«Οι αντιδράσεις, όπως ξέρετε, δεν μας αποθάρρυναν ποτέ, προκειμένου να υλοποιήσουμε τις δεσμεύσεις μας, οι οποίες θεωρούμε ότι κινούνται στη σωστή κατεύθυνση, όπως ο εξορθολογισμός του ακαδημαϊκού χάρτη της χώρας. Ο αριθμός των εισαχθέντων που αναφέρετε αποτελεί ένα από τα πολλά κριτήρια βιωσιμότητας κάθε τμήματος ΑΕΙ που εξετάζει η Εθνική Αρχή των ΑΕΙ (ΕΘΑΑΕ), η οποία μας υποβάλλει αναλύσεις σχετικά με τα τμήματα της Επικράτειας που εμφανίζουν πολλαπλές αδυναμίες. Σας θυμίζω ότι έχουμε ήδη προβεί στη συγχώνευση, κατάργηση ή αναστολή λειτουργίας άνω των 50 πανεπιστημιακών τμημάτων, τα οποία είχαν δομικά προβλήματα βιωσιμότητας και δεν εξυπηρετούσαν τις ακαδημαϊκές ανάγκες. Η αναδιοργάνωση του ακαδημαϊκού χάρτη της χώρας με βάση και τις διεθνείς τάσεις της επιστήμης, της κοινωνίας, της οικονομίας, και η απαιτούμενη έμφαση στα τμήματα εφαρμοσμένων επιστημών περιλαμβάνονται στις προτεραιότητες της επόμενης τετραετίας, εφόσον ο ελληνικός λαός ανανεώσει την εμπιστοσύνη του στη Νέα Δημοκρατία»: Νίκη Κεραμέως συνέντευξη στην Μάρνυ Παπαματθαίου, Το Βήμα 15/5/2023.

Η «αναδιοργάνωση» του ακαδημαϊκού χάρτη που προαναγγέλλεται από την Κεραμέως ως η επόμενη προτεραιότητα της ΝΔ, σε περίπτωση που ξανασχηματίσει κυβέρνηση μετά τις εκλογές, έχει ήδη βάλει ισχυρά θεμέλια από την τετραετία Μητσοτάκη που τώρα κλείνει τον κύκλο της.

Τα θεμέλια αυτά βασίζονται πάνω στην καρμανιόλα της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, που ήδη κάθε χρόνο ξεκληρίζει περίπου το 1/3 των υποψήφιων των ΓΕΛ και καθιστά αδειανά πουκάμισα δεκάδες Τμήματα των ΑΕΙ -ειδικά των περιφερειακών- και στην δραστικότατη μείωση του αριθμού εισακτέων (κατά 9.021 το 2022, κατά 555 το 2021, και πάει λέγοντας), με παράλληλη κοπτοραπτική ανάμεσα στα Τμήματα των Πανεπιστημίων ή και ανάμεσα στα διάφορα Πανεπιστήμια ανά την επικράτεια. Οι δύο αυτοί ταξικοί φραγμοί αποτελούν βασικά συστατικά στοιχεία της λεγόμενης «βιωσιμότητας» των ΑΕΙ.

Η κυβέρνηση υποχρηματοδοτεί τα Ιδρύματα ακόμα και για τις βασικές ανελαστικές δαπάνες, δεν φροντίζει για την επαρκή στελέχωσή τους σε εκπαιδευτικό, ερευνητικό, διοικητικό, τεχνικό προσωπικό, μειώνει με τους τεχνιτούς τρόπους που προαναφέραμε (ΕΒΕ, μείωση αριθμού εισακτέων, ανακατανομή θέσεων) τους φοιτητές τους και στη συνέχεια, αφού έχει προετοιμάσει το κατάλληλο έδαφος, θέτει θέμα «βιωσιμότητας» των Τμημάτων των ΑΕΙ, αδιαφορώντας ακόμα και για τις ιδιαιτερότητες (δημογραφικές, κοινωνικο-οικονομικές) που μπορεί να τους προσδίδει η γεωγραφική τους θέση.

Χρησιμοποιεί δε τις δυνατότητες που της προσφέρει ο νέος νόμος-πλαίσιο, με τον οποίο καταργείται ουσιαστικά το αυτοδιοίκητο των Πανεπιστημίων, αφού οι συγχωνεύσεις-καταργήσεις-μετονομασίες ακαδημαϊκών μονάδων γίνονται με Προεδρικό Διάταγμα και απαιτείται μόνο η γνώμη της Συγκλήτου του ΑΕΙ. Με τον τρόπο αυτό, τα πανεπιστημιακά Τμήματα ή και ολόκληρα Πανεπιστήμια μένουν έκθετα σε αυθαίρετες αποφάσεις της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΑΙΘ, που μπορεί να τα εξαφανίσει από τον ακαδημαϊκό χάρτη χωρίς κανένα ακαδημαϊκό κριτήριο.

Η «αναδιοργάνωση», ο «εξορθολογισμός», ή παλιότερα το «σχέδιο Αθηνά», όπως κατά καιρούς βαφτίζεται το πετσόκομμα των ΑΕΙ, καμιά σχέση δεν έχει με την ακαδημαϊκότητα των πανεπιστημιακών σπουδών, την ουσιαστική, ανοιχτοχέρα χρηματοδότηση, την κατανομή, δομή και λειτουργία των Πανεπιστημίων ώστε να προωθείται απρόσκοπτα η επιστήμη και η έρευνα, την «παραγωγή» επιστημόνων με πλατιά και στέρεα επιστημονικά εφόδια και πραγματικά άξια και «βαριά» πτυχία, αλλά έχει να κάνει αποκλειστικά και μόνο με τον δραστικό περιορισμό της κρατικής χρηματοδότησης και την υποταγή στις ανάγκες της αγοράς.

Κριτήρια, όπως π.χ. αυτά που αφορούν την «πληρότητα για την κάλυψη του γνωστικού αντικειμένου», «την κάλυψη του εύρους του επιστημονικού πεδίου», «την εξέλιξη του γνωστικού αντικειμένου που θεραπεύει το Τμήμα» που επικαλείται κατά καιρούς η Κεραμέως για να στηρίξει την «βιωσιμότητα» του Τμήματος του ΑΕΙ, μπαίνουν απλά ως προπέτασμα καπνού, ως ξεκάρφωμα, αφού είναι γνωστό ότι με το νόμο-πλαίσιο:

-Θεσπίστηκαν ήδη τα προγράμματα σπουδών-σούπα, με επιλογή μαθημάτων-πιστωτικών μονάδων από διάφορα επιστημονικά αντικείμενα, δυνατότητα παρακολούθησης μαθημάτων και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων των κοινών προγραμμάτων σπουδών, τα προγράμματα δευτερεύουσας κατεύθυνσης, σύντομης διάρκειας, οι πιστοποιήσεις για όλα τα βαλάντια με δίδακτρα, στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης, κ.λπ. Ολα τούτα συνιστούν τη συμπόρευση με την κακόφημη Μπολόνια, εξ ου και η αναγνώριση από το ΔΟΑΤΑΠ με διαδικασίες fast track των τριετών πτυχίων της αλλοδαπής και βεβαίως η ισοτίμηση των «πτυχίων» των κολλεγίων. Γενικώς μιλάμε για την πλήρη μπαχαλοποίηση των πανεπιστημιακών σπουδών και για την ουσιαστική υποβάθμισή τους.

-Θεσπίστηκαν τα Τμήματα Εφαρμοσμένων Επιστημών και Τεχνολογίας. Είναι αυτά για τα οποία δηλώνει η Κεραμέως ότι αποτελούν την προτεραιότητα της νέας τετραετίας της ΝΔ. Ουσιαστικά πρόκειται για την νεκρανάσταση των ΤΕΙ κάτω από την ομπρέλα των Πανεπιστημίων, που βαδίζει χέρι χέρι με την γενικότερη υποβάθμιση των πανεπιστημιακών σπουδών που προαναφέραμε. 

Τα προγράμματα σπουδών αυτών των Τμημάτων έχουν διάρκεια 7 ακαδημαϊκών εξαμήνων και αντιστοιχούν σε 210 πιστωτικές μονάδες. Προβλέπεται η διεξαγωγή υποχρεωτικής πρακτικής άσκησης των φοιτητών συνολικής διάρκειας 6 μηνών, που αντιστοιχεί σε 30 πιστωτικές μονάδες (ECTS). Η επιτυχής ολοκλήρωση προγραμμάτων σπουδών οδηγεί στην απονομή τίτλου σπουδών επιπέδου έξι (6) σύμφωνα με το Εθνικό και Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων, όπως ακριβώς και τα τετραετή προγράμματα σπουδών των ελληνικών ΑΕΙ (240 πιστωτικές μονάδες)! Ετσι δημιουργούνται εντός των ίδιων των Πανεπιστημίων φοιτητές και καθηγητές δεύτερης κατηγορίας. 

Σημειώνουμε επίσης ότι ενώ στα Τμήματα Εφαρμοσμένων Επιστημών και Τεχνολογίας δεν δίνεται η δυνατότητα να οργανώνουν προγράμματα τρίτου κύκλου σπουδών (διδακτορικές σπουδές), εν τούτοις αυτά θεωρούνται ότι ανήκουν στο επίπεδο 6 του Εθνικού και Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων, όπως ακριβώς και τα τετραετή προγράμματα σπουδών των ελληνικών ΑΕΙ.

Το κίνδυνο Τμήματα που δεν θα συγκεντρώσουν επαρκή αριθμό φοιτητών – ανεξάρτητα αν αυτό οφείλεται στο αντικείμενο τους ή στην γεωγραφική τοποθέτηση τους – να υποβιβαστούν σε Τμήματα Εφαρμοσμένων Επιστημών και Τεχνολογίας, ώστε να απορροφήσουν αποτυχόντες των Πανεπιστημίων υπογράμμισε και η Ενωση Διδασκόντων του Ιόνιου Πανεπιστήμιου, σε παλαιότερη ανακοίνωσή της με αφορμή το νόμο-πλαίσιο Κεραμέως.

Γιούλα Γκεσούλη - Eksegersi.gr