«Θολές και αντιφατικές προς το παρόν» χαρακτηρίζει τις ανακοινώσεις του Μητσοτάκη το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ. Κι ας έδειξε ο Μητσοτάκης απόλυτη αδιαλλαξία και εμμονή στις έως τώρα θέσεις του, καλλιεργώντας ένα κλίμα «αισιόδοξης αναμονής», με σκοπό από τη μια τη δημιουργία ανασφάλειας και ταλάντευσης στους αγωνιζόμενους καλλιτέχνες, με ενίσχυση των πιο συντηρητικών στοιχείων του κινήματος και των «δούρειων ίππων» που πάντοτε υπάρχουν, και από την άλλη, την ανάπτυξη κλίματος «κοινωνικού αυτοματισμού» ενάντια στους καλλιτέχνες, με τη βοήθεια των «πετσωμένων» Μέσων Μαζικής Παραπληροφόρησης.

Ας παραθέσουμε, όμως, ολόκληρη την ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ, για να μην μας πει κανείς/καμιά ότι απομονώνουμε φράσεις:

«Κάτω από την πίεση του πρωτοφανέρωτου σε όγκο, παλμό, έμπνευση και διάρκεια αγώνα των καλλιτεχνών και των σπουδαστών, ο πρωθυπουργός υποχρεώθηκε σε νέες, αλλά θολές και αντιφατικές προς το παρόν ανακοινώσεις. Το μόνο που έκανε ξεκάθαρο είναι η πρόθεσή του να εκμεταλλευτεί τον μεγάλο αγώνα των καλλιτεχνών και σπουδαστών, για να γίνει κοινωνικά αποδεκτή η κατάργηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, που βρίσκει εδώ και πολλά χρόνια την καθολική αντίσταση του φοιτητικού κινήματος, ικανοποιώντας το αίτημα των κολεγιαρχών και μεγαλοσχολαρχών και τα προτάγματα της Ευρωπαϊκής Eνωσης για ολοσχερή ιδιωτικοποίηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Οι καλλιτέχνες, οι σπουδαστές, οι εργαζόμενοι σε κάθε χώρο του πολιτισμού πρέπει να συνεχίσουν να επαγρυπνούν και να αγωνίζονται, ενώνοντας τη φωνή τους και με αυτή των φοιτητών και έχοντας επίγνωση ότι ο αγώνας τους θα είναι σκληρός και κανείς από τους “πάνω” δεν θα τους χαρίσει το δίκιο τους. Απέναντί τους έχουν μια γερασμένη πολιτική που και σήμερα και χτες και πάντα εχθρεύεται από τη φύση της την τέχνη, για τη δύναμή της να εξανθρωπίζει τον άνθρωπο και τον κόσμο».

Eίναι άραγε «θολές και αντιφατικές» οι ανακοινώσεις του Μητσοτάκη; Στο τέλος παραθέτουμε και πάλι την επίσημη κυβερνητική ανακοίνωση, όμως πρέπει να κάνουμε μια προκαταρκτική σημείωση. Υπάρχουν πραγματικές αντιφατικότητες και εικονικές αντιφατικότητες. Οι τελευταίες υπηρετούν συνήθως μια τακτική. Χρέος των πολιτικών δυνάμεων και των συνδικαλιστικών ηγεσιών είναι να αποκαλύπτουν τις εικονικές αντιφατικότητες, ώστε να καταστρέψουν την τακτική που αυτές υπηρετούν. Τις περισσότερες φορές αυτό δεν είναι δύσκολο, καθώς οι εικονικές αντιφατικότητες χτίζονται με όρους χυδαίας προπαγάνδας.

Για να το πούμε διαφορετικά: όταν οι εκπρόσωποι ενός κλάδου πηγαίνουν σε συνάντηση με τους εκπροσώπους μιας κυβέρνησης (η χθεσινή ήταν στο ανώτατο επίπεδο, αφού προήδρευε ο ίδιος ο πρωθυπουργός, περιστοιχιζόμενος από τους υπουργούς του), πηγαίνουν σε μια διαπραγμάτευση. Οταν τελειώσει η διαπραγμάτευση, οφείλουν να καταθέσουν τα συμπεράσματά τους. Οχι να καλλιεργούν κλίμα αισιόδοξης αναμονής. Σε μια διαπραγμάτευση που κρατάει δυόμισι ώρες βλέπεις καθαρά τις προθέσεις του αντίπαλου, ο οποίος μέχρι τώρα σε λοιδωρούσε, σε ονόμαζε «παραστρατημένο», «μειωμένης αντιληπτικής ικανότητας», ακόμη και «υποκινούμενο». Ξέρεις ότι αναγκάστηκε να καθήσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, δεν το έκανε από καλή διάθεση. Ξέρεις ότι οι προθέσεις του είναι οι χειρότερες. ‘Η δεν είναι έτσι;

Στο τέλος, προτού σηκωθείς να φύγεις, του θέτεις ένα απλό ερώτημα: θα καταργήσεις το ΠΔ 85/2022 και την τροπολογία 1565/2023, σύμφωνα με τα οποία τα πτυχία των Ανώτερων Καλλιτεχνικών Σχολών υποβαθμίζονται από την κατηγορία ΤΕ (Τεχνολογικής Εκπαίδευσης) στην κατηγορία ΔΕ (Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης) και ισοτιμούνται με το απολυτήριο Λυκείου, ενώ τα μισθολογικά των καλλιτεχνών ρυθμίζονται πλέον με ΚΥΑ, δηλαδή από την εκάστοτε κυβέρνηση; Αυτή δεν είναι η κεντρική διεκδίκηση του δίμηνου αγώνα; Αυτό δε γράφουν τα πανό και τα πλακάτ του αγωνιζόμενου καλλιτεχνικού κόσμου και των κατειλημμένων χώρων;

Αν δεν σου απαντήσει με σαφήνεια σ’ αυτό, βγαίνεις και τον καταγγέλλεις ότι παραμένει αμετακίνητος και καλείς σε συνέχιση και ένταση του αγώνα. Οταν μάλιστα βλέπεις την ανακοίνωση που εξέδωσε ο αντίπαλος, δεν μιλάς για «αντιφατικότητα», αλλά ξεσκεπάζεις τις πραγματικές του προθέσεις.

Σε τι συνίσταται η «θολότητα» και η «αντιφατικότητα» της κυβερνητικής ανακοίνωσης, που «είδε» το ΚΚΕ; Εμείς πεντακάθαρη την βλέπουμε.

Στην τρίτη παράγραφο της κυβερνητικής ανακοίνωσης αναφέρεται: «Ως το τέλος της εβδομάδας, θα κατατεθεί από την Κυβέρνηση συγκεκριμένη πρόταση προκειμένου να θεραπευτεί το ζήτημα που προέκυψε το 2017 και αφορά τη διαφοροποίηση μισθολογικά και ως προς την βαθμολογική εξέλιξη αποφοίτων δραματικών σχολών και σχολών χορού ανεξαρτήτως του έτους αποφοίτησής τους (προ ή μετά του 2003), για την παροχή καλλιτεχνικού-εκπαιδευτικού και συναφούς έργου στο δημόσιο».

Βλέπετε πουθενά υπόσχεση για κατάργηση του ΠΔ και της τροπολογίας; Ξέρουμε την απάντηση: «Ο Μητσοτάκης δεν μπορεί να το πει έτσι, για να μη φανεί ότι υπέστη ήττα». Αν ήταν έτσι, τότε γιατί το μεγαλύτερο μέρος της κυβερνητικής ανακοίνωσης καταλαμβάνεται από την εισαγωγική τοποθέτηση του Μητσοτάκη, στην οποία εμφανίζεται αμετακίνητος και προκλητικός έναντι του αγωνιζόμενου καλλιτεχνικού κινήματος; Είπε ο Μητσοτάκης και το επαναλαμβάνει η επίσημη κυβερνητική ανακοίνωση (η έμφαση δική μας):

«Καταλαβαίνω ότι σε μεγάλο βαθμό το θέμα το οποίο θα συζητήσουμε σήμερα έχει μία ακαδημαϊκή ή, θα έλεγα, αξιακή διάσταση. Δεν νομίζω ότι αυτό το οποίο σας ενδιαφέρει πρωτίστως, η πρώτη προτεραιότητά σας, είναι ο τρόπος με τον οποίο θα προσλαμβάνεστε στο δημόσιο, ειδικά για αντικείμενα που δεν έχουν να κάνουν με την καλλιτεχνική σας απασχόληση.

Και βέβαια θέλω να επαναλάβω ότι και το περιβόητο Προεδρικό Διάταγμα το οποίο δημιούργησε όλη αυτήν την πολύ μεγάλη συζήτηση, δημοσιεύθηκε εν όψει ενός πολύ μεγάλου διαγωνισμού του ΑΣΕΠ στο πλαίσιο μιας μεγάλης προσπάθειας μεταρρύθμισης και αναδιοργάνωσης του ανθρώπινου δυναμικού του δημοσίου. Και βέβαια νομίζω -το γνωρίζετε πια καλά- ότι αυτό το Προεδρικό Διάταγμα δεν αναγνωρίζει νέα ακαδημαϊκά ή επαγγελματικά δικαιώματα και ούτε τροποποιεί υφιστάμενες διατάξεις της νομοθεσίας γύρω από αυτά κι ότι οι προσλήψεις καλλιτεχνών στο δημόσιο για καλλιτεχνικό έργο εξαιρούνται ρητά από το Προεδρικό Διάταγμα, το ΑΣΕΠ και το ενιαίο μισθολόγιο.

Σε κάθε περίπτωση με την τροπολογία την οποία έχουμε ψηφίσει, έχουμε γυρίσει στο status quo ante, ό,τι ίσχυε δηλαδή πριν από τη δημοσίευση του Προεδρικού Διατάγματος. Αρα είμαστε στο σημείο το οποίο ίσχυε πριν γίνει όλη αυτή η μεγάλη κινητοποίηση από πλευράς καλλιτεχνών. 

Κατά συνέπεια αυτό που θέλω να καταλάβω σήμερα από εσάς, δεν είναι τόσο πώς μπορούμε να θεραπεύσουμε κάτι το οποίο κρίνουμε ότι ως προς το Προεδρικό Διάταγμα ήδη έχουμε θεραπεύσει, αλλά να δούμε κάποιες χρόνιες παθογένειες στα θέματα που έχουν να κάνουν με την καλλιτεχνική εκπαίδευση, τη διαβάθμιση, την ακαδημαϊκή σταδιοδρομία την οποία μπορεί να ακολουθεί κάποιος καλλιτέχνης και ελπίζω να μπορούμε να καταλήξουμε τουλάχιστον σε έναν οδικό χάρτη για το πώς μπορούμε να κινηθούμε από εδώ και στο εξής»!!!

Αν ο Μητσοτάκης είχε αλλάξει θέση μετά από τη συζήτηση, στο τέλος της διαπραγμάτευσης θα είχε πει πως θα καταργήσει ΠΔ και τροπολογία. Και οι επιτελείς του δε θα έβαζαν στην ανακοίνωση την εισαγωγική του τοποθέτηση, στην οποία υπερασπίζεται προκλητικά ΠΔ και τροπολογία και δηλώνει ότι το θέμα είναι λυμένο και πως η συζήτηση πρέπει να είναι για τις… «χρόνιες παθογένειες», δηλαδή περί ανέμων και υδάτων.

Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες ικανότητες για να καταλάβουμε ότι αυτό που φαίνεται ως αντιφατικό δεν είναι παρά μια κατασκευασμένη αντιφατικότητα. Αυτό που λέει η κυβερνητική ανακοίνωση είναι πως η κυβέρνηση θα καταθέσει κάποια πρόταση (το περιεχόμενο της οποίας δεν περιγράφεται), αλλά δεν προτίθεται να καταργήσει ούτε το ΠΔ ούτε την πρόστυχη τροπολογία.

Το ΚΚΕ είναι ένα κόμμα που έχει πάρει μέρος σε πολλές πολιτικές διαπραγματεύσεις (ακόμη και για σχηματισμό κυβερνήσεων το 1989) και σε ακόμη περισσότερες συνδικαλιστικές διαπραγματεύσεις, καθώς στελέχη του συμμετέχουν στις διοικήσεις Ομοσπονδιών και της ΓΣΕΕ. Ξέρει πολύ καλά πώς παίζεται το παιχνίδι. Τα περί «θολών και αντιφατικών προς το παρόν» ανακοινώσεων της κυβέρνησης δεν είναι αποτέλεσμα απειρίας ή πολιτικής αφέλειας. Είναι απολύτως συνειδητή πολιτική πράξη, η οποία ισοδυναμεί με σάλπισμα υποχώρησης.

Δεν είναι τυχαίο ότι από την ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου απουσιάζει κάθε αναφορά στην κατάργηση του ΠΔ και της τροπολογίας, ως προκαταρκτικού όρου από την πλευρά των αγωνιζόμενων καλλιτεχνών, όπως και οποιαδήποτε αναφορά στην αναγκαιότητα να συνεχιστεί και να ενταθεί ο σημερινός αγώνας. Υπάρχει μια αναφορά γενικά στον αγώνα ενάντια σε μια «γερασμένη πολιτική», που θα είναι σκληρός.

Εδώ, όμως, έχουμε έναν συγκριμένο αγώνα, με σαφή αιτήματα αιχμής. Εναν αγώνα που μπορεί και πρέπει να νικήσει. Πώς; Ξεπερνώντας τις τρικλοποδιές του Μητσοτάκη, σκληραίνοντας όσο μπορεί τη δική του αγωνιστική στάση, μέχρι να καταργηθούν το ΠΔ και η τροπολογία. Αυτή είναι η κόκκινη γραμμή του αγώνα των καλλιτεχνών και αυτή η κόκκινη γραμμή δεν πρέπει να σβηστεί.

«Αισιόδοξη αναμονή» και από την ΠΟΘΑ

Στην ίδια γραμμή, χωρίς καν αναφορά σε «αντιφατικότητα» της κυβερνητικής ανακοίνωσης, κινείται και η χθεσινή ανακοίνωση της ΠΟΘΑ (η έμφαση δική μας):

«Σήμερα Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε η συνάντηση με τον Πρωθυπουργό των  εκπροσώπων της Π.Ο.Θ.Α. και των Σωματείων της στο Μέγαρο Μαξίμου. Καταθέσαμε εκ νέου το σύνολο των αιτημάτων μας για το Θέατρο, το Χορό, τον Κινηματογράφο, την Μουσική, για τα οποία βρισκόμαστε σε κινητοποιήσεις εδώ και δύο μήνες. Ο Πρωθυπουργός δεσμεύτηκε ότι θα φέρει νομοθετική ρύθμιση εντός της εβδομάδας, το περιεχόμενο της οποίας θα εξετάσουμε και θα αξιολογήσουμε. Μέχρι τότε συνεχίζουμε τις κινητοποιήσεις μας σύμφωνα με το πρόγραμμα που έχουμε ανακοινώσει. Την Παρασκευή καταθέτουμε στο Συμβούλιο της Επικρατείας αίτηση ακύρωσης του Προεδρικού Διατάγματος 85/2022. Για την ίδια μέρα έχουμε προκηρύξει 24ωρη απεργία και μεγάλη κινητοποίηση καθώς και πορεία από το Συμβούλιο της Επικρατείας, την ώρα της κατάθεσης της προσφυγής (10:00), προς το Σύνταγμα.

Σε εποχές που ο Πολιτισμός μας απειλείται και οι εργασιακές μας ανάγκες υποβαθμίζονται, δείχνουμε τον δρόμο της ενότητας, διεκδικώντας όλοι και όλες μαζί ένα καλύτερο αύριο».

Δεν διάβασαν τα στελέχη της ΠΟΘΑ την επίσημη ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού; Και τη διάβασαν και άπειρα δεν είναι ως συνδικαλιστικά στελέχη. Ηταν, άλλωστε, παρόντα στη διαπραγμάτευση και σίγουρα διέγνωσαν προθέσεις. Τότε γιατί καλλιεργούν κλίμα «αισιόδοξης αναμονής»;

Από το ΣτΕ περιμένουν να ακυρώσει το ΠΔ 85/2002; Οταν υπάρχει ένας αγώνας σε ανάπτυξη, η προσφυγή στο ΣτΕ μόνο αποπροσανατολιστικά μπορεί να λειτουργήσει, καθώς παίρνει το μπαλάκι από το γήπεδο της κυβέρνησης. Αντί για τον αγώνα «στους δρόμους», που θ’ αποφασίσει ποιος θα νικήσει, η υπόθεση μεταφέρεται σε ένα ανώτατο δικαστήριο που έχει αποδείξει πολλάκις ότι υπηρετεί «το δίκαιο του μονάρχη» (αρκεί να θυμηθούμε τις αποφάσεις του ΣτΕ για τα Μνημόνια και τους εφαρμοστικούς τους νόμους). Η απαίτηση για κατάργηση του ΠΔ και της τροπολογίας έχει ως παραλήπτη την κυβέρνηση, αλλά το ΔΣ της ΠΟΘΑ δεν λέει τίποτα γι’ αυτό! Κάνει σαν να μην διάβασε τη χθεσινή κυβερνητική ανακοίνωση, στην οποία ο Μητσοτάκης λέει «εγώ έλυσα το πρόβλημα με το ΠΔ και δεν έχω να σας πω τίποτε άλλο»!

«Ψηφίστε εμάς, να δείτε χαΐρι»

Σε on camera δήλωσή της η τομεάρχης Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ, Σία Αναγνωστοπούλου είπε:

«Μετά από δύο μήνες μεγαλειωδών κινητοποιήσεων των καλλιτεχνών, στη συνάντησή τους με τον πρωθυπουργό δεν προέκυψε τίποτα συγκεκριμένο. Μόνο αόριστες υποσχέσεις. Οι δεσμεύσεις μας λοιπόν παραμένουν επίκαιρες.

– Απόσυρση των διατάξεων για τις καλλιτεχνικές ειδικότητες του ΠΔ 85/2022.

– Αναγνώριση των πτυχίων καλλιτεχνικών σχολών ως ΤΕ, κάτι που μπορεί να γίνει άμεσα σύμφωνα με το άρθρο 16 του Συντάγματος.

– Δημόσια ανώτατη καλλιτεχνική εκπαίδευση για τις παραστατικές τέχνες και συλλογικές συμβάσεις εργασίας.

Παραμένουμε με σεβασμό δίπλα στο καλλιτεχνικό κίνημα».

Για τον ΣΥΡΙΖΑ, ο αγώνας δεν έχει καμιά προοπτική. Οι καλλιτέχνες θα δουν… άσπρη μέρα μόνο αν ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ που έχει αναλάβει… δεσμεύσεις.

ΥΓ1. Το ζήτημα που προσπαθεί να αναδείξει ως μείζον η ανακοίνωση του μεγάρου Μαξίμου είναι το εξής: «Η ίδρυση Ανώτατης Σχολής Παραστατικών Τεχνών τη δημιουργία της οποίας εξήγγειλε η κυβέρνηση, είναι ένα θετικό βήμα στην καλλιτεχνική εκπαίδευση. Για το σκοπό αυτό έχουν συγκροτηθεί Ομάδες Εργασίας οι οποίες ως το τέλος Μαρτίου θα καταθέσουν συγκεκριμένο πλαίσιο για τον χαρακτήρα της Σχολής και τον τρόπο λειτουργίας της, από το 2025. Στο πλαίσιο της Ανώτατης Σχολής Παραστατικών Τεχνών, θα αξιολογηθεί η δυνατότητα εισαγωγής σε αυτήν με εξετάσεις αποφοίτων από άλλες συναφείς σχολές».

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι και αυτή η εξαγγελία έγινε κάτω από την πίεση του αγώνα των καλλιτεχνών. Αλλιώς δε θα είχε γίνει ποτέ. Και πάλι, όμως, είναι μια εξαγγελία άνευ ιδιαίτερης πρακτικής σημασίας. Ακόμη κι αν οι περιβόητες Ομάδες Εργασίας καταθέσουν προτάσεις ως τα τέλη του Μάρτη, θα πρέπει να ακολουθήσει «ευρύς διάλογος», τα συμπεράσματα του οποίου θα πάρει η κυβέρνηση για να καταρτίσει νομοσχέδιο, που θα είναι ένα σημαντικό νομοσχέδιο, καθώς θα ιδρύει ένα ΑΕΙ με συγκεκριμένες ιδιαιτερότητες, θα έχει συναρμόδια υπουργεία κτλ, και γι’ αυτό δεν καταρτίζεται σε μια εβδομάδα.

Προτού προλάβει να ολοκληρωθεί ο «ευρύς διάλογος» (για κατάρτιση νομοσχεδίου δεν το συζητάμε), θα διαλυθεί η Βουλή και θα προκηρυχτούν εκλογές. Οπότε… πάμε για την επόμενη κυβέρνηση. Μ’ άλλα λόγια, «ζήσε Μάη, μαύρε μου, να φας τριφύλλι».

Eχουν καμιά αξία οι υποσχέσεις που θα υλοποιηθούν στο μέλλον και μάλιστα αφού μεσολαβήσουν εκλογές; Ας δούμε ένα πρόσφατο διδακτικό παράδειγμα. Τον Μάη του 2019, λίγο πριν από τις εκλογές, η τότε κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ καταθέτει στη Βουλή νομοθετική ρύθμιση για χορήγηση στους συνταξιούχους ενός ετήσιου επιδόματος (κλιμακωτά, ανάλογα με τη σύνταξη, με μέγιστο ύψος τα 500 ευρώ), που για λόγους προπαγάνδας το βάφτισε «13η σύνταξη» (η 13η σύνταξη ήταν το δώρο Χριστουγέννων και ήταν μια πλήρης σύνταξη, ενώ το δώρο Πάσχα και το επίδομα αδείας αποτελούσαν μια πλήρη 14η σύνταξη – και οι δύο αυτές συντάξεις είχαν κοπεί με τα Μνημόνια). 

Η ΝΔ του Μητσοτάκη, για να μη χάσει ψήφους, ψήφισε στη Βουλή αυτή τη διάταξη. Οταν, όμως, έγινε κυβέρνηση, την κατήργησε, τάχα για να πάει «σε κάτι άλλο, ένα μόνιμο μηχανισμό στήριξης». Δεν πήγε ποτέ. Αυτό το μόνιμο επίδομα καταργήθηκε (δε δόθηκε ούτε το 2020 ούτε τα επόμενα χρόνια) από την κυβέρνηση ενός κόμματος που το είχε ψηφίσει!

Επομένως, υποσχέσεις που δίνονται προεκλογικά, είτε προς άγραν ψήφων είτε ως απάντηση σε διεκδικητικά κινήματα, δεν έχουν καμιά αξία. Εύκολα ξεχνιούνται, ενίοτε δε παίρνονται πίσω με κυνισμό, όπως έγινε με το επίδομα στους συνταξιούχους.

ΥΓ2. Υπάρχει και το αντίθετο παράδειγμα. Αυτό των εργατών της ΕΑΣ, που ο πατέρας Μητσοτάκης πέταξε από τα λεωφορεία, δίνοντάς τα στους περιβόητους «νοικοκυραίους». Από τον Ιούλη του 1992, που ο Μητσοτάκης έκλεισε την ΕΑΣ, μέχρι τον Οκτώβρη του 1993, που έγιναν εκλογές, οι απολυμένοι της ΕΑΣ βρίσκονταν στο δρόμο, αντιμετωπίζοντας άγρια καταστολή (μέχρι και προφυλακίσεις υπήρξαν!). Δεν αφέθηκαν στις υποσχέσεις της τότε αντιπολίτευσης (ΠΑΣΟΚ) ότι θα ξανασυστήσει την ΕΑΣ και θα ξαναγυρίσουν στις δουλειές τους. Με τον διαρκή αγώνα τους επέβαλαν στην επόμενη κυβέρνηση να ικανοποιήσει το αίτημά τους. Νίκησαν επειδή δεν σταμάτησαν να αγωνίζονται και όχι επειδή περίμεναν με… αισιοδοξία να τους λύσει το πρόβλημα η κάλπη. [Αναλυτικότερα για το θέμα: Μια διδακτική ιστορία].

Πέτρος Γιώτης