H άτυπη αυτή Επιτροπή δημιουργήθηκε τον Νοέμβριο του 2019, από τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη, με στόχο «την τακτική παρακολούθηση των παρατηρήσεων και πορισμάτων του συνηγόρου του Πολίτη, κατά το μέρος που αφορούν την διοικητική διερεύνηση πειθαρχικών παραπτωμάτων που διαπράττονται από το ένστολο προσωπικό της ΕΛ.ΑΣ»
Το πόρισμα παραδόθηκε στις 4 Μαϊου στον Μιχάλη Χρυσοχοϊδη, ο οποίος, σε διαδοχικές ερωτήσεις και ατιήματα της αντιπολίτευσης, αρνήθηκε να το δώσει στη δημοσιότητα επί μήνες. Τελικά αυτό έγινε 6 μηνες μετά, με αφορμή επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνου Μάρκου και του βουλευτή του ΜεΡΑ25 Κρίτωνα Αρσένη.
Τα συμπεράσματα του πορίσματος εκθέτουν για μία ακόμα φορά ανεπανόρθωτα την ΕΛ.ΑΣ αλλά και την πολιτική της ηγεσία τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, καθώς διαπιστώνονται:
- Η απροθυμία των ανακριτικών οργάνων της ΕΛ.ΑΣ να συνεργασθούν με τον Συνήγορο του Πολίτη. Επισημαίνεται ιδίως η η λήψη καταθέσεων από κρίσιμους μάρτυρες, η μη υποβολή καίριων ερωτήσεων και η παράλειψη της εξέτασης των ιατρών που επιλήφθηκαν των υποθέσεων
- Μεροληψία των ανακριτικών αστυνομικών οργάνων, η οποία εκδηλώνεται με την κατά σύστημα αποδοχή, εντυπωσιακά «όμοιων καταθέσεων από τους εμπλεκόμενους αστυνομικόυς και την αποδοχή πολύ μεγαλύτερης βαρύτητας στις μαρτυρικές καταθέσεις των τελευταίων, σε σύγκριση με τις καταθέσεις πολιτών, χωρίς αυτό να δικαιολογείται.
- Συστηματική καθυστέρηση στην υποβολή εγγράφων που ζητεί ο Συνήγορος
- Μη συμμόρφωση προς τα πορίσματα του Συνηγόρου, με αποτέλεσμα να αναπέμπονται υποθέσεις της ΕΛ.ΑΣ για περαιτέρω έρευνα. Επί των 20 υποθέσεων που μελετήθηκαν από τα μέλη της Επιτροπής, υπήρξαν 10 αναπομπές. Δεύτερη αναπομπή σημειώθηκε σε 5 περιπτώσεις, δηλαδή στο 25% του συνόλου
- Πλημμελής ατιολογία των αποφάσεων των πειθαρχικών οργάνων της ΕΛ.ΑΣ, ιδίως στο πεδίο της έρευνας του ρατσιστικού κινήτρου.
Οι προτάσεις
Οι Επιτροπή στη συνέχεια, διατυπώνει 9 προτάσεις, οι οποίες είναι:
- Επιβάλλεται η άμεση επαναφορά διακριτικών στοιχειων στις στολές όλων των αστυνομικών οργάνων
- Επιβάλλεται η τοποθέτηση καμερών στο εσωτερικό των οχημάτων, στα κρατητήρια και τα γραφέια των παραρτημάτων ασφαλείας όπου διεξάγονται ανακριτικές πράξεις
- Να υπάρξει μέριμνα για την προστασία των θυμάτων αστνυομικής βίας και όσων καταγγέλλου σχετικά περιστατικά, συμπεριλαμβανομένων και των μαρτύρων
- Στα πορίσματα των ΕΔΕ να ατιολογείται ειδικά αν ο σχεδιασμός της σχετικής επιχείρησης ήταν επαρκής
- Να εξαλειφθούν οι λόγοι για τους οποίους, σύμφωνα με τις ισχύουσε ςρυθμίσεις, αναστέλλεται η πρόοδος των ανακρίσεων στο πλαίσιο της ΕΛ.ΑΣ
- Να καθιερωθεί συστηματική διδασκαλία του δικαίου των δικαιωμάτων του ανθρώπου στις αστυνομικές σχολές και ακαδημίας, με ειδική αναφορά σε συγκεκριμένα περιστατικά, για τα οποία η Ελλάδα έχει καταδικασθεί από διεθνείς οργανισμούς
- Να υπάρξει άμεση συμμόρφωση προς τις καταδικαστικές αποφάσεις του ΕΔΔΑ και σε περίπτωση που αυτό δεν μπορεί να γίνει λόγω παραγρφής, να εκφρασθεί συγγνώμη στα θύματα
- Να ενισχυθεί ο Μηχανισμός του Συνηγόρου του Πολίτη με προσωπικό πλήρος απασχόλησης
- Να εξετασθεί το ενδεχόμενο μετατροπής της Επιτροπής αυτής από άτυπο σε νομοθετικά προβλεπόμενο ανεξάρτητο όργανο παρά τω Υπουργώ Προστασίας του Πολίτη.
Τέλος, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι «αν και εκ παραδόσες η ΕΛ.ΑΣ έχει δώσει και εξακολουθεί να παρέχει αρκετές αφορμές, δεν είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι τα όργανά της εμπλέκοντα σε περιστατικά αστυνομικής βίας περισσότερο από τα όργανα άλλων Ευρωπαϊκών χωρών. Συνεπώς η σημειούμενη αστυνομική βία στη χώρα μας ίσως να μην συνιστά καθ’εεαυτήν ελληνική ιδιομορφία, παρά τις εξάρσεις που κατά καιρούς επισημαίνονται. Αντίθετα, ελληνική ιδιαιτερότητα συνιστά η ατιμωρησία των εμπλεκόμενων αστυνομικών οργάνων, όπως προκύπτει μεταξύ άλλων από τις επανειλημμένες καταδίκες της χώρας μας από διεθνείς οργανισμούς, Η αποφασιστική αντιμετώπιση της, υπό τις σημερινές τουλάχιστον συνθήκες, μπορεί να γίνει μόνο με την ανάθεση ελεγκτικών αρμοδιοτήτων όχι μόνο σε αστυνομικά αλλά και σε ανεξάρτητα όργανα».
Για «πόρισμα – κόλαφο» κάνει λόγο ο ΣΥΡΙΖΑ στην ανακοίνωσή του, ενώ το ΜέΡΑ 25 υποστηρίζει, μέσω του Κρίτωνα Αρσένη, ότι «χρειάστηκαν έξι μήνες για να κοινοποιήσετε το πόρισμα. Τι κάνατε αυτούς τους έξι μήνες για να υλοποιήσετε το πόρισμα; Πείτε μας, ποια πρόταση έχετε υλοποιήσει ή τουλάχιστον δρομολογήσει για την υλοποίησή της; Απ’ ότι βλέπω το Πόρισμα διαπιστώνει απροθυμία των ανακριτικών οργάνων της ΕΛΑΣ να συνεργασθούν με τον Συνήγορο του Πολίτη, μεροληψία των ανακριτικών αστυνομικών οργάνων, πλημμελή αιτιολογία των αποφάσεων των πειθαρχικών οργάνων της ΕΛΑΣ… Βλέπουμε να παραμένει ως πρόβλημα ένα θέμα, για το οποίο επί δεκαετίες μας έχει εγκαλέσει την Ελλάδα το Συμβούλιο της Ευρώπης και αφορά τα εμφανή διακριτικά στοιχεία των αστυνομικών οργάνων… Το Πόρισμα καταλήγει ότι τα περιστατικά αστυνομικής βίας είναι διογκούμενα στην Ευρώπη, όμως η ατιμωρησία των εμπλεκομένων αστυνομικών οργάνων αποτελεί ελληνική ιδιαιτερότητα. Κι αυτό το τελευταίο, η κακοποίηση 5χρονων παιδιών και ο ακραίος εκφοβισμός 14χρονων εφήβων, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την ασφάλεια κάθε πολίτη! Ο μόνος τρόπος για να σταματήσει η κατρακύλα, είναι να παραιτηθείτε εσείς και ο κ. Χρυσοχοΐδης!».
The Press Project
