Της Άντυ Κουκλάδα - Reader

«Είχα λιποθυμήσει από την κούραση και τη ζέστη, αφού δουλεύαμε με 41 βαθμούς, φορώντας τζιν, πουκάμισα και αθλητικά».

«Δουλεύει σπαστό και χορεύει, φτύνει όταν μαγειρεύει, ρωτάν οι πελάτες που να παν για μπάνιο τους στέλνω εκεί που δεν πρέπει», λένε οι Turboflow3000 σε ένα κομμάτι που είναι αφιερωμένο στους σεζονίστες αυτής της χώρας και περιγράφει με τον πιο κυνικό τρόπο μια πραγματικότητα για πολλούς ανθρώπους που, στις αρχές της άνοιξης εγκαταλείπουν τις πόλεις και ξεκινούν την μεγάλη απόβαση στα νησιά.

Η λέξη σεζόν, αυτόματα φέρνει στο μυαλό μια ακραία μορφή εκμετάλλευσης, απάνθρωπες συνθήκες εργασίας, εξαντλητικά ωράρια, διαμονή σε μέρη που μπορεί να είναι από κοντέινερ μέχρι αποθήκες και διπλοβάρδιες με αδήλωτη ή υποδηλωμένη εργασία. Καλοκαίρια που προορίζονται μόνο για λίγους, καλοκαίρια που οι εργαζόμενοι ματώνουν για να βγάλουν τη βάρδια.

Οι ειδυλλιακές εικόνες των νησιών και του ελληνικού καλοκαιριού, κρύβουν στα σπλάχνα τους το εργασιακό ξεζούμισμα, τις υποτιμητικές συμπεριφορές, τη ψυχολογική φθορά όλων εκείνων που το βιώνουν. Δύο γυναίκες που έχουν δουλέψει σεζόν στα ελληνικά νησιά, μιλούν στο Reader για τις πιο δύσκολες στιγμές που έχουν ζήσει.

«Ήμουν σε ένα υπόγειο που μύριζε μούχλα»

«Μέναμε σε ένα υπόγειο 30 τ.μ. χωρίς φως». Με αυτά τα λόγια η 27χρονη Κατερίνα περιγράφει τις συνθήκες διαμονής της ένα καλοκαίρι που δούλεψε σεζόν στη Ζάκυνθο ως σερβιτόρα σε τουριστικό ξενοδοχείο.

«Πριν συμφωνήσω να πάω για σεζόν, είχα μιλήσει με τον υπεύθυνο και μου είχε παρουσιάσει μια πολύ διαφορετική εικόνα, καθώς έλεγε πως η δουλειά θα είναι 8ωρη, θα μένω σε δωμάτιο με ένα ακόμη άτομο, θα παίρνω μισθό 950 ευρώ, ενώ θα έχω δύο ρεπό μέσα στην εβδομάδα. Το θεωρούσα ένα καλό deal και έτσι, μέσα στον Μάρτιο, μάζεψα τα πράγματά μου και πήγα. Η πραγματικότητα που αντίκρισα δεν είχε καμία σχέση με αυτό που συνέβη τελικά», λέει η ίδια μιλώντας στο Reader.

«Αρχικά πρέπει να σου πω πως πρόκειται για μεγάλο ξενοδοχείο all inclusive με πολλούς εργαζόμενους προσωπικό και υπερκέρδη, αφού η σεζόν για εκείνους ξεκινά από τον Απρίλη και κρατά μέχρι αρχές Οκτώβρη. Όταν πήγα εκεί, με οδήγησαν στο δωμάτιό μου, το οποίο ήταν ένα υπόγειο, κοντά στα πλυσταριά, χωρίς φως και χωρίς καλό εξαερισμό. Οι τοίχοι ήταν ξεφτισμένοι από την υγρασία, μύριζε έντονα μούχλα και το κρεβάτι μου ήταν στην ουσία ένα ράντζο».

«Εκεί βρισκόταν και μία ακόμα κοπέλα, η οποία είχε έρθει για την ίδια δουλειά. Σοκαρίστηκα και τους ρώτησα εάν αυτό θα ήταν προσωρινό -αλλά μου είπαν ότι δεν υπάρχουν διαθεσιμότητες στο ξενοδοχείο για τη διαμονή όλου του προσωπικού, οπότε θα πρέπει να μείνουμε εκεί. Συνειδητοποίησα πως με περίμενε μια εφιαλτική σεζόν, όμως δεν μπορούσα να κάνω πίσω, είχα ανάγκη τα λεφτά».

«Πέρα από το κομμάτι της διαμονής, το λεγόμενο 8ωρο, κατέληξε να είναι 10ωρο, ενώ μέσα στον Αύγουστο έγινε 12ωρο, με την ίδια να δουλεύει εξαντλητικές ώρες, χωρίς σχεδόν καθόλου διάλειμμα για φαγητό».

«Μια φορά κοντά στο Δεκαπενταύγουστο, είχα λιποθυμήσει από την κούραση και τη ζέστη, αφού δουλεύαμε με 41 βαθμούς, φορώντας τζιν, πουκάμισα και αθλητικά κλειστά – αυτό ήταν το dress code του ξενοδοχείου. Αφού με συνέφεραν, τα άκουσα από το αφεντικό γιατί μου είπε πως κάνω ‘θεατρινισμούς’ για να αποφύγω τη δουλειά. Είχα φτάσει στο αμήν. Ρεπό μία φορά στις δύο βδομάδες -και αν»

«Είχα ρωτήσει πολλές φορές πότε θα πάρω το ρεπό, και η δικαιολογία που μου έλεγε είναι ότι έφυγε ένα άτομο και δεν έβγαιναν οι βάρδιες, και πως θα αναπληρωνόταν όταν προσλάμβανε καινούργιο. Προφανώς δεν προσέλαβε ποτέ άτομο, οπότε εγώ αναγκαζόμουν να δουλεύω σερί, ατελείωτες ώρες. Κάθε βράδυ που ξάπλωνα, υπέφερα από τους πόνους στην πλάτη και τη μέση, από την ορθοστασία».

Όσο για το φαγητό, όπως λέει η ίδια, τους έδιναν ό,τι περίσσευε από το ξενοδοχείο, ωστόσο επειδή ήταν συνήθως μπαγιάτικο, αναγκάζονταν να τη βγάζουν συνέχεια παραγγέλνοντας σουβλάκια απ’ έξω, γιατί αλλιώς δεν έβγαινε και προφανώς δεν υπήρχε καν χρόνος να φτιάξουν κάτι.

«Όταν έφυγα από το νησί εκείνο το καλοκαίρι, αποφάσισα ότι δε θα δουλέψω ξανά σε τόσο τουριστικά μέρη, οπότε οι επόμενες σεζόν ήταν σε εστιατόρια στην Τήνο – φυσικά και δεν ήταν ιδανικά, ωστόσο οι συνθήκες σε σύγκριση με τη Ζάκυνθο, ήταν πολύ καλύτερες. Η σεζόν δεν παύει να είναι από τις πιο σκληρές δουλειές που υπάρχουν και θέλει πολλή υπομονή για να τη βγάλεις ολόκληρη».

«Δέχτηκα παραβιαστική συμπεριφορά από πελάτη»

«Η πρώτη μου επαφή με τη δουλειά σεζόν, ήταν όταν έκλεισα τα 22. Φοιτήτρια τότε, ήθελα έξτρα λεφτά για να καταφέρω να τα βγάζω πέρα με τα έξοδα και το ενοίκιο. Έτσι λοιπόν, ένας συμφοιτητής μου στο Πανεπιστήμιο με παρότρυνε να πάω να δουλέψω σε ένα εστιατόριο που είχε ο πατέρας του στη Ρόδο», περιγράφει στο Reader η 29χρονη πλέον Έλενα.

«Επειδή ήμουν μικρή και δεν είχα καμία εμπειρία να διεκδικήσω κάτι παραπάνω, προφανώς έπεσα θύμα ακραίας εκμετάλλευσης. Πήγα σε ένα νησί νομίζοντας ότι θα κάνω διακοπές τσάμπα και θα δουλεύω και λίγο για να βγάζω τα έξοδά μου. Όμως όπως τελικά απεδήχθη, πήγα για μισθωτή σκλαβιά. Κυριολεκτικά».

«Η μέρα ξεκινούσε στις 10 το πρωί, όπου όλοι πηγαίναμε να ετοιμάσουμε σιγά σιγά το εστιατόριο και να προετοιμαστούμε για την ημέρα. Εγώ δούλευα αρχικά 8ωρο, όπως είχα συμφωνήσει, δηλαδή 10-6 το απόγευμα, όμως στη συνέχεια, ο ιδιοκτήτης με πίεζε να κάνω και βραδινή βάρδια, γιατί “δεν έβγαινε η δουλειά”. Οπότε έφευγα στις 6 και γυρνούσα ξανά στο μαγαζί στις 9 και καθόμουν μέχρι τις 12 που έκλεινε η κουζίνα».

«Έντεκα ώρες κάθε μέρα – ενώ δηλωνόμουν για 5 με το ζόρι. Όταν τόλμησα να κάνω παράπονα στον συμφοιτητή μου για τον πατέρα του, εκείνος του το μετέφερε και μου έβαλε τις φωνές μπροστά σε όλο το προσωπικό, απειλώντας με ότι θα με διώξει και ότι δε θα σώσω να βρω αλλού δουλειά στο νησί».

«Να αναφέρω πως μέναμε σε ένα σπίτι κοντά στο εστιατόριο, το οποίο είχαν νοικιάσει για 3 άτομα. Αυτό ήταν υπόγειο και είχε τρομερό θέμα με τις κατσαρίδες. Δεν υπήρχε μέρα που δε θα σκοτώναμε 2-3. Η βρομιά ήταν αδιανόητη και νιώθαμε τεράστια αηδία».

Ένα πολύ σοβαρό θέμα που βίωσε τότε, ήταν οι σεξιστικές συμπεριφορές που δεχόταν από πολλούς πελάτες. «Επειδή ήμουν μικρή και φαινόμουν συνεσταλμένη, πολλοί το εκμεταλλεύονταν και θεωρούσαν πως μπορούν να μου κάνουν αστειάκια για την εμφάνισή μου, να μου ζητούν τον αριθμό μου ή να με προσκαλούν για ποτό μετά εκεί που θα συνέχιζαν μετά».

«Ένα ακραίο σκηνικό που δε θα ξεχάσω ποτέ, ήταν όταν δέχτηκα παραβιαστική συμπεριφορά από πελάτη. Ήταν ένας τύπος γύρω στα 55, ο οποίος με ακολούθησε στις τουαλέτες και πήγε να με στριμώξει. Άρχισα να ουρλιάζω και τον έκανα να φύγει. Όταν το είπα στο αφεντικό κλαίγοντας, μου απάντησε ότι εγώ τους προκαλώ με τη συμπεριφορά μου και πως πρέπει να είμαι πιο μαζεμένη», λέει η Έλενα.

«Τότε ήταν η στιγμή που μάζεψα τα πράγματά μου και έφυγα, αφού είπα στους γονείς μου τι συνέβη. Και ήταν και η τελευταία φορά που πήγα σεζόν. Πλέον εργάζομαι ως pilates instructor σε νησιά με γκρουπ τουριστών και είμαι κυρία του εαυτού μου».