Τρεις ημέρες πριν τις εκλογές, αποσύρεται από υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ ο Γιώργος Κατρούγκαλος. Ο λόγος της απόσυρσης ήταν η αναφορά του, κατά τη διάρκεια προεκλογικής συζήτησης, στην ανάγκη σύνδεσης των ασφαλιστικών εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών με το εισόδημά τους, συμπληρώνοντας ότι αυτό θα επιφέρει, στο 80% των περιπτώσεων, μείωση των εισφορών.
Η κυβέρνηση έσπευσε να εκμεταλλευθεί εκλογικά το «αυτογκόλ», αξιοποιώντας την συσσωρευμένη οργή ασφαλισμένων και συνταξιούχων για τις οδυνηρές επιπτώσεις που έχει επιφέρει στις ζωές τους ο διαβόητος νόμος 4387/2016, που έμεινε στην ιστορία σαν «νόμος Κατρούγκαλου» από το όνομα του εισηγητή του, τότε υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης της κυβέρνησης Σύριζα-ΑΝΕΛ.
Ο νόμος Κατρούγκαλου, ένα εξαιρετικά πολύπλοκο και προβληματικό στην εφαρμογή του κείμενο, εξυπηρέτησε τρεις στόχους: Να μειώσει άμεσα τις ασφαλιστικές δαπάνες του κράτους μειώνοντας τις συντάξεις. Να υπάρχει ένας αυτόματος κόφτης σε κάθε μελλοντική πιθανή αύξηση συντάξεων (αποτέλεσμα εξωγενών παραγόντων) δηλαδή να αποτελεί ένα μόνιμο συνταξιουχικό μνημόνιο. Και τέλος, να απαλλάξει τρόικα και κυβέρνηση από τον πονοκέφαλο δικαστικών αποφάσεων κατά οριζόντιων περικοπών, αφού πλέον δεν έχουμε περικοπές αλλά …«επανυπολογισμό» συντάξεων.
Με τον 4387, μετά το «εκσυγχρονιστικό» μέτρο της υπαγωγής από 1.1.2017 όλων των ασφαλισμένων στον ΕΦΚΑ, αρχίζει η σφαγή. Οι συνταξιούχοι χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες, στους πριν και τους μετά. Οι μετά θα δουν τις συντάξεις τους μειωμένες κατά τουλάχιστον 20%. Οι πριν διατηρούν το ποσό που θα έχαναν αν ήταν «μετά», όχι όμως σαν κανονική σύνταξη αλλά σαν «προσωπική διαφορά». Προσωρινά στην αρχή, μόνιμα μετά. Από αυτήν θα αφαιρείται κάθε πιθανή μελλοντική αύξηση στις συντάξεις ώστε η τελική αύξηση για αυτούς να είναι 0%. Οι συντάξεις χηρείας πριν τα 67 ουσιαστικά καταργούνται, με εξαιρέσεις και πάντως για περιορισμένο διάστημα. Οι συντάξεις αναπηρίας περικόπτονται (μείωση της εθνικής σύνταξης) ανάλογα με το ποσοστό ανικανότητας. Μειώνονται οι επικουρικές συντάξεις. Για τους Δ.Υ. κατάργηση του ΤΠΔΥ (μεταφορά του στο ΕΤΕΑΕΠ) και νέα δραματική μείωση του εφ’ άπαξ. Μετά την προηγούμενη που ήταν 38%, τώρα με τον νέο τρόπο υπολογισμού, ξεπερνάει το 50%. Αναπροσαρμογή, προς τα κάτω, των μερισμάτων του ΜΤΠΥ. Και φυσικά αυξήσεις εισφορών κάθε είδους για τους εν ενεργεία ασφαλισμένους. Με την ταυτόχρονη ψήφιση και του «πολυνομοσχεδίου» και τα νέα φορολογικά μέτρα του, το χτύπημα ολοκληρώνεται. Αν, μετά από αυτά και αρκετά άλλα, κάποιος συνταξιούχος δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα και αναγκαστεί να δουλέψει ή να συμπληρώσει το εισόδημά του με κάποιες ελιές στο χωριό, η σύνταξή του κόβεται κατά 60%.
Το αρχικό αφήγημα Κατρούγκαλου ήταν ότι, με το νέο νόμο, δεν θα υπάρξει μείωση αλλά οριακά κάποιες συντάξεις θα αυξηθούν λίγο! Φυσικά, μετά την κατακραυγή, το αφήγημα αλλάζει: o νόμος μπορεί να είναι σκληρός αλλά υπηρετεί έναν ανώτερο σκοπό: τη σωτηρία των ταμείων και ολόκληρου του ασφαλιστικού συστήματος.
Η Νέα Δημοκρατία, τότε αντιπολίτευση, σπεύδει να καπηλευθεί τη λαϊκή κατακραυγή, δεσμευόμενη να καταργήσει τον 4387 μόλις γίνει κυβέρνηση. Όταν αυτό συνέβη, αντί για κατάργηση του νόμου, άρχισαν να μιλούν για κατάργηση των δυσμενών διατάξεών του. Την κατάλληλη στιγμή (Οκτώβρης 2019) το ΣΤΕ με πρόεδρο τη Σακελαροπούλου (κάτι … συμπτώσεις που επιφυλάσσει η ζωή) κρίνει συνταγματικά νόμιμο (συνολικά) το ν. Κατρούγκαλου. Πρόβλημα εντοπίζει μόνο στα ποσοστά αναπλήρωσης της ανταποδοτικής σύνταξης και στον υπολογισμό της επικουρικής. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη με το «νόμο Βρούτση» (ν. 4670/2020) απλώς συμμορφώνεται με την απόφαση του ΣΤΕ. Αυξάνει τα ποσοστά της ανταποδοτικής σύνταξης για όσους έχουν από 31 έως 40 συντάξιμα χρόνια (κυρίως από 35-40) και βελτιώνει τον υπολογισμό της επικουρικής. Όλα τα κρίσιμα ζητήματα του προηγούμενου νόμου, παραμένουν ανέγγιχτα.
Η οριστική κατάργηση του νόμου Κατρούγκαλου ή Κατρούγκαλου-Βρούτση ή με οποιοδήποτε άλλο όνομα, και η αντικατάστασή του από έναν νέο ασφαλιστικό νόμο που θα υπηρετεί τα συμφέροντα ασφαλισμένων και συνταξιούχων, παραμένει ανεκπλήρωτο αίτημα πάλης.
Με αυτή την έννοια, η απόσυρση της υποψηφιότητας Κατρούγκαλου στο παρά 5, μπορεί να έχει το ενδιαφέρον που έχει κάθε μη συνηθισμένο εκλογικό περιστατικό, να τροφοδοτεί εύστοχα (ή όχι) πειράγματα στα προεκλογικά καφενεία, να γεμίζει χρόνους σε τηλεοπτικά παράθυρα ή κατεβατά στα social media, αλλά μέχρι εκεί. Γιατί το κύριο είναι όχι ο Κατρούγκαλος, αλλά ο νόμος του. Ο οποίος, 7 χρόνια μετά, και παρά τους όποιους αγώνες, εξακολουθεί να είναι σε ισχύ. Και απ’ ότι φαίνεται οι εκλογές της Κυριακής λίγο θα τον επηρεάσουν. Το τι θα γίνει με αυτόν, ελάχιστα θα κριθεί στις κάλπες. Ενώ θα έπρεπε να κριθεί ΚΑΙ εκεί. Αλλά τέτοιου είδους θέματα δεν είναι από τα πρώτα στην ατζέντα αυτών των εκλογών…
Αντιπρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Συνταξιούχων Εκπαιδευτικών.
ΠΗΓΗ: antapocrisis.gr
