• Αργυράδες - Κέρκυρας
  • Thursday , Feb 1 , 2018

Ιστορια

Πόσο χρυσάφι κρύβει η μουσική μας παράδοση

July 09, 2022 4132

 

Ελένη Α. Καββαδία(Παπασπύρου)

          Ο χρυσός, αυτό το πολύτιμο μέταλλο πάντα ασκούσε ιδιαίτερη γοητεία στους ανθρώπους. Με αυτόν έφτιαχναν νομίσματα, κοσμήματα, κτερίσματα για τους νεκρούς, μετάλλια και άλλα πολύτιμα αντικείμενα. Χρυσά αντικείμενα συναντάμε ήδη σε προϊστορικούς και σε όλους τους μετέπειτα πολιτισμούς. Ειδικά στον ελληνικό χώρο, ο χρυσός ήταν από τα αγαπημένα υλικά των καλλιτεχνών στην αρχαιότητα. Δείγματα της δουλειάς τους, απαράμιλλης τέχνης, βρέθηκαν σε τάφους της Κρήτης και των Μυκηνών. Στην κλασική Ελλάδα χρησιμοποιούσαν χρυσό και στην κατασκευή αγαλμάτων, όπως το χρυσoελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς Παρθένου στον Παρθενώνα. Στο Βυζάντιο ο χρυσός χρησιμοποιείτο αποκλειστικά για την κατασκευή κοσμημάτων επίσης και για την κατασκευή νομισμάτων, τα Κωσταντινάτα, με τα οποία οι κάτοικοι της αυτοκρατορίας αποθησαύριζαν τις οικονομίες τους.

       

Για το χρυσό ενίοτε χρησιμοποιείται η λέξη μάλαμα (πχ μαλαματένιο δακτυλίδι). Η λέξη προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη μάλαγμα που σημαίνει κάτι που επεξεργάζεται (μαλάσσεται) εύκολα. Ο χρυσός έχει μοναδικές και σπάνιες ιδιότητες δηλ. δεν οξειδώνεται (σκουριάζει) και δε φθείρεται. Είναι όλκιμος (τραβιέται σε σύρμα) τόσο λεπτό, όσο η τρίχα από τα μαλλιά. Είναι ελατός (γίνεται πλάκα) πολύ λεπτή επίσης. Σφυρηλατείται πολύ εύκολα. Έχει μοναδικό χρώμα και λάμψη. Είναι το μοναδικό μέταλλο με κίτρινο χρώμα στη φύση. Οι άνθρωποι ανέκαθεν κατέφευγαν στο χρυσό για να επενδύσουν, ειδικά στις περιόδους οικονομικής αστάθειας, αβεβαιότητας  και πολέμων. Οι τεράστιες δυσκολίες εξόρυξης και επεξεργασίας τον κάνουν εξαιρετικά ακριβό. Για όλα αυτά, άπαντες οι λαοί της γης τον λάτρεψαν από τους πανάρχαιους πολιτισμούς μέχρι σήμερα.

           Ένα μελανό σημείο στην Ιστορία των ανθρώπων σε σχέση και με αυτόν, είναι η σφαγή των αυτοχθόνων της Αμερικής Ίνκας, Μάγιας και Ατζέκων από τους Ισπανούς κατακτητές, λόγω της απληστίας τους για όλο και περισσότερο χρυσό.

          Οι άνθρωποι πάντα έτρεφαν μεγάλη εκτίμηση για αυτό το μέταλλο και αυτή έχει αποτυπωθεί σε όλων των λαών τις γλώσσες. Και στην ελληνική γλώσσα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα η λέξη χρυσός σαν επίθετο χρησιμοποιείται για να προσδώσει τον ανώτερο και πολυτιμότερο χαρακτήρα: Χρυσή καρδιά, χρυσοί γάμοι, χρυσός κανόνας, χρυσή τομή, χρυσούς αιών κ.λπ.

          Η ιστορία του χάνεται μέσα στα βάθη των αιώνων και θα χρειαζόταν πολύ μελάνι για να την ξεδιπλώσουμε σ’ αυτή τη στήλη. Εκείνο που θα μας απασχολήσει όμως είναι πόσο χρυσάφι καταναλώθηκε στη μουσική μας παράδοση. Θα παρατηρήσουμε λοιπόν ότι ο λαϊκός ποιητής σε πολλά τραγούδια, αλλά και στα τραγούδια της νύφης, που τραγουδούσαν κάποτε όταν τη στολίζανε αλλά και μετά το μυστήριο στο γλέντι που επακολουθούσε, διάνθισε τα τετράστιχα με αρκετό από το πολύτιμο αυτό μέταλλο, παρόλο που η νύφη δεχόταν αρκετά χρυσά κοσμήματα από τους πολύ στενούς συγγενείς της:

 

Της νύφης:

Σηκώσου χρυσοπέρδικα

Και τίναξ’ τα φτερά σου

Δός τα κλειδιά στη μάνα σου

Και σύρε βρες δικάσου

 

Όντα σε γέννα η μάνα σου

Χρυσή ήταν η κοιλιά της

Και σ’ έκανε ομορφότερη

 απ’ όλα τα παιδιά της

 

γαρούφαλο ειν’ η νύφη μας

λουλούδι ο γαμπρός μας

και ένα πιτέρι ολόχρυσο

είν΄ το συμπεθεριό μας

 

δεν έχω δουν τα μάτια μου

τέτοια χρυσομαλλούσα

τέτοια δαχτυλιδόστομη

και γαϊτανοφρυδούσα

 

για δες μαλλιά τετράξανθα

τσου πλάτες τους ριγμένα

Που τα χτενίζουν άγγελοι

Με τα χρυσά τους χτένια

 

Ποιος άγγελος αρχάγγελος

Άγγελος των αγγέλω

Ποιος σούκαμε το πρόσωπο

Μ’ ένα χρυσό πινέλο

 

Άνοιξε το πουγκάκι σου

Το χρυσοκεντημένο

Και βάλε το χεράκι σου

Πως τόχεις μαθημένο

 

Άλλα  τετράστιχα:

 

Τη θάλασσα την αγαπώ

Τι κάτι θα μου φέρει

Τον κόσμο με τα λούλουδα

Και το χρυσό μου ταίρι

 

Σου στέλνω χαιρετίσματα

 με μια χρυσή τριγώνα

κάτω απ’ τις φτερούγες της

έχει τον αρραβώνα

 

Στρατιώτη μου στρατιώτη μου

Πάρε με στο στρατώνα

Να σου γυαλίζω τα κουμπιά

Με τη χρυσή κορώνα

 

Παινέματα

 

Αφέντη κύριε Σπύρο μας

 καλησπερίσματά σας

με πέντε γράμματα χρυσά

γράφεται τ’ όνομά σας

 

σαν κόντε ρήγας στέκεσαι

σα μπέης συντυχαίνεις

σα χρυσοπράσινος αετός

στο (ιατρείο, σχολείο, εκκλησία ) μπαίνεις.

 

Από τη «Φωνή των Αργυραδιτών», αρ. φ. 137, Σεπτ. – Οκτ. 2016

Καββαδίας

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

Illusion Hair Studio

Boschetto (Άγιος Γεώργιος Αργυράδων)

MAMA 'S MARKET

Corfu Office Systems

PRANZO CHANIOTI

 

Καφέσας ψαροταβέρνα

Cosy finger food bar

Lord Travel Group

Blue sea hotel

Ιονική

 

Calendar

« March 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
        1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31

Argyrades - News

argyrades.gr

Σελίδες για τη ζωή, την ιστορία, τον πολιτισμό, στην Κέρκυρα. Με κριτική ματιά στην επικαιρότητα.

drepani.gr

Μια από τις ονομασίες με τις οποίες ήταν γνωστή η Κέρκυρα στην αρχαιότητα ήταν και η Δρεπάνη. Όνομα που χρησιμοποιήθηκε λόγω του σχήματός της. Η Δρεπάνη ταυτίζεται με το όπλο με το οποίο ο Κρόνος σκότωσε τον πατέρα του τον Ουρανό.

logo

© 2018 Your Company. All Rights Reserved. Designed By Your Company

Search