Η αστεγία συνεχίζει να αποτελεί ένα από τα πλέον μελανά στοιχεία των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ο αριθμός των ανθρώπων που αναζητούν κάθε νύχτα στέγη την τελευταία δεκαετία αυξήθηκε κατά 70%, καθώς οι άστεγοι ξεπερνούν τα 4 εκατομμύρια, κάτι λιγότερο από τον πληθυσμό των τριών Βαλτικών χωρών!
Το πρόβλημα συνδέεται με τη φτώχεια και την περιθωριοποίηση καθώς και με την ποιότητα και ποσότητα ενός κράτους πρόνοιας που φθίνει και αφυπνίζεται μόνο όταν βρίσκεται μπροστά στα αδιέξοδα φυσικών καταστροφών και πανδημιών. Ωστόσο, ούτε η οικονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία του Covid-19 εμπόδισε τους μηχανισμούς της αγοράς να αυξήσουν τις τιμές των κατοικιών, αφού μέσα στο δεύτερο τρίμηνο του 2020, όταν ήταν ήδη σε εξέλιξη το πρώτο κύμα πανδημίας, οι τιμές κατοικιών αυξήθηκαν κατά 5% και στην ευρωζώνη και κατά 5,2% στην Ε.Ε. των 27.
Τα ανωτέρω στοιχεία περιλαμβάνονται σε έκθεση της Επιτροπής Αναφορών (PETI) του Ευρωκοινοβουλίου, που τίθεται σήμερα σε συζήτηση και σε ψηφοφορία στην Ολομέλεια του Σώματος. Σύμφωνα με την έκθεση, «η αιτία της μεγάλης αύξησης των αστέγων ανάγεται στη συνδυασμένη επίδραση του αυξανόμενου κόστους στέγασης, των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης, της μείωσης της κοινωνικής προστασίας και της ανεπάρκειας των πολιτικών για τους αστέγους».
Ξεπερνούν τα τέσσερα εκατομμύρια στην Ευρώπη, άγνωστο πόσοι είναι στην Ελλάδα. Τους είχαν υπολογίσει στις 40.000 και πάνω από τις 15.000 στην Αθήνα. Οι περισσότεροι τους σκέφτονταν κυρίως το χειμώνα, μόλις άρχιζαν να φθάνουν τα πρώτα κρύα στην Ευρώπη. Πρώτα στο Βορρά και μετά στο Νότο. Τις μέρες αυτές, τους σκέφτονται για έναν ακόμη πιο σοβαρό λόγο. Την πανδημία.
«Πάνω από 4 εκατομμύρια άστεγοι ζουν αυτή την στιγμή στην Ε.Ε., οι οποίοι αντιμετωπίζουν ιδιαίτερο κίνδυνο λόγω του COVID-19, προειδοποιούν τα μέλη της επιτροπής Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και καλούν τα κράτη-μέλη της Ενωσης να λάβουν μέτρα για την εξάλειψη της αστεγίας ως το 2030», λέει την Πέμπτη η σχετική ανακοίνωση από τις Βρυξέλλες.
Αόρατος εχθρός η πανδημία. Ευάλωτοι οι άστεγοι. Εκτεθειμένοι στο κρύο, στη ζέστη, με κλονισμένο πολλές φορές ψυχικό κόσμο με λιγοστό κουράγιο, με εύθραυστη υγεία, με φανερές ή κρυφές επιπλοκές, αλλά πάντα τα εύκολα θύματα του κοροναϊου. Συνέβαινε στην Ελλάδα ό,τι συνέβαινε και στην Ευρώπη. Μόλις κατέληγαν στο δρόμο λίγοι τους αναγνώριζαν, λιγότεροι τους θυμούνταν, ελάχιστοι πια τους έβλεπαν. Παρέμεναν αόρατοι, εμφανίζονταν σε κάποιο συσσίτιο και πάλι χάνονταν χωρίς να αποζητούν τη βοήθεια κανενός. Αόρατοι στη ζωή, αόρατοι και στο τελευταίοι ταξίδι.
Πριν 10 χρόνια, στην Ευρώπη αλλά και στην Ελλάδα, οι γωνιές των δρόμων μετατράπηκαν σε καταφύγια ανθρώπων. Μάλιστα στην Αθήνα, όπως λένε άνθρωποι που χειρίζονταν τότε το μεγάλο αυτό κοινωνικό πρόβλημα, βλέπαμε μία αύξηση του αριθμού των αστέγων.
Αλλά δεν ήταν μόνο ποσοτική η διαφοροποίηση αλλά και ποιοτική, αφού πλέον στους δρόμους είχαμε τους «νεο-άστεγους», ανθρώπους, δηλαδή, παραγωγικούς, με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, με σπίτι, δουλειά, που είχαν μία επαρκή προηγούμενη ζωή αλλά η κρίση τούς έπληξε και τα έχασαν όλα.
Σχεδόν ένας στους δύο αστέγους είχε παιδιά ενώ το 24,8% δούλευε σε τεχνικά επαγγέλματα και στον κατασκευαστικό τομέα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, την εποχή που η Ελλάδα βυθιζόταν στο μνημόνιο, το 64,8% των ανθρώπων που βρέθηκαν στο δρόμο ήταν άστεγοι για λιγότερο από δύο χρόνια, με τους περισσότερους από τους μισούς να κινούνται στις περιοχές του ιστορικού κέντρου.
