Στις 21/01/1984 πεθαίνει ο συγγραφέας και ιστορικός Γιάννης Σκαρίμπας
Ο σπουδαίος λογοτέχνης έφυγε από τη ζωή στις 21 Ιανουαρίου 1984 και τα Αρχείο της ΕΡΤ τιμώντας τη μνήμη του ψηφιοποίησε και ανέβασε στην ιστοσελίδα του http://www.ert.gr/news/arxeio-afierwmata/ την εκπομπή «Παρασκήνιο – Το σόλο του Γιάννη Σκαρίμπα».
Ιδιόρρυθμος στη γλώσσα και νεωτεριστής, υπήρξε ξεχωριστή περίπτωση για την ελληνική λογοτεχνία. Μοναδική και αυθεντική προσωπικότητα, έζησε όλη του τη ζωή στη Χαλκίδα, η οποία υπήρξε σημείο αναφοράς στο έργο του. Το «Παρασκήνιο»(Cinetic) σε σενάριο και σκηνοθεσία Δημήτρη Γκουζιώτη, παραγωγή του 2008, σκιαγραφεί το πορτρέτο του συγγραφέα μέσα από μια ανάλυση του έργου του. Οι μελετητές του έργου του Γιάννη Σκαρίμπα, Συμεών Σταμπουλού και Κατερίνα Κωστίου, ανατρέχουν σε όλο το εύρος της συγγραφικής του δραστηριότητας και εξηγούν την ιδιαιτερότητα των διηγημάτων του, παραθέτοντας ταυτόχρονα στοιχεία που αφορούν τη ζωή του στη Χαλκίδα.
Εξηγούν τη σχέση του με τον μοντερνισμό, την ηθογραφική χροιά των έργων του και την ταξική τοποθέτηση του ίδιου του Γιάννη Σκαρίμπα, όπως αυτή προκύπτει μέσα από τα διηγήματά του. Η πρώτη του επίσημη εμφάνιση στα Νεοελληνικά Γράμματα γίνεται το 1929, όταν παίρνει το πρώτο βραβείο διηγήματος για το διήγημά του «Καπετάν Σουρμελής ο Στουραΐτης». Το 1930 εκδίδει την πρώτη του συλλογή διηγημάτων με τον τίτλο «Καημοί στο Γριπονήσι». Στην εκπομπή σχολιάζεται ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίστηκε το έργο του και η αδυναμία να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του λογοτεχνικού πλούτου που αυτό περιείχε.
Αρκετά ποιήματά του μελοποιήθηκαν πριν το θάνατό του, αλλά και μετά.
Το 1975, στην Τρίτη Ανθολογία του Γιάννη Σπανού συμπεριλήφθηκε το «Σπασμένο καράβι» σε ποίηση Γιάννη Σκαρίμπα & την ερμηνεία του Κώστα Καράλη.
Σπασμένο καράβι – Κώστας Καράλης
Στίχοι: Γιάννης Σκαρίμπας – Μουσική: Γιάννης Σπανός
Το ίδιο τραγούδι, επανεκτέλεσε 25 χρόνια μετά – το 2000 – και ο Δημήτρης Μπάσης, σε ένα CD single. Αργότερα, συμπεριλήφθηκε και σε διάφορες συλλογές.
Σπασμένο καράβι – Δημήτρης Μπάσης
Στίχοι: Γιάννης Σκαρίμπας – Μουσική: Γιάννης Σπανός
Στα 1987, Νικόλας Άσιμος έδωσε ροκ ήχο στο ποίημα «Ουλαλούμ» και το τραγούδησε στην παράνομη κασέτα Νο.000002, με τον τίτλο «Είμαι παλιάνθρωπος».
Ουλαλούμ – Νικόλας Άσιμος
Στίχοι: Γιάννης Σκαρίμπας – Μουσική: Νικόλας Άσιμος
Και πάλι, το τραγούδι επανεκτελέστηκε δέκα χρόνια αργότερα από το Βασίλη Παπακωνσταντίνου στο δίσκο «Πες μου ένα ψέμα ν’ αποκοιμηθώ».
Ουλαλούμ – Βασίλης Παπακωνσταντίνου
Στίχοι: Γιάννης Σκαρίμπας – Μουσική: Νικόλας Άσιμος
Το 1997 η Νίκη Ξυλούρη ερμήνευσε τον «Ειρμό» από το ποίημα «Βοιδάγγελος δεύτερος», που συμπεριλήφθηκε στο CD«Εγκόλπιο» με μουσικές του Ανδρέα Ρούσση.
Ειρμός – Νίκη Ξυλούρη
Στίχοι: Γιάννης Σκαρίμπας – Μουσική: Ανδρέας Ρούσσης
Ενδιάμεσα, μελοποιήθηκαν κι άλλοι στίχοι του Γιάννη Σκαρίμπα, όπως ο «Γλάρος» και η «Παρέα», που όμως δε γνώρισαν ιδιαίτερη επιτυχία, με ερμηνευτές τους Γιάννη Θωμόπουλο, Μαρία Θωίδου κ.ά.
Το 2010 κυκλοφόρησε η έκδοση «Άπαντες στίχοι 1936 – 1970» του Γιάννη Σκαρίμπα, σε επιμέλεια της αναπληρώτριας καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Πατρών, Κατερίνας Κωστίου, που περιελάμβανε κι ένα δίσκο – το εξώφυλλο είναι έργο του Αλέκου Φασιανού – με δώδεκα μελοποιημένα από το Διονύση Τσακνή ποιήματα της συλλογής «Εαυτούληδες» του Γιάννη Σκαρίμπα.
Εαυτούληδες – Διονύσης Τσακνής
Στίχοι: Γιάννης Σκαρίμπας – Μουσική: Διονύσης Τσακνής
Στον ίδιο δίσκο περιλαμβάνεται και «Το εισιτήριο», όπου ο Διονύσης Τσακνής συμπράττει με το Γιώργο Μεράντζα.
Το εισιτήριο – Διονύσης Τσακνής & Γιώργος Μεράντζας
Στίχοι: Γιάννης Σκαρίμπας – Μουσική: Διονύσης Τσακνής
Για το τέλος, ένα τραγούδι που δε φέρει την υπογραφή του Γιάννη Σκαρίμπα, είναι όμως εμμέσως αφιερωμένο στον ίδιο.
…οι τρελοί μείναμε λίγοι
κι ο Σκαρίμπας έχει φύγει…
Χαλκίδα – Μανώλης Λιδάκης
Στίχοι: Ηλίας Κατσούλης – Μουσική: Τάσος Γκρους
VIDEO
Πηγή: Με στοιχεία από δημοσίευμα του Σωτήρη Μανιάτη στην efsyn.gr και αφιέρωμα του ogdoo.gr
