«Επειδή η επιτυχία στις πανελλαδικές εξετάσεις είναι η αποτύπωση μιας στιγμής, θα φροντίσουμε ούτως ώστε να μετράει σιγά-σιγά μιας μεγαλύτερης διάρκειας επίδοση, δηλαδή να μετράει η επίδοση στο Λύκειο σ’ ένα βαθμό, σ’ ένα ποσοστό για την εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο

Για να γίνει αυτό, όμως, απαραίτητη είναι και η Τράπεζα Θεμάτων…

Προ των ημερών μου είχε παρθεί η απόφαση να καταργηθούν οι περισσότερες εξετάσεις στο Γυμνάσιο… Διαπίστωσα ότα τα παιδιά πήγαιναν πολύ χειρότερα ακαδημαϊκά, γιατί είχαν καταργηθεί οι εξετάσεις… Προσπαθούμε να κάνουμε το σχολείο πιο απαιτητικό…

Στόχος είναι πώς εσείς θα γίνετε καλύτεροι, θα πάρετε περισσότερα εφόδια».

Αυτά δήλωσε η Κεραμέως στη ραδιοφωνική εκπομπή «Σχολικά Παράσιτα» των μαθητών του 1ου Λυκείου Ηρακλείου Αττικής, που μεταδίδεται επιλεγμένα Σάββατα από τη ραδιοσυχνότητα του Δημοτικού Ραδιόφωνου του Δήμου. 

Η Κεραμέως δεν περιέγραψε κάποια πρωτότυπη σκέψη. Η εξεταστικοκεντρική λογική, που ανάγει σε ύψιστο ρυθμιστή της εκπαιδευτικής διαδικασίας τις εξετάσεις, διατρέχει όλες τις «μεταρρυθίσεις» που οι αστικές κυβερνήσεις εφάρμοσαν στην εκπαίδευση, κυρίως τη Δευτεροβάθμια. Στηρίζεται στο ψευδοεπιχείρημα ότι μόνον έτσι, μόνο μέσω των εξετάσεων, οι μαθητές δείχνουν ενδιαφέρον για τα μαθήματα και υποκρύπτει τον βασικό στόχο, που είναι ο δραστικός περιορισμός της ιστορικά διαμορφωμένης τάσης της νεολαίας της ελληνικής εργαζόμενης κοινωνίας για πανεπιστημιακές σπουδές. 

Το σκεπτικό είναι οι μαθητές να ξεχάσουν από νωρίς τα όνειρά τους για σπουδές στο Πανεπιστήμιο, πριν η πίεση που δημιουργεί ο συνωστισμός των αποφοίτων στις πύλες των ΑΕΙ γίνει τεράστια. Εξ ου και οι συνεχείς προσπάθειες ρετουσαρίσματος της λεγόμενης τεχνικοεπαγγελματικής εκπαίδευσης, ώστε οι «αποτυχημένοι», τα παιδιά κυρίως της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων να κατευθυνθούν εκεί.

Η εξεταστικοκεντρική πολιτική γνώρισε πολλές παραλλαγές, από τη μεταρρύθμιση Αρσένη, που τσάκισε κυριολεκτικά τους μαθητές, το νέο σχολείο των Διαμαντοπούλου-Αρβανιτόπουλου, έως το «αναβαθμισμένο Λύκειο» του ΣΥΡΙΖΑ. Το μέγεθος της έντασης των ταξικών φραγμών ήταν εκείνο που λίγο-πολύ διαφοροποιείτο, καθώς και τα σημεία στα οποία τοποθετούνταν οι εξεταστικές τορπίλες.

Δημιουργείται, λοιπόν, ένα σχολείο για την ελίτ, γι’ αυτούς που μπορούν να παλέψουν με τους ταξικούς φραγμούς με καλύτερους όρους, επειδή διαθέτουν το ανάλογο μορφωτικό επίπεδο αλλά και την ανάλογη «τσέπη», αφού οι αμέτρητες εξετάσεις σε όλες τις τάξεις του Λυκείου, σαφώς αναβαθμισμένης δυσκολίας (τώρα με την προσθήκη και της Τράπεζας Θεμάτων), απαιτούν και πρόσθετη στήριξη και συνταγές επιτυχίας. Τα φροντιστήρια πανηγυρίζουν κάθε φορά, βλέποντας την πελατεία τους να αυξάνεται ραγδαία, καθότι, τουλάχιστον ως τώρα, έχει αποδειχθεί ότι οι οικογένειες των εργαζόμενων εμφανίζονται ιδιαίτερα ανθεκτικές στα χτυπήματα του συστήματος, που αποσκοπούν να πετσοκόψουν την τάση για πανεπιστημιακή μόρφωση, και προτιμούν να σφίγγουν άγρια το ζωνάρι, παρά να στερήσουν τα παιδιά τους από τις «υπηρεσίες» των εν λόγω «μαγαζιών».

Η επίκληση του «επιχειρήματος» ότι μόνο μέσω των εξετάσεων, το σχολείο «αναβαθμίζεται» και οι μαθητές αποκτούν περισσότερα εφόδια, εκτός του ότι πατά πάνω στην αποδοχή του ρόλου του σχολείου στον καπιταλισμό, που είναι η αναπαραγωγή των κοινωνικών ανισοτήτων και μέσω της επιβολής ταξικών φραγμών, απορρίπτει και κάθε προσπάθεια, έστω και ελάχιστη, να αποκτήσει η επαφή με τη γνώση ουσιαστικό περιεχόμενο. Να γίνει η γνώση χαρά της ζωής και όχι καταναγκασμός που στραγγαλίζει την κριτική σκέψη και φράζει τους ορίζοντες ανάπτυξης της προσωπικότητας. 

Οι εξετάσεις είναι θεσμός επένθετος στην μαθησιακή διαδικασία και το μόνο που επιτυγχάνουν είναι να επιτείνουν το άγχος και την αγωνία. Το πνεύμα αλληλεγγύης ανάμεσα στους μαθητές στήνεται στον τοίχο, ο ανταγωνισμός είναι αγριανθρωπικός και το ενδιαφέρον των μαθητών για τα μαθήματα περιορίζεται αυστηρότατα στη βαθμοθηρία και χάνεται το οποιοδήποτε ουσιαστικό ενδιαφέρον για την ουσία τους.

Τα περί «αυτόνομου χαρακτήρα» του Λυκείου είναι απλώς φούμαρα. Το Λύκειο ειδικά, γίνεται καθαρός προθάλαμος για την εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο και η προσμέτρηση της βαθμολογίας του απολυτήριου για την εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο θα επιτείνει αυτόν τον αντιδραστικό και χρησιμοθηρικό -αποκλειστικά για το κεφάλαιο και την καπιταλιστική παραγωγή- ρόλο.

Γιούλα Γκεσούλη - eksegersi.gr