Εσείς, πόσα σχολεία βαθμολογήσατε σήμερα;
Βαρεθήκατε να περιμένετε την εφαρμογή της αξιολόγησης των σχολείων από το υπουργείο Παιδείας; Απηυδήσατε, όπως η κ. Πιπιλή με τους εκπαιδευτικούς στην Ελλάδα που αρνούνται την αξιολόγηση γιατί «φοβούνται πως είναι αγράμματοι;» Δεν βλέπετε την ώρα να βαθμολογήσετε κι εσείς το σχολείο και τους καθηγητές των παιδιών σας; Τώρα υπάρχει λύση. Μια νέα ιδιωτική πλατφόρμα παρουσιάζει «τα καλύτερα σχολεία σε όλη την Ελλάδα σήμερα» με βάση τις αξιολογήσεις γονέων και μαθητών.
Θα μπορούσε να είναι μόνο ένα τρολάρισμα, η εμφάνιση όμως τον τελευταίο καιρό ιδιωτικών ψηφιακών πλατφορμών που δίνουν τη δυνατότητα σε όποιον δεν έχει κάτι καλύτερο να κάνει, να βαθμολογεί τα σχολεία της χώρας, είναι κάτι περισσότερο από ένα κακόγουστο αστείο. Είναι ένα δείγμα της νέας πραγματικότητας, της νέας «κουλτούρας» που το σύστημα επιχειρεί να επιβάλει και να νομιμοποιήσει ως «φυσική», «λογική» και τελικά αναπόφευκτη.
Να αλλάξει η κουλτούρα μας, λοιπόν;
Μας το λένε και μας το ξαναλένε. Το διαβάζουμε σε εγκυκλίους, το ακούμε από το στόμα υπουργών, διευθυντών εκπαίδευσης και σχολικών συμβούλων. Καημός τους μεγάλος η αλλαγή της κουλτούρας μας. Καιρός ήταν να συμβάλει κι ο ιδιωτικός τομέας με μια καλοσχεδιασμένη, πολύχρωμη και εύκολα προσβάσιμη (σκοτεινής πάντως ταυτότητας και πηγών) ιστοσελίδα στην οποία ο καθένας θα μπορεί να περνά την ώρα του, να κάνει την πλάκα του ή να ξεσπά την – δίκαιη– οργή του και την οδύνη του για τις δυσκολίες της επιβίωσης, για τα κοινωνικά και οικονομικά αδιέξοδα που πλήττουν τη γειτονιά του, βάζοντας έναν κακό βαθμό στο σχολείο του παιδιού του. Δεν χρειάζεται να αναζητά πολιτικές ευθύνες, δεν χρειάζεται να αμφισβητεί, δεν χρειάζεται να σκέφτεται. Αρκεί να αξιολογεί.
Πότε επιτέλους θα το πάρουμε απόφαση; Πως από δω και πέρα, καλό βαθμό θα παίρνουν μόνο η σιωπή, η στάση υποταγής και η αδιαμαρτύρητη εφαρμογή των υπουργικών αποφάσεων. Πως σε μια γειτονιά, δεν υπάρχουν κοινωνικά προβλήματα, οικονομική ανέχεια, ανεργία, προσφυγιά παρά μόνο «εξαιρετικά» και «μη επαρκή» σχολεία. Πως πάνω από κάθε αντίρρηση, κάθε φωνή διαμαρτυρίας, κάθε συνάδελφο που τολμά να ορθώσει ανάστημα απέναντι στον παραλογισμό θα κρέμεται η δαμόκλειος σπάθη μιας κακής βαθμολογίας που μπορεί να προέρχεται από το ΙΕΠ, τον σύμβουλο, τον διευθυντή, την Google, τη μια ή την άλλη ιστοσελίδα. Και αυτή τη βαρβαρότητα, στη γλώσσα των εγκυκλίων και των ευφημισμών θα τη λέμε «κουλτούρα αξιολόγησης». Και πρέπει κάποτε να την αποδεχτούμε και να σταματήσουμε να λέμε «όχι σε όλα».
Όχι σε όλα
Για την σημασία της άρνησης και για την ώρα που πρέπει το μεγάλο Ναι ή το μεγάλο Όχι να πούνε οι άνθρωποι, μας τα έχουν πει άλλοι καλύτερα από εμάς. Εμείς σήμερα, έχουμε την «τύχη» να ζούμε και να εργαζόμαστε σε μια περίοδο κατά την οποία κυβέρνηση και υπουργεία προσπαθούν να θέσουν σε πλήρη εφαρμογή ένα ολόκληρο οπλοστάσιο από αντιδραστικά εργαλεία όπως η αξιολόγηση και οι κάθε είδους ταξικοί φραγμοί (τράπεζα θεμάτων, PISA, E.B.E.). Στόχος τους είναι η αποθάρρυνση των μαθητών, η κατηγοριοποίηση των σχολείων και η καταστολή κάθε αντίθετης φωνής. Η «χαλαρή» συμμετοχή σε μια ιδιωτική πλατφόρμα που βαθμολογεί σχολεία δεν κάνει τίποτα άλλο παρά να ανοίγει τον δρόμο προς την αποδοχή και την εμπέδωση αυτών των στόχων.
Σε τι απ’ όλα αυτά, μπορεί κανείς να συμφωνήσει χωρίς να ενδώσει στη βαρβαρότητα; Θα πούμε Όχι, λοιπόν, και θα το πούμε χωρίς αναστολές και χωρίς εκπτώσεις. Όχι σε όλους τους τρόπους, κρατικούς ή ιδιωτικούς, που το σύστημα σκαρφίζεται για να μας σερβίρει τη νέα κουλτούρα ως αυτονόητη. Όχι σε όλα όσα επιχειρούν να μετατρέψουν το σχολείο σε ένα πεδίο ανταγωνισμών, καχυποψίας και φόβου. Όχι σε όλα όσα μόνο στόχο έχουν να τσακίσουν κάθε σκέψη χειραφετημένη, κάθε φωνή που διεκδικεί και κάθε σώμα που αντιστέκεται. Οι εκπαιδευτικοί, συλλογικά και μαζί με τους γονείς και τους μαθητές θα συνεχίσουν να αγωνίζονται.
