Του Γιώργου Κ. Καββαδία*

Η Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία τα τελευταία χρόνια «εκσυγχρονίζεται» και «μεταρρυθμίζεται» σε μάθημα απλών δεξιοτήτων κατανόησης «ιδεολογικών σκουπιδιών» συρρικνώνοντας τον γραπτό λόγο διατηρώντας τον βασικό της χαρακτήρα ως το προνομιακό μάθημα ιδεολογικής χειραγώγησης μαθητών και εκπαιδευτικών και εμπέδωσης της κυρίαρχης ιδεολογίας.  Στόχος δεν είναι η σε βάθος κατανόηση και κριτική προσέγγιση των κειμένων, η γλωσσική καλλιέργεια  των μαθητών παρά η ανάπτυξη κάποιων δεξιοτήτων και αναπαραγωγή ασύνδετων αποσπασματικών γνώσεων.

Χωματερή ιδεολογικών σκουπιδιών

Αιχμή του δόρατος η περιβόητη Τράπεζα Θεμάτων που έχει μετατραπεί σε χωματερή ιδεολογικών σκουπιδιών με κείμενα – στην πλειονόητά τους - άγνωστων δημοσιογράφων – προπαγανδιστών της κυβέρνησης και της κυρίαρχης ιδεολογίας. Η εφαρμογή της Τράπεζας Θεμάτων που προβάλλεται με φωτοστέφανο αθωότητας από την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, αποτελεί το πιο δηλητηριώδες τμήμα της οικοδόμησης του λεγόμενου «νέου σχολείου». Ειδικότερα στο μάθημα της Ν. Γλώσσας – Λογοτεχνίας με μια απλή ματιά διαπιστώνονται επαναλήψεις των ίδιων κειμένων χωρίς εμφανή λόγο ή επιστημονική αιτιολογία, ίδιες ερωτήσεις στα επαναλαμβανόμενα κείμενα, μικρότερες ή μεγαλύτερες διαφορές στα εισαγωγικά κείμενα που φανερώνουν πλήρη ασυνεννοησία των συντακτών τους, διαφορετικές ενδεικτικές απαντήσεις στα ίδια ερωτήματα και λάθη στις απαντήσεις. Και το χειρότερο διέπονται στην πλειονότητά τους από ιδεολογική μονομέρεια. Κατακλύζεται η Τράπεζα Θεμάτων με κείμενα από την «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» και «ΤΟ ΒΗΜΑ» τις ναυαρχίδες της συντήρησης και από τις ιστοσελίδες "protagon", "athens voice" και "in". Στόχος δεν είναι μόνο οι μαθητές, αλλά και οι εκπαιδευτικοί, ώστε να μπουν στα καλούπια των εξετάσεων και μετατραπούν σε ιμάντες της κυρίαρχης πολιτικής και ιδεολογίας.

Τα θέματα των πανελλαδικών

Η γενική εικόνα για τα θέματα της Ν. Γλώσσας – Λογοτεχνίας δε διαφέρει από αυτή που κυριαρχεί τα τελευταία χρόνια. Οι επιλογές των κειμένων υποτάσσονται  στο στόχο της ιδεολογικής χειραγώγησης των υποψηφίων. επιλέγονται από συγκεκριμένες συστημικές εφημερίδες «ΤΟ ΒΗΜΑ» και την «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ».

Έτσι από τα κείμενα που δόθηκαν προς εξέταση το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι ένοχος για τη βία κατά των γυναικών είναι ο … Αριστοτέλης και αθώος ο καπιταλισμός! Διαβάζουμε στο κείμενο 1 «Δεν υπάρχει στην ιστορία της ανθρωπότητας διαρκέστερη και διαστροφικότερη καθυπόταξη ανθρώπων από αυτή που υπέστησαν οι γυναίκες από τους άντρες. Αρχίζοντας από τον Αριστοτέλη αναρίθμητα ήταν τα μεγάλα πνεύματα που αρνιούνταν σε αυτές την ανθρώπινη αξία.» Και στο Κείμενο 2 ότι «ο φεμινισμός είναι ένα κίνημα χαρούμενο, «ένα κίνημα που ωθεί τις γυναίκες να αποκτήσουν περισσότερη ισχύ, να διεκδικούν την ισότητα με τους άνδρες.» Με άλλα λόγια το πρόβλημα για το γυναικείο φύλο είναι το ανδρικό φύλο και όχι το σύστημα της ταξικής διάρθρωσης της κοινωνίας που βασίζεται στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Αθώος ο καπιταλισμός!

Για την ανισότητα των δύο φύλων

Υπάρχει πολυποίκιλη καταπίεση των γυναικών διαχρονικά από τον ανδρικό πληθυσμό; Βεβαίως! Αλλά αυτό είναι υποσύστημα, υποκεφάλαιο, υποδεέστερο του συνολικού αγώνα ενάντια στην εκμετάλλευση, καταπίεση και απαξίωση.

Το λεγόμενο φεμινιστικό κίνημα (οι μαρξιστές μιλούν για το γυναικείο κίνημα) βλέπει και εργάζεται για τη «γυναικεία απελευθέρως» στρέφοντας μάλιστα τα βέλη του ενάντια στην πατριαρχία, τον ανδροκρατισμό και τον «φαλλοκρατισμό».

Αυτή η τάση του γυναικείου κινήματος όχι μόνο διαιρεί την εργατική τάξη σε άνδρες και γυναίκες δημιουργώντας συνθήκες εμφυλίου πολέμου, αλλά «ξεχνά», υποτιμά και καλύπτει το αστικό – καπιταλιστικό σύστημα, εστιάζοντας σε δευτερεύουσες αντιθέσεις, παρά  τις αναμφισβήτητες βιολογικές διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα που δε νομιμοποιούν την ανισότητα και τις διακρίσεις.

Για αυτό και τα αιτήματα ενός νέου γυναικείου κινήματος δεν είναι αποκομμένα  από την πάλη των εργαζομένων για την ανατροπή της ανισότητας και της εκμετάλλευσης. Διαχρονική και επίκαιρη η μαρξιστική θέση ότι δεν υπάρχει γυναικεία απελευθέρωση χωρίς κοινωνική απελευθέρωση. Και δεν υπάρχει κοινωνική απελευθέρωση χωρίς γυναικεία απελεύθερωση.

Αντί επιλόγου

Τέτοιες επιλογές θεμάτων καταδυναστεύουν τις εξετάσεις και τη διδασκαλία του μαθήματος με αναχρονιστικές και συντηρητικές απόψεις αποστεώνοντας ακόμα περισσότερο το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας που υποφέρει στην προκρούστεια κλίνη της κυρίαρχης ιδεολογίας με επικίνδυνες περιπλοκές για την πνευματική συγκρότηση και την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης των μαθητών που υποτίθεται ότι είναι ο στόχος του.

Το αποτέλεσμα είναι να  καταπνίγεται ο αυθορμητισμός και να εθίζονται οι μαθητές στην ανειλικρίνεια και την υποκρισία. Ακόμα περισσότερο ναρκώνεται η κριτική σκέψη και παθητικά γίνονται αποδεκτές οι υποτιθέμενες «αιώνιες και γενικού κύρους αλήθειες», ενώ παράλληλα διαμορφώνονται ανελεύθερες προσωπικότητες.

* Ο Γιώργος Κ. Καββαδίας είναι φιλόλογος στο 3ο ΓΕΛ Κερατσινίου, μέλος του ΔΣ της ΕΛΜΕ Πειραιά, μέλος της ΣΕ του περιοδικού «Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης» του Εκπαιδευτικού Ομίλου.