Με συννεφιασμένο πρόσωπο βγήκαν, τη Δευτέρα, από τα εξεταστικά κέντρα πολλοί υποψήφιοι των πανελλαδικών εξετάσεων. Τα δύσκολα θέματα που έπεσαν στα μαθήματα προσανατολισμού, κυρίως στα Αρχαία και τα Μαθηματικά, έριξαν το ηθικό πολλών. Γονείς υποψηφίων εξέφρασαν τη διαμαρτυρία τους, τονίζοντας ότι η επιτροπή εξετάσεων φαίνεται ότι ξέχασε ότι τα παιδιά, αυτά τα δύο κρίσιμα χρόνια, Β΄ και Γ΄ Λυκείου, τα πέρασαν μακριά από τις σχολικές αίθουσες λόγω πανδημίας. Σε μαθητές που δεν είχαν ούτε την ευκαιρία των ενδοσχολικών γραπτών εξετάσεων «δεν θα έπρεπε τα θέματα να είναι αναλόγως προσαρμοσμένα σε αυτά που διδάχτηκαν;» ρωτούσαν εύλογα πολλοί γονείς.
Ήδη οι εκτιμήσεις έμπειρων βαθμολογητών, με κριτήριο τον δείκτη δυσκολίας των θεμάτων στα Αρχαία και στα Μαθηματικά, κάνουν λόγο για αποτυχία κοντά στο 50% για το πρώτο και κοντά στο 60% για το δεύτερο μάθημα. Ορισμένοι, μάλιστα, εκτιμούν ότι, κάτω από τις ιδιαίτερες μαθησιακές συνθήκες των τριών τελευταίων χρόνων, δεν μπορεί να γίνει πρόβλεψη για το πώς θα ανταποκριθούν οι υποψήφιοι στα θέματα των πανελλαδικών και πώς θα διαμορφωθούν οι επιδόσεις τους, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να έχουμε εκπλήξεις ακόμη χειρότερων βαθμολογιών.
Είναι αλήθεια, αν και δεν χωράει στην «κανονικότητα» του υπουργείου Παιδείας, ότι οι φετινές πανελλαδικές είναι ιδιαίτερα δύσκολες για τους υποψηφίους. Οι υποψήφιοι που διαγωνίζονται φέτος έχασαν το τελευταίο τρίμηνο, όταν ήταν μαθητές της Α΄ Λυκείου και στη Β΄ Λυκείου έκαναν έξι μήνες τηλεκπαίδευση, που, όπως είναι γνωστό, δεν λειτούργησε, αφήνοντας τεράστια κενά. Καμία από τις δύο χρονιές δεν έδωσαν προαγωγικές εξετάσεις, συνεπώς δεν έχουν καμία εμπειρία εξετάσεων, καθώς τελευταία φορά που συμμετείχαν σε εξετάσεις ήταν όταν φοιτούσαν στην Γ΄ Γυμνασίου.
Στην Γ΄ Λυκείου, χιλιάδες μαθητές μολύνθηκαν και έχασαν μαθήματα ή είχαν άπειρες κενές ώρες, λόγω της μόλυνσης των εκπαιδευτικών τους. Να μην ξεχνάμε, επίσης, ότι αρκετοί από τους 30.000 νεκρούς της πανδημίας ήταν γονείς ή στενοί συγγενείς των υποψηφίων.
Σε σημείωμά του, ο πανεπιστημιακός Βασίλης Τσάφος τονίζει ότι οι μαθητές και οι μαθήτριες που εξετάζονται έχουν δώσει ελάχιστες εξετάσεις, λόγω τηλεκπαίδευσης. Η εξεταστέα ύλη που ανακοινώθηκε στην αρχή της χρονιάς είναι η μεγαλύτερη των τελευταίων χρόνων.
Και παρέμεινε η ίδια ώς το τέλος της σχολικής χρονιάς. Η μόνη λύση που προκρίθηκε από την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας για τα σχολεία που ρητά δήλωσαν ότι στις συγκεκριμένες συνθήκες αδυνατούσαν να καλύψουν την εξεταστέα ύλη ήταν να διδαχθούν οι ενότητες προσχηματικά, με κατάργηση όλων των μη πανελλαδικά εξεταζόμενων μαθημάτων. Σημασία έχει να «κλείσει» η ύλη! Αναρωτήθηκαν άραγε ποιοι ευνοούνται από μια τέτοια επιλογή; Και κυρίως πόσο απαξιώνεται το ίδιο το δημόσιο σχολείο στη διεκπεραιωτική αυτή λειτουργία του ως ταμιευτηρίου γνώσεων και μάλιστα σε μια «fast track» εκδοχή;
Απαιτητικό κείμενο
Ομως, και η επιλογή των θεμάτων έρχεται να επιβεβαιώσει τις προθέσεις: Επιλέγονται στο διδαγμένο κείμενο 2 ενότητες από τα τελευταία κείμενα. Από αυτά που σε αρκετά δημόσια σχολεία «διδάχτηκαν» με αυτή την προσχηματική και αυτο-ακυρωτική διαδικασία. Και για το «αδίδακτο» κείμενο επιλέγεται Θουκυδίδης, και μάλιστα ένα ιδιαίτερα απαιτητικό κείμενο, που προϋποθέτει όχι μόνο γνώση αλλά και εξοικείωση με το ιδιαίτερο ύφος και τη διακριτή δόμηση της ιστορικής γραφής του συγκεκριμένου συγγραφέα.
Προϋποθέτει δηλαδή άλλου είδους προσέγγιση, που δεν μπορεί να χωρέσει στα στενά όρια της διακεκομμένης εκπαίδευσης ή της παρωδίας της τηλεκπαίδευσης. «Δεν θα σταθώ στις άστοχες και λανθασμένες οδηγίες που στάλθηκαν από την επιτροπή των εξετάσεων. Το έγκλημα για το δημόσιο σχολείο επιτελείται καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς», επισημαίνει ο Βασίλης Τσάφος.
