Η ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής φώτισε για μια ακόμη φορά τις συνέπειες των τεχνητών εμποδίων που στήθηκαν τα τελευταία χρόνια με την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής στις πανελλαδικές εξετάσεις με τις εκατόμβες εξοστρακισμένων υποψηφίων.

Από τις συνολικά  62.248 θέσεις εισακτέων που είχε ανακοινώσει το Υπουργείο Παιδείας για την εισαγωγή των υποψηφίων των Γενικών Λυκείων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, στις φετινές Πανελλαδικές Εξετάσεις, καλύφθηκαν μόλις οι 52.128, δηλαδή,  έμειναν 10.120 κενές θέσεις.

Για μια ακόμη χρονιά σε ένα μεγάλο αριθμό τμημάτων έμειναν οι περισσότερες προσφερόμενες θέσεις κενές.

Ενδεικτικά και μόνο αναφέρουμε τα τμήματα Φυσικής όπου λόγω Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, έμεινε και φέτος (όπως και τις προηγούμενες χρονιές) σημαντικός αριθμός κενών θέσεων.

• ΕΚΠΑ 157 θέσεις, 93 επιτυχόντες
• Α.Π.Θ.  146 θέσεις, 54 επιτυχόντες
• Παν. Πατρών 193   θέσεις, 69 επιτυχόντες
• Παν. Κρήτης118 θέσεις, 26 επιτυχόντες
• ΔΠΘ      89  θέσεις, 28 επιτυχόντες
• Παν. Θεσσαλίας 90 θέσεις, 43 επιτυχόντες
• Παν. Ιωαννίνων 219 θέσεις, 86  επιτυχόντες

Θυμίζουμε ότι στις προτελευταίες Πανελλαδικές Εξετάσεις (2023) 153 τμήματα των ΑΕΙ (ένα ποσοστό περίπου 34% του συνόλου των τμημάτων) δεν δέχθηκαν το σύνολο των φοιτητών που «ζήτησαν», κάτι που αθροιστικά, μαζί με τις σχολές των ενστόλων, μεταφράστηκε σε περίπου 10.000 κενές θέσεις.

Να θυμίσουμε ότι τα προηγούμενα χρόνια (2021 και 2022) που εφαρμόστηκε η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ), με τα «μαγικά» του υπουργείου Παιδείας έμειναν κενές συνολικά πάνω από 28.000 θέσεις. Για παράδειγμα το 2021, πρώτη χρονιά εφαρμογής της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ), έμειναν 17.000 κενές θέσεις! Το 2022, λόγω ΕΒΕ, έμειναν κενές σε πανεπιστημιακά τμήματα περί τις 11.000 θέσεις.

Ας το κάνουμε ακόμη πιο χειροπιαστό. Μόνο τον πρώτο χρόνο εφαρμογής της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής η εισαγωγή των αποφοίτων του Λυκείου στα ΑΕΙ μειώθηκε κατά 22%, όπως προκύπτει από την «Ετήσια Εκθεση για την Ποιότητα της Ανώτατης Εκπαίδευσης 2021», η οποία παραδόθηκε στον πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων αλλά και στην τότε υπουργό Παιδείας. Τον Σεπτέμβριο του 2021, μετά την πρώτη εφαρμογή της ΕΒΕ, τα μέλη ΔΕΠ του Πανεπιστημίου Αιγαίου αναφέρουν ότι η ΕΒΕ προκάλεσε «σφαγή» στο ίδρυμα, με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου να μένει με περίπου 50% κενές θέσεις, σε κάποια δε Τμήματα οι κενές θέσεις να φθάνουν περίπου το 80% και ο αριθμός των εισακτέων να είναι μονοψήφιος.

Ολα τα στοιχεία φανερώνουν ότι το τίμημα των «μεταρρυθμίσεων» του υπουργείου Παιδείας είναι βαρύτερο για τα περιφερειακά Πανεπιστήμια. Το παράδειγμα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων είναι ενδεικτικό. Μόνο το 2023, από τις 3.612 διαθέσιμες θέσεις καλύφθηκαν οι 2.546 και έμειναν κενές οι 1.066, δηλαδή το 30%. Επιπλέον, κρίσιμα τμήματα του Πανεπιστημίου απειλήθηκαν και υποτιμήθηκαν. Το τμήμα Μαθηματικών υποδέχθηκε μόλις 32 πρωτοετείς, ενώ είχε 225 διαθέσιμες θέσεις. Το τμήμα Φυσικής υποδέχθηκε μόλις 35 πρωτοετείς παρότι οι προσφερόμενες θέσεις ήταν 199. Παρόμοια είναι η κατάσταση στο Γεωπονικό, στο Φιλολογικό και στο Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών & Πληροφορικής.

Μαύρα μαντάτα

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Μαύρα μαντάτα για τα δημόσια Πανεπιστήμια. Συνολικά στην τετραετία που εφαρμόζεται η ΕΒΕ (2021-2023) έχουμε περίπου 48.000 κενές θέσεις στα ΑΕΙ!

Δηλαδή, αθέατα προς το παρόν, μέσα σε τέσσερα χρόνια η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής θα έχει εξαφανίσει κοντά στα 3 Πανεπιστήμια του μεγέθους του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Ιονίου Πανεπιστημίου!

Στο βάθος δεν περιμένει... κήπος, αλλά η αρχή μιας νέας «μαύρης εποχής» για τα δημόσια Πανεπιστήμια που θα έχουν να αντιμετωπίσουν την αποψίλωση και η αρχή μιας «χρυσής εποχής» για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια που φέρνει το υπουργείο Παιδείας. Γιατί είναι φανερό ότι μετά την εκκένωση... έρχεται για τα δημόσια Πανεπιστήμια η συρρίκνωση και για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια (και όχι μόνο)η ...πελατεία!

Ο νόμος ν. 4957/ 2022 «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα» για τη λειτουργία των Πανεπιστημίων ορίζει ως ένα από τα κριτήρια ύπαρξής τους τον δυσανάλογα μεγάλο ή μικρό ετήσιο αριθμό φοιτητών του εκάστοτε ΑΕΙ σε σύγκριση με τον αριθμό των μελών ΔΕΠ, καθώς και την ιδιαίτερα χαμηλή προτίμηση για εισαγωγή στα προγράμματα σπουδών τυπικής εκπαίδευσης που παρέχουν. Ας ρίξουμε μια ματιά στο μέλλον με τον φακό της μαθηματικής ακρίβειας: οι χιλιάδες αυτές θέσεις εισακτέων που έμειναν κενές (σε συνδυασμό με τη «δράση των μετεγγραφών») αποψιλώνουν περίπου 50-60 τμήματα περιφερειακών Πανεπιστημίων και όχι μόνο.

Στο σημείο αυτό, το ΥΠΑΙΘΑ, επιδέξια, με τη βοήθεια του μιντιακού λόγου που προβάλλει τα ρετάλια της εκπαιδευτικής πολιτικής του ως νέα μεταρρυθμιστική σταυροφορία, οδηγεί τον προβληματισμό της κοινής γνώμης σε μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία: όσα τμήματα δεν έχουν «φοιτητές-πελάτες» πρέπει να κλείσουν ή να αναμορφωθούν. Ετσι το υπουργείο νομιμοποιημένα θα σύρει τα «κενά» τμήματα στον «ανακριτικό» φακό της Εθνικής Αρχής για την Ανώτατη Εκπαίδευση (ΕΘΑΑΕ), η οποία, σαν έτοιμη από καιρό, αναμένεται να εισηγηθεί μείωση των πανεπιστημιακών τμημάτων της χώρας.

Είναι ξεκάθαρο: από τη μια, η κυβέρνηση αυστηροποιεί (και παράλληλα ακριβαίνει) τα κριτήρια εισαγωγής στη δημόσια πανεπιστημιακή εκπαίδευση και, από την άλλη, αφού εξίσωσε τα πτυχία των κολεγίων με αυτά των δημοσίων Πανεπιστημίων όσον αφορά τα επαγγελματικά δικαιώματα (και τα Ακαδημαϊκά οσονούπω με το νόμο για τη Σύμβαση της Λισαβόνας), επιχειρεί τώρα να ενισχύσει τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια μέσω της τροφοδότησής τους με φοιτητές - πελάτες.

Το μήνυμα στους υποψήφιους και τους γονείς τους!

Αν θέλει κανείς να αποκωδικοποιήσει το μήνυμα της θηριώδους περικοπής θέσεων εισακτέων θα πρέπει αφενός να πάει στις αναπαραστάσεις που δημιουργούνται στους εκατοντάδες χιλιάδες μαθητές και γονείς που παρακολουθούν με δέος ως θεατές το μέλλον που προβλέπεται γι’ αυτούς. Ποιο είναι το μήνυμα; Στροφή με μεγαλύτερη ένταση και σε μεγαλύτερη έκταση στα φροντιστηριακά στέγαστρα, σκέψεις για εγγραφή στα κολέγια ή σε ότι έρθει στη χώρα μας ως κολεγιά του ιδιωτικού ή και του δημόσιου με Πανεπιστήμια του εξωτερικού.