Σαν σήμερα 18 Φλεβάρη 1909 έρχεται στη ζωή το τρίτο από τα πέντε παιδιά του Ευάγγελου Παππά και της Μαριάνθης Παπαδοπούλου, η Διδώ.
Πατρίδα της είναι το Αϊδίνι της Μικράς Ασίας. Το 1919, η οικογένεια μετακομίζει στη Σμύρνη και μετά την καταστροφή του 1922 φτάνουν στον Πειραιά κι από εκεί στην Αθήνα.
Η Διδώ είναι ένα κορίτσι που αγαπά τα γράμματα, παρά τις επιταγές της εποχής, σύμφωνα με τις οποίες η γυναίκα πρέπει να αφιερωθεί στο νοικοκυριό και στην εύρεση ενός καλού γαμπρού. Φοιτά στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών και αργότερα φεύγει για τη Σορβόννη, όπου συνεχίζει τις σπουδές της.
Το 1933 παντρεύτηκε τον φωτισμένο εκπαιδευτικό Πλάτωνα Σωτηρίου. Από το 1936 στράφηκε επαγγελματικά προς τη δημοσιογραφία. Συνεργάστηκε με τα έντυπα Νέος κόσμος της γυναίκας και Ριζοσπάστης αρχισυντάκτρια από το 1944, κατείχε υπεύθυνες θέσεις στο Ρίζο της Δευτέρας, τη Γυνακεία Δράση, την Κομμουνιστική Επιθεώρηση.
Όταν διαγράφηκε από το ΚΚΕ συνεργάστηκε με την εφημερίδα Αυγή, και την Επιθεώρηση τέχνης. Συμμετείχε στις γυναικείες οργανώσεις του ΚΚΕ, ταξίδεψε ως ανταποκρίτρια των εντύπων τους, και στην Κατοχή έλαβε ενεργό μέρος στην Αντίσταση, μαζί με την αδελφή της και σύντροφο του Νίκου Μπελογιάννη, Έλλη Παππά, την Μέλπω Αξιώτη, την Έλλη Αλεξίου, την Ηλέκτρα Αποστόλου και άλλες Ελληνίδες.
Πήρε μέρος στο συνέδριο της Κοινωνίας των Εθνών στη Γενεύη το 1935, όπου γνωρίστηκε με τη σύντροφο του Λένιν Αλεξάνδρα Κολοντάι και στο ιδρυτικό συνέδριο της Δημοκρατικής Ομοσπονδίας Γυναικών το 1945 στο Παρίσι. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε δημοσιεύοντας κείμενά της στο περιοδικό της Αριστεράς Νέοι πρωτοπόροι, ενώ το πρώτο της μυθιστόρημα, Οι νεκροί περιμένουν, εκδόθηκε το 1959.
Εμβληματική γυναικεία μορφή της σύγχρονης νεοελληνικής λογοτεχνίας, η Διδώ Σωτηρίου αντλεί τα θέματά της από τη σύγχρονή της πραγματικότητα, τη μικρασιατική καταστροφή, τον Εμφύλιο, την μεταπολίτευση και στο επίκεντρο της αφήγησής της βρίσκεται η Ιστορία.
Η Διδώ Σωτηρίου έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία (Βραβείο Ελληνοτουρκικής Φιλίας Αμπντί Ιπεκτσί, Βραβείο από τον τότε πρόεδρο της γαλλικής δημοκρατίας Ζάκ Σιράκ με το παράσημο Commandeur De l’ Ondre Du Merite, κ.ά.). Τα έργα της έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, ενώ το 2001 η Εταιρεία Ελλήνων Συγγραφέων καθιερώνει προς τιμήν της ομώνυμο βραβείο.
Η σπουδαία αυτή συγγραφέας, με το σπάνιο συνδυασμό ευαισθησίας και ρεαλισμού στο λόγο, φεύγει από τη ζωή στις 23 Σεπτεμβρίου 2004.
«Στον πόλεμο δεν είναι εύκολο να ξεχωρίσεις τη δολοφονία από την πατριωτική πράξη».
ΜΑΤΩΜΕΝΑ ΧΩΜΑΤΑ
Ενδεικτική Βιβλιογραφία
• Βαρίκας Βάσος, «Το χρονικό μιας εποχής. Διδώ Σωτηρίου: Ματωμένα Χώματα», Συγγραφείς και κείμεναΑ΄ · (1961-1965), σ.90-92. Αθήνα, Ερμής, 1975 (πρώτη δημοσίευση στην εφημερίδα Το Βήμα, 1η/7/1962).
• Βουρνάς Τάσος, Κριτική για την Εντολή, Αυγή, 9/11/1976.
• Βρεττάκος Νικηφόρος, Κριτική για το Οι νεκροί περιμένουν, Ανεξάρτητος Τύπος, 6/5/1959.
• Ζήρας Αλεξ., «Σωτηρίου Διδώ», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό9β. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988.
• Κάσσος Βαγγέλης, «Διδώ Σωτηρίου», Η μεταπολεμική πεζογραφία · Από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ’67Ζ΄, σ.210-224. Αθήνα, Σοκόλης, 1988.
• Κοτζιάς Αλέξανδρος, Κριτική για τα Ματωμένα χώματα, Μεσημβρινή, 3/8/1962 (τώρα και στο Μεταπολεμικοί πεζογράφοι, σ.151-153. Αθήνα, Κέδρος, 1982).
• Κούρτοβικ Δημοσθένης, «Διδώ Σωτηρίου», Έλληνες μεταπολεμικοί συγγραφείς· Ένας κριτικός οδηγός, σ.226-227. Αθήνα, Πατάκης, 1995.
• Μπαλάσκας Κώστας, Λογοτεχνία και παιδεία, σ.133-147. Αθήνα, Επικαιρότητα, 1985.
• Πορφύρης Κ., Κριτική για το Οι νεκροί περιμένουν, Αυγή, 16/1/1959.
• Ραυτόπουλος Δημήτρης, Κριτική για τα ματωμένα χώματα, Επιθεώρηση Τέχνης, 8/1962 (τώρα και στο Οι ιδέες και τα έργα, σ.226-230. Αθήνα, Δίφρος, 1965).
• Σταματίου Κώστας, Κριτική για το Κατεδαφιζόμεθα, Τα Νέα, 4/9/1982.
• Τσακίρη Σάσα, Διδώ Σωτηρίου· Από τον κήπο της Εδέμ στο καμίνι του αιώνα μας. Αθήνα, Κέδρος, 1998.
• Τσαούσης Κώστας, Κριτική για το Κατεδαφιζόμεθα, Το Έθνος, 5/5/1982.
Συνεντεύξεις
• «Διδώ Σωτηρίου: Ο συγγραφέας φιλοδοξεί – κατά βάθος – να διαπράξει μια μικρή απάτη», Διαβάζω58, 15/12/1982, σ.100-106.
• «Μια συζήτηση με τη Διδώ Σωτηρίου», Επιθεώρηση ΤέχνηςΙΣΤ΄, ετ.Η΄, 8/1962, αρ.92, σ.151-157.Εργογραφία
(πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις)
Ι.Πεζογραφία
• Οι νεκροί περιμένουν. Αθήνα, Κέδρος, 1959.
• Ματωμένα χώματα. Αθήνα, Κέδρος, 1962.
• Εντολή. Αθήνα, Κέδρος, 1976.
• Κατεδαφιζόμεθα. Αθήνα, Κέδρος, 1982.
• Ηλέκτρα (μυθιστορηματική βιογραφία της Ηλέκτρας Αποστόλου). Αθήνα, 1961.
• Μέσα στις φλόγες. Αθήνα, Κέδρος, 1978.
• Επισκέπτες. Αθήνα, Κέδρος, 1979.
• Σύμπτωση. Αθήνα, Πυρσός, 1939.
ΙΙ.Δοκίμιο
• Η μικρασιατική καταστροφή και η στρατηγική του ιμπεριαλισμού στην Ανατολική Μεσόγειο. Αθήνα, Κέδρος, 1975 (δοκίμιο).
ΙΙΙ.Συγκεντρωτικές εκδόσεις
• Δύο θεατρικά κείμενα και ένας μονόλογος. Αθήνα, Κέδρος, 1995.
• Θέατρο. Αθήνα, Κέδρος, 1995.
