Print this page

Εφιάλτης από πλαστικό

August 26, 2021 769

 

Στην εποχή της κλιματικής κρίσης και της καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος τα μέτωπα είναι πολύ περισσότερα απ’ όσα καθημερινά μνημονεύουμε. Ένα από τα πιο σοβαρά είναι η θαλάσσια και γενικότερη μόλυνση από πλαστικό, ένα υλικό που έχει ενσωματωθεί πλήρως στη ζωή μας και διαθέτει πάρα πολλές χρήσεις.


Από τον 19ο αιώνα μέχρι και σήμερα τα πλαστικά χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο και καταναλώνονται με απίστευτους ρυθμούς. Δυστυχώς μεγάλη ποσότητα αυτών των χρησιμοποιημένων πλαστικών καταλήγει να μολύνει το περιβάλλον, καθώς πέφτουν στη θάλασσα. Αυτό το φαινόμενο έχει εξελιχθεί σε κορυφαίο περιβαλλοντικό πρόβλημα και πρέπει να αντιμετωπιστεί χωρίς καθυστέρηση.

Στη χώρα μας παράγονται ετησίως 700.000 τόνοι πλαστικών απορριμμάτων και το 84% αυτών καταλήγει σε χωματερές. Κάθε χρόνο «διαρρέουν» στο περιβάλλον σχεδόν 40.000 τόνοι πλαστικών. Οι 11.500 τόνοι από αυτά καταλήγουν στη Μεσόγειο και μολύνουν τις θάλασσές μας, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά τομείς όπως ο τουρισμός και η αλιεία.

Τα πλαστικά απορρίμματα μπορεί να διατηρηθούν έως και 600 έτη μέσα στη θάλασσα μέχρι να διασπαστούν. Επομένως η δράση που πρέπει να λάβουμε δεν αφορά μόνο τον περιορισμό της ρίψης πλαστικών αλλά και τη συλλογή των πλαστικών που ήδη μολύνουν τις θάλασσες.

Η επίδραση στη θάλασσα

Τα πλαστικά απορρίμματα επιβαρύνουν ποικιλοτρόπως τις θάλασσές μας. Αρχικά υπάρχουν σημαντικές επιπτώσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον, κυρίως στην πανίδα. Οι θαλάσσιες χελώνες, τα ψάρια, τα θαλασσοπούλια και οι φώκιες, αντιμετωπίζουν συνεχώς τον κίνδυνο να καταπιούν μικρά πλαστικά, όπως πλαστικές σακούλες, νομίζοντας πως είναι θηράματα, ή να μπλεχτούν κατά λάθος σε αυτά.

Αυτό μπορεί να καταλήξει σε ασφυξία, σε λοίμωξη, στη μετάδοση βακτηρίων, στον εγκλωβισμό, στη μειωμένη δυνατότητα κολύμβησης και σε εσωτερικά τραύματα. Έτσι 1.000.000 θαλασσοπούλια και 100.000 θαλάσσια θηλαστικά πεθαίνουν ετησίως από το παραπάνω φαινόμενο. Τα πλαστικά επίσης, καθώς μπορεί να έχουν ταξιδέψει μεγάλες αποστάσεις σε μια χρονική περίοδο αρκετών χρόνων, συχνά μεταφέρουν βλαβερά βακτήρια που διαταράσσουν το οικοσύστημα.

Επιπλέον τα πλαστικά στη θάλασσα εν τέλει επιστρέφουν σε εμάς και μας προκαλούν βλάβες. Ίχνη πλαστικού έχουν ανιχνευθεί σε νερό βρύσης, μπύρα, αλάτι, ψάρια, ακόμα και σε διάφορα φρούτα και λαχανικά.

Μέσω της μόλυνσης του νερού, καθώς η παρατεταμένη έκθεση πλαστικών στο νερό μπορεί να απελευθερώσει τοξίνες σε αυτό, και της κατάποσης πλαστικών απορριμμάτων από ζώα, το πλαστικό έχει διεισδύσει στην τροφική αλυσίδα και μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα υγείας στον άνθρωπο, όπως ορμονικές ανωμαλίες, αναπτυξιακές, αναπαραγωγικές, νευρολογικές, ανοσολογικές διαταραχές και καρκίνο.


Τέλος, ο τουρισμός δέχεται ένα σημαντικό πλήγμα, καθώς η Ελλάδα, μια χώρα η οποία στηρίζεται στα τουριστικά έσοδα, αντιμετωπίζει ζημία 26 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως και η Μεσόγειος ως περιοχή χάνει περίπου 640 εκατομμύρια λόγω της πλαστικής ρύπανσης. Το ποσό αυτό εμφανίζει αυξητικές τάσεις.


Μόλυνση του εδάφους
Αξίζει να προσθέσουμε ότι, ακόμη κι αν δεν καταλήγουν στη θάλασσα, τα πλαστικά μολύνουν εξίσου αν βρεθούν σε χωματερές. Αρχικά μολύνουν το έδαφος και στη συνέχεια με την καύση τους (καθώς πρέπει με κάποιο τρόπο να αποσυμφορηθούν οι χωματερές) παράγουν σημαντικές ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα και συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή.

Βλέποντας την τραγική κατάσταση που επικρατεί στις θάλασσές μας, αντιλαμβανόμαστε πως υπάρχει άμεση ανάγκη να αλλάξουμε, ώστε να εξασφαλίσουμε την υγεία του πλανήτη και τη δική μας.

Τρόποι απορρύπανσης
Ο πιο άμεσος τρόπος για την αποφυγή περαιτέρω μόλυνσης είναι η ανακύκλωση. Μέσω της ανακύκλωσης, οι τεράστιες ποσότητες πλαστικού που θα κατέληγαν στη θάλασσα ή στις χωματερές μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, με αποτέλεσμα να μειωθούν και η ρύπανση και η παραγωγή, διότι τα πλαστικά θα επανέρχονται στη βιομηχανία μετά την πρώτη χρήση. Αυτό θα μειώσει και την κατανάλωση πετρελαίου, που είναι ένα απαραίτητο συστατικό για την παραγωγή πλαστικού.

Ένα ακόμη βήμα για τη μείωση των πλαστικών είναι η χρήση επιστρεφόμενων συσκευασιών από άλλα υλικά, όπως το γυαλί. Έτσι θα μπορούσαν να περιοριστούν και τα πλαστικά απορρίμματα και η παραγωγή πλαστικών.

Στη συνέχεια η κατάργηση των πλαστικών μίας χρήσης είναι απαραίτητη, καθώς πλαστικά μίας χρήσης όπως μπουκάλια, καλαμάκια, καπάκια, πλαστικά πιάτα, ποτήρια και μαχαιροπίρουνα, μπατονέτες, μπαλόνια και περιέκτες τροφίμων συχνά καταλήγουν στη θάλασσα.

Έχουν ήδη γίνει προσπάθειες από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τον περιορισμό των πλαστικών μίας χρήσης. Η αρχή έγινε τον Ιούλιο του 2021, οπότε καταργήθηκαν διάφορα πλαστικά και είναι πλέον προσβάσιμα μόνο όπου είναι απαραίτητα.

Τέλος, ο καθαρισμός των ακτών είναι απαραίτητος (το 67% των πλαστικών απορριμμάτων καταλήγει στις παραλίες). Διάφορες οργανώσεις δραστηριοποιούνται στις ελληνικές ακτές με σκοπό τον καθαρισμό τους από διάφορα απορρίμματα, τα οποία δυστυχώς είναι κυρίως πλαστικά. Για παράδειγμα το 2020 η HELMEPA συνέλεξε περίπου 103.000 τεμάχια απορριμμάτων και τουλάχιστον το 70% ήταν πλαστικά.

Μέσα από πλήθος δραστηριοτήτων ο άνθρωπος πληγώνει τον πλανήτη. Η ρύπανση μέσω των πλαστικών δεν αποτελεί εξαίρεση και είναι πολυδιάστατη, καθώς επηρεάζει τη θαλάσσια ζωή, την υγεία μας, την ατμόσφαιρα, το έδαφος, τη χλωρίδα και τις αποθήκες νερού. Επηρεάζει τον πλανήτη, το σπίτι μας, και οφείλουμε όλοι να καταβάλουμε προσπάθεια για να βελτιώσουμε την κατάσταση για εμάς και τις γενιές που θα ακολουθήσουν.

ΠΗΓΗ: Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ τεύχος 2191 19-8-2021 Από Θάνος Χριστακόπουλος

Καββαδίας

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.