Το Περιβόλι είναι ένα ιστορικό κεφαλοχώρι της Κέρκυρας που βρίσκεται στο νότιο άκρο του νησιού που απέχει από την πόλη της Κέρκυρας 35 χιλιόμετρα.
Αποτελεί παλιό παραδοσιακό χωριό με 1.400 κατοίκους. Χαρακτηριστικό στοιχείο της αρχιτεκτονικής του αποτελούν τα παραδοσιακά σπίτια και οι εκκλησίες, όπως αυτή των Αγίων Σαράντα ή ακόμα η περίφημη εκκλησία του Παντοκράτορα.
Διαθέτει μικρό λιμάνι με ψαροκάικα στην πλευρά που βλέπει προς τις απέναντι ηπειρωτικές ακτές, τον Καλυβιώτη. Διαθέτει επίσης στα δυτικά την παραλία Μάλτα, που απέχει περίπου 3 χιλιόμετρα. Σήμερα ονομάζεται και Santa Barbara από το ξωκλήσι Αη Βάρβαρης που βρίσκεται σε ύψωμα πάνω από τον δρόμο προς την συγκεκριμένη παραλία.
Είναι στο στενότερο μέρος του με μήκος πέντε χιλιομέτρων και βρέχεται από δυο θάλασσες με πρώτη την παραλία του Μάλτα ή Σάντα Μπάρμπαρα από δυτικά και λέγεται και χρυσή άμμος, μέγας χορός. Ανατολικά από την παραλία Καλυβιώτη με το μικρό λιμανάκι του και τα ρηχά και ζεστά νερά του.
Ιστορία – πληθυσμιακά στοιχεία
Οι πρώτοι κάτοικοι που ήρθαν το 1500 στο χωριό ήταν στις περιοχές του οικισμού Παρασκευά Σουλάνη και Καλυβιώτη και με στοιχειώδη κατοικία. Κατόπιν και γύρω στα 1700 μετοίκησαν στον σημερινό οικισμό, όπου και άρχισε κοινωνική τους δραστηριότητα. Και ξεκίνησαν να κτίζουν εκκλησίες, όπως των Αγίων Σαράντα με πολύ παλιές τοιχογραφίες που σώζονται και σήμερα, επίσης του Αγίου Αθανασίου και του Αγίου Θεοδώρου, τη μεγάλη, στο κέντρο του χωριού. Επιπλέον, πολλά ξωκλήσια, όπως της Μεταμορφώσεως (Παντοκράτορα) χτισμένο σε ένα ήσυχο και γεμάτο δέντρα περιβάλλον που κτίστηκε το 1500, όπως και του Αγίου βαρβάρου στην παραπάνω περιοχή.
Ιστορικό γεγονός που σημάδεψε την ευρύτερη περιοχή, η πανώλη (πανούκλα), το «θανατικό», το «κολλητικόν Πάθος» των 200 ημερών, που πρωτοεκδηλώθηκε στον Μαραθιά τις 30 Νοεμβρίου 1815 και μέχρι το 1816 εξαπλώθηκε στα γύρω χωριά και μόλυνε συνολικά 1.013 ανθρώπους και έστειλε στον Άδη 415 ψυχές. Στο Περιβόλι βρέθηκαν ομαδικοί τάφοι στου Καλυβιώτη και στα Κυπριώτικα κοντά στον Άη Θανάση. Δεν υπάρχουν στοιχεία επίσημα από τις απογραφές για τις μεγάλες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές στο Περιβόλι
Στην πρώτη επίσημη απογραφή του 1684 απογράφονται 57 οικογένειες. Δύο αιώνες, περίπου, αργότερα το 1864 375 κάτοικοι. Το 1866, το Περιβόλι εντάσσεται στον Δήμο Κορισσίων που ιδρύεται σύμφωνα με το Β. Δ. της 8-5-1866 ( ΦΕΚ 9/28-1-1866) με έδρα τις Αργυράδες (1917 κατοίκους) με τους παρακάτω οικισμούς: Αργυράδες, Βασιλάτικα, Κολοκύθι, Κουσπάδες, Κορακάδες, Νεοχωράκι, Νότος, Μαραθιάς, Ρουμανάδες, Περιβόλι, Βιταλάδες, Χλωμός, Άγιος Δημήτριος, Άνω και Κάτω Σπήλιο. Το 1869 καταργείται ο Δήμος Κορισσίων και οι οικισμοί του εντάσσονται στον Δήμο Λευκιμμαίων που είχε ιδρυθεί με το Β.Δ. 20-12-1869, (ΦΕΚ 55/23-12-1869) με πληθυσμό 4.969 κατοίκους και έδρα την «κώμην Περιβόλιον» (1869) και αργότερα στη δημαρχία Κων/νου Ζερβού - Ζυμάρη τους Αγίους Θεοδώρους της Λευκίμμης.
Ο Δήμος Κορισσίων στον οποίο εντάσσεται και το Περιβόλι, επανιδρύεται την περίοδο της Ιταλικής κατοχής κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου με έδρα τις Αργυράδες για να καταργηθεί με την απελευθέρωση το 1944. Από 1268 έως 1.334 κυμαίνεται ο πληθυσμός του χωριού στις δεκαετίες από το 1951 έως 1981.
Το 1997 εντάσσεται στο Δήμο Κορισσίων με την επανίδρυσή του με τον νόμο «Καποδίστρια» (ν. 2539) και το 2010 με τον «Καλλικράτη» (ν. 3852) στο Δήμο Κερκυραίων. Από το 2019 μετά τη διάσπαση του ενιαίου Δήμου Κέρκυρας εντάσσεται στον Δήμο Νότιας Κέρκυρας
Δραστηριότητες – πολιτισμός
Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τουριστικά επαγγέλματα, αφού τα τελευταία χρόνια ο τουρισμός παρουσιάζει μεγάλη «ανάπτυξη». Επίσης με την αλιεία και την καλλιέργεια της γης, κυρίως με τις ελιές.
Το περιβόλι διατηρεί την μεγάλη δημοτική βιβλιοθήκη επίσης έχει την Μουσική Καλλιτεχνική Ένωση με πολλά τμήματα, αληθινή κυψέλη πολιτισμού που διοργανώνει πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενώ συμμετέχει σε πάμπολλες εκδηλώσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η ΜΚΕΠ παίζει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση των ηθών και εθίμων και των παραδόσεων του χωριού. Ένα πολύ παλιό έθιμο που αναβιώνει και σήμερα είναι το περίφημο καρναβάλι με τη διονυσιακή του λατρεία, αλλά και με χριστιανικά στοιχεία με αποκορύφωμα τη Καθαρή Δευτέρα με το κάψιμο του αμαρτωλού καρνάβαλου.
Η Αναγέννηση, η ποδοσφαιρική ομάδα του χωριού τα τελευταία χρόνια έχει να παρουσιάσει μεγάλες επιτυχίες, αφού κατέκτησε το πρωτάθλημα Κέρκυρας το 12013 και ανέβηκε στη Δ’ Εθνική κατηγορία.
Γιώργος Κ. Καββαδίας
Βιβλιογραφία
1.wikipedia.org
- Πορφύριος Οδυσ. Πανδής, Η εξέλιξη του πληθυσμού του νομού Κέρκυρας 1864 – 1999, Αθήνα 1999.
- Πορφύριος Οδυσ. Πανδής, Νοταριακές Πράξεις …και πληθυσμιακά στοιχεία 1684 – 1991 του νομού Κέρκυρας, Αθήνα 1992.
