Από Κυριάκος Νασόπουλος - topontiki.gr

Τον Δεκέμβριο του 2014 η ναυτική τραγωδία στο πλοίο Norman Atlantic είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν την ζωή τους 11 άνθρωποι, ενώ 22 κηρύχθηκαν οριστικά αγνοούμενοι (ανάμεσά τους και 6 μετανάστες που ταξίδευαν χωρίς εισιτήρια).

Ο τραγικός επίλογος της νέας ναυτικής τραγωδίας του Euroferry Olympia άρχισε να γράφεται από την περασμένη Τετάρτη 23/2 στο λιμάνι του Αστακού, όπου μεταφέρθηκε το πλοίο του Ιταλού μεγαλοεφοπλιστή Εμάνουελ Γκριμάλντι.

Μέχρι το μεσημέρι της Δευτέρας 28/2, οι άνδρες της ΕΜΑΚ είχαν εντοπίσει συνολικά οχτώ απανθρακωμένα πτώματα στα γκαράζ 2 και 3 (από όπου εικάζεται πως ξεκίνησε η φωτιά), ενώ αναζητούσαν τουλάχιστον τρεις αγνοούμενους.

Η επανάληψη μέσα σε πολύ λίγα χρόνια μίας ναυτικής τραγωδίας, με πολύ παρόμοια χαρακτηριστικά και με ολέθριο αποτέλεσμα την απώλεια ανθρώπινων ζωών, δεν προκαλεί μόνο θλίψη. Προκαλεί μεγάλη οργή και ταυτόχρονα ερωτήματα για το εάν είχαν γίνει από τους αρμόδιους όσα έπρεπε ώστε να μην ξανασυμβεί.

Και δυστυχώς, οι μέχρι τώρα ενδείξεις οδηγούν στο συμπέρασμα πως όχι.

«Έχουμε να κάνουμε με ένα επαναλαμβανόμενο έγκλημα καθώς την τελευταία δεκαπενταετία έχουν σημειωθεί πάνω από 10 παρόμοια περιστατικά στις ελληνικές θάλασσες, ιδιαίτερα όμως στην γραμμή της Αδριατικής», σημειώνει στο topontiki.gr o πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ναυτών Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΝΕΝ), Αντώνης Νταλακογεώργος.

Σίγουρα, αρκετά πράγματα θα αποτυπωθούν στην δικογραφία που ήδη σχηματίζεται σχετικά με το νέο πολύνεκρο δυστύχημα.

Όμως ήδη από τις καταθέσεις μαρτύρων αλλά και τα στοιχεία που βγαίνουν στην δημοσιότητα έχει αρχίσει να σχηματίζεται το παζλ των πιθανών ευθυνών του ομίλου Grimaldi, του υπουργείου Ναυτιλίας και των αρμοδίων αρχών.

Τα σοβαρά προβλήματα και οι παραλείψεις στα συστήματα ασφαλείας του πλοίου, το ελλιπές πλήρωμα και οι ακατάλληλες συνθήκες στις καμπίνες φαίνεται ότι συνέβαλαν καθοριστικά ώστε οι οδηγοί φορτηγών να εγκλωβιστούν στα γκαράζ και να καούν ζωντανοί.

Η θέση της εταιρείας για την τραγωδία
Ο τελευταίος έλεγχος στο πλοίο Euroferry Olympia (όμιλος Grimaldi), πραγματοποιήθηκε μόλις δύο μέρες πριν την ναυτική τραγωδία (18/2).

Συγκεκριμένα, την Τετάρτη 16/2, οι λιμενικές αρχές στην Ηγουμενίτσα έλεγξαν το πλοίο και έδωσαν το πράσινο φως για τον απόπλου.

Η πλοιοκτήτρια εταιρεία, στην δεύτερη ανακοίνωση που έβγαλε σχετικά με το δυστύχημα, ενημέρωνε ότι ο έλεγχος «έληξε με ικανοποιητικά αποτελέσματα», ενώ παράλληλα εύκολα μπορούσε να αντιληφθεί κάποιος πίσω από τις λέξεις, ότι σύμφωνα με την ίδια στην περίπτωση ανθρώπινων απωλειών την ευθύνη θα είχαν μονάχα… τα ίδια τα θύματα.

«Σύμφωνα με τους διεθνείς κανονισμούς (σύμβαση SOLAS κ.λπ.), απαγορεύεται αυστηρά η πρόσβαση των επιβατών στα καταστρώματα του γκαράζ, όσο το πλοίο βρίσκεται σε πλεύση. Αυτός ο κανόνας ασφαλείας εφαρμόζεται αυστηρά από τα πλοία του ομίλου Grimaldi. Επιπλέον, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο κανόνας αυτός τηρείται από όλους τους επιβάτες επί του πλοίου, ιδίως από τους οδηγούς φορτηγών, η εκκένωση του χώρου φορτίου ελέγχεται πριν από τον απόπλου και οι καθορισμένες ομάδες πληρώματος περιπολούν τακτικά στα καταστρώματα του γκαράζ κατά τη διάρκεια του πλου. Εάν κάποιος οδηγός φορτηγού αποφασίσει με δόλο να κρυφτεί στο φορτηγό του, αυτή η συμπεριφορά αποτελεί κατάφωρη παράβαση των διεθνών κανονισμών και των κανόνων του ομίλου Grimaldi, η οποία μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια του ιδίου και του πλοίου», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Τι έδειξε ο έλεγχος δύο μέρες πριν – Γιατί δεν απαγορεύτηκε ο απόπλους
Σύμφωνα με τον Αντώνη Νταλακογεώργο, οι ευθύνες πλοιοκτήτριας εταιρείας, υπουργείου Ναυτιλίας και λιμενικών αρχών είναι συγκεκριμένες.

«Από το πόρισμα του τελευταίου ελέγχου, το οποίο έχουμε ανεπίσημα στα χέρια μας (το υπουργείο δεν το είχε δώσει στην δημοσιότητα), προκύπτουν ορισμένες διαπιστώσεις. Πρώτον, δεν λειτουργούσαν όπως προβλέπει ο κανονισμός οι στεγανές πόρτες. Δεύτερον, το επιχειρησιακό φυλλάδιο πυρασφάλειας ήταν ατελές. Τρίτον, διαπιστώθηκαν σοβαρά προβλήματα σε ότι αφορά τους κανόνες υγιεινής σε διαμονή, εγκαταστάσεις αναψυχής, τρόφιμα και τροφοδοσία. Τέταρτον, οι υγειονομικές εγκαταστάσεις δεν ήταν σωστά επανδρωμένες ενώ προβλήματα παρατηρήθηκαν στον αερισμό και τους χώρους εργασίας», εξηγεί.

Παρόλα αυτά, σύμφωνα με την προβλεπόμενη νομοθεσία, όλα τα παραπάνω δεν συνιστούσαν λόγο για να απαγορευτεί ο απόπλους του πλοίου.

«Οι επιθεωρήσεις των αρμόδιων αρχών πολλές φορές δεν είναι ουσιαστικές. Για παράδειγμα, δεν θέτουν σε λειτουργία τα συστήματα πυρανίχνευσης και πυρόσβεσης, αλλά γίνονται τυπικά πάνω στις ημερομηνίες έναρξης και λήξης συσκευών, μηχανημάτων και συστημάτων», προσθέτει ο πρόεδρος της ΠΕΝΕΝ.

Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ναυτών Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΝΕΝ), Αντώνης Νταλακογεώργος

Ελλιπές πλήρωμα και απουσία υπεύθυνου βάρδιας για πυρκαγιά
Πέρα όμως από τα προβλήματα και τις παραλείψεις που καταγράφηκαν και επίσημα στο πόρισμα του τελευταίου ελέγχου, υπήρξαν και άλλοι κρίσιμοι παράγοντες που συντέλεσαν στην τραγωδία.

«Το συγκεκριμένο επιβατηγό οχηματαγωγό πλοίο είχε πλήρωμα 51 ατόμων (46 Ιταλοί και 5 Έλληνες). Ο αριθμός αυτός είναι τραγικά μικρός και αναντίστοιχος των πραγματικών αναγκών. Τα άτομα θα έπρεπε να είναι τουλάχιστον 85. Αυτές είναι συνθέσεις που θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια του πλοίου», τονίζει ο Αντώνης Ντακαλογεώργος.

«Παράλληλα, το σύστημα πυρανίχνευσης και πυρόσβεσης πρέπει να ήταν προβληματικά καθώς, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις επιβατών, το πλοίο μέσα σε ελάχιστα λεπτά έγινε παρανάλωμα. Παράλληλα, έχει διαπιστωθεί η απουσία υπευθύνου βάρδιας στα γκαράζ για την άμεση ειδοποίηση σε περίπτωση φωτιάς», προσθέτει.

Τέλος, όπως προκύπτει και από τις δηλώσεις του Λευκορώσου οδηγού που διασώθηκε, στα γκαράζ δεν είχαν τηρηθεί οι αποστάσεις μεταξύ των οχημάτων.

Σύμφωνα με την νομοθεσία, πρέπει να υπάρχει απόσταση 70-80 εκατοστών. Αυτό δεν έγινε με αποτέλεσμα το άνοιγμα των θυρών των φορτηγών να είναι δύσκολο, ενώ η βάδιση ανάμεσα στα οχήματα αδύνατη. Επίσης, από τους συγκεκριμένους ελεύθερους χώρους πρέπει να διέρχεται ελεύθερα το πλήρωμα που είναι υπεύθυνο για την κατάσβεση της πυρκαγιάς.

«Το έχουμε καταγγείλει δεκάδες φορές, βάζουν 5-10 φορτηγά και αυτοκίνητα παραπάνω για να ωφεληθεί η εταιρεία», σχολιάζει ο Αντώνης Νταλακογεώργος.

Γιατί οι οδηγοί προτίμησαν τα γκαράζ από τις καμπίνες
Τέλος θα πρέπει να σημειωθεί ότι κατά το παρελθόν, σε ελέγχους που είχαν πραγματοποιηθεί στο συγκεκριμένο πλοίο, είχαν καταγραφεί επανειλημμένα πολύ κακές συνθήκες στις καμπίνες.

Γεγονός που ενδεχομένως εξηγεί και τον λόγο που αρκετοί οδηγοί φορτηγών, ειδικά στην συγκεκριμένη ακτοπλοϊκή γραμμή, επιλέγουν να μείνουν στα οχήματά τους παρά να ανέβουν στις καμπίνες.

«Δεν πρόκειται απλά για μια ιδιορρυθμία ορισμένων. Οι συνθήκες στις καμπίνες του συγκεκριμένου πλοίου ήταν απαράδεκτες. Μιλάμε για τετράκλινες καμπίνες, περίπου 12 τετραγωνικών, όπου παραβιάζονται όλοι οι υγειονομικοί κανόνες για τον κορονοϊό, ενώ κατά την διάρκεια ελέγχων στο παρελθόν είχε διαπιστωθεί ότι οι εγκαταστάσεις των διαμερισμάτων είναι βρώμικες και εντελώς ακατάλληλες. Κατά συνέπεια, η εταιρεία να κοιτάξει τις δικές της ευθύνες πριν ενοχοποιήσει τους οδηγούς», καταλήγει ο Αντώνης Νταλακογεώργος.