ΟΡΦΕΑΣ ΚΡΕΟΥΖΗΣ- ΕΝΑΣ ΚΑΤΑΤΡΕΓΜΕΝΟΣ ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΗΣ
Του Γιάννη Μπαρδάκη
" Σε κάθε δρόμο πάντα υπάρχει ένας γκρεμός
αρκεί στην ώρα να τον δεις και να ξεφύγεις
έτσι σε κάθε αγάπη είν’ ο χωρισμός
που μοναχά με τις θυσίες θ’ αποφύγεις.
===================
Για να `χεις κάποια σε τούτη τη ζωή χαρά
τον άνθρωπό σου πάντα βάσταξε κοντά σου
και θα `ναι στήριγμα σαν θα `ρθει η συμφορά
και σαν θα δεις ν’ ανοίγεται ο γκρεμός μπροστά σου.
====================
Ένας γκρεμός μες στη ζωή μας είν’ ο χωρισμός
της ευτυχίας κόβει απότομα τη στράτα
βρες άλλο δρόμο όσο ακόμα είν’ ο καιρός
και με τον άνθρωπο που πόνεσες περπάτα».
Οι φίλοι του παλιού ελληνικού κινηματογράφου, στην υπέροχη ταινία του Νίκου Κούνδουρου « Το ποτάμι» που γυρίστηκε το 1960 αλλά προβλήθηκε το 1965 , με πρωταγωνιστές τους Τίτο Βανδή, Ανέστη Βλάχο και Τάκη Εμμανουήλ, θα έχουν ακούσει μελοποιημένους από τον μυθικό Μάνο Χατζιδάκι , τους παραπάνω στίχους του Λουκά Στρογγυλού για τις ανάγκες της ταινίας. Ως μουσικό θέμα όμως ακούστηκε το 1958 στο δράμα του Σωκράτη Καψάσκη « Μια λατέρνα μια ζωή» ( Α΄ προβολή 20-10-1958) με τους Ορέστη Μακρή, Τζένη Καρέζη και Πέτρο Φυσσούν.
Πόσοι όμως και από του φίλους ακόμη της μουσικής γνωρίζουν τίνος είναι η φωνή που ακούγεται?
Είναι του Ορφέα Κρεούζη, ενός άγνωστου σε πολλούς κιθαρίστα, συνθέτη, μπουζουκτσή και τραγουδιστή.
Λίγες γραμμές για τον κατατρεγμένο Ορφέα Κρεούζη, για να δικαιολογηθεί και ο χαρακτηρισμός της επικεφαλίδας που του έδωσα.
Η καταγωγή του ήταν από το χωριό Παχειά Ράχη της Αίγινας, αλλά αυτός γεννήθηκε το 1928 στα Νέα Σφαγεία στο Ταύρο, όπου εγκαταστάθηκε ο πολυφαμελίτης πατέρας του ( 7 παιδιά) ως εσωτερικός μετανάστης.
Μέσα στις δύσκολες συνθήκες επιβίωσης της οικογένειας, ο Ορφέας μπήκε και αυτός από μικρός στη βιοπάλη δουλεύοντας για τις ανάγκες της οικογένειας. Έβρισκε όμως και λίγο χρόνο για να μελετήσει και να σκαλίζει την αγαπημένη του κιθάρα και το πρώτο τραγούδι που έμαθε να παίζει ήταν του αγαπημένου του Μάρκου Βαμβακάρη « Ο γρουσούζης».
Εντάχθηκε στην Εθνική Αντίσταση και με τη κιθάρα του έκανε νυχτερινές καντάδες που ήταν το πρόσχημα για να συναντιέται όχι με κοπέλες, αλλά με συντρόφους και να γράφει συνθήματα στους δρόμους της Κατοχικής Αθήνας, αλλά είχε την ατυχία να τραυματιστεί βαριά στα Δεκεμβριανά στο Θησείο.
Ηχογράφησε τα πρώτα του τραγούδια με τον Γιώργο Λαύκα το « Στοιχειωμένο σπίτι» και το « Ηλιοβασίλεμα σωστό» και ακολούθησε ο αναγκαστικός …παραθερισμός από το 1950 έως το 1954 στη Μακρόνησο. Η Μακρόνησος όμως του άνοιξε πόρτες γνωριμιών, μία των οποίων ήταν με το Νίκο Κούνδουρο.
Παρά το κυνηγητό καταφέρνει να συνεχίσει τη καλλιτεχνική του πορεία με βάση του το κέντρο « Κήπος του Αλλάχ», αλλά το 1961 φεύγει για το Παρίσι, όπου εμφανίστηκε για δύο χρόνια στο κέντρο « Όλυμπος» στη Μονμάρτρη και επιστρέφει το 1963 πίσω και επιχειρεί να ανοίξει οικογενειακή ταβέρνα στο πατρικό του σπίτι στο Βύρωνα.
Αλλά η δικτατορία του 1967 ανέτρεψε πάλι τα σχέδιά του και κυνηγημένος προκειμένου να μη συλληφθεί φεύγει οδικώς μέσω της τότε Γιουγκοσλαβίας και βρίσκει καταφυγή μόνιμη στο Παρίσι, όπου παίζει και τραγουδά με το μπουζούκι του σε ελληνικά μαγαζιά.
Το 1978 όμως ύστερα από ένα ατύχημα στα δάχτυλά του, αναγκάζεται να σταματήσει το μπουζούκι και ζεί πιά με μια μικρή αναπηρική σύνταξη από το γαλλικό κράτος, στο σπίτι του στη Μονμάρτρη δίπλα στα Φολί Μπερζέρ, κάνοντας κάθε καλοκαίρι ταξίδι στην Ελλάδα στον αγαπημένο του Βύρωνα στο πατρικό σπίτι του κοντά στη Ζωοδόχο Πηγή, μέχρι που στις 15 Φλεβάρη 2004 πέθανε στο αγαπημένο του Παρίσι σε ηλικία 76 χρόνων.
Στο πρώτο βίντεο το τραγούδι από τη ταινία " Το ποτάμι".
Στο δεύτερο βίντεο η μουσική του τραγουδιού είναι βασικό μουσικό θέμα της ταινίας «Μια λατέρνα μια ζωή» ( 1958).
