Αλλεπάλληλες εγκυκλίους- «διαταγές»  του γ.γ του ΥΠΑΙΘ κ.Αλέξανδρου Κόπτση για την ολοκλήρωση της ύλης, παρά τις αναφορές πάρα πολλών εκπαιδευτικών ότι αυτό είναι πρακτικά αδύνατον!

Αυτή τη φορά ο κ.Κόπτσης με νέα του εγκύκλιο, που υπέγραψε με το κλείσιμο των σχολείων, την περασμένη Παρασκευή, «διατάζει» τα ΕΠΑΛ και ΕΝΕΕΓΥΛ ότι σε κάθε περίπτωση η εξεταστέα-διδακτέα ύλη πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι τη λήξη των μαθημάτων δίνοντας ανάλογες «διαταγές’ και ελεγκτικούς ρόλους σε Διευθυντές/ντριες των ΕΠΑ.Λ. και των Λυκείων των ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ-Λ.,  Συντονιστές/στριες Εκπαιδευτικού Έργου  και Περιφερειακούς Διευθυντές/ντριες Εκπαίδευσης.

Ανοιχτή επιστολή – Κραυγή αγωνίας από τους εκπαιδευτικούς του ΓΕΛ Βάμου Χανίων

Παρά τις επίμονες προσπάθειες του ΥΠΑΙΘ, με διαδοχικές εγκυκλίους του γ.γ. κ. Αλ.Κόπτση για την ολοκλήρωση της ύλης, οι εκπαιδευτικοί που βιώνουν καθημερινά τις δυσκολίες μέσα στις τάξεις, επιμένουν ότι η ολοκλήρωση της ύλης σε πολλά μαθήματα δεν είναι εφικτή.

Με ανοικτή τους επιστολή οι εκπαιδευτικοί του ΓΕΛ Βάμου Χανίων, τονίζουν ότι ο εξετασιοκεντρικός χαρακτήρας που ήδη έχει η εκπαιδευτική διαδικασία εντατικοποιείται. Αποτέλεσμα αυτού είναι να παρεμποδίζονται άλλοι, εξίσου σημαντικοί στόχοι που έχει το σχολείο, όπως είναι η καλλιέργεια της σκέψης και της δημιουργικότητας καθώς και η συναισθηματική ανάπτυξη, αλλά και να αμελούνται οι ποικίλες δράσεις -καλλιτεχνικές, αθλητικές, περιβαλλοντικές και πολλές άλλες- που μορφώνουν σφαιρικά τους μαθητές και τους παρέχουν εφόδια πολύτιμα για την υπόλοιπη ζωή τους.

H ανακοίνωση του Συλλόγου διδασκόντων ΓΕΛ Βάμου Χανίων

Από τη φετινή χρονιά θα εφαρμοστεί στην Α´ και τη Β´ Λυκείου η εξέταση των μαθητών μέσω της τράπεζας θεμάτων. Ως διδάσκοντες του Γενικού Λυκείου Βάμου παρατηρούμε ότι η ολοκλήρωση της εξεταστέας ύλης δεν είναι πάντα εφικτή παρά την προσπάθεια. Σε αυτό συνηγορούν ποικίλοι παράγοντες, τους οποίους θεωρούμε ανάγκη να εκφράσουμε προκειμένου να γίνει αντιληπτή η πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί:

Οι απαιτήσεις των διδακτικών αντικειμένων αυξάνουν με την είσοδο του μαθητή στο Λύκειο. Στην περίπτωση της φετινής χρονιάς οι απαιτήσεις είναι ιδιαίτερα αυξημένες, καθώς οι μαθητές του Λυκείου διδάχτηκαν μέσω webex μεγάλο μέρος της ύλης κατά τα δύο προηγούμενα χρόνια, γεγονός που τους άφησε με ποικίλα γνωστικά κενά. Επίσης, κατά τα χρόνια του Γυμνασίου δεν έδωσαν προαγωγικές εξετάσεις για δύο διαδοχικές σχολικές χρονιές για τη μετάβασή τους στις επόμενες τάξεις. Λόγω των παραπάνω, παρατηρούμε ιδιαίτερη δυσκολία στο να ανταποκριθούν ικανοποιητικά στις απαιτήσεις και στις εξετάσεις του διδακτικού έτους.

Η λειτουργία των σχολείων κατά τη διάρκεια της φετινής χρονιάς δεν μπορεί να χαρακτηριστεί φυσιολογική. Μεγάλος αριθμός μαθητών αλλά και καθηγητών νόσησαν και εξακολουθούν να νοσούν από covid19 είτε οι ίδιοι είτε άτομα του περιβάλλοντός τους, πράγμα που τους ανάγκασε να παραμείνουν σε καραντίνα για κάποιο διάστημα. Αναπόφευκτα λοιπόν διδακτικές ώρες χάθηκαν για ένα σημαντικό μέρος των μαθητών, άρα η ουσιαστική κάλυψη του συνόλου της ύλης καθίσταται ακόμα πιο δύσκολη.

Σημαντικό είναι ότι οι τοποθετήσεις των εκπαιδευτικών καθώς και οι προσλήψεις των αναπληρωτών δεν ολοκληρώθηκαν πριν από τον Νοέμβριο του 2021. Πολλοί όμως από τους συγκεκριμένους καθηγητές ανέλαβαν μαθήματα που εξετάζονται στην τράπεζα θεμάτων, άρα η ολοκλήρωση της εξεταστέας ύλης γίνεται εκ των πραγμάτων με σχετική βιασύνη.

Κάποιες παρατηρήσεις σε σχέση με τα ίδια τα θέματα που έχουν δημοσιευτεί στην τράπεζα θεμάτων είναι οι εξής:

Σχετικά με τα Νέα Ελληνικά, η τράπεζα θεμάτων της Β´ τάξης περιλαμβάνει θέματα τα οποία αποτελούν διδακτέα ύλη της Γ´ Λυκείου. Η διδασκαλία ολόκληρης της ύλης του Λυκείου ήδη από τη Β´ τάξη είναι ένα απαιτητικό εγχείρημα που απαιτεί επιπλέον διδακτικές ώρες, δεδομένων μάλιστα των ελλείψεων που έχουν οι μαθητές όπως περιγράφηκαν παραπάνω.

Στην Ιστορία, η ύλη είναι έτσι κι αλλιώς πολύ μεγάλη και δύσκολα καλύπτεται ακόμα και έξω από το πλαίσιο της τράπεζας θεμάτων. Θεωρούμε ότι η ταχεία και αγχώδης προετοιμασία για το συγκεκριμένο μάθημα έχει ως αποτέλεσμα οι γνώσεις να μην αφομοιώνονται και η κριτική αντίληψη για τα ιστορικά γεγονότα, που αποτελεί εξάλλου πρωταρχικό στόχο του μαθήματος, να μένει αναγκαστικά στο περιθώριο.

Στις Θετικές επιστήμες αντιμετωπίζονται παρόμοια προβλήματα, καθώς η ύλη είναι τεράστια σε σχέση με τον χρόνο που διατίθεται για τη διδασκαλία του μαθήματος, πόσο μάλλον από τη στιγμή που κάποια από τα θέματα της τράπεζας έχουν μεγάλο βαθμό δυσκολίας.

Μιλώντας γενικότερα, αναφορικά με τον ουσιαστικό χαρακτήρα της εξέτασης μέσω της τράπεζας θεμάτων, θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι ο εξετασιοκεντρικός χαρακτήρας που ήδη έχει η εκπαιδευτική διαδικασία εντατικοποιείται. Αποτέλεσμα αυτού είναι να παρεμποδίζονται άλλοι, εξίσου σημαντικοί στόχοι που έχει το σχολείο, όπως είναι η καλλιέργεια της σκέψης και της δημιουργικότητας καθώς και η συναισθηματική ανάπτυξη, αλλά και να αμελούνται οι ποικίλες δράσεις -καλλιτεχνικές, αθλητικές, περιβαλλοντικές και πολλές άλλες- που μορφώνουν σφαιρικά τους μαθητές και τους παρέχουν εφόδια πολύτιμα για την υπόλοιπη ζωή τους. Το δημιουργικό σχολείο χρειάζεται χρόνο, ο οποίος δυστυχώς δεν είναι διαθέσιμος όταν προτεραιότητα γίνεται μια απαιτητική εξέταση.

Θα θέλαμε λοιπόν ως εκπαιδευτικοί να επισημάνουμε ότι θεωρούμε απαραίτητη τη μείωση της ύλης στα μαθήματα που εξετάζονται μέσω της τράπεζας θεμάτων. Έχουμε την άποψη ότι η εξέταση των μαθητών μπορεί να είναι μια εποικοδομητική διαδικασία, απαραίτητη προϋπόθεση όμως γι αυτό είναι να ανταποκρίνεται στις συνθήκες που ισχύουν στη σχολική πραγματικότητα.»

Λιγότερες ώρες μαθημάτων – περισσότερη ύλη!

Η κυβέρνηση κωφεύει στο αίτημα της εκπαιδευτικής κοινότητας ότι η ύλη δεν μπρεί να βγει και δεν μπορεί να εφαρμοστεί η τράπεζα θυμάτων και εμμένει στην εφαρμογή μιας σκληρής ταξικής πολιτικής σε βάρος της μόρφωσης των μαθητών και στον απόρριψη και τον αποκλεισμό όλο και περισσότερων μαθητών που προέρχονται από τις ασθενέστερες τάξεις και στρώματα και τις απομακρυσμένες περιοχές της χώρας. Η σχολική χρονιά που διανύουμε δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως φυσιολογική, μετά από δύο χρόνια τηλεκπαίδευσης.

Φέτος το ΥΠΑΙΘ μειώνει δραστικά τον χρόνο διδασκαλίας, αφού οι ενδοχσολικές εξετάσεις στα Λύκεια αρχίζουν 20 Μάη, ενώ τις προηγούμενες χρονιές αργότερα. Να σημαιωθεί, επίσης, ότι χιλιάδες κενά εκπαιδευτικών από την αρχή της σχολικής χρονιάς. Κενά ακόμα και πριν κλείσουν τα σχολεία για τις διακοπές του Πάσχα! Αυτή είναι η πραγματικότητα.

Η ύλη δεν μπορεί να διδαχτεί επαρκώς, όπως ζητά η «διαταγή» του ΥΠΑΙΘ. Δε βρισκόμαστε σε κανονικότητα. Για τους γραφειοκράτες του ΥΠΑΙΘ «μετράει να βγει η ύλη». Δεν τους ενδιαφέρει ποια ύλη και πώς; Δεν τους ενδιαφέρει αν μπορούν όλοι οι μαθητές να εμπεδώσουν την ύλη. Δεν τους ενδιαφέρει ο εκπαιδευτικός που επιμένει στην εμπέδωση της προηγούμενης γνώσης, αν γνωρίζει ότι κάποιοι  -πολλοί ή λίγοι- δεν την έχουν εμπεδώσει. Δεν τους ενδιαφέρει  ο εκπαιδευτικός που προσαρμόζει το ρυθμό μάθησης στις ανάγκες των μαθητών, με σκοπό να εμπεδώσουν την ύλη όλοι οι μαθητές.  Γιατί τις υψηλότερες παιδαγωγικές και ανθρωπιστικές αξίες τις αγνοούν και τις παραγνωρίζουν οι γραφειοκράτες του ΥΠΑΙΘ, για αυτό άλλωστε κατέχουν αυτές τις θέσεις.

Η ύλη, η Τράπεζα Θεμάτων, η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής και οι πανελλαδικές εξετάσεις είναι τα βασικά κομμάτια των ταξικών φραγμών της εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση είναι μηχανισμός ταξικής επιλογής και ο βασικός ιδεολογικός μηχανισμός στο πλαίσιο του οποίου η ύλη, δηλαδή η γνώση δεν είναι ουδέτερη, αλλά αποτελεί και πολιτικό –  ιδεολογικό ζήτημα. Γενικότερα στο πλαίσιο του καπιταλιστικού συστήματος το εκπαιδευτικό σύστημα αποσκοπεί στην παροχή γνώσεων, ικανοτήτων, αλλά και πεποιθήσεων, νοοτροπιών και συμπεριφορών  που λειτουργούν για την αναπαραγωγή του. Για αυτό διαχρονική αξία έχει η ρήση του Δ. Γληνού «η μόρφωση δεν είναι ζήτημα γνώσης, είναι ζήτημα ζωής.».

Οι Συντονιστές Εκπαιδευτικού Έργου «σιωπούν»

Καθοριστικές οι ευθύνες των ΣΕΕ που ανέχονται τις «διαταγές» του ΥΠΑΙΘ, αν και γίνονται αποδέκτες των επισημάνσεων και των αιτημάτων της εκπαιδευτικής κοινότητας. Και τι κάνουν; Στα λόγια η συντριπτική πλειονότητα απευθυνόμενη στους εκπαιδευτικούς επισημαίνει ότι «έχουν δίκιο», αλλα επί της ουσίας σκύβει το κεφάλι υποτασσόμενη στην ηγεσία του ΥΠΑΙΘ. Επιχείρησε να βγάλει την «ουρά της απέξω» ενθαρρύνοντας τους εκπαιδευτικούς να εκδώσουν μέσα από του Συλλόγους Διδασκόντων ανακοινώσεις και ψηφίσματα με επιχειρήματα για την ύλη που δε βγαίνει. Κρύφτηκαν πίσω από αυτά, χωρίς να πάρουν θέση, ως όφειλαν ως εκπαιδευτικοί πιέζοντας την ηγεσία του ΥΠΑΙΘ. Προφανώς προτίμησαν να είναι οι «αφοσιωμένοι υπάλληλοι», οι «αρεστοί» του ΥΠΑΙΘ» ασκώντας τον γραφειοκρατικό – ελεγκτικό τους ρόλο. Μια στάση που δεν ταιριάζει σε αληθνούς παιδαγωγούς. Ούτως ή άλλως από τη φύση του ρόλου των ΣΕΕ οι μάχιμοι εκπαιδευτικοί δεν μπορούν να περιμένουν κάτι, γιατί είναι μέλη της διοικητικής ιεραρχίας τη εκπαίδευσης που υλοποιούν την κυβερνητική πολιτική για τον έλεγχο και τη συμμόρφωση των εκπαιδευτικών. 

Γιώργος Κ. Καββαδίας – drepani.gr (argyrades.gr)