Στη δίνη ενός νέου αιματηρού εμφύλιου μπήκε το Σουδάν, ύστερα από το ξέσπασμα της αναμέτρησης ανάμεσα στις δύο πτέρυγες του αντιδραστικού στρατιωτικού καθεστώτος. Το τελευταίο, μια μεταμόρφωση στην ουσία του παρελθόντος, επιβλήθηκε με το πραξικόπημα του Οκτώβρη του 2021, που ανέτρεψε τη βραχύβια μεταβατική κυβέρνηση που είχε δημιουργηθεί ύστερα από τη μεγάλη λαϊκή εξέγερση του 2019. Ήταν μια εξέγερση αναγεννητική για τη σουδανική κοινωνία, η οποία κλόνισε την πολυετή εξουσία του ισλαμιστή Ομάρ αλ Μπασίρ. Τότε, ύστερα από μήνες μαζικών διαδηλώσεων που ξεκίνησαν με αφορμή την αύξηση της τιμής του ψωμιού, ο στρατός και οι πολέμαρχοι ξεφορτώθηκαν τον Μπασίρ, έδωσαν παραπλανητικές υποσχέσεις στην αστική και αριστερή αντιπολίτευση και υποκρίνονταν πως ήταν διατεθειμένοι να συμμορφωθούν σε μια διαδικασία πολιτικής μετάβασης. Μετά από μια περίοδο παζαριών, ελιγμών και υπόγειων συγκρούσεων στην οποία συμμετείχαν και εξωτερικοί παράγοντες, οι δύο ισχυροί άνδρες του καθεστώτος πέρασαν σε ανοικτή αναμέτρηση. Από τη μια ο επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων Αμπντέλ Φατάχ αλ Μπουρχάν και από την άλλη ο ηγέτης των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF) Μοχάμεντ Χαμντάν Νταγκαλό, γνωστός ως Χεμέτι.
Οι ρίζες της σύγκρουσης βρίσκονται τόσο στις κληρονομιές του παρελθόντος, όσο και σε σύγχρονες αντιθέσεις, στις οποίες παίζουν ενεργό ρόλο ο ιμπεριαλισμός και άλλες εξωτερικές δυνάμεις. Ιδιαίτερα οι ΗΠΑ και η Ρωσία, αλλά και περιφερειακές δυνάμεις στην περιοχή, όπως η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ. Τεράστια και εν πολλοίς τεχνητή χώρα το μεταποικιακό Σουδάν, με πλούσιο υπέδαφος και πολλές άλυτες εθνικές και τοπικές αντιθέσεις και διαιρέσεις, αναζήτησε το ενοποιητικό στοιχείο ύπαρξής του, στον στρατό, στην ισλαμική θρησκεία μετά τα πρώτα ελπιδοφόρα χρόνια της ανεξαρτησίας. Το αποτέλεσμα ήταν να αναδείξει διεφθαρμένες κλεπτοκρατικές ελίτ, οι οποίες προοδευτικά βρέθηκαν να ανταγωνίζονται για το μοίρασμα της εξουσίας και του πλούτου, ενώ η πλειοψηφία των Σουδανών παρέμειναν βυθισμένοι στην απόλυτη φτώχεια. Η απόσχιση του πλούσιου σε πετρέλαια Νότιου Σουδάν, οι διεθνείς κυρώσεις σε βάρος του καθεστώτος Μπασίρ ύστερα από τις σφαγές στο Νταρφούρ, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε συνδυασμό με την πολύχρονη καταπίεση έπαιξαν ρόλο για να πυροδοτηθεί η κοινωνική εξέγερση. Στην εξέγερση, που συμμετείχαν τα μικροαστικά στρώματα, η νεολαία και οι εργάτες, δεν έγινε κατορθωτό να αναδειχθεί μια πολιτική ηγεσία αντάξια των προσδοκιών αυτών που εξεγέρθηκαν. Μοιραία ο έλεγχος πέρασε ξανά στις αντιδραστικές δυνάμεις του παλιού καθεστώτος, οι οποίες ως συνήθως αναζητούν ξένες πλάτες και είναι έτοιμες να γίνουν ενεργούμενα των ιμπεριαλιστών. Αν και δεν είναι σαφές ακόμη σε ποιο βαθμό εξωτερικές δυνάμεις υποκίνησαν τη σύγκρουση, ορισμένα όμως γεγονότα μπορεί να έπαιξαν ρόλο. Η εμπλοκή του Σουδάν στον πόλεμο της Υεμένης στο πλευρό της Σαουδικής Αραβίας, οι σχέσεις με το σιωνιστικό καθεστώς και οι υποσχέσεις στον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών πριν μερικές εβδομάδες για τη δημιουργία στρατιωτικής βάσης στο Πορτ-Σουδάν είναι μερικά από αυτά.
Ανάμεσα σε διασταυρούμενα πυρά στην κυριολεξία, οι λαϊκές μάζες της χώρας καλούνται να αντιμετωπίσουν μια νέα δύσκολη κατάσταση. Η αξιοποίηση της πείρας, αρνητικής και θετικής, της εξέγερσης του 2019 αποτελεί προϋπόθεση για να ξεφύγουν από τις συμπληγάδες της αντιδραστικής αναμέτρησης και να αναζητήσουν έναν δρόμο που θα εγγυάται την ανεξαρτησία και την ακεραιότητα της χώρας, αλλά και την απελευθέρωση του λαού της από τη διεφθαρμένη αντιδραστική ολιγαρχία που αλλάζει συχνά ένδυμα, αλλά παραμένει η ίδια πάντα.
Δ.Π.
ΠΗΓΗ: antigeitonies3.blogspot.com
