"Ανατροπές στα εργασιακά: Έρχεται το 8ωρο… α λα καρτ" (Τα Νέα), "Τα πάνω κάτω φέρνει το νέο εργασιακό νομοσχέδιο " (cnn.gr), "«Παγώνει» ο κατώτατος μισθός" (Reporter.gr), "Εργασιακό νομοσχέδιο: Ωράριο - λάστιχο έως και 11 ώρες για τους εργαζόμενους" (News247) είναι μερικοί μόνο από τους τίτλους "υποδοχής" από τον τύπο του νέου αντεργατικού νομοσχεδίου της κυβέρνησης.
Τη στιγμή που ήδη τα ωράρια - «λάστιχο», η υποαπασχόληση, η δουλειά με ημερομηνία λήξης και οι δεκάδες «ευέλικτες» εργασιακές σχέσεις τσακίζουν κόκαλα, πολύ περισσότερο στις νέες γενιές εργαζομένων, είναι κατανοητό ότι όταν η κυβέρνηση μιλά για «περισσότερη ευελιξία», όπως έκανε και ο πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ, αυτό που στοχεύει είναι να μη μείνει πέτρα πάνω στην πέτρα από όσα δικαιώματα έχουν απομείνει στους εργαζόμενους.
Μέσα στη νέα βαθιά οικονομική κρίση «τρέχουν» πιο αποφασιστικά την πάγια αξίωση της μεγαλοεργοδοσίας για παραπέρα ένταση της εκμετάλλευσης, για να μπορεί με ακόμα πιο λυμένα χέρια να εκμεταλλεύεται τον εργαζόμενο όποτε θέλει, για όσο θέλει και όπως θέλει, ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες της, χωρίς κανέναν περιορισμό και καμία δέσμευση, με τσακισμένους μισθούς και δικαιώματα.
Γι' αυτό ακριβώς το νέο αντεργατικό τερατούργημα που ετοιμάζει η κυβέρνηση, πάνω στις όσες ανατροπές έχουν ήδη προηγηθεί, χτυπά στην καρδιά του σταθερού ημερήσιου χρόνου εργασίας, στο 8ωρο, αυτήν την ιστορική κατάκτηση της εργατικής τάξης με την οποία θέλει να ξεμπερδεύει και τυπικά το μεγάλο κεφάλαιο.
«Απελευθέρωση» των υπερωριών και πλήρες ξεχείλωμα του ωραρίου εργασίας
Σύμφωνα με τις διαρροές που έχουν γίνει από το υπουργείο Εργασίας, προς τον τύπο, αλλά και από τον τρόπο που έχει περιγράψει το νομοθέτημα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προκύπτει πως πρόκειται για ολική αλλαγή της αντίληψης περί του εργασιακού χρόνου. Όπως και την προσαρμογή της νομοθεσίας σε αυτήν.
Δηλαδή η βάση της ισχύουσας σήμερα νομοθεσίας που είναι το 8ωρο απασχόλησης επί 5 ημέρες την εβδομάδα, θα μπορεί πλέον να αποδομηθεί. Έτσι οι 40 ώρες απασχόλησης θα μπορούν να διαμοιράζονται μέσα στην εβδομάδα δίχως αυτούς τους περιορισμούς ενώ παράλληλα διαφαίνεται η πρόθεση να απελευθερωθεί και το εργοδοτικό δικαίωμα της υπερεργασίας – υπερωρίας. Ο συνδυασμός αυτών των διατάξεων συνιστά ελαστικοποίηση του εργασιακού χρόνου, με την παράλληλη αύξηση του. Επίσης κατάργηση της αργίας για Σάββατα και Κυριακές εφόσον σε μία εταιρία υπογραφθεί σχετική επιχειρησιακή σύμβαση.
Το νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει εκτός από τα μέτρα αποδόμησης του οκτάωρου και τον διπλασιασμό του ορίου των υπερωριών. Ειδικά για την βιομηχανία και τις μεγάλες επιχειρήσεις ο υπολογισμός των υπερωριών θα γίνεται σε εξαμηνιαία βάση, που σημαίνει ότι προσαρμόζονται ωράρια και εργασιακός χρόνος στις παραγωγικές ανάγκες της μονάδας.
Οι υπερωρίες θα είναι 120 ανά εξάμηνο που σημαίνει αύξηση των ωρών υπερεργασίας κατά 4 την εβδομάδα ενώ σήμερα το όριο είναι στις 48 ανά εξάμηνο. Σε αυτές συνυπολογίζεται και η διάταξη που ορίζει ότι εργαζόμενοι που απουσιάζουν από την δουλειά τους για λόγους που σχετίζονται με τον Covid 19 οφείλουν να εργάζονται μία ώρα παραπάνω από το 8ωρο για 45 ημέρες μετά την επιστροφή τους. Επίσης θα δίνεται η δυνατότητα στους εργοδότες να μην πληρώνουν τις υπερωρίες αλλά να τις «ανταλλάσουν» με «ρεπό» η ημέρες κανονικής άδειας, μειώνοντας έτσι σαφώς το κόστος. Σήμερα η επιβάρυνση είναι 40% επιπλέον του ωρομισθίου και μεγαλύτερη για αργίες και σαββατοκύριακα.
Με δημόσιες τοποθετήσεις και «διαρροές» σε διάφορα ΜΜΕ τα κυβερνητικά στελέχη προετοιμάζουν το έδαφος, προβάλλοντας μάλιστα προκλητικούς ισχυρισμούς, ότι οι ανατροπές στα ωράρια εργασίας θα έχουν δήθεν «εθελοντικό» χαρακτήρα και ότι τάχα «δεν θίγεται το 8ωρο»!
Ήδη η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, την περασμένη βδομάδα, υποδέχθηκε στα κρυφά στο υπουργείο την ηγεσία του ΣΕΒ, προφανώς για να πάρει το «ραβασάκι» για την τελική μορφή που θα πάρουν οι ανατροπές σε βάρος της εργατικής τάξης.
Οι εν λόγω αντεργατικοί σχεδιασμοί αποτυπώθηκαν εξάλλου στις πρόσφατες εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ και στη γνωστή έκθεση της «Επιτροπής Πισσαρίδη». Αποτελούν ένα ακόμα βήμα στη συνεχή την τελευταία 20ετία υπονόμευση του 8ωρου και γενικότερα του σταθερού ημερήσιου χρόνου εργασίας, καθώς και στην παραπέρα μείωση της αμοιβής των εργαζομένων που εργάζονται υπερωριακά.
«Υπερ-ρύθμιση» και «περισσότερη ευελιξία»...
Αποτελεί πραγματική πρόκληση για τους εργαζόμενους ο ισχυρισμός της κυβέρνησης και των άλλων επιτελείων του κεφαλαίου ότι απαιτείται «περισσότερη ευελιξία» γιατί δήθεν η αγορά εργασίας είναι «υπερ-ρυθμισμένη» και αυτό μπαίνει εμπόδιο στην προσέλκυση επενδύσεων και την ανάπτυξη.
Για την ανάπτυξη και τα κέρδη του κεφαλαίου οι αντεργατικές ανατροπές όλων των κυβερνήσεων ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ έχουν προσθέσει δεκάδες εργασιακές σχέσεις «ευέλικτης» εκμετάλλευσης, έχουν μετατρέψει την αγορά εργασίας σε «κινούμενη άμμο», σε έναν επικίνδυνο βάλτο, χωρίς ο εργάτης να μπορεί να βρει ένα σταθερό σημείο να σταθεί.
Μιλάνε προκλητικά για «υπερ-ρύθμιση» όταν όλα τα τελευταία χρόνια:
-- Πάνω από το 30% του συνόλου των συμβάσεων είναι μερικής απασχόλησης, με κάτω από 20 ώρες εργασίας τη βδομάδα.
-- Στις νέες συμβάσεις, η μερική και προσωρινή απασχόληση ξεπερνάει σταθερά το 50%, φτάνοντας κατά περιόδους και στο 60%!
-- Οι απολύσεις έχουν «απογειωθεί», με τους εργοδότες να έχουν το «ελεύθερο» για να απολύουν κατά το δοκούν. Είναι χαρακτηριστικό πως, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη», αθροιστικά για την περίοδο Γενάρη - Δεκέμβρη 2019, οι απολύσεις έφτασαν τις 2.703.241, όταν το σύνολο των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα στη χώρα μας είναι περίπου 2,2 εκατομμύρια. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν μισθωτοί που κατά τη διάρκεια του έτους απολύθηκαν περισσότερες από μία φορά...
Η ίδια κατάσταση υπάρχει και φέτος και μάλιστα σε συνθήκες πανδημίας, όπου χιλιάδες συμβάσεις εργασίας είναι σε αναστολή και η κυβέρνηση επαίρεται για τα «μέτρα προστασίας» ενάντια στις απολύσεις. Το εξάμηνο Γενάρη - Ιούνη 2020, οι απολύσεις έφτασαν τις 807.007!
Με την ίδια ευκολία που η μεγαλοεργοδοσία μπορεί να προσλαμβάνει και να απαλλάσσεται από εργάτες, χωρίς κανέναν περιορισμό, αξιοποιώντας το ίδιο αντεργατικό νομικό οπλοστάσιο, μπορεί και μέσα στην ίδια επιχείρηση σε άλλους εργαζόμενους να επιβάλλει δίωρα και τρίωρα και σε άλλους 10ωρα και 11ωρα, εξαήμερα και επταήμερα συνεχούς εργασίας.
Οι νέες ανατροπές που σχεδιάζονται στο καθεστώς των υπερωριών, στη βιομηχανία και συνολικότερα, η δυνατότητα για «διευθέτηση» του χρόνου εργασίας που θα επιτρέπει όχι απλώς την επιμήκυνση του χρόνου εργασίας αλλά και τη δυνατότητα αυτό να γίνεται χωρίς καμία μισθολογική προσαύξηση, οδηγούν σε ακόμα μεγαλύτερη αύξηση της εκμετάλλευσης. Η μεγαλοεργοδοσία θα έχει το «ελεύθερο» να κάνει τα ωράρια και τη ζωή των εργαζομένων «ακορντεόν», προσαρμόζοντας το ξεζούμισμά τους στις εκάστοτε ανάγκες της.
Η εν λόγω «διευθέτηση» των ωραρίων, σε συνδυασμό με άλλα «εργαλεία», όπως η γενίκευση και παγίωση της τηλεργασίας, η οποία σβήνει τα όρια ανάμεσα στον εργάσιμο και τον μη εργάσιμο χρόνο, χτυπά την καρδιά των εργατικών δικαιωμάτων.
Το 8ωρο, από σταθερός ημερήσιος χρόνος εργασίας, θα γίνεται στην «καλύτερη» περίπτωση ένας... μέσος όρος σε βάθος 6μήνου ή έτους (ακόμα δηλαδή και αν η μεγαλοεργοδοσία «ισοφαρίζει» δίνοντας ρεπό, άδειες κ.τ.λ., και δεν τα «τρώει» όπως γίνεται στην πράξη), με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη ζωή και την υγεία των εργαζομένων.
Στο στόχαστρο μπαίνει ακόμα πιο αποφασιστικά το βασικό δικαίωμα των εργαζομένων να έχουν ένα φυσιολογικό και σταθερό ωράριο εργασίας, να έχουν επαρκή και σταθερή ημερήσια ανάπαυση με βάση τις ανάγκες του ανθρώπινου οργανισμού, να μπορούν να προγραμματίζουν την προσωπική, οικογενειακή και κοινωνική τους ζωή και δράση.
Παράλληλα όμως με αυτά αναμένονται και αλλαγές στην συνδικαλιστική νομοθεσία. Τέτοιες που θα θίξουν τον πυρήνα που είναι ο νόμος 1264/82 που ψηφίστηκε στα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ επί Ανδρέα Παπανδρέου και παρά τις αλλαγές που έχει υποστεί αποτελεί την ραχοκοκκαλιά της εργατικής νομοθεσίας στην Ελλάδας. Αναμένεται να υπάρξουν αλλαγές στους όρους και προϋποθέσεις κήρυξης απεργιών αλλά και την λειτουργία των συνδικαλιστικών οργανώσεων.
Θεσμοθετείται το δικαίωμα της ατομικής διαπραγμάτευσης εργοδότη – εργαζόμενου προκειμένου να παρακαμφθούν τα συνδικαλιστικά σωματεία. Στο πλαίσιο αυτό είναι δυνατόν να συμφωνείται ατομικό ωράριο εργασίας ανά εργαζόμενο τόσο ως προς την ώρα προσέλευσης όσο και ως προς την ώρα αποχώρησης.
Επίσης ερώτημα υπάρχει για το αν θα διατηρηθούν οι αρμοδιότητες που έχει το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας για την επιβολή προστίμων. Υπάρχει έντονη φημολογία για την μεταβίβασή τους στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ). Έναν οργανισμό που έχει περισσότερες ομοιότητες με δικαστική λειτουργία και απαιτεί την παρουσία δικηγόρου, στοιχείο που δυσκολεύει την πρόσβαση σε εργαζόμενους που δεν διαθέτουν τις ανάλογες γνώσεις αλλά και το εισόδημα.
Σχεδιάζεται η εφαρμογή της ψηφιοποίησης τόσο των Μητρώων Μελών των συνδικαλιστικών οργανώσεων όσο και των συλλογικών διαδικασιών. Υπενθυμίζεται πως προηγούμενες διατάξεις προβλέπουν πως στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δημιουργείται Γενικό Μητρώο Οργανώσεων Εργοδοτών (ΓΕΜΗΟ) και Γενικό Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων (ΓΕΜΗΣΟΕ). Επίσης, αποφάσεις των γενικών συνελεύσεων και λοιπών οργάνων διοίκησης συνδικαλιστικών οργανώσεων εργαζομένων και οργανώσεων εργοδοτών, συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων κήρυξης απεργίας, σύμφωνα με τους όρους του νόμου 1264/1982, όπως ισχύει, λαμβάνονται με ψηφοφορία, η οποία μπορεί να διεξάγεται και ηλεκτρονικά και με όρους που διασφαλίζουν τη διαφάνεια και τη μυστικότητα, όπως θα ορίζεται από το καταστατικό της ή το αρμόδιο όργανο διοίκησης. Ωστόσο, οι αποφάσεις αυτές δεν έχουν εφαρμοστεί πλήρως και, έτσι, εξετάζεται η επιτάχυνσή τους μέσω νέων θεσμικών παρεμβάσεων.
Θέλουν με κάθε τρόπο να ενισχύσουν τον κυβερνητικό και εργοδοτικό συνδικαλισμό διά της απαξίωσης και υπόσκαψης των συνδικάτων μέσω της ατομικής διαπραγμάτευσης και της "συμμετοχής" στη συνδικαλιστική δράση από τον καναπέ που παρουσιάζεται ως σύγχρονη εκδοχή της δημοκρατίας των μελών τους.
Πρώτη στο αντεργατικό στόχαστρο η νέα γενιά
Όταν μιλούν για «περισσότερη ευελιξία» τα κυβερνητικά στελέχη, εννοούν ταυτόχρονα το στόχο του κεφαλαίου αυτή η δουλειά - «λάστιχο» να είναι ο αδιαμφισβήτητος κανόνας για τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων, νέων και παλιότερων, από τον οποίο δεν θα ξεφεύγει κανείς.
Καθόλου τυχαία δεν είναι ούτε η περίοδος που τα σχέδια αυτά μπαίνουν προς εφαρμογή. Μετά από δεκαετίες αντεργατικών παρεμβάσεων, που κλιμακώθηκαν με την προηγούμενη καπιταλιστική κρίση και έχοντας ως όπλο τη μεγάλη ανεργία, οι καπιταλιστές και οι κυβερνήσεις τους κατάφεραν να δημιουργήσουν πλέον μια «νέα κατάσταση». Διαμορφώθηκε δηλαδή μια κρίσιμη μάζα εργαζομένων, ειδικά νέων, οι οποίοι μπήκαν στην παραγωγή και στην αγορά εργασίας χωρίς να καλύπτονται από κάποια Σύμβαση Εργασίας, χωρίς να έχουν σταθερή δουλειά, με όρους εργασίας ευμετάβλητους, πολλές φορές χωρίς να έχουν ούτε συνδικαλιστική κάλυψη και εμπειρίες αγώνων ή συνδικαλιστικής δράσης. Σε αυτές τις νέες γενιές εργαζομένων στοχεύει πρωτίστως η νέα επίθεση, από την οποία βέβαια κανένας εργαζόμενος δεν πρόκειται να μείνει ανεπηρέαστος.
Καπιταλιστές και κυβερνήσεις θέλουν να ξεμπερδεύουν μια κι έξω με ό,τι αποτελεί ή ακόμα και θυμίζει εργατικό δικαίωμα. Στο φόντο των τεράστιων επιστημονικών και τεχνολογικών επιτευγμάτων, μέσω των οποίων οι εργαζόμενοι με τη δουλειά και το μυαλό τους έχουν απογειώσει την παραγωγικότητα της εργασίας, οι καπιταλιστές επιχειρούν να επιβάλουν εργασιακούς όρους 19ου αιώνα.
Το μέλλον, η ζωή, η τιμή και η αξιοπρέπεια των εργαζομένων βρίσκεται στα χέρια τους.
Ο ξεσηκωμός είναι η μόνη γραμμή άμυνας που έχουν.
Επιμέλεια: Α.Κ.
ΠΗΓΗ: eforipediada.blogspot.com
