11-20-2024 22:42
Κέρκυρα
- Κατηγορία: Κέρκυρα
Το έθιμο με τα πολυσπόρια, 21 Νοεμβρίου τα Εισόδια της Θεοτόκου
Πολύσπορα: Το αρχαίο έθιμο που συνεχίζεται στην Κέρκυρα κάθε 21η Νοεμβρίου στα Εισόδια Της Θεοτόκου, είναι μια γιορτή που συνδέεται με τη σπορά.
Την παραμονή ή ανήμερα των Εισοδίων της Θεοτόκου οι νοικοκυρές έβραζαν πολλά σπόρια, σιτάρι, καλαμπόκι, φασόλια, φακές, κουκιά, ρεβίθια, μπιζέλια για την οικογένεια και για να μοιράσουν στη γειτονιά τους, να τους ευχηθούν να γίνουν τα σπαρτά και να έχουν καλή σοδειά!
Ανάλογα με τον τόπο και τις κλιματολογικές συνθήκες, η σπορά κατά την ημέρα αυτή αλλού είναι στο τέλος και αλλού στο μέσον της. Αν είναι στο τέλος, τότε η ονομασία που αποδίδουν στην Παναγία είναι «Αποσπερίτισσα». Αν είναι στο μέσον «Μεσοσπερίτισσα».
Τα πολύσπορα είναι ένα αρχαίο Ελληνικό έθιμο, μια προσφορά στη θεά Δήμητρα ώστε να ευλογηθεί η σπορά που μόλις είχε γίνει.
Ο λαός θεωρεί την Παναγία, εκτός των άλλων, προστάτιδα της σοδειάς, γι’ αυτό κατά την αρχαία συνήθεια, την «πανσπερμία», εισάγει στο ναό πολυσπόρια. Έτσι, προκύπτει και η ονομασία «Πολυσπορίτισσα».
Ο Δημήτριος Λουκάτος, καθηγητής της Λαογραφίας, γράφει ότι προσφέρεται στην Παναγία – Δήμητρα «ευχαριστήρια πανσπερμία για το καλό που πέρασε και το καλό που πρέπει να συνεχιστεί». Αφού η σοδειά του καλοκαιριού έχει καταναλωθεί περίπου στο μισό: «Μισό ’φαγα, μισό ’σπειρα, μισό ’χω να περάσω», κατά το λαϊκό δίστιχο.
Ο αγροτικός κόσμος ήθελε να ευχαριστήσει τη γη που του χαρίζει καρπούς απαραίτητους για τη ζωή του.
Έτσι το έθιμο συνεχίστηκε από τα αρχαία στα νεότερα χρόνια.
ολλά από αυτά παραμελήθηκαν και ξεχάστηκαν. Ωστόσο, και σήμερα κάποιες νοικοκυρές, κυρίως από αγροτικές οικογένειες, συνεχίζουν το έθιμο αυτό. Στα Εισόδια της Θεοτόκου βράζουν πολυσπόρια. Το διατηρούν ως ένα ιδιαίτερο πιάτο συνδεδεμένο με την αγροτική καλλιέργεια και παραγωγή. Και κυρίως συνδεδεμένο με την Παναγιά μας, την Πολυσπορίτισσα.
Η Συνταγή
Υλικά: όλα τα γνωστά όσπρια …
Σιτάρι
Φασόλια (άσπρα-μπραμπουνοφάσουλα-μαυρομάτικα –κλπ, όλα τα είδη)
Καλαμπόκι
Ρεβίθια
Λαθίρια (είναι τα λαθούρια)
Κουκιά
Μπιζέλια
Φακές
Θέλει λίγο προσοχή στις ποσότητες. (Από πολύ λίγο οι φακές και τα κουκιά για να μη μαυρίσει το ζουμί.)
Μαγείρεμα
Πρώτα αρχίζουμε να μουσκεύουμε τα όσπρια –όσες μέρες απαιτούνται για το κάθε είδος. (Περισσότερες μέρες θέλουν τα καλαμπόκια, το σιτάρι και τα κουκιά).
Το μαγείρεμα γίνεται την παραμονή της γιορτής, 20 Νοέμβρη.
Αρχίζει λοιπόν το μούσκεμα των σκληρών (καλό θα ήταν κι από 2-3μέρες πριν).
Τα βράζουμε σε νταβά (μεγάλη κατσαρόλα) μονό με νερό και αλάτι.
Βράζουμε πρώτα τα πιο σκληρά όσπρια (καλαμπόκι, σιτάρι κλπ) και μετά σταδιακά βάζουμε μέσα και τα άλλα.
Όταν βράσουν καλά, σερβίρονται με λίγο από το κατανόστιμο ζουμάκι τους, σε βαθύ πιάτο, με λάδι νιό (νέο) και λεμόνι και λίγο μαυροπίπερο από πανου. Φρέσκο μοσχοβοληστό ψωμί φτιαγμένο με το χέρι στο σπίτι και ντόπιο κρασί σε κούπα.
Μιχάλης Κατσαρός: Έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα 21 Νοεμβρίου 1998
Ο Μιχάλης Κατσαρός ανήκει στους ποιητές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς και η ποίησή του ξεχωρίζει για αγωνιστικότητα και για το επαναστατικό όραμά της. Έζησε όλα τα δραματικά...