Μέσα από την πλημμύρα πληροφοριών για την επιδημία, είναι δύσκολο να ξεχωρίσουμε τις αληθινά έγκυρες. Ποιες διαδεδομένες θεωρίες διαψεύδουν οι ειδικοί;

Νυχθημερόν βομβαρδιζόμαστε από πληροφορίες για τον κορονοϊό, μέσα από τα παραδοσιακά και τα social media. Κάποιες από αυτές, αν και φαίνονται πειστικές, δεν έχουν επιστημονική βάση, με συνέπεια είτε να μας γεμίσουν, άδικα, με πανικό είτε να μας ωθήσουν σε συμπεριφορές επικίνδυνες για την υγεία μας – και την υγεία των γύρω μας. Ακολουθούν δέκα διαδεδομένοι μύθοι που καταρρίπτουν οι ειδικοί.

Μύθος Νο1: Οι χειρουργικές μάσκες προστατεύουν από τον κορονοϊό

Στην πραγματικότητα δεν προσφέρουν προστασία, όπως είπε ο Ουίλιαμ Σάφνερ, λοιμωξιολόγος στο Πανεπιστήμιο Βάντερμπιλτ στο Τενεσί (ΗΠΑ), στο Live Science. Μόνο οι ασθενείς πρέπει να τις φορούν, για να μην προκαλέσουν διασπορά του SARS-CoV-2 μέσα από σταγονίδια που απελευθερώνονται από το στόμα. 

Μύθος Νο2: Είναι πολύ λιγότερο πιθανό να μας μεταδοθεί ο κορονοϊός από τη γρίπη

Όχι απαραίτητα. Η μεταδοτικότητα ενός ιού προσδιορίζεται από τον «βασικό αριθμό αναπαραγωγής» RO (αριθμό νέων κρουσμάτων που προκαλεί ένα μολυσμένο άτομο προτού αποσυρθεί). Για παράδειγμα, η γρίπη έχει RO 1,3, που σημαίνει ότι ένας φορέας τη μεταδίδει σε 1,3 άτομα. Το RO του SARS-CoV-2 έχει εκτιμηθεί στο 1,4-2,5 σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Επιπλέον, προς το παρόν, σε αντίθεση με τη γρίπη, δεν έχουμε εμβόλιο που να μας προστατεύει από τον κορονοϊό. 

Μύθος Νο3: H μόλυνση ισοδυναμεί με θανατική καταδίκη

Δεν ισχύει, φυσικά. Το 81% των φορέων έχουν μέτρια συμπτώματα, σύμφωνα με στοιχεία που κινέζικου Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (CCDC). Το 13,8% των κρουσμάτων έχει σοβαρά συμπτώματα, όπως δύσπνοια, ενώ στο 4,7% η κατάσταση χαρακτηρίζεται κρίσιμη, με συνέπειες όπως πολυοργανική ανεπάρκεια ή σηπτικό σοκ. Το ποσοστό θνησιμότητας έχει εκτιμηθεί γύρω στο 2,3%. Πρέπει να είμαστε λοιπόν προσεκτικοί, ιδιαίτερα αν ανήκουμε σε ευπαθείς ομάδες, αλλά χωρίς να αφήσουμε τον πανικό να μας κυριεύσει.

Μύθος Νο4: Μεταδίδεται και από τα κατοικίδια

Έχει αναφερθεί ένα κρούσμα μετάδοσης από άνθρωπο σε σκύλο (σε ένα Πομεράνιαν, σύμφωνα με την South China Morning Post), αλλά σύμφωνα με στοιχεία του Harvard Health Publishing, «για την ώρα, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι κατοικίδια ζώα όπως οι σκύλοι ή οι γάτες μπορούν να μεταδώσουν τον ιό COVID-19 σε ανθρώπους». 

Μύθος Νο5: Ο κορονοϊός δεν μεταδίδεται στα παιδιά

Αν και τα παιδιά μπορεί να νοσήσουν με πιο ήπια συμπτώματα, είναι εξίσου πιθανό με τους ενήλικες να γίνουν φορείς του ιού, σύμφωνα με μελέτη σε πάνω από 1.000 άτομα στο Σεντσέν, τα αποτελέσματα της οποίας παραθέτει το Nature. 

Μύθος Νο6: Αν έχουμε τον κορονοϊό, «θα το καταλάβουμε»

Δυστυχώς όχι. Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν από 2 έως 14 μέρες μετά την έκθεση στον ιό και δεν διαφέρουν από εκείνα άλλων νοσημάτων (ανάμεσα σε αυτά μπορεί να είναι πυρετός, βήχας, δύσπνοια και πιο σπάνια ναυτία, συνάχι κ.λπ.), σύμφωνα με το αμερικανικό κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (CDC).

Μύθος Νο7: Ο κορονοϊός είναι λιγότερο θανατηφόρος από τη γρίπη

Το ποσοστό θνησιμότητας στη γρίπη ανέρχεται, σύμφωνα με στοιχεία του ΠΟΥ, στο 0,1%. Στην περίπτωση του κορονοϊού, το ποσοστό θνησιμότητας φαίνεται να είναι πολλαπλάσιο, καθώς μια εκτίμηση το τοποθετεί στο 2,3% (CCDC).

Μύθος Νο8: Αρκεί να πάρουμε συμπληρώματα βιταμίνης C για να προστατευτούμε

Ακόμα και στις περιπτώσεις του κοινού κρυολογήματος ή της γρίπης, η βιταμίνη C προσφέρει ένα «μέτριο όφελος» όπως είπε στους New York Times ο λοιμωξιολόγος Ουίλιαμ Σάφνερ. Το συγκεκριμένο στοιχείο υποστηρίζει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και είναι σημαντικό να υπάρχει στην καθημερινή διατροφή μας, αλλά δεν προστατεύει επαρκώς.

Μύθος Νο9: H μετάδοση του κορονοϊού δεν είναι δυνατή σε υγρά και ζεστά κλίματα

Όπως αναφέρει ο ΠΟΥ, ο COVID-19 μπορεί να μεταδοθεί παντού, και σε περιοχές με ζεστό και υγρό καιρό. Ανεξάρτητα λοιπόν από τις κλιματικές συνθήκες δεν εφησυχάζουμε και συνεχίζουμε να τηρούμε τους ενδεδειγμένους κανόνες υγιεινής.

Μύθος Νο10: Υπάρχει ήδη φάρμακο αλλά δεν το ξέρουμε

Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία φαρμακευτική αγωγή για την πρόληψη ή τη θεραπεία του κορονοϊού σύμφωνα με τον ΠΟΥ. Η αντιμετώπιση είναι καθαρά συμπτωματική, εστιάζει δηλαδή στα συμπτώματα. Ναι μεν δοκιμάζονται κάποιες θεραπείες, αλλά χωρίς επιβεβαιωμένη ακόμα αποτελεσματικότητα και ασφάλεια.