Το σχόλιο της Δευτέρας: Αυτό ακριβώς είναι η αξιολόγηση!
Tου Θοδωρή Μαυρίδη, aπό selidodeiktis
Όσο και να έχουμε αναλύσει τους νόμους της αξιολόγησης των σχολικών μονάδων, όσο και να έχουμε αποτυπώσει με μελανά χρώματα το τι θα φέρουν, είναι άλλο να το λέει κανείς και άλλο να το βλέπει να γίνεται. Όταν η πρώτη εικόνα από την εφαρμογή του νόμου στην πράξη, λοιπόν, ωχριά μπροστά και στις χειρότερες προβλέψεις, είναι λίγο σοκαριστικό.
Υπάρχουν σχολεία όπου η διοίκηση φέρεται «βασιλικότερα του βασιλέως». Κάνει επίδειξη άσκησης εξουσίας, αποδοχής και εφαρμογής των κανόνων του σχολείου της αγοράς και του ρόλου του μάνατζερ που τους εφαρμόζει, κλίνει γόνυ υποταγής στην διοικητική και κυβερνητική ιεραρχία. Ανταγωνισμός, απειλές, εντολές, συμμόρφωση με τους δείκτες σε βάρος της παιδαγωγικής διαδικασίας, εμπάθεια για συλλόγους καθηγητών και δασκάλων που στάθηκαν απέναντι με την αξιοπρέπεια της απεργίας – αποχής. Αλλού Διευθυντές εκθειάζουν τα σχολεία τους έναντι των άλλων, αλλού μετατρέπουν την αποτίμηση στο «επόμενο βήμα» της ατομικής αξιολόγησης. Αποτέλεσμα αυτών είναι να φανεί, πώς θα είναι η αξιολόγηση από όλο τον διοικητικό μηχανισμό, τόσο για τη σχολική μονάδα όσο και μετέπειτα για τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς.
Πρόκειται για τις δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος. Στη μια οι δάσκαλοι οι καινοτόμοι που συμμετέχουν σε όλα τα προγράμματα, σε όλους τους διαγωνισμούς και στο κυνήγι χορηγών έχουν επιτυχίες. Στην άλλη όψη η ενοχοποίηση των εκπαιδευτικών για όλα τα δεινά και η ύμνηση του διευθυντικού δικαιώματος και του καλού μάνατζερ. Είναι αρνητικό οι εκπαιδευτικοί να χάνουν τον καιρό τους σε συζητήσεις μεταξύ τους στους συλλόγους. Ο ανταγωνισμός θα τους κάνει καλύτερους, και το μάζεμα προσόντων. Αυτά και οι καινοτομίες μετράνε!
Ποιος ασχολείται με το γίνεται μέσα στην τάξη, στην παιδαγωγική και μαθησιακή διαδικασία. Τι κι αν διαβάζει ο Γιαννάκης ή δεν καταλαβαίνει η Αϊσέ. Γιατί να σκοτιστούμε, τόσο λίγο που μετράει στα πόιντς στις ρουμπρίκες του Υπουργείου. Ποιος φταίει για τις σχέσεις μεταξύ εκπαιδευτικών; Μήπως που δε φτάνει ο μισθός και η κρίση με την πανδημία μας φτωχαίνουν όλο και περισσότερο; Μήπως που δεν προλαβαίνουν να ανταλλάξουν εμπειρίες και σκέψεις; Αυτά είναι παλιάς κοπής. Η αγορά θέλει να κάνεις πολλά και να ζητάς λίγα.
Γιατί δεν εφαρμόστηκαν οι καινοτόμες διδακτικές πρακτικές κατά της Κεραμέως και της διοίκησης; Γιατί δεν εφαρμόστηκαν πρακτικές διαφοροποιημένης μάθησης; Τι κι αν ο Γιαννάκης προσπαθεί να ζεστάνει τα χέρια του, να ξεχάσει την κοιλιά του που γουργουρίζει και η Αϊσέ στο σπίτι έχει άλλα πέντε αδέλφια και κανένα υπολογιστή; Η webex πέτυχε! Οι εκπαιδευτικοί απέτυχαν. Οι μαθητές απέμειναν με νεκροζώντανη μνήμη, αίσθηση και γνώση.
Κι όσο για τους γονείς; Μα αυτοί οι δάσκαλοι γιατί δεν τους καλοπιάνουν; Γιατί δεν τους λένε ότι θέλουν να ακούσουν; Αυτό το «Η Γεωργία είναι πολύ καλό παιδί, αλλά….» Πότε θα μάθουν πια να τους συμπεριφέρονται σαν πελάτες; Ο πελάτης έχει πάντα δίκιο.
Μα και στα θετικά που καταγράφουν ορισμένοι διευθυντές, αυτοί της άλλης όψης του νομίσματος, αντίστοιχα επιχειρήματα χρησιμοποιούν. Οι εκπαιδευτικοί έχουν καλλιεργήσει τη συνεργασία και κλίμα σεβασμού και εμπιστοσύνης μεταξύ τους, με τους μαθητές και τους γονείς. Γιατί … έκαναν μαζί σεμινάρια, συνεργάστηκαν στο μπαζάρ για την εκδρομή κλπ κλπ. Φυσικά αν βρέθηκαν μαζί σε κάποια κινητοποίηση δε μετράει. Όταν η δημιουργικότητα εξορίζεται από το μάθημα πρέπει το κενό να καλυφθεί με δημόσιες σχέσεις και ενέργειες διάχυσης και προβολής καλών πρακτικών. Όσο περισσότερο το σχολείο θα απονεκρώνεται από κάθε ικμάδα και ζωντάνια τόσο θα ευημερούν οι δείκτες της αξιολόγησης….
Την χρονιά που τα σχολεία ήταν κλειστά για μήνες, οι εκπαιδευτικοί πάλευαν με θεούς και δαίμονες, ο εγκλεισμός έπεφτε σαν κουρτίνα να οδηγεί ακόμα και μαθητές σε αυτοκτονίες και ας κερδοφορούσαν πάνω σε όλη αυτήν την καταστροφή οι συμφωνίες της Κεραμέως με την Cisco, οι εκπαιδευτικοί τελικά δεν ήταν αρκετά καλοί στην δουλειά τους… παρά τα πολλά ευχαριστώ που εισέπραξαν. Είναι σαν τα χειροκροτήματα που έδωσαν στην αρχή της πανδημίας στους γιατρούς για να μετατρέψουν μετά σε δακρυγόνα, όταν διεκδικούσαν περισσότερα χρήματα για την υγεία.
Δεν χρειάζεται να καταθέσουμε τις δεκάδες δράσεις που έκαναν οι εκπαιδευτικοί αυτών των σχολείων για την ψυχική υγεία των μαθητών τους λόγω του εγκλεισμού. Είναι αλήθεια πολύ συγκινητικό όταν τα δει κανείς μαζεμένα όλα αυτά που έκαναν πέρυσι οι εκπαιδευτικοί σε αυτά τα σχολεία. Αλλά δεν χρειάζεται να τα αναλύσουμε, γιατί ξέρουμε σε όλα τα σχολεία τι κάναμε όλες και όλοι για τους μαθητές μας.
Δεν χρωστάμε πουθενά να επιχειρηματολογήσουμε ότι οι εκπαιδευτικοί εφάρμοσαν τη μια πρακτική ή την άλλη. Ούτε πρέπει να εξηγήσουμε και να πείσουμε ότι οι εκπαιδευτικοί νοιάζονταν για κάθε παιδί ξεχωριστά και έκαναν ότι μπορούσαν για να μην αφήσουν κανένα πίσω. Ούτε οφείλουμε να αποδείξουμε το αν προσπάθησαν να έχουν συνεργασία μεταξύ τους και με τους μαθητές, γονείς και κοινωνία. Όλα αυτά τα γνωρίζουμε πολύ καλά τόσο εμείς οι εκπαιδευτικοί όσο και οι μαθητές μας και οι γονείς τους. Ξέρουμε τι κάνουμε κάθε μέρα, κάθε βδομάδα και κάθε χρόνο στα σχολεία που ζούμε.
Και φυσικά όλα αυτά τα ξέρει και η διοίκηση των σχολείων, αλλά και το Υπουργείο και τα «think-tanks» των υπερεθνικών οργανισμών που βγάζουν τις εκθέσεις τους.
Και όπως φαίνεται μας μισούν γι’ αυτόν τον λόγο. Διότι κρατάμε τα σχολεία όρθια ακόμα και τις πιο δύσκολες περιόδους, όπως αυτές τις χρονιές των κλειστών σχολείων, της πανδημίας, της κρατικής τρομοκρατίας, της φτώχειας και της καταπίεσης. Διότι δίνουμε ελπίδα στην κοινωνία μέσα από τα σχολεία, μέσα από το μέλλον των παιδιών. Παλεύουμε να γλιτώσουμε το παιδί, το κάθε παιδί, το φτωχό, το ρομά, το προσφυγάκι και όλα μαζί να τα βοηθήσουμε να βγουν στην κοινωνία σαν ένα. Ξέρουν πολύ καλά πόσο δυνατή είναι μια κοινωνία με σχολεία που θα βγάζουν παιδιά-ανθρώπους με συλλογική συνείδηση και συναισθήματα σε αυτήν και όχι απλά υποταγμένο εργατικό δυναμικό.
Έτσι λοιπόν δεν είναι λάθος αυτές οι αποτιμήσεις των διευθυντών, αλλά είναι αυτό ακριβώς που θέλει να πετύχει ο νόμος της αξιολόγησης, όπως ακριβώς επιδιώκει να το πετύχει σε όλα τα σχολεία όπου εφαρμόστηκε. Την αποδόμηση και την υποταγή τους.
Ό,τι και να κάνεις δασκάλα μου, στο τέλος εσύ θα φταις για την κατάσταση στα σχολεία. Δεν θα φταίει ούτε το Υπουργείο που σε προσέλαβε Νοέμβρη, ούτε η διεύθυνση που κρύβει το κενό και δεν το καλύπτει, ούτε κανείς άλλος παρά εσύ. Όσο και να προσπαθήσεις, ποτέ δεν θα είναι αρκετό και θα είσαι μια ανεπάρκεια. Για όλα, στο τέλος θα είσαι ανεπαρκής, τεμπέλης, άχρηστος. Θα είσαι άχρηστος γιατί δεν έκανες τα σωστά ευρωπαϊκά προγράμματα, ούτε κατάφερες να συνεργαστείς με τις τοπικές επιχειρήσεις της κοινωνίας σου, ούτε έμαθες στα παιδιά σου να ανταγωνίζονται για το ποιο θα είναι πρώτο.
Γιατί «η φτώχεια είναι πιο φρόνιμη αν νοιώθει ότι φταίει».
Αλλά «το έχω δει σε όνειρο» και ξέρω τι θα γίνει. Οι εκπαιδευτικοί δε θα το αφήσουμε να περάσει. Το ξέρω καλά, γιατί ποτέ δεν αφήσαμε το μέλλον των παιδιών να καταστραφεί και δε θα το αφήσουμε ούτε και τώρα!
