«Θρήνος», «τραγωδία», «εθνική καταστροφή». Φράσεις που όταν χρησιμοποιούνται για τον αθλητισμό και το ποδόσφαιρο, ηχούν παράταιρες και υπερβολικές.

Όμως, για το δράμα της Βραζιλίας του 1950, ενδεχομένως να μην επαρκούν για να περιγράψουν τα όσα συνέβησαν στο γήπεδο του Μαρακανά και σάρωσαν ολόκληρη τη χώρα.

Εθνική υπόθεση

Για την κυβέρνηση της χώρας, που επιχειρούσε να συστήσει την Βραζιλία ως την μεγάλη δύναμη της Νότιας Αμερικής και για την Ομοσπονδία, που φιλοδοξούσε να δημιουργήσει μια ποδοσφαιρική υπερδύναμη λόγω της μεγάλης ανάπτυξης που γνώριζε το άθλημα, θεωρήθηκε εθνική υποχρέωση η κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου.

Ήταν, άλλωστε, το πρώτο που θα διεξαγόταν μετά τον καταστροφικό Β'Παγκόσμιο Πόλεμο και στο ενδιάμεσο διάστημα η Βραζιλία μετρούσε μεγάλα βήματα, καθώς κατέκτησε 3 κύπελλα Κόπα Αμέρικα, με το τελευταίο απέναντι στην υπερδύναμη της εποχής Ουρουγουάη, την οποία διέσυρε με 5-1 (1949).

Τα πρωτοσέλιδα του τύπου μιλούσαν ήδη για τους νέους Παγκόσμιους Πρωταθλητές και ο δήμαρχος του Ρίο ντε Τζανέιρο εκφωνούσε παιάνες προς τους ποδοσφαιριστές:

«Εσείς, οι παίκτες, που σε λιγότερο από μερικές ώρες θα στεφθείτε πρωταθλητές από εκατομμύρια συμπατριώτες! Εσείς, που δεν έχετε αντίπαλο σε ολόκληρο το ημισφαίριο. Εσείς, που θα υπερβείτε κάθε άλλον ανταγωνιστή. Εσείς, που ήδη σας χαιρετώ ως νικητές».

Σαν χείμαρρος

Στην συγκεκριμένη διοργάνωση, οι 16 ομάδες χωρίστηκαν σε 4 γκρουπ και οι 4 πρώτοι μονομάχησαν μεταξύ τους για την 1η θέση σε έναν "τελικό όμιλο".

Οι Βραζιλιάνοι, εκτός από μια ισοπαλία (2-2) με την Ελβετία στον 1ο όμιλο, ήταν ασταμάτητοι με 4 γκολ απέναντι στο Μεξικό και 2 απέναντι στην ισχυρή Γιουγκοσλαβία. Στον τελικό όμιλο, διέσυραν Ισπανούς και Σουηδούς με 6 και 7 γκολ αντίστοιχα.

Οι δε Ουρουγουανοί, πέρασαν από τον πρώτο όμιλο με μια εμφατική νίκη (8-0) επί της Βολιβίας, όμως πέρασαν ουσιαστικά "άνευ αγώνος" καθώς Τουρκία και Σκωτία δεν συμμετείχαν στην διοργάνωση.  Στη συνέχεια, μέτρησαν μια δύσκολη νίκη (3-2) απέναντι στους Σουηδούς και μια ισοπαλία (2-2) απέναντι στους Ισπανούς.

Στο τελευταίο παιχνίδι, στο κατάμεστο από 200.000 φιλάθλους Μαρακανά, η Βραζιλία θα κατακτούσε το πολυπόθητο τρόπαιο έστω και με ισοπαλία.

Το δράμα

Η Βραζιλία, υπό τις ιαχές των φιλάθλων της, κυριαρχεί και μπαίνει μπροστά στο σκορ στην αρχή του 2ου ημιχρόνου. 

Ντελίριο.

Ο εμβληματικός «μαύρος αρχηγός» Βαρέλα φωνάζει στους συμπαίκτες του, οι οποίοι αρχίζουν να παίρνουν θάρρος και αν βγαίνουν μπροστά. Ψάχνουν και βρίσκουν το γκολ στο 66' με τον Σκιαφίνο.

Ψίθυροι, μουρμουρητό, γκρίνια.

Οι Ουρουγουανοί συνεχίζουν να έχουν το πάνω χέρι, όμως οι ευκαιρίες (και ο χρόνος) λιγοστέουν. Την λύση δίνει ο τραγικός ήρωας του δράματος, ο τερματοφύλακας Μπαρμπόζα της Βραζιλίας.

Μέχρι τότε αλάνθαστος, αλλά 10' πριν το τέλος κάνει μια λάθος εκτίμηση σε εύκολο σουτ του Γκίτζια. 

1-2. Απόλυτη σιωπή.

Στα 10 λεπτά που απομένουν, οι Βραζιλιάνοι δεν βρίσκουν ποτέ την πειθαρχία και τα ψυχικά αποθέματα να αντιδράσουν.

Εθνική κατάρρευση

Στα επόμενα λεπτά, 169 άνθρωποι στο στάδιο δέχονται τις πρώτες βοήθειες και 6 μεταφέρονται στο νοσοκομείο. Σε εθνικό επίπεδο, γίνονται χιλιάδες κλήσεις στην άμεση βοήθεια. Υπολογίζεται επίσημα πως 90 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους είτε από ανακοπή είτε επειδή σε κατάσταση αμόκ έβαλαν τέλος στη ζωή τους. Ανεπίσημες πηγές μιλούν για 200 θύματα από την εθνική τραγωδία.

Ο δε Μπαρμπόσα, έγινε μαύρο πρόβατο. Δεν κατάφερε να συμπεριληφθεί στην αποστολή για το επόμενο Μουντιάλ, ενώ η στάμπα του αποτυχημένου τον ακολούθησε μέχρι το τέλος της ζωής του.

Λίγες μέρες μετά, μια γυναίκα τον έδειξε στην κόρη της, σε εμπορικό κατάστημα: «Βλέπεις τον κύριο; Αυτός φταίει που είμαστε δυστυχισμένοι».

Υπό το πρόσχημα της αποτυχίας έγινε δέκτης ρατσιστικών επιθέσεων, ενώ του απαγορεύτηκε ο σχολιασμός σε παιχνίδια της εθνικής στην τηλεόραση, 53 χρόνια μετά.

Πέθανε πάμφτωχος το 2000, κατηγορούμενος από τους συμπατριώτες του για το «Ναγκασάκι της Βραζιλίας», όπως το αποκάλεσε ο τύπος της εποχής.

Πηγή πληροφοριών: sport-retro