλά και των Κερκυραίων. Όσοι άλλωστε έχουν μεγαλώσει ή ζήσει μεγάλο διάστημα στο νησί, γνωρίζουν ότι το Πάσχα αποτελεί μια επανεπιβεβαίωση της συλλογικής ταυτότητας των κατοίκων του, μια διαδικασία που «ντύνουν» μουσικά οι φιλαρμονικές. Φέτος αυτή η διαδικασία έλαβε χώρα, στον βαθμό που γινόταν, εξ αποστάσεως: Τα τοπικά κανάλια και τα social media μετέδιδαν ζωντανά εικόνα από τους έρημους δρόμους έξω από τα άδεια κτήρια των φιλαρμονικών, από τα οποία ακούγονταν ηχογραφήσεις των κομματιών που ερμηνεύονται κάθε χρόνο αυτές τις μέρες. Η μουσική ξεχυνόταν επιβλητική στα άδεια καντούνια, ντύνοντας μουσικά τους φάρους των περιπολικών που αναβόσβηναν μανιασμένα για να προλάβουν τυχόν ανθρώπινη συνάθροιση.

Πατήστε στον παρακα΄τω σύνδεσμο για το ΒΙΝΤΕΟ

 https://www.facebook.com/watch/?v=602743803656533

Μεγάλη Πέμπτη 2020: Βίντεο κάτω από το κτήριο της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κέρκυρας. Από τα ηχεία ακούγεται το Adagio του Tomaso Albinoni - Πηγή: Τηλεοπτικός σταθμός START

«Η ανταπόκριση ήταν πολύ σημαντική διότι οι φιλαρμονικές έλειψαν πάρα πάρα πολύ φέτος», σημειώνει ο Σπύρος Ρουβάς. «Σε συνδυασμό με δράσεις όπως το να ακούγονται τα κομμάτια από ηχεία από το κτήριο της φιλαρμονικής, καθώς και τα βίντεο, ήταν κάτι που ο κόσμος ήθελε πάρα πολύ και εν τέλει το επικρότησε».

«Η γενική αίσθηση του Πάσχα στην Κέρκυρα με καραντίνα όμως ήταν μελαγχολική», εξομολογείται ο αναπληρωτής αρχιμουσικός της Μαντζάρου. «Σε όλους κάτι έλειπε. Παρ' όλες τις γκρίνιες, τα παράπονα, τις μικρές υπερβολές που μπορεί να έχουμε δει κατά καιρούς στην Κέρκυρα και αλλού, τελικά έλειπε η ουσία των πραγμάτων, αυτό που πιστεύω πως πρέπει να κρατήσουμε όταν τελειώσουν όλα αυτά».

Info: Η Φιλαρμονική Εταιρεία Μάντζαρος ιδρύθηκε το 1890. Βασισμένη πρωτίστως στην εθελοντική προσφορά και την αγάπη για τη μουσική όλων όσοι την συναπαρτίζουν, παρέχει υψηλής ποιότητας δωρεάν μουσική εκπαίδευση και παιδεία, όπως και οι υπόλοιπες φιλαρμονικές του νησιού, στους νέους και τις νέες της Κέρκυρας. Από τις 11 Μαρτίου, οπότε και έκλεισαν όλες οι εκπαιδευτικές δομές λόγω κορωνοϊού, η διδασκαλία των θεωρητικών μαθημάτων συνεχίζεται μέσω διαδικτύου.

ΠΗΓΗ: topontiki.gr