Print this page

Αυτοί τάζουν θάλασσες και γεφύρια και στις Βρυξέλλες ολοένα και στενεύουν τον μνημονιακό ζουρλομανδύα

April 30, 2023 574

«Θάλασσα στα Τρίκαλα, τρένο για την Κρήτη» τάζουν Τσίπρας και Μητσοτάκης, επιδιδόμενοι στην καθιερωμένη προεκλογική δημαγωγία, τώρα που τελείωσαν Γεωργούληδες και Κασιδιάρηδες, κάνοντας πως δεν βλέπουν ότι στις Βρυξέλλες η Κομισιόν κόβει ολοένα και πιο στενό τον κορσέ ή καλύτερα τον ζουρλομανδύα των νέων δημοσιονομικών μέτρων, ενός μνημόνιου διαρκείας.

Ούτε ο αστικός Τύπος ασχολείται με το θέμα. Σκόπιμα. Δε θέλει να χαλάσει το πανηγύρι των εκλογών. Ανεξάρτητα από το ποιο κόμμα στηρίζει το κάθε Μέσο, στηρίζουν όλα μαζί το σύστημα. Και το σύστημα απαιτεί να καλλιεργείται στο λαό η ψευδαίσθηση ότι κρατάει δήθεν την τύχη του στα χέρια του και θα την… σιγουρέψει άμα ρίξει το μαγικό χαρτάκι στην κάλπη της 21ης του Μάη.

Προχθές, η Κομισιόν παρουσίασε «νομοθετικές προτάσεις για την υλοποίηση της πιο διεξοδικής μεταρρύθμισης των κανόνων οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ μετά την οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση». Είναι το τρίτο παρόμοιο κείμενο της Κομισιόν και αφορά τους κανόνες οικονομικής διακυβέρνησης που θα ισχύσουν από το 2024.

 

Και το νέο κείμενο της Κομισιόν κινείται στην κατεύθυνση της δημοσιονομικής λιτότητας, σκληραίνοντας τα μέτρα επιβολής της στα κράτη-μέλη, ιδιαίτερα αυτά που έχουν υψηλό λόγο χρέους προς ΑΕΠ.

Το κριτήριο του χρέους καθίσταται κεντρικό και αυτό διακηρύσσεται από την πρώτη παράγραφο του εγγράφου (οι εμφάσεις της Κομισιόν): «Κεντρικός στόχος των προτάσεων αυτών είναι η ενίσχυση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους και η προώθηση της βιώσιμης και συμπεριληπτικής ανάπτυξης σε όλα τα κράτη μέλη μέσω μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων».

«Οι προτάσεις αντιμετωπίζουν ανεπάρκειες του ισχύοντος πλαισίου. Λαμβάνουν υπόψη την ανάγκη μείωσης των ιδιαίτερα αυξημένων επιπέδων δημόσιου χρέους, αξιοποιούν τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την απάντηση της ΕΕ στην κρίση COVID-19 με μέτρα πολιτικής και προετοιμάζουν την ΕΕ για τις μελλοντικές προκλήσεις στηρίζοντας την πρόοδο προς μια πράσινη, ψηφιακή, συμπεριληπτική και ανθεκτική οικονομία, ενώ παράλληλα καθιστούν την ΕΕ πιο ανταγωνιστική» συνεχίζει το κείμενο.

Παραμερίστε τη μπουρδολογία περί… πράσινης και συμπεριληπτικής (;) οικονομίας και επικεντρωθείτε στη λέξη-κλειδί: «ανταγωνιστική». Οι ιμπεριαλιστικές χώρες της ΕΕ πιέζονται απ’ όλες τις πλευρές: από την Κίνα, από τις ΗΠΑ, από τη Ρωσία. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η ενεργειακή κρίση και ο πληθωρισμός οδηγούν τις ευρωπαϊκές ιμπεριαλιστικές χώρες σε απώλεια «εδάφους» σε σχέση με τους βασικούς ανταγωνιστές τους, διότι η ΕΕ δε διαθέτει την ενεργειακή δύναμη της Ρωσίας, τη βιομηχανική και εμπορική δύναμη της Κίνας, την ισχύ του δολάριου ως αποθετικού νομίσματος και του αμερικάνικου χρηματιστικού κεφάλαιου.

Για τη βελτίωση της καπιταλιστικής ανταγωνιστικότητας δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές. Υπάρχει η εξής μία: δημοσιονομική λιτότητα, ώστε να δημιουργηθούν πλεονάσματα που θα ενισχύσουν το κεφάλαιο, και «συγκράτηση» της αξίας της εργατικής δύναμης (μισθοί και εργασιακές σχέσεις). Οποιος ισχυρίζεται το αντίθετο, όποιος υπόσχεται… παραδείσιες πολιτικές στο πλαίσιο του καπιταλισμού και ιδιαίτερα ενός καπιταλισμού σε κρίση, είναι κοινός πολιτικός απατεώνας.

H Koμισιόν σερβίρει, καταρχάς, μία από τα ίδια: «Τα εθνικά μεσοπρόθεσμα δημοσιονομικά-διαρθρωτικά σχέδια αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο των προτάσεων της Επιτροπής. Τα κράτη μέλη θα σχεδιάσουν και θα υποβάλουν σχέδια που θα καθορίζουν τους δημοσιονομικούς στόχους τους, μέτρα για την αντιμετώπιση των μακροοικονομικών ανισορροπιών και μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις προτεραιότητας για περίοδο τουλάχιστον τεσσάρων ετών. Τα σχέδια αυτά θα αξιολογηθούν από την Επιτροπή και θα εγκριθούν από το Συμβούλιο βάσει κοινών κριτηρίων της ΕΕ».

Αυτό το ονομάζει… «ισχυρότερη εθνική οικειοποίηση με ολοκληρωμένα μεσοπρόθεσμα σχέδια, βάσει κοινών κανόνων της ΕΕ». Δηλαδή, τα κράτη-μέλη θα εκπονήσουν μόνα τους τα σχέδια λιτότητας, μετά θα τα ελέγξει η Κομισιόν, για να δει αν ανταποκρίνονται στο «πλάνο» και στο τέλος θα τα εγκρίνει το Συμβούλιο (μη τυχόν και ξεφύγει τίποτα, ιδιαίτερα από καμιά κυβέρνηση που έχει μπροστά της εκλογές). Είναι σαν τον καταδικασμένο σε θάνατο που του επιτρέπουν να επιλέξει τη μέθοδο θανάτωσής του.

Η «εθνική οικειοποίηση» θα δώσει στα κράτη-μέλη «μεγαλύτερα περιθώρια ελιγμών όσον αφορά τον καθορισμό της δικής τους πορείας δημοσιονομικής προσαρμογής και των μεταρρυθμιστικών και επενδυτικών δεσμεύσεων», αλλά θα ενισχυθεί και η «επιβολή της νομοθεσίας εντός ενός διαφανούς κοινού ενωσιακού πλαισίου». Μ’ άλλα λόγια, μας δουλεύουν.

Για να μην πάρει αέρα ο ποπός τους αλλά να θυμούνται ποιος κάνει κουμάντο, ποιος ασκεί την επιτροπεία, ποιος έχει τον τελικό λόγο, «τα κράτη μέλη θα υποβάλλουν ετήσιες εκθέσεις προόδου για τη διευκόλυνση της αποτελεσματικότερης παρακολούθησης και επιβολής της υλοποίησης των εν λόγω δεσμεύσεων». Μην βιαστεί κανείς να πει ότι αυτά προβλέπονταν (το περιβόητο «ευρωπαϊκό εξάμηνο»), γιατί αν προβλέπονταν δε θα χρειαζόταν να επαναληφθούν με τόση έμφαση. Ρητά αναφέρεται ότι αυτές είναι πρόσθετες απαιτήσεις που θα ενσωματωθούν στο «ευρωπαϊκό εξάμηνο».

Μετά ακολουθεί η διαφοροποίηση, «λαμβανομένων υπόψη των διαφορετικών δημοσιονομικών προκλήσεων». Ανάλογα με το μάγουλο και το μπάτσο, όπως λέει μια λαϊκή έκφραση. «Η δημοσιονομική κατάσταση, οι προκλήσεις και οι οικονομικές προοπτικές διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των 27 κρατών μελών της ΕΕ. Συνεπώς δεν μπορεί να λειτουργήσει μια ενιαία προσέγγιση», ξεκαθαρίζει η Κομισιόν. Αυτό έλειπε, η Γερμανία και η Γαλλία να μπουν στην ίδια μοίρα με την Ελλάδα και την Πορτογαλία.

Σε τι έγκειται η διαφοροποίηση; Στο έλλειμμα και στο χρέος. «Για τα κράτη μέλη με δημόσιο έλλειμμα κάτω του 3% του ΑΕΠ και δημόσιο χρέος κάτω του 60% του ΑΕΠ, η Επιτροπή θα τους παράσχει τεχνικές πληροφορίες για να διασφαλιστεί επίσης και μεσοπρόθεσμα η διατήρηση του δημοσίου ελλείμματος κάτω από την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕΠ». Στην πραγματικότητα, ούτε αυτή την παρέμβαση πρόκειται να κάνει η Κομισιόν στη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ολλανδία. Δεν της το επιτρέπουν. Ούτε καν στην Ιταλία, που έχει και έλλειμμα και χρέος δεν μπορεί να επιβάλει δημοσιονομικούς κανόνες. Απλώς πρέπει να δικαιολογήσει τη θέση της και καμώνεται πως τάχα θα δώσει «τεχνικές πληροφορίες» (που δεν τις έχουν ανάγκη οι ισχυρότερες ιμπεριαλιστικές οικονομίες).

Μετά αρχίζει η… σφαγή: «Για κάθε κράτος μέλος με δημόσιο έλλειμμα άνω του 3% του ΑΕΠ ή δημόσιο χρέος άνω του 60% του ΑΕΠ, η Επιτροπή θα εκδώσει ειδική για τη χώρα “τεχνική πορεία“. Η πορεία αυτή θα επιδιώκει να διασφαλίσει ότι το χρέος θα τεθεί σε εύλογη πτωτική τροχιά ή θα παραμείνει σε συνετά επίπεδα, και ότι το έλλειμμα θα παραμείνει ή θα μειωθεί και θα διατηρηθεί κάτω από το 3% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα».

Εδώ ανήκει, φυσικά, και η Ελλάδα. Και ο δημοσιονομικός ζουρλομανδύας είναι στενός: «Οι εν λόγω τεχνικές πορείες και τεχνικές πληροφορίες θα καθοδηγήσουν τα κράτη μέλη κατά τον σχεδιασμό των πολυετών στόχων δαπανών που θα συμπεριλάβουν στα σχέδιά τους. Θα εφαρμοστούν κοινές διασφαλίσεις για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους. Οι τιμές αναφοράς του 3% και του 60% του ΑΕΠ αντίστοιχα για το έλλειμμα και το χρέος θα παραμείνουν αμετάβλητες. Ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ θα πρέπει να είναι χαμηλότερος στο τέλος της περιόδου που καλύπτεται από το σχέδιο απ’ ό,τι στην αρχή της εν λόγω περιόδου· επίσης, θα πρέπει να εφαρμόζεται ελάχιστη δημοσιονομική προσαρμογή ύψους 0,5% του ΑΕΠ ετησίως ως επίπεδο αναφοράς όσο το έλλειμμα παραμένει πάνω από το 3% του ΑΕΠ. Επιπλέον, τα κράτη μέλη που επωφελούνται από παρατεταμένη περίοδο δημοσιονομικής προσαρμογής θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι η δημοσιονομική προσπάθεια δεν θα αναβληθεί για τα τελευταία έτη».

Προσέξτε το τελευταίο: «θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι η δημοσιονομική προσπάθεια δεν θα αναβληθεί για τα τελευταία έτη». Μ’ άλλα λόγια, καμιά χαλάρωση όταν θα πλησιάζουν εκλογές και τα κόμματα που ασκούν τη διακυβέρνηση θα πρέπει να διεκδικήσουν την επανεκλογή τους. Ο κοινοβουλευτικός κύκλος δε θα πρέπει να επηρεάζει τη δημοσιονομική και ευρύτερα την οικονομική πολιτική.

Μόνο σε έκτακτες συνθήκες, όπως π.χ. η πανδημία του κοροναϊού, θα επιτρέπεται απόκλιση από τους στόχους. Οχι όμως με πρωτοβουλία και ελεύθερη απόφαση του κράτους-μέλους, αλλά μόνο κατόπιν εισήγησης της Κομισιόν και απόφασης του Συμβουλίου, που είναι τα μόνα αρμόδια όργανα να αποφασίζουν πότε θα επιτρέπεται να ξεκινήσει μια περίοδος απόκλισης και πότε αυτή θα ολοκληρώνεται: «Οι γενικές και ειδικές ανά χώρα ρήτρες διαφυγής θα επιτρέπουν αποκλίσεις από τους στόχους δαπανών σε περίπτωση σοβαρής επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας στην ΕΕ ή στη ζώνη του ευρώ συνολικά ή εξαιρετικών περιστάσεων που εκφεύγουν του ελέγχου του κράτους μέλους με σημαντικό αντίκτυπο στα δημόσια οικονομικά. Το Συμβούλιο, βάσει σύστασης της Επιτροπής, θα αποφασίσει σχετικά με την ενεργοποίηση και την απενεργοποίηση αυτών των ρητρών».

Ολα αυτά δεν αποτελούν κάποιο ευχολόγιο απευθυνόμενο στα κράτη-μέλη. Δεν εναπόκειται στην καλή τους θέληση να φορέσουν τον δημοσιονομικό ζουρλομανδύα. Υπάρχει το… νοσηλευτικό προσωπικό που θα φροντίσει να τους τον φορέσει με το ζόρι. Οι διατυπώσεις γίνονται πιο σκληρές σε σχέση με τα προηγούμενα έγγραφα της Κομισιόν. Γίνεται πλέον λόγος για επιβολή:

«Πρόνοια για αποτελεσματικά μέτρα επιβολής

Οι κανόνες απαιτούν εφαρμογή. Ενώ οι προτάσεις παρέχουν στα κράτη μέλη τη δυνατότητα μεγαλύτερου ελέγχου στην κατάρτιση των μεσοπρόθεσμων σχεδίων τους, προβλέπουν επίσης ένα αυστηρότερο καθεστώς επιβολής για να διασφαλίσουν ότι τα κράτη μέλη εκπληρώνουν τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν στο πλαίσιο των μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών-διαρθρωτικών σχεδίων τους».

Φυσικά, καμιά Κομισιόν και κανένα Eurogroup δεν πρόκειται να εφαρμόσει καθεστώς επιβολής στη Γερμανία ή στη Γαλλία, αν αποκλίνουν από τους στόχους. Το πολύ να εκδοθεί καμιά τυπική ανακοίνωση για να τηρηθεί το… πρωτόκολλο. Το έχουμε δει και παλιότερα το έργο, όταν αυτές οι ηγέτιδες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις της ΕΕ παραβίασαν κοινοτικούς κανόνες για το έλλειμμα ή για τις εθνικές επιχορηγήσεις προς τη βιομηχανία. Ο ζουρλομανδύας προορίζεται για τις χώρες της δεύτερης ταχύτητας, για τις χώρες της εξαρτημένης περιφέρειας της Ευρωένωσης. Κι επειδή στη χώρα μας υποστήκαμε τα Μνημόνια, μπορούμε εύκολα να αντιληφθούμε (αν δεν φοράμε παρωπίδες) ότι λόγος γίνεται για ένα νέο, διαρκές Μνημόνιο, με σκληρές διαδικασίες επιβολής του:

«Για τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά το δημόσιο χρέος, οι αποκλίσεις από τη συμφωνηθείσα πορεία δημοσιονομικής προσαρμογής θα οδηγήσουν εξ ορισμού στην κίνηση διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Η μη τήρηση των μεταρρυθμιστικών και επενδυτικών δεσμεύσεων που δικαιολογούν την παράταση της περιόδου δημοσιονομικής προσαρμογής θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα τη συντόμευση της περιόδου προσαρμογής»!

Οπως σημειώνει η Κομισιόν, «η ταχεία επίτευξη συμφωνίας για την αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ και άλλων στοιχείων του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα στην τρέχουσα κρίσιμη συγκυρία για την οικονομία της ΕΕ». Η διαδικασία θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέσα στο 2023, ώστε ο νέος δημοσιονομικός ζουρλομανδύας ν’ αρχίσει να εφαρμόζεται από το 2024.

Απ’ όλους τους ευρωπαράγοντες αναμένονται με αγωνία οι γερμανικές προτάσεις, που προεξοφλείται ότι θα είναι σκληρότερες απ’ αυτές της Κομισιόν και στο σκέλος των μέτρων και στο σκέλος της επιβολής. Θα προβλέπουν, δηλαδή, συγκεκριμένα σκληρά οικονομικά τιμωρητικά μέτρα. Ετσι γίνεται πάντοτε. Η κοιτίδα του ευρωπαϊκού μονεταρισμού και της δημοσιονομικής ορθοδοξίας καταθέτει πολύ πιο σκληρές προτάσεις κι ύστερα, πάνω στο παζάρι, κάνει μικρές υποχωρήσεις και επιβάλλει αυτό που εξαρχής είχε σχεδιάσει.

Αυτή είναι η πραγματικότητα, όπως προκύπτει από το τελευταίο έγγραφο της Κομισιόν. Μια πραγματικότητα εντελώς αντίθετη από τις εικόνες ενός ειδυλλιακού μέλλοντος, που ζωγραφίζουν οι επαγγελματίες της πολιτικής προπαγάνδας των αστικών κομμάτων και περιγράφουν από τα προεκλογικά μπαλκόνια οι γκεμπελίσκοι ηγέτες τους.

ΠΗΓΗ: Eksegersi.gr

Καββαδίας

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.