Print this page

Εμβόλιο

September 06, 2020 476

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ, ΑΠΟ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ;

 Εμβόλιο

Παύλος Μεθενίτης

Η ευλογιά είναι τόσο παλιά όσο και ο ανθρώπινος πολιτισμός – ίχνη της βρέθηκαν στη μούμια του φαραώ της Αιγύπτου Ραμσή Δ΄, ο οποίος πέθανε το 1145 π.Χ. Η αρρώστια προκαλεί ερυθηματώδη εξανθήματα και τύφλωση και εκατομμύρια άνθρωποι έχουν πεθάνει από αυτή. Εξαιτίας της ευλογιάς, που την έφεραν οι Ισπανοί κονκισταδόρες στην Αμερική, κατέρρευσε ο πολιτισμός των Ινκας, εξασθένησε η αυτοκρατορία των Αζτέκων, ενώ η ταχύτατη εξάπλωσή της στην ήπειρο σκότωσε εκατομμύρια Ινδιάνους.

Η ευλογιά ήταν ένας εφιάλτης για την ανθρωπότητα. Μόνο μέσα στον 20ό αιώνα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά πως η ευλογιά σκότωσε γύρω στα 300-500 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως. Πέθαιναν γύρω στο 20%-60% των ατόμων που προσβάλλονταν, και πάνω από το 80% των παιδιών, κι όμως η λοιμώδης νόσος μέχρι το 1980 είχε εξαφανιστεί πλήρως. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αποφάσισε τελικά να διατηρήσει δείγματα του ιού για ερευνητικούς σκοπούς, μόνο σε δύο σημεία, στο Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων στις ΗΠΑ και στο Κρατικό Κέντρο Βιοτεχνολογίας του Κόλτσοβο, στη Ρωσία, υπό αυστηρή στρατιωτική φύλαξη.

Η ευλογιά δεν θα είχε εξαλειφθεί, και τα θύματα από τις κατά καιρούς πανδημίες της θα ήταν πολλαπλάσια, εάν δεν γινόταν μαζικός εμβολιασμός τον 19ο και τον 20ό αιώνα. Και δεν θα υπήρχε αυτό το εμβόλιο, αυτή η σωτηρία για την ανθρωπότητα, εάν, στα τέλη της δεκαετίας του 1760, ένας Βρετανός γιατρός δεν παρατηρούσε τις αγελάδες και τους γελαδάρηδες που τις έβοσκαν...

Πράγματι, ο Εντουαρντ Τζένερ, που έκανε την ειδικότητά του ως χειρουργός στη βρετανική επαρχία, παρατήρησε πως οι κτηνοτρόφοι δεν πάθαιναν ποτέ ευλογιά, καθώς είχαν σχεδόν όλοι τους νοσήσει από την ευλογιά των αγελάδων, που είχε πολύ ηπιότερα συμπτώματα στους ανθρώπους. Ετσι, το 1796 ο Τζένερ πήρε πύον από το χέρι μιας χωριατοπούλας που έπασχε από ευλογιά των αγελάδων και το εισήγαγε στο χέρι ενός οκτάχρονου αγοριού. Εξι βδομάδες μετά, ο γιατρός εισήγαγε στο παιδί τον ιό της ευλογιάς, αλλά το παιδί δεν αρρώστησε. Ο δρόμος για το εμβόλιο κατά της ευλογιάς, αλλά και κάθε άλλης μολυσματικής νόσου, είχε ανοίξει. Τιμής ένεκεν για τις αγελάδες της αγγλικής υπαίθρου, που παρατήρησε τόσο αποτελεσματικά ο Τζένσεν, το εμβόλιο ονομάστηκε στα αγγλικά «vaccine» και ο εμβολιασμός «vaccination», από το «Variolae vaccine», που σημαίνει στα λατινικά «ευλογιά των αγελάδων»...

Το εμβόλιο, σύμφωνα με τη Wikipedia, είναι ένα βιολογικό παρασκεύασμα που σκοπό έχει να ευαισθητοποιήσει το αμυντικό σύστημα του οργανισμού έναντι συγκεκριμένων παθογόνων μικροοργανισμών, ώστε να αποκτήσει ανοσία. Το εμβόλιο συνήθως περιέχει έναν νεκρό ή αδρανοποιημένο νοσογόνο παράγοντα, ο οποίος είναι υπεύθυνος για μια ασθένεια.

Ο παράγοντας αυτός διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, ώστε να τον αναγνωρίσει ως ξένο, να παραγάγει αντισώματα που θα τον καταστρέψουν και να αποκτήσει μνήμη για αυτόν, ώστε το ανοσοποιητικό σύστημα να μπορεί αργότερα να τον αναγνωρίσει πιο εύκολα και να καταστρέψει οποιοδήποτε μικροοργανισμό τον περιέχει, εάν ο παθογόνος οργανισμός ξαναμολύνει τον οργανισμό.

Εμβόλιο επίσης είναι, σύμφωνα με το Μείζον Ελληνικό Λεξικό, το οφθαλμοφόρο κλωνάρι ή ο βλαστός δέντρου, που προσκολλάται σε άλλο δέντρο, για να σχηματιστεί νέο φυτό με τις ιδιότητες του πρώτου, το γνωστό «μπόλι». Επίσης, στη θεατρική ορολογία, «εμβόλιο» είναι το παρεμβαλλόμενο ανάμεσα σε δύο πράξεις κομμάτι, το «ιντερμέτζο».

Η λέξη, που είναι η απόδοση στα ελληνικά του όρου «vaccine», είναι μεταγενέστερη, υποκοριστικό του αρχαίου επιθέτου έμβολος, από το ρήμα εμβάλλω, και σημαίνει οτιδήποτε εισάγεται κάπου, και ιδιαίτερα το στοιχείο μηχανής, αντλίας ή σύριγγας που κινείται παλινδρομικά μέσα σε κύλινδρο. Ακόμα, έμβολο λέγεται και η μεταλλική δοκός στην πλώρη των αρχαίων πλοίων, που διαπερνούσε τα ύφαλα του εχθρικού σκάφους.

Τα εμβόλια μπορεί να έχουν παρενέργειες, όπως είναι ο πυρετός, ο πόνος γύρω από την περιοχή του εμβολίου, οι μυϊκοί πόνοι ή μια αλλεργική αντίδραση, ειδικά όταν ο εμβολιασμός δεν πραγματοποιείται κατά την παιδική ηλικία. Ομως αυτές οι παρενέργειες, εάν εμφανιστούν, είναι συνήθως ήπιες και εξαρτώνται σε κάθε περίπτωση από το μελετώμενο εμβόλιο, ενώ οι σοβαρές παρενέργειες είναι εξαιρετικά σπάνιες. Παρ’ όλες τις παρενέργειες, όμως, τα εμβόλια έχουν σώσει, και συνεχίζουν να σώζουν εκατομμύρια ανθρώπους, οπότε είναι πραγματικά απορίας άξιον πού βασίζονται εκείνοι που είναι εναντίον των εμβολιασμών.

Οι αντιεμβολιαστές έχουν επιφυλάξεις που σχετίζονται με την ηθική, ή μάλλον με τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, καθώς και με την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των εμβολίων. Τώρα, εκείνες οι θρησκευτικές δοξασίες, που απαγορεύουν οποιαδήποτε ξένη ουσία (ακόμα και αίμα...) να εισάγεται στον οργανισμό του ανθρώπου για να μη μολυνθεί, είναι αυτόχρημα βλακώδεις και ανάξιες σχολιασμού. Οσο για τις άλλες επιφυλάξεις, τα επιχειρήματα των αντιεμβολιαστών είναι τουλάχιστον σαθρά. Παράδειγμα: κάποιοι γονείς πιστεύουν ότι τα εμβόλια προκαλούν αυτισμό στα παιδιά, αν και η επιστημονική κοινότητα έχει απορρίψει αυτήν τη εικασία.

Ο θόρυβος ξεκίνησε από τον Αντριου Γουέικφιλντ, έναν Βρετανό γιατρό, που δημοσίευε το 1998 μια μελέτη στην οποία υποστήριζε πως τα εμβόλια σχετίζονται με τον αυτισμό. Όμως αυτό δεν ήταν αρκετό για τον δημοσιογράφο των «Σάντεϊ Τάιμς» Μπράιν Ντιρ, ο οποίος, μετά από ενδελεχή έρευνα, απέδειξε πως ο γιατρός είχε οικονομικό συμφέρον από την αμφισβήτηση των σχετικών ερευνών. Το αποτέλεσμα ήταν να αφαιρέσει το Βρετανικό Ιατρικό Συμβούλιο από τον Γουέικφιλντ την άδεια ασκήσεως του ιατρικού επαγγέλματος...

Ας τα θυμόμαστε όλα αυτά όταν τελεσφορήσει ο μαινόμενος «πόλεμος» για το εμβόλιο του κορονοϊού, απ’ όπου κι αν προέρχεται, όσο και να κοστίσει, όποτε κι αν φτάσει στη χώρα μας. Γιατί σίγουρα θα βρεθούν κάποιοι συνωμοσιολάγνοι, θρησκόληπτοι ή απλώς αφελείς που θα αρνηθούν να εμβολιαστούν και, το χειρότερο, θα απαγορεύσουν στα παιδιά τους να το κάνουν. Δυστυχώς, ναι μεν γίνονται εμβολιασμοί για κάποιες μάστιγες της ανθρωπότητας, όπως η πολυομυελίτιδα, όμως το εμβόλιο κατά της ηλιθιότητας δεν έχει εφευρεθεί ακόμα.

Νησίδες  - ΕΝΘΕΤΟ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ ΤΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟΥ

Καββαδίας

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.