Print this page

24 Νοέμβρη πριν 160 χρόνια (1859): Δημοσιεύεται “Η καταγωγή των ειδών” του Δαρβίνου που άλλαξε τις ιδέες της ανθρωπότητας για την εξέλιξη του κόσμου

November 24, 2022 573

 

Έχει χαρακτηριστεί ως ένα από τα πιο σημαντικά βιβλία όλων των εποχών. Έχουν γραφτεί χιλιάδες χιλιάδων σελίδες τόσο για το περιεχόμενό του όσο και για τον αντίκτυπό του. Έχει αφοριστεί από διάφορες εκφάνσεις της επίσημης ή μη εκκλησίας. Πολλοί το αγάπησαν άλλοι πάλι το μίσησαν.

Ο λόγος; Μα φυσικά για το τιτάνιο έργο του Κάρολου Δαρβίνου (1809-1882) “Η Καταγωγή των Ειδών”, το οποίο εκδόθηκε τέτοιο καιρό πριν 160 χρόνια το Νοέμβριο του 1859 ( Η πρώτη έκδοση της «Καταγωγής των ειδών» έγινε στο Λονδίνο την Πέμπτη 24 Νοεμβρίου 1859, και από την πρώτη ημέρα πουλήθηκαν αμέσως και τα 1.250 αντίτυπα της πρώτης έκδοσης ).

Ο Κάρολος Δαρβίνος  έγραψε ένα  έργο που καθόρισε την επιστήμη και θεμελίωσε την υλιστική θεωρία της εξέλιξης του οργανικού κόσμου πάνω στη Γη.

Επί της ουσίας το έργο αυτό καθόρισε τις βάσεις της σύγχρονης επιστήμης της βιολογίας και ζωολογίας, αλλάζοντας την καθιερωμένη αντίληψη για τον κόσμο. την αντίληψη του κόσμου, όπως την επιστήμη και θεμελίωσε την υλιστική θεωρία της εξέλιξης του οργανικού κόσμου πάνω στη Γη.

Η “Καταγωγή των Ειδών” διέδωσε και συνάμα καθιέρωσε την εξελικτική βιολογία ως εκείνη τη θεωρία που εξηγεί την το πως οι έμβιοι οργανισμοί εξελίσσονται από γενιά σε γενιά με βάση τη διαδικασία της φυσικής επιλογής, εισάγωντας την άποψη ότι η προέλευση των σύγχρονων ειδών ανάγεται σε κοινούς προγόνους. Επι της ουσίας πρόκειται για το μηχανισμό της φυσικής επιλογής. Επικρατούν πληθυσμιακά οι απόγονοι των διαφόρων ειδών, που τα χαρακτηριστικά τους ευνοούν τη βέλτιστη προσαρμογή στις αλλαγές των παραγόντων του φυσικού τους περιβάλλοντος.

Η λέξη “εξέλιξη” στην εποχή του Δαρβίνου είχε καταλήξει να θεωρείται αιρετική, καθώς υπονοούσε δημιουργία χωρίς θεϊκή παρέμβαση, επομένως ο Δαρβίνος απέφυγε κάθε αναφορά στη λέξη στο έργο του. Το ύφος της γραφής ήταν απλό, ώστε να γίνεται κατανοητό από τον απλό αναγνώστη, γι’ αυτό και προσέλκυσε το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, παρά τις αρχικές αντιδράσεις από κύκλους της Εκκλησίας. Πριν τη θεωρία του Δαρβίνου, τα ερωτήματα περί καταγωγής των ειδών έβρισκαν εξηγήσεις στα πλαίσια της θεολογίας που είχε διαμορφωθεί από φιλοσόφους και θεολόγους το 17ο αιώνα. Επομένως η Εκκλησία αποδοκίμασε το έργο του, πυροδοτώντας μια δημόσια διαμάχη. Αντιμετωπίστηκε με ειρωνεία από τους επικριτές του, οι οποίοι δημοσίευαν καρικατούρες του με σώμα πιθήκου και ρωτούσαν αν ήταν απόγονος των πιθήκων από τη μεριά του παππού ή της γιαγιάς του, ή εάν τα καρότα μπορούν να εξελιχθούν σε ανθρώπους. Η επιστημονική κοινότητα, είτε από άγνοια είτε από συνειδητή υποτίμηση, δεν έδωσε μεγάλη σημασία στη θεωρία τότε.

Το έργο αυτό και η επιστήμη της οποίας υπήρξε προπομπός, η εξελικτική βιολογία, αποτελούν ένα ισχυρό ανάχωμα, μία στέρεη απάντηση σε όλες εκείνες τις μεταφυσικές αντιλήψεις που παρουσιάζονται ξανά υπό τη μία ή την άλλη μορφή, επηρεάζοντας ακόμη και επιστημονικούς κύκλους. Ακόμα και σήμερα, εν έτει 2019, ο αγώνας ενάντια στο μεταφυσικό ανορθολογισμό συνεχίζεται. Χαρακτηριστικό γεγονός αποτελεί το παράδειγμα των ΗΠΑ. Πριν μερικά χρόνια, σε 17 πολιτείες τα δικαστήρια κλήθηκαν να δικάσουν τις ανακαλύψεις του Δαρβίνου και το αν πρέπει να συνεχιστεί η διδασκαλία τους στα αμερικανικά πανεπιστήμια! Και ακόμα χειρότερα, σε σχολεία κάποιων πολιτειών η διδασκαλία της εξελικτικής βιολογίας αντικαταστάθηκε από τη… αγία γραφή…

Φρίντριχ Ένγκελς αναφέρει για τη σημασία του έργου του Δαρβίνου: «Η φύση είναι η λυδία λίθος της διαλεχτικής και είμαστε υποχρεωμένοι ν’ αναγνωρίσουμε ότι η σύγχρονη φυσική επιστήμη έδωσε ένα εξαιρετικά πλούσιο υλικό, που καθημερινά αυξάνει, και απόδειξε έτσι ότι, σε τελευταία ανάλυση, στη φύση όλα τα πράγματα γίνονται διαλεχτικά και όχι μεταφυσικά, ότι η φύση δεν κινείται στην αιώνια μονοτονία ενός κύκλου που διαρκώς επαναλαμβάνεται, μα ότι ζει πραγματική ιστορία.

Εδώ πριν απ’ όλα πρέπει να αναφέρουμε τον Δαρβίνο που έδωσε το πιο γερό χτύπημα στη μεταφυσική αντίληψη της φύσης, με την απόδειξη του ότι όλη η σημερινή οργανική φύση, τα φυτά, τα ζώα και μαζί τους και ο άνθρωπος είναι προϊόν ενός προτσές εξέλιξης που βάσταξε εκατομμύρια χρόνια» (Η εξέλιξη του σοσιαλισμού από την ουτοπία στην επιστήμη).

ΠΗΓΗ: e-prologos.gr

Καββαδίας

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.