Υποτίθεται ότι η υπεράσπιση του άρθρου 16 του Συντάγματος και η αντίθεση στην ίδρυση και λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων στη χώρα μας είναι ένα από τα θεμελιώδη ζητήματα που διαχωρίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ από τη νεοφιλελεύθερη ματιά και πρακτική της ΝΔ.

Διαβάστε πώς απάντησε ο Τσίπρας στους Καμπουράκη-Στάθη στην εκπομπή «Ωρα Ελλάδος» και βγάλτε τα συμπεράσματά σας:

Καμπουράκης: σας κατηγορούν ότι υπάρχει μια… Το ανάποδο. Λένε ότι η δική σας στάση έχει κάποια ψήγματα ανηθικότητας. Γιατί, λένε, ότι λες στο παιδί μη διαβάσεις, ψήφισε και θα σου λύσω το πρόβλημα (σ.σ. αναφέρεται στην εξαγγελία του ΣΥΡΙΖΑ ότι θα καταργήσει από φέτος, από αυτές τις πανελλαδικές την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής).

Τσίπρας: Μα είναι δυνατόν τώρα; Καταρχάς κανένας δεν μπορεί να πάει μπροστά αν δεν προσπαθήσει. Το θέμα που τίθεται εδώ σήμερα, όμως, με την ΕΒΕ είναι ότι υπάρχει ένας τεχνητός φραγμός, ακόμα και σε παιδιά που έχουν τη δυνατότητα, γιατί όταν δίνεις πανελλαδικές εξετάσεις υπάρχει ένας κλειστός αριθμός εισακτέων που ορίζεται από το υπουργείο Παιδείας και από τα πανεπιστήμια για το πόσοι εισακτέοι θα μπουν.

Καμπουράκης: Ναι, αλλά ο άλλος έχει γράψει 5. Είναι για 5 να σπουδάσει σε πανεπιστήμιο;

Τσίπρας: Το αν θα γράψεις 5 ή θα γράψεις 12 έχει να κάνει με τη δυσκολία των θεμάτων που θα τεθούν στις εξετάσεις, δεν έχει να κάνει με το ότι εσείς έχετε διαβάσει περισσότερο ή λιγότερο. Μπορεί να έχετε διαβάσει πολύ περισσότερο, αλλά να μπουν δύσκολα θέματα και να γράψετε χαμηλότερο βαθμό. Αρα καταλάβετέ το τώρα αυτό. Δεν έγινε καλύτερο το γνωστικό επίπεδο των μαθητών μας ή των φοιτητών μας -γιατί τα παιδιά αυτά περνούν στα πανεπιστήμια με την βάση εισαγωγής. Αυτό που έγινε είναι μ΄έναν τεχνητό τρόπο να κοπούν 60.000 παιδιά μέχρι σήμερα και να υπάρξει μια δεξαμενή για τα ιδιωτικά κολλέγια, το οποίο εγώ το βρίσκω ανήθικο, με την έννοια ότι αν για κάποιον είναι επιλογή να πάει σε ένα ιδιωτικό κολλέγιο έχει καλώς. Προφανώς δεν είμαστε απέναντι στην ιδιωτική εκπαίδευση. Ας υπάρχει η ιδιωτική εκπαίδευση, αλλά όχι να υποβαθμίσουμε τα δημόσια πανεπιστήμια για να δώσουμε πελατεία στην ιδιωτική εκπαίδευση, αυτό είναι ανήθικο.

…….

Τσίπρας: Δεν έχω τίποτε με τα παιδιά που πηγαίνουν σε ιδιωτικά κολλέγια, ούτε θεωρούμε ότι το πρόβλημα είναι τα παιδιά που έχουν την οικονομική δυνατότητα (σ.σ. είχε προηγηθεί ο φευγαλέος σχολιασμός του δημοσιογράφου για τη δήλωση Ζουράρη ότι τα παιδιά των ιδιωτικών σχολείων είναι «κωλόπαιδα»). Θεωρούμε ότι το πρόβλημα είναι για τα παιδιά που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα και η Πολιτεία -και αυτό σημαίνει δικαιοσύνη- πρέπει να διασφαλίζει τους όρους ισονομίας, ίσων ευκαιριών και για τα παιδιά που έχουν και για τα παιδιά που δεν έχουν.

Στάθης: Σωστό. Εχετε όμως με τα ιδιωτικά, μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια.

Τσίπρας: Γιατί το λέτε αυτό; Στην Ελλάδα λέτε;

Στάθης: Στην Ελλάδα.

Τσίπρας: Κοιτάχτε. Επειδή είδα και μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση που ξεκίνησε με τον κ. Ηλιόπουλο, ο οποίος πρέπει να πω μας τιμά, κοσμεί το ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ με την παρουσία του. Είναι ένας καθηγητής του Χάρβαρντ, είναι διακεκριμένος επιστήμονας στις ΗΠΑ, στο νοσοκομείο της Μασαχουσέτης, ογκολόγος. Κοιτάχτε να δείτε τώρα, εδώ τι ακριβώς συζητάμε; Δηλαδή συζητάμε στην Ελλάδα για σπουδές επιπέδου Χάρβαρντ ή συζητάμε για τα ΙΕΚ «Φούφουτος», με συγχωρείτε για την έκφραση, αλλά αυτό συζητάμε.

Το Χάρβαρντ είναι ένα πανεπιστήμιο που ιδρύθηκε το 1636 και η παράδοση της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ευρώπη με αυτήν των ΗΠΑ είναι πολύ διαφορετική. Στην Ευρώπη, λοιπόν, υπάρχει η παράδοση του δημόσιου πανεπιστήμιου. 2.000 ιδρύματα, πανεπιστημιακά στην Ευρώπη είναι δημόσια. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Αρα, λοιπόν, εδώ πρέπει να δούμε ένα πράγμα: το ότι ο κ. Ηλιόπουλος σπούδασε στην Ελλάδα -φτωχό παιδί ήταν-, αλλά σπούδασε στην Ελλάδα δωρεάν, σε μια δημόσια Παιδεία που ήταν δωρεάν και του δόθηκε η δυνατότητα να σπουδάσει Ιατρική δωρεάν και είχε τα εφόδια να πάει και να σπουδάσει και να κάνει διδακτορική διατριβή και στο Χάρβαρντ και να γίνει καθηγητής, κάτι σημαίνει αυτό. Σημαίνει ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια και το ελληνικό σύστημα, δημόσιο σύστημα, δεν είναι για πέταμα.

Καμπουράκης: Και τι αναιρεί, βρε παιδί μου το γεγονός να γίνουν και ιδιωτικά;

Στάθης: Με αναβάθμιση του επιπέδου των ελληνικών πανεπιστημίων, χωρίς να υποβαθμιστούν.

Καμπουράκης: Για ποιο λόγο αν θα φτιάξουμε ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο σημαίνει ότι αυτομάτως ότι καταβαραθρώνουμε το δημόσιο; Ισα -ίσα. Ανταγωνισμός θα είναι, καλύτερα θα είναι και τα δύο.

Τσίπρας: Εγώ είμαι υπέρ της άποψης ότι η Ελλάδα θα πρέπει σε πρώτη φάση να ενισχύσει συνολικά τη δημόσια εκπαίδευση, και το δημόσιο σχολείο και το δημόσιο πανεπιστήμιο, να εισάγουμε πρακτικές που βλέπουμε και σε καλά ιδιωτικά πανεπιστήμια στο εξωτερικό, που έχουν να κάνουν με τη σύνδεση με την παραγωγή και με την αγορά εργασίας, και από κει και πέρα είναι μια συζήτηση, η οποία εν πάση περιπτώσει γίνεται χρόνια στην χώρα, έχει να κάνει και με το Σύνταγμα που έχουμε από το 1974, αλλά νομίζω το μεγάλο πρόβλημα στη χώρα σήμερα, τουλάχιστον τούτη την ώρα είναι να αυξήσουμε τις δαπάνες για την δημόσια Παιδεία. Γιατί εγώ, πολλές φορές τούτες τις προεκλογικές μέρες, λέω, έτσι ένα ωραίο σλόγκαν ότι το θέμα μας πια δεν είναι να μείνουμε Ευρώπη -αυτό έχει τελειώσει-, το θέμα μας είναι να γίνουμε Ευρώπη. Τι σημαίνει να γίνουμε Ευρώπη; Οταν ο μέσος όρος των δαπανών στην ΕΕ για την Παιδεία είναι 5% δεν μπορεί στην Ελλάδα να είναι στο 3% ή στο 3,5%. Οταν για την Υγεία είναι 7% του ΑΕΠ κάθε χώρας, δεν μπορεί στην Ελλάδα να είναι στο 5%, 5,5%.

Το γενικό, βασικό συμπέρασμα από τις απαντήσεις του Τσίπρα, είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι κάθετα αντίθετος στην ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων και στην Ελλάδα, με την έννοια ότι αυτά συνιστούν και αποτυπώνουν τον κάθετο ταξικό διαχωρισμό ανάμεσα στην τάξη που έχει το πάνω χέρι, άρα και την οικονομική δυνατότητα να σπουδάσει τα παιδιά της στα ακριβά ιδιωτικά πανεπιστήμια και στα φτωχομεσαία λαϊκά στρώματα που η βασική τους διέξοδος είναι το δημόσιο, δωρεάν πανεπιστήμιο. Εξ ου και μιλά για την «πρώτη φάση», υπονοώντας ότι σε δεύτερη φάση θα υπάρξει και αλλαγή στρατηγικής: Τώρα θα ενισχύσουμε (λέμε τώρα) το δημόσιο πανεπιστήμιο, γιατί αλλιώς θα μας πάρουν με τις πέτρες, καθώς υπάρχει ένα ισχυρό κίνημα και μια ισχυρή πεποίθηση μέσα στη νεολαία -ειδικά την φοιτητική- της εργαζόμενης κοινωνίας υπέρ της υπεράσπισης του άρθρου 16, και στη συνέχεια αφήνουμε ανοιχτό το ζήτημα της ίδρυσης και ιδιωτικών πανεπιστημίων, κλείνοντας το μάτι στο κεφάλαιο.

Εξ ου και μιλά για την παράδοση που ισχύει στην Ευρώπη, με την οποία η Ελλάδα πρέπει να συμβαδίζει, που είναι σε αντίθεση με την παράδοση των ΗΠΑ, όπου ανθεί η παράδοση των ιδιωτικών ΑΕΙ. Δεν είναι δηλαδή ως αριστερός, υποτίθεται, από θέση αρχής, εναντίον του ταξικού διαχωρισμού, αλλά είναι αντίθετος ευκαιριακά στην ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ. Είναι αντίθετος και για λόγους ιστορικής πρόσδεσης της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό στάτους, που διαμορφώθηκε σε συνάφεια με την ανάπτυξη του καπιταλισμού στο έδαφός της.

Ενα άλλο συμπέρασμα είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει και αυτός τη σύνδεση των πανεπιστημίων με την καπιταλιστική παραγωγή και την αγορά εργασίας. Η διαφοροποίηση από τη στρατηγική της ΝΔ και με όσα σαρωτικά εφάρμοσε η Κεραμέως, μετατρέποντας το δημόσιο πανεπιστήμιο σε κατ΄εικόνα και καθ΄ομοίωση μιας καπιταλιστικής επιχείρησης είναι επουσιώδης. Δεν αφορά τον πυρήνα της στρατηγικής, αλλά κάποιες πλευρές της, κάποιες οξείες γωνίες που προκαλούν, π.χ. τα βιομηχανικά διδακτορικά που πότε αναφέρει και πότε όχι ότι τάχα θα καταργήσει. 

Δεν ξεχνάμε ότι, ως κυβέρνηση, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έδωσε ποτέ γενναία χρηματοδότηση στο δημόσιο πανεπιστήμιο. Ποτέ δεν αρνήθηκε τη σύνδεση των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων με την καπιταλιστική παραγωγή και τις ανάγκες της «αγοράς» και τη λειτουργία με κριτήρια ιδιωτικοοικονομικά και δυνατότητας αποκόμισης πρόσθετης χρηματοδότησης από «τρίτους».

Για το σκοπό αυτό, άλλωστε, σχεδίασε τα Περιφερειακά Ακαδημαϊκά Συμβούλια (ν. 4485/2017), που αντικατέστησαν τα Συμβούλια Ιδρύματος του νόμου Διαμαντοπούλου. Και διατείνεται και τώρα στο πρόγραμμά του ότι αυτά θα αντικαταστήσουν τα Συμβούλια Διοίκησης της Κεραμέως που με τόσο πάθος, υποτίθεται, ότι πολεμά ο ΣΥΡΙΖΑ. Τα Περιφερειακά Ακαδημαϊκά Συμβούλια είναι αυτά που θα αναλάβουν το σκέλος των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων των ΑΕΙ (εξ ου και η συμμετοχή σε αυτά των καπιταλιστών). Σε αυτά συνυπάρχουν τα ΑΕΙ και τα Ερευνητικά Κέντρα και ανά περιφέρεια το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο.

Δεν αρνείται επίσης ο ΣΥΡΙΖΑ την «εξωστρέφεια» των ΑΕΙ, δηλαδή την ανάληψη επιχειρηματικών μπίζνες από την πλευρά τους, εξ ου και έβαλε και αυτός το χεράκι του στη λειτουργία ξενόγλωσσων προγραμμάτων σπουδών με δίδακτρα.

Την εικόνα του επιχειρηματικού πανεπιστήμιου αλά ΣΥΡΙΖΑ, συμπληρώνουν και τα «διετή προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης σε όλα τα ΑΕΙ», στα οποία εισάγονται χωρίς εξετάσεις οι απόφοιτοι των ΕΠΑΛ, ενώ «η λειτουργία τους προϋποθέτει συμφωνίες των Πανεπιστημίων με τοπικούς παραγωγικούς φορείς».

Δεν αρνείται επίσης ούτε την ίδρυση και λειτουργία κολλεγίων. Εδώ δεν μιλάμε γενικά για την ύπαρξη ιδιωτικών σχολείων, που και αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα για έναν αριστερό, που τον διαχωρίζει από τον εραστή του καπιταλισμού και της εμπορευματοποίησης της εκπαίδευσης. Μιλάμε για την μορφή άτυπης τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, που ανταγωνίζεται τα δημόσια πανεπιστήμια. Των οποίων κολλεγίων και ο Γαβρόγλου προώθησε την πανεπιστημιοποίησή τους.

Γιατί οι συριζαίοι ήταν αυτοί που κατάργησαν ακόμη και το Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων, με το «επιχείρημα» ότι δεν υλοποιούσε αυστηρά τις επιταγές της ευρωπαϊκής οδηγίας!  Και το αντικατέστησαν με το «Αυτοτελές Τμήμα Εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας (Α.Τ.Ε.Ε.Ν.)», που είναι «Αρμόδια αρχή για την εφαρμογή του π.δ. 38/2010» και αποφαίνεται επί των αιτήσεων αναγνωρίσεως επαγγελματικών προσόντων των αποφοίτων κολλεγίων. 

Μάλιστα ο Γαβρόγλου έλεγε ότι οι απόφοιτοι κολλεγίων αρκεί να προσκομίσουν το «πτυχίο» του κολλεγίου και επειδή η συντριπτική πλειοψηφία των κολλεγίων συνεργάζονται με πανεπιστήμια του εξωτερικού, θα προσκομίζουν και ένα έγγραφο από την Αρχή Πιστοποίησης της χώρας του Πανεπιστημίου με το οποίο συνεργάζεται το κολλέγιο. Μόλις το φέρουν και αυτό, το υπουργείο θα πει ότι «δεν είναι ένα πλαστό χαρτί, πάρτε το και είτε ασκήστε το επάγγελμα είτε πηγαίνετε στο αντίστοιχο επιμελητήριο για να σας δώσει άδεια ασκήσεως εργασίας. Είναι τόσο απλό και με τόσο απλό τρόπο θα γίνει».

Πάνω σε αυτές τις ρυθμίσεις, στη συνέχεια, πάτησε η Κεραμέως και τα έδωσε όλα στους κολλεγιάρχες.

Σε σύνδεση με την αποδοχή της ύπαρξης των κολλεγίων και την προώθηση της πανεπιστημιοποίησής τους είναι και η θέση που παίρνει ο Τσίπρας σχετικά με το άρθρο 16 του Συντάγματος. Μιλάει για μια «συζήτηση» που γίνεται για χρόνια, την οποία και δεν καταδικάζει καθαρά και ξάστερα, ως μια συστηματική προσπάθεια του αστισμού να καταργηθεί το άρθρο 16, που θα ανοίξει το δρόμο για την ίδρυση και λειτουργία ιδιωτικών ΑΕΙ, αλλά για μια «συζήτηση» που δεν είναι της ώρας να την κάνουμε. Δεν είναι δηλαδή αντίθετος στην αναθεώρηση αυτού του άρθρου του Συντάγματος.

Η αναφορά του ότι το Σύνταγμα που έχουμε είναι από το 1974 έχει διπλή ανάγνωση. Μπορεί να σημαίνει ότι διαμορφώθηκε από το Κωνσταντίνο Καραμανλή, του οποίου την πολιτεία σε πολλά προσπαθεί να οικειοποιηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ για ψηφοθηρικούς λόγους, αλλά μπορεί να σημαίνει και το ότι το Σύνταγμα αυτό είναι πλέον πολύ παλιό και δεν αποτυπώνει τη σημερινή πραγματικότητα, που είναι διαφορετική αφού υπάρχουν και τα κολλέγια, τα συνδεδεμένα με πανεπιστήμια του εξωτερικού που λειτουργούν ως οιονεί ιδιωτικά πανεπιστήμια.

Ως διαχειριστής πλέον του ελληνικού καπιταλισμού, ο Τσίπρας, αναγνωρίζει αυτήν την πραγματικότητα και δεν επιθυμεί διόλου να την διασαλεύσει, αντίθετα επιθυμεί να της δώσει και νέο περιεχόμενο με την ίδρυση αυτών καθαυτών ιδιωτικών ΑΕΙ στο μέλλον, πράγμα, όμως, που δεν είναι εφικτό να το διατυμπανίζει από τώρα. Μιλάει με υπονοούμενα, που όμως δίνουν σαφείς διαβεβαιώσεις στο κεφάλαιο και την αστική τάξη ότι η αναθεώρηση του άρθρου 16 δεν είναι για τον ΣΥΡΙΖΑ θέμα ταμπού και ούτε θα ξεσηκωθεί ουσιαστικά σε μια ενδεχόμενη προσπάθεια κατάργησής του από άλλη κυβέρνηση.  

ΠΗΓΗ: Γιούλα Γκεσούλη - Eksegersi.gr