Η ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής στα τέλη του Ιουλίου θα φωτίσει για μια ακόμη φορά τις συνέπειες των τεχνητών εμποδίων που στήθηκαν τα τελευταία χρόνια με την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής στις πανελλαδικές εξετάσεις με τις εκατόμβες εξοστρακισμένων υποψηφίων.

Εξηγούμαστε: Θυμίζουμε ότι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό που προέκυψε από την ανακοίνωση των βάσεων στις προτελευταίες Πανελλαδικές Εξετάσεις (2023) ήταν οι κενές θέσεις σε διάφορα πανεπιστημιακά τμήματα. 153 τμήματα των ΑΕΙ (ένα ποσοστό περίπου 34% του συνόλου των τμημάτων) δεν δέχθηκαν το σύνολο των φοιτητών που «ζήτησαν», κάτι που αθροιστικά, μαζί με τις σχολές των ενστόλων, μεταφράζεται σε περίπου 10.000 κενές θέσεις.

Να θυμίσουμε ότι τα προηγούμενα χρόνια (2021 και 2022) που εφαρμόστηκε η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ), με τα «μαγικά» του υπουργείου Παιδείας έμειναν κενές συνολικά πάνω από 28.000 θέσεις. Για παράδειγμα το 2021, πρώτη χρονιά εφαρμογής της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ), έμειναν 17.000 κενές θέσεις! Το 2022, λόγω ΕΒΕ, έμειναν κενές σε πανεπιστημιακά τμήματα περί τις 11.000 θέσεις.

Ας το κάνουμε ακόμη πιο χειροπιαστό. Μόνο τον πρώτο χρόνο εφαρμογής της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής η εισαγωγή των αποφοίτων του Λυκείου στα ΑΕΙ μειώθηκε κατά 22%, όπως προκύπτει από την «Ετήσια Εκθεση για την Ποιότητα της Ανώτατης Εκπαίδευσης 2021», η οποία παραδόθηκε στον πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων αλλά και στην τότε υπουργό Παιδείας. Τον Σεπτέμβριο του 2021, μετά την πρώτη εφαρμογή της ΕΒΕ, τα μέλη ΔΕΠ του Πανεπιστημίου Αιγαίου αναφέρουν ότι η ΕΒΕ προκάλεσε «σφαγή» στο ίδρυμα, με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου να μένει με περίπου 50% κενές θέσεις, σε κάποια δε Τμήματα οι κενές θέσεις να φθάνουν περίπου το 80% και ο αριθμός των εισακτέων να είναι μονοψήφιος.

Ολα τα στοιχεία φανερώνουν ότι το τίμημα των «μεταρρυθμίσεων» του υπουργείου Παιδείας είναι βαρύτερο για τα περιφερειακά Πανεπιστήμια. Το παράδειγμα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων είναι ενδεικτικό. Μόνο το 2023, από τις 3.612 διαθέσιμες θέσεις καλύφθηκαν οι 2.546 και έμειναν κενές οι 1.066, δηλαδή το 30%. Επιπλέον, κρίσιμα τμήματα του Πανεπιστημίου απειλήθηκαν και υποτιμήθηκαν. Το τμήμα Μαθηματικών υποδέχθηκε μόλις 32 πρωτοετείς, ενώ είχε 225 διαθέσιμες θέσεις. Το τμήμα Φυσικής υποδέχθηκε μόλις 35 πρωτοετείς παρότι οι προσφερόμενες θέσεις ήταν 199. Παρόμοια είναι η κατάσταση στο Γεωπονικό, στο Φιλολογικό και στο Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών & Πληροφορικής.

Μαύρα μαντάτα

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Μαύρα μαντάτα για τα δημόσια Πανεπιστήμια. Συνολικά στην τριετία που εφαρμόζεται η ΕΒΕ (2021-2023) έχουμε περίπου 38.000 κενές θέσεις στα ΑΕΙ.

Να μιλήσουμε κι για φέτος; Η εκτίμηση είναι ότι και φέτος 8-10.000 θέσεις εισακτέων θα μείνουν κενές και με τούτα και με εκείνα, στα 4 χρόνια "λειτουργίας" της ελάχιστης βάσης εισαγωγής συνολικά θα έχουν μείνει ακάλυπτες περίπου 48.000 θέσεις!

Δηλαδή, αθέατα προς το παρόν, μέσα σε τέσσερα χρόνια η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής θα έχει εξαφανίσει κοντά στα 3 Πανεπιστήμια του μεγέθους του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Ιονίου Πανεπιστημίου!

Στο βάθος δεν περιμένει... κήπος, αλλά η αρχή μιας νέας «μαύρης εποχής» για τα δημόσια Πανεπιστήμια που θα έχουν να αντιμετωπίσουν την αποψίλωση και η αρχή μιας «χρυσής εποχής» για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια που φέρνει το υπουργείο Παιδείας. Γιατί είναι φανερό ότι μετά την εκκένωση... έρχεται για τα δημόσια Πανεπιστήμια η συρρίκνωση και για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια (και όχι μόνο)η ...πελατεία!

Ο νόμος ν. 4957/ 2022 «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα» για τη λειτουργία των Πανεπιστημίων ορίζει ως ένα από τα κριτήρια ύπαρξής τους τον δυσανάλογα μεγάλο ή μικρό ετήσιο αριθμό φοιτητών του εκάστοτε ΑΕΙ σε σύγκριση με τον αριθμό των μελών ΔΕΠ, καθώς και την ιδιαίτερα χαμηλή προτίμηση για εισαγωγή στα προγράμματα σπουδών τυπικής εκπαίδευσης που παρέχουν. Ας ρίξουμε μια ματιά στο μέλλον με τον φακό της μαθηματικής ακρίβειας: οι χιλιάδες αυτές θέσεις εισακτέων που έμειναν κενές (σε συνδυασμό με τη «δράση των μετεγγραφών») αποψιλώνουν περίπου 50-60 τμήματα περιφερειακών Πανεπιστημίων και όχι μόνο.

Στο σημείο αυτό, το ΥΠΑΙΘΑ, επιδέξια, με τη βοήθεια του μιντιακού λόγου που προβάλλει τα ρετάλια της εκπαιδευτικής πολιτικής του ως νέα μεταρρυθμιστική σταυροφορία, οδηγεί τον προβληματισμό της κοινής γνώμης σε μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία: όσα τμήματα δεν έχουν «φοιτητές-πελάτες» πρέπει να κλείσουν ή να αναμορφωθούν. Ετσι το υπουργείο νομιμοποιημένα θα σύρει τα «κενά» τμήματα στον «ανακριτικό» φακό της Εθνικής Αρχής για την Ανώτατη Εκπαίδευση (ΕΘΑΑΕ), η οποία, σαν έτοιμη από καιρό, αναμένεται να εισηγηθεί μείωση των πανεπιστημιακών τμημάτων της χώρας.

Είναι ξεκάθαρο: από τη μια, η κυβέρνηση αυστηροποιεί (και παράλληλα ακριβαίνει) τα κριτήρια εισαγωγής στη δημόσια πανεπιστημιακή εκπαίδευση και, από την άλλη, αφού εξίσωσε τα πτυχία των κολεγίων με αυτά των δημοσίων Πανεπιστημίων όσον αφορά τα επαγγελματικά δικαιώματα (και τα Ακαδημαϊκά οσονούπω με το νόμο για τη Σύμβαση της Λισαβόνας), επιχειρεί τώρα να ενισχύσει τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια μέσω της τροφοδότησής τους με φοιτητές - πελάτες.

Ενδεικτικός κατάλογος Τμημάτων ΑΕΙ που έχασαν πάνω από το 80% των θέσεών τους (έμειναν κενές) μόνο το 2023

◆◆◆◆◆ Σχολή ◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆ Ποσοστό κενών θέσεων

● ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ - Αειφορικής Γεωργίας (Αγρίνιο) 100,00%
● ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ (ΔΙΠΑΕ) - Νοσηλευτικής (Διδυμότειχο) 99,12%
● ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (ΑΣΠΑΙΤΕ) - Εκπαιδευτικών Πολιτικών Μηχανικών (Αθήνα) 98,33%
● ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ - Δασολογίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος (Καρπενήσι) 97,20%
● ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΑΠΘ) - Θεολογίας - Μουσουλμανικών Σπουδών (Θεσσαλονίκη) 95,65%
● ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ - Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών (Μεσολόγγι) 95,51%
● ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ (ΔΙΠΑΕ) - Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος (Δράμα) 94,78%
● ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - Μηχανικών Ορυκτών Πόρων (Κοζάνη) 94,62%
● ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ - Μεσογειακών Σπουδών (Ρόδος) 93,24%
● ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ - Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Μουσειολογίας (Κέρκυρα) 92,75%
● ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ - Ιστορίας (Κέρκυρα) 91,74%
● ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (ΑΣΠΑΙΤΕ) - Εκπαιδευτικών Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Εκπαιδευτικών Ηλεκτρονικών Μηχανικών - Εκπαιδευτικών Ηλεκτρολόγων Μηχανικών (Αθήνα) 91,43%
● ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ - Θεατρικών Σπουδών (Πάτρα) 90,48%
● ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΑΠΘ) - Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας (Θεσσαλονίκη) 90,00%
● ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής (Λάρισα) 87,02%
● ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ (ΔΙΠΑΕ) - Μηχανικών Τοπογραφίας και Γεωπληροφορικής (Σέρρες 86,79 %
● ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ - Μαθηματικών (Ιωάννινα 86,78 %
● ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (ΑΣΠΑΙΤΕ) - Εκπαιδευτικών Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Εκπαιδευτικών Ηλεκτρονικών Μηχανικών - Εκπαιδευτικών Ηλεκτρολόγων Μηχανικών (Αθήνα) 85,71%
● ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ - Γεωπονίας (Μεσολόγγι) 85,19%
● ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΑΠΘ) - Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού (Θεσσαλονίκη) 85,03%
● ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ - Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Πληροφορικής (Ιωάννινα) 84,31%
● ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ (ΔΠΘ) - Ιστορίας και Εθνολογίας (Κομοτηνή) 84,27%
● ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ - Φυσικής (Ιωάννινα) 83,94%
● ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - Συστημάτων Ενέργειας (Λάρισα) 83,82%
● ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ (ΕΛΜΕΠΑ) - Νοσηλευτικής (Ηράκλειο) 83,33%
● ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - Μαθηματικών (Καστοριά) 82,00%
● ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΑΠΘ) - Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας (Θεσσαλονίκη) 79,75%
● ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΑΠΘ) - Θεολογίας (Θεσσαλονίκη) 79,72%
● ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ - Επιστήμης και Τεχνολογίας Υλικών (Ηράκλειο) 79,59%

Το μήνυμα στους υποψήφιους και τους γονείς τους!

Αν θέλει κανείς να αποκωδικοποιήσει το μήνυμα της θηριώδους περικοπής θέσεων εισακτέων θα πρέπει αφενός να πάει στις αναπαραστάσεις που δημιουργούνται στους εκατοντάδες χιλιάδες μαθητές και γονείς που παρακολουθούν με δέος ως θεατές το μέλλον που προβλέπεται γι’ αυτούς. Ποιο είναι το μήνυμα; Στροφή με μεγαλύτερη ένταση και σε μεγαλύτερη έκταση στα φροντιστηριακά στέγαστρα, σκέψεις για εγγραφή στα κολέγια ή σε ότι έρθει στη χώρα μας ως κολεγιά του ιδιωτικού ή και του δημόσιου με Πανεπιστήμια του εξωτερικού.