Κερκυραίος μουσουργός και κιθαριστής. Υπήρξε από τους πρωτεργάτες της Επτανησιακής Σχολής, με σημαντική συμβολή στη νεοελληνική κλασική μουσική και τη μουσική παιδεία.

Γεννήθηκε στην πόλη της Κέρκυρας το 1814 (ΣΣ πιθανόν  8 Ιουνίου, αλλά ακόμα και το έτος δεν είμαστε βέβαιοι, αφού ορισμένοι υποστηρίζουν ότι το έτος γέννησης είναι το 11812)). Έμαθε τις πρώτες νότες κοντά στον συνθέτη του Εθνικού Ύμνου, Νικόλαο Χαλκιόπουλο - Μάντζαρο και συνέχισε τις σπουδές του στη Νάπολη και το Μιλάνο. Επιστρέφοντας στην Κέρκυρα το 1840 δίδαξε για περίπου 20 χρόνια στο Κερκυραϊκό Ωδείο (1841-1859) και μαζί με τον Αντώνιο Λιβεράλη ίδρυσε τη Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας (12 Σεπτεμβρίου 1840). Ο πιο σπουδαίος από τους μαθητές του υπήρξε ο Σπύρος Σαμάρας, ο συνθέτης του Ολυμπιακού Ύμνου. Ο Ξύνδας ήταν και εξαίρετος κιθαριστής. Έδωσε ρεσιτάλ στα μεγαλύτερα πνευματικά κέντρα του ελληνισμού (Αθήνα, Κωνσταντινούπολη, Αλεξάνδρεια, Σμύρνη κ.α.), καθώς και στην Ιταλία.

Ο Σπυρίδων Ξύνδας συνέθεσε κυρίως σκηνικά έργα και τραγούδια, με εμφανείς τις επιρροές από τη μελωδικότητα του ιταλικού μελοδράματος της εποχής του. Η πιο γνωστή του όπερα είναι ο Υποψήφιος Βουλευτής, που έκανε πρεμιέρα το 1867 στο Θέατρο Σαν Τζιάκομο της Κέρκυρας. Είναι η πρώτη όπερα από έλληνα συνθέτη πάνω σε αποκλειστικά ελληνικό λιμπρέτο, που έγραψε ο Ιωάννης Ρινόπουλος. Το έργο, που είναι διανθισμένο με φολκλορικά στοιχεία από την επτανησιακή (και όχι μόνο), εκτυλίσσεται στο εξωαστικό περιβάλλον της Κέρκυρας, κατά τη διάρκεια της Αγγλοκρατίας και θίγει τα προβλήματα του αγροτικού πληθυσμού και την ηθική υπόσταση των ντόπιων πολιτικών. Στην Αθήνα παίχτηκε με μεγάλη επιτυχία το 1888 στο Θέατρο του Μπούκουρα, με αρχιμουσικό τον Ναπολέοντα Λαμπελέτ και πρωταγωνιστές τους Βασίλη Λαλαούνη, Χρήστο Στρουμπούλη και την Αικατερίνη Μποταρέλι.

Άλλες γνωστές όπερες του συνθέτη είναι οι: Άννα Κουίντερ (1855), βασισμένη στο έργο του Αλέξανδρου Δουμά Οι τρεις σωματοφύλακες, ο Κόμης Τζουλιάνο (1857), Οι δύο μνηστήρες (1877) και η ημιτελής Γαλάτεια (1895). Έγραψε πολλά τραγούδια σε ποίηση Σολωμού, Παράσχου και Βαλαωρίτη.

Σημειώνεται ότι από το 1840 τα λόγια από τα έργα του είναι γραμμένα στη Δημοτική γλώσσα ή καλύτερα στην καθομιλουμένη στα Επτάνησα. 

Ο Ξύνδας υπήρξε επίσης  πολύ στενός φίλος με τον Διονύσιο Σολωμό και ίσως ο σημαντικότερος μελοποιός του μετά τον Μάντζαρο.

Κάποια από τα ποιήματα αυτά ήταν:

«Αθλία ψυχή»  (η μίμηση του τραγουδιού της Δυσδεμόνας,του Σολωμού).

Την σύνθεση αυτή μαζί με δύο άλλα τραγούδια το Το νάνι νάνι και το όνειρο ακούμε στο πιο κάτω βίντεο που η ηχογράφηση προέρχεται από το «Αρχείο Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών»

Ο Σπυρίδων Ξύνδας πέθανε πάμπτωχος και τυφλός στην Αθήνα στις 12 Νοεμβρίου 1896. Πολλά από τα έργα του πιστεύεται ότι χάθηκαν στο βομβαρδισμό της Κέρκυρας κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η αυγούλα
Ποίηση: Διονύσιος Σολωμός
Μελοποίηση: Σπυρίδων Ξύνδας
Χορωδία Ε.Ρ.Τ. Διεύθυνση: Αντώνης Κοντογεωργίου

Νάνι -νάνι

Ποίηση: Αριστοτέλης Βαλαωρίτης
Μελοποίηση: Σπυρίδων Ξύνδας
Εκτέλεση: Μαρίνα Βουλογιάννη (soprano)