Χρήστος Κάτσικας

Ως το ελιξίριο της αναβάθμισης των γερασμένων σχολείων παρουσίασε ο πρωθυπουργός το πρόγραμμα ανακαίνισής τους με την ονομασία «Μαριέττα Γιαννάκου». ● Ωστόσο, τόσο ο ίδιος όσο και ο υπουργός Παιδείας κάνουν ότι η κυβέρνηση της Ν.Δ. δεν μείωσε στο μη περαιτέρω τα κρατικά κονδύλια για τη σχολική στέγη στο πλαίσιο του «εξορθολογισμού» του κόστους στην εκπαίδευση.
Από το βήμα της 88ης Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης, μεταξύ άλλων, ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης προανήγγειλε νέο πρόγραμμα με την ονομασία «Μαριέττα Γιαννάκου» για την αναβάθμιση και ανακαίνιση εκατοντάδων σχολείων, ύψους 250 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, με στόχο το ποσό αυτό να αυξηθεί σημαντικά μέσω ιδιωτικών χορηγιών.

«Τα κονδύλια του προγράμματος αυτού θα προέλθουν από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, όμως στόχος μου είναι να αυξηθεί το ποσό αυτό σημαντικά, μέσω ενός καλέσματος που θα κάνουμε για σημαντικές ιδιωτικές χορηγίες», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε: «Και οι πλούσιοι αυτής της χώρας έχει έρθει η ώρα να επωμιστούν μεγαλύτερο μερίδιο ευθυνών στην ανασυγκρότηση της πατρίδας, όπως το έκαναν άλλωστε όλοι οι μεγάλοι ευεργέτες του παρελθόντος».

Μετά τις ανακοινώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη, λίγες ώρες αργότερα, ο υπουργός Παιδείας, Κυριάκος Πιερρακάκης, παρουσίασε το πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου», σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ως το «το πιο σημαντικό πρόγραμμα αναβάθμισης των κτιριακών εγκαταστάσεων εκατοντάδων σχολείων των τελευταίων δεκαετιών». «Στόχος μας είναι το ποσό να αυξηθεί σημαντικά με τη συμβολή του ιδιωτικού τομέα.

Τα παιδιά μας αξίζουν σχολεία με ευχάριστο περιβάλλον και κατάλληλες εγκαταστάσεις για μάθηση και άθληση, στα οποία θα λάβουν τα εφόδια για να χαράξουν το δικό τους αύριο», ανέφερε ο υπουργός. Χτες, εξάλλου, σε ευρεία διυπουργική σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό σχετικά με το πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου», συμφωνήθηκε να καταρτιστεί βάση δεδομένων για την καταγραφή, σε συνεργασία με τους ΟΤΑ, των στοιχείων που απαιτούνται για την έναρξη των έργων, ενώ ειπώθηκε ότι θα δοθεί απόλυτη έμφαση στην αναβάθμιση μπάνιων και γηπέδων και σε σοβατίσματα λοιπών εγκαταστάσεων.

Ξεχασιάρηδες

Ολοι και κυρίως οι εκπαιδευτικοί, οι μαθητές και οι γονείς κατανοούν τον σπουδαίο ρόλο που παίζει το σχολικό κτίριο στη γνώση. Ο χώρος στον οποίο ζουν και μαθαίνουν οι μαθητές είναι ένας πολύ σοβαρός παράγοντας διαπαιδαγώγησης και μόρφωσης καθώς μέσα σε αυτόν γίνεται η μαθησιακή και η διαπαιδαγωγική διαδικασία.

Είναι, λοιπόν, επιτακτικά αναγκαίο ένα μεγάλο πανελλαδικό τεχνικό πρόγραμμα για τη σχολική στέγη, για ανέγερση νέων σχολείων, για να γίνουν άμεσα όλες οι αναγκαίες επισκευές στα γερασμένα κτίρια, για να προχωρήσουν, επιτέλους, με επείγοντα τρόπο ο προσεισμικός έλεγχος και οι μελέτες πυροπροστασίας των σχολικών μονάδων.

Περιέργως, όμως, τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο υπουργός Παιδείας ξέχασαν στα λόγια τους ότι τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο του «εξορθολογισμού» του κόστους στην εκπαίδευση, όπως βαφτίζεται η υποχρηματοδότηση, έγινε περικοπή κατά 70% των κρατικών κονδυλίων για τη σχολική στέγη!

Επίσης ξέχασαν και δεν έκαναν καμιά αναφορά στο γεγονός ότι εδώ και κάμποσα χρόνια γίνονται συνεχείς προσπάθειες από τις εκάστοτε κυβερνήσεις και τους επιχειρηματικούς-κατασκευαστικούς ομίλους, για την πλήρη εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση της μελέτης, της κατασκευής αλλά και της χρήσης των σχολείων.

Προς αυτή την κατεύθυνση, αρχικά, συγχωνεύτηκε ο Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων (ΟΣΚ) με άλλους οργανισμούς, που αφορούν όλα τα δημόσια κτίρια, δημιουργώντας τον οργανισμό ΚΤ.ΥΠ., με δραματικές περικοπές για τη σχολική στέγη, και στη συνέχεια μεταφέρθηκαν στους δήμους όχι μόνο η συντήρηση, αλλά και η κατασκευή νέων σχολικών κτιρίων.

Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, και προκειμένου να μπουν πιο βαθιά τα επιχειρηματικά συμφέροντα στον τομέα της σχολικής στέγης, αξιοποιείται η μέθοδος των Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Τα μπαλώματα και τα βαψίματα των όψεων των σχολείων ωραιοποιούν μια κατάσταση και δίνουν μια ψευδή εικόνα ότι όλα βαίνουν καλώς και σίγουρα τα μερεμέτια σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να τα βαφτίζουμε «πρόγραμμα ανακαίνισης».

Eπικίνδυνα σχολεία
Μόλις μία μέρα πριν χτυπήσει το πρώτο κουδούνι στα σχολεία όλης της χώρας και για ακόμη μία χρονιά χιλιάδες μαθητές και εκπαιδευτικοί θα μπουν σε κακοσυντηρημένα, παλιά κτίρια, ακόμα και κοντέινερ για αίθουσες. Η εικόνα που παρουσιάζουν τα σχολικά κτίρια είναι δραματική καθώς σε πολλά εξ αυτών ο κίνδυνος να θρηνήσουμε μαθητικές ζωές παραμονεύει.

Πότε τα έντονα καιρικά φαινόμενα, πότε οι πτώσεις σοβάδων, τα ατυχήματα με τις ξεχαρβαλωμένες καγκελόπορτες και πάσης φύσεως ατυχήματα και καταστροφές που απορρέουν από την έλλειψη συντήρησης και τα προπολεμικά σχολικά κτίρια.

Οι απαραίτητες ράμπες για ΑμεΑ αγνοούνται και μαζί και οι αντισεισμικοί έλεγχοι. Πολλά από τα κτίρια που χρησιμοποιούνται για τη στέγαση σχολικών μονάδων έχουν ξεπεράσει σε ηλικία την 50ετία, οπότε έχουν χτιστεί με τον προ του ’85 αντισεισμικό κανονισμό. Ωστόσο, ο περίφημος αντισεισμικός έλεγχος δεν έχει ακόμη ξεκινήσει, καθώς το ΤΕΕ που έχει αναλάβει το έργο βρίσκεται στο στάδιο αναζήτησης και ενημέρωσης των μηχανικών που θα εκτελέσουν τους ελέγχους.

Ενδεικτικά, ενημερωτικό δελτίο του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) που δημοσιοποιήθηκε το 2022 και αφορά τις σχολικές μονάδες σε όλη τη χώρα αναφέρει ότι το 61% των σχολικών κτιρίων κατασκευάστηκε πριν από τον αντισεισμικό κανονισμό του 1985, το 41% με τους κανονισμούς που ίσχυαν από το 1985 μέχρι το 2000, ενώ μόνο ένα 6% με τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό που ίσχυσε από το 2001 και μετά. Για ένα 2% των σχολικών κτιρίων η χρονολογία κατασκευής παραμένει άγνωστη.

Παράλληλα, από το 2021 που έγινε υποχρεωτική η προσχολική εκπαίδευση, τα παιδιά σε μια σειρά νηπιαγωγεία στοιβάχτηκαν σε κοντέινερ ως προσωρινή λύση. Αυτό μέχρι και σήμερα δεν έχει αλλάξει και τείνει να γίνει μόνιμη κατάσταση, δεδομένου ότι ήδη πολλά νηπιαγωγεία λειτουργούσαν σε μαγαζιά.

Ολα μαζί αποτελούν τροχοπέδη για μια ασφαλή μαθητική ζωή, ενώ την ίδια ώρα οι συγχωνεύσεις και συμπτύξεις τμημάτων επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο το θέμα της ασφάλειας των μαθητών - και όχι μόνο της ασφάλειας και βέβαια και όχι μόνο των μαθητών.