Print this page

ΑΙΧΜΗΡΑ ΣΚΩΠΤΙΚΑ δίστιχα στα ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ της ΑΠΟΚΡΙΑΣ στην Κέρκυρα - BINTEO

February 18, 2022 5032
 
 
Του Στέφανου Πενηντάρχου Πουλημένου*
 
Οι σκωπτικοί διάλογοι, οι αισχρολογίες, τα σεξιστικά στοιχεία, τα φαλλικά σύμβολα, και οι ανασυρμοί (με βοηθό την άκρατη οινοποσία) οδηγούν (τουλάχιστον οδηγούσαν) σε Διονυσιακές τελετουργικές γονιμοποιές «ιερογαμίες» ή, σε συμβολικές αερογαμίες στους αγρούς, στα χωριά, στις πλατείες και τις πόλεις!
Όλα αυτά «ντύνονται» ανάλογα με την πολιτιστική ταυτότητα, την κύρια ενασχόληση, ή την εξειδίκευση της κοινωνικής ομάδας που τελεί τα Αποκριάτικα Δρώμενα.
Έτσι, με απλά λόγια, ΚΑΝΕΙΣ ΚΑΙ ΤΙΠΟΤΕ ΔΕΝ ΜΕΝΕΙ ΣΤΟ ΑΠΥΡΟΒΛΗΤΟ!
Τίποτε δεν μπορεί να παραμείνει ίδιο!
Όλα μπορεί να πεθάνουν και να ξαναγεννηθούν, όπως ακριβώς ο βασιλιάς καρνάβαλος που είναι η προσωποποίηση του απερχόμενου βλαστικού χρόνου. Σ’ αυτόν φορτώνουμε ό,τι κακό και στραβό μας έφερε μαζί του και γι’ αυτό καταδικάζεται να παραδοθεί «στην πυρά».
Ω, καρναβαλέ μου και τι σου κάμανε,
σου βάλανε φυτίλι και σε κάψανε!
Κάπως έτσι επέρχεται η κάθαρση και αναζωογονείται η ελπίδα πως ο νέος βλαστικός χρόνος θα είναι ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ, μέχρι η προσωποποίησή του να έχει την ίδια κατάληξη, 12 μήνες μετά!
Αιχμηρά σκωπτικά δίστιχα στα τραγούδια της αποκριάς στην Κέρκυρα
Ας δούμε τώρα, μερικά χαρακτηριστικά σκωπτικά δίστιχα από τα τραγούδια που συνοδεύουν τα αποκριάτικα δρώμενα στην κερκυραϊκή ύπαιθρο.
 
1. Ερωτικά υπονοούμενα για την παπαδιά
Μέσ’ τση παπαδιάς τ’ αμπέλι έμαθε ο λαγός να μπαίνει.
Πούθε μπαίνει πούθε βγαίνει, πούθε ανεβοκατεβαίνει,
πού ν' τ' αμπέλι της κλεισμένο και καλά περιφραγμένο...
 
2. Στόχος οι υπεράνω υποψίας κυράδες και νοικοκυράδες
Tώρα τσι αποκριές έχω δυο σακιά ψ@@ές,
για τσι όμορφες κυράδες τσι καλές νοικοκυράδες
 
3. Γυναικεία απελευθέρωση από την αντρική κακομεταχείριση
Σαν τι καλό να θυμηθώ τον άντρα μου να κλάψω
και τώρα που εχήρεψα πολλές καρδιές θα κάψω
 
4. Άδικη μεταχείριση των κοριτσιών από την οικογένειά τους
Εμοίρασε η μάνα μου από τον αδερφό μου
κι ένα ποδάρι πυροστιά πήρα στο μερτικό μου!
 
5. Αμοιβαίες… φιλοφρονήσεις
- Έλα μωρή στο σπίτι μου αρχόντισσα να γένεις
και να σου φέρνω το νερό να μάθεις να το πλένεις
-Δεν θέλω κακομούτσουνε να μπω στ’ αρχοντικό σου
και νά ’χεις πάντα συντροφιά τον ψοφογάϊδαρό σου
 
6. Απάτη σε τρόφιμα (κρέας γαϊδούρας αντί μοσχαριού)
…πήγε και ο παπα Τσιγκρής να πάρει πέντε λίτρες (κρέας)
που το ’θελε παχύ παχύ για να το κάνει πίτες
Πρώτη χαψιά που έφαγε του πέφτει μια δοντούρα
Και τότε το κατάλαβε πού ’ταν από γαϊδούρα
Βγάνει το καλυμμαύκι του και με θυμό τσου λέει:
Νά ’χετε την κατάρα μου όλ’ οι μακελαραίοι!
 
7. Οκνηρία και μεθύσι
Δευτέρα δε δουλεύω, την Τρίτη τραγουδώ,
Τετάρτη πίνω κράσο, την Πέμπτη ξεμεθώ
Παρασκευή κοιμάμαι, Σαββάτο περπατώ…
 
8. Σκωπτική διάθεση
Τσ’ Απόκριες και τσι Τρινές και των Αγιών Θοδώρων
σου κάμανε την προξενιά μωρή παλιοκοτζώρω
 
9. Κοινολόγηση ερωτικών περιπτύξεων
Θυμάσαι που ερίξαμε του κάλυβα την πόρτα
και σα δαμάλια γκρούζαμε απάνω στα μπαλότα …………………………………………………………………………….…………………………
Ορέ κοντοπαλλήκαρο με τσι λιανές αρίδες
στο λουτρουβιό δε σ’ ήθελα να πλένεις τσι σφυρίδες
μα σ’ ήθελα τ’ ανάσκελα να στέκεις να στο πιάνω
το κατσαρό γενάκι σου κι ύστερ’ ας αποθάνω
 
10. Όρκος για απόκρουση κατηγορίας κλοπής
Από τ’ αυγό να γκρεμιστώ κι στ’ αχαλά να πέσω
κι από τον πίρο του βουτσιού ν’ αδικοθανατέψω
 
11. Υπερβολή
Από το βράχλο έπεσε κι εγίνηκε κομμάτια
Του πήρε η σφήκα τ’ άντερα κι η μύγα το κεφάλι
κι ένα μεγάλος μέρμηγκας επήρε το κορμί του!
 
12. Μην πιστεύετε τον ψεύτη
Κορίτσια μην πιστεύετε του Κωνσταντή του ψεύτη.
Σε κάθε χώραν έχει τρεις, σε κάθε κάστρο πέντε
και στην Κωνσταντινούπολη, τη στεφανωτικιά του
 
13. Γυναικεία ομορφιά κι ερωτική διάθεση
΄Ηταν μια κόρη όμορφη, ξανθή, γαλανομάτα,
το λυγερό της το κορμί, τα δυό γλυκά της μάτια
μου ’σκίσαν την καρδούλα μου, σε τέσσερα κομμάτια
 
14. Προωθημένες επαφές - χειρονομίες άντρα σε γυναίκα
…την πιάνω κι από τα μαλλιά, σκύβω τση δίνω δυό φιλιά
και μου λέει παρακάτω, βρε κουτέ π’ ανάθεμά το.
Την πιάνω κι από το λαιμό, σκούζει, φωνάζει το θεό
και μου λέει παρακάτω, βρε κουτέ π’ ανάθεμά το.
Την πιάνω κι από τα βυζιά, σκούζει φωνάζει, Παναγιά
και μου λέει παρακάτω, βρε κουτέ π’ ανάθεμά το…
Απογοήτευση από τη συμπεριφορά γυναίκας
Όταν με βλέπεις κρούβεσαι σαν την οχιά στο βάτο
π' ο ένας κι άλλος σού 'καμε τον κόρφο απάνω κάτω
κι εγώ 'λεγα στη μοίρα μου ψηλά να μ' ανεβάσει
κι εκείνη ξύλα μάζωνε στη στιά για να με κάψει!
Όλα τούτα είναι μόνο ένα μικρό δείγμα από τον μεγάλο πλούτο της κερκυραϊκής λαϊκής παράδοσης, που τις τελευταίες δεκαετίες έχει δεχτεί σοβαρά πλήγματα από την εισαγωγή και την κυριαρχία της εικόνας του ξένου, του λαμπερού, του ακριβού, του εντυπωσιακού. Εικόνα όμως που στερείται ουσιαστικού περιεχομένου, καθώς κυριαρχεί κι εδώ το «φαίνεσθαι» και θυσιάζεται το «είναι» της δικής μας αποκριάς.
 
Στέφανος Πουλημένος - Κυνοπιάστες, 10.03.2021
 
Σημειώσεις:
 
Για το κείμενο που διαβάσατε, άντλησα στοιχεία από:
- «Τα Λαογραφικά της Κέρκυρας» του Γερ. Χυτήρη,
- «Τα δρώμενα έθιμα του κερκυραϊκού λαού» του Ο.Κ. Κλήμη,
- Τα «Κερκυραϊκά Δημοτικά Τραγούδια» του Ν. Πακτίτη,
- Την ανέκδοτη συλλογή τραγουδιών της ΒΔ Κέρκυρας του Σπύρου Τζήλιου,
- Αναρτήσεις στο διαδίκτυο του Παναγιώτη Μαυρόπουλου και
- Από το δικό μου «Τα Τραγούδια της Κέρκυρας μέσα από τα λαϊκά δρώμενα και τις παραδόσεις της».
 
*Από το FACEBOOK
Καββαδίας

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.