Στο αυτοκίνητο επέβαιναν ο Καμύ, ο οδηγός και συγγενής του στενού του φίλου Γκαλιμάρ, η σύζυγος και η κόρη του. Το οδόστρωμα ήταν παγωμένο και ολισθηρό. Το αμάξι μάρκας Facel-Vega παρεκκλίνει της πορείας του και πέφτει πάνω σε έναν πλάτανο.

Ο θάνατος για τον Καμύ ήταν ακαριαίος, ενώ λίγες μέρες αργότερα έφυγε από τη ζωή και ο Γκαλιμάρ, ο οποίος είχε αρχικά ανασυρθεί ζωντανός από τα συντρίμμια. Η γυναίκα και η κόρη του γλύτωσαν με μερικά τραύματα.

Οι εφημερίδες της εποχής κάνουν λόγο για υπερβολική ταχύτητα (130 χλμ/ω), αδιαθεσία του οδηγού ή σκάσιμο του ελαστικού, αλλά ο συγγραφέας Ρενέ Ετιάμπλ διαβεβαιώνει ότι μετά από επίμονες μελέτες είχε στα χέρια του αποδείξεις ότι η Facel-Vega ήταν ένα κινητό φέρετρο - ωστόσο καμία εφημερίδα δεν δέχτηκε να τις δημοσιεύσει.

Το αμάξι με το οποίο σκοτώθηκε ο Άλμπερ Καμύ

Αργότερα θα γίνει γνωστό ότι Καμί έλεγε συχνά στους φίλους του «πως δεν υπάρχει τίποτα πιο σκανδαλώδες από τον θάνατο ενός παιδιού και τίποτα πιο παράλογο από τον θάνατο σε τροχαίο δυστύχημα».

Ο Καμύ ήταν Γάλλος συγγραφέας, δημοσιογράφος και φιλόσοφος. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του ασχολήθηκε με το θέατρο, ενώ εργάστηκε και σε αριστερά έντυπα. Το 1934 έγινε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Γαλλίας. Πήρε μέρος στην αντίσταση κατά των Γερμανών και έγινε διευθυντής της εφημερίδα «Μάχη».  Ο Αλμπέρ Καμύ υπήρξε αναμφίβολα μια από τις πιο πολυσχιδείς προσωπικότητες κι ένας από τους πιο δημοφιλείς φιλόσοφους του 20ου αιώνα. Οι ιδιότητες του πολλές: λογοτέχνης - συγγραφέας, φιλόσοφος, ένας εκ των ιδρυτών του ρεύματος του παραλογισμού, σκηνοθέτης, διασκευαστής και ηθοποιός. Χρωστά τη φήμη του στα μυθιστορήματά του «Ο Ξένος» και «Η Πανούκλα», στα θεατρικά του έργα «Καλιγούλας» και «Οι δίκαιοι» και τέλος στα φιλοσοφικά του δοκίμια «Ο Μύθος του Σίσυφου» και «Ο επαναστατημένος άνθρωπος», ενώ το 1957 τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Έγινε έτσι ο νε;oτερος συγγραφέας που είχε τιμηθεί μέχρι τότε με το επίζηλο βραβείο. 

Τον Απρίλιο του 1955 βρέθηκε στην Αθήνα και συμμετείχε σε εκδήλωση στο Γαλλικό Ινστιτούτο για «Το μέλλον του ευρωπαϊκού πολιτισμού», που δεν είναι άλλο από μια Ευρώπη με ομοσπονδιακά χαρακτηριστικά, όπως υποστήριξε.

Εκείνη την εποχή, οι μνήμες του Εμφυλίου στη χώρα μας ήταν ακόμα νωπές, ενώ ο Καμύ είχε ήδη συνυπογράψει επιστολή συμπαράστασης στους αριστερούς που είχαν καταδικαστεί σε θάνατο (1949), ενώ αργότερα κράτησε την ίδια στάση και για τους αγωνιστές της Κύπρου. «Πράγματι», παραδεχόταν, «υπήρξε μια γαλλική εθνική αλληλεγγύη και υπήρξε και μια ελληνική εθνική αλληλεγγύη: η αλληλλεγγύη της οδύνης. Αυτή την αλληλεγγύη μπορούμε να την ξαναβρούμε κάθε στιγμή και όχι μόνο με το ένδυμα της οδύνης».
 
Κατά τη συζήτηση αυτή, απάντησε και στην ερώτηση «πού είναι η ελευθερία την οποία διεκδικείτε;», που του έθεσε μια μαθήτρια: «Η άνευ όρων ελευθερία είναι το αντίθετο της ελευθερίας. Την άνευ ορίων ελευθερία μόνον οι τύραννοι μπορούν να την ασκούν. Ο Χίτλερ ήταν ένας σχετικά ελεύθερος άνθρωπος, ο μόνος άλλωστε από όλη την Αυτοκρατορία του. Αλλά αν θέλουμε να ασκήσουμε μια αληθινή ελευθερία, αυτή δεν μπορεί να ασκηθεί μόνο προς το συμφέρον τού ατόμου που την ασκεί. Η ελευθερία είχε πάντα ως όριο την ελευθερία των άλλων».

Παράλληλα με τις σπουδές του ο Καμί ασχολήθηκε με τον αθλητισμό και ιδιαίτερα με το ποδόσφαιρο, αλλά μια κρίση φυματίωσης το 1930, έβαλε τέλος στα αθλητικά του όνειρα. Χρόνια αργότερα ενθυμούμενος αυτά που του προσέφερε το ποδόσφαιρο είπε την γνωστή ρήση: « Στο ποδόσφαιρο χρωστάω όσα ξέρω για ηθική και καθήκον».

Τερματοφύλακας σε σχολική ποδοσφαιρική ομάδα στην Αλγερία. 

Ο Καμύ, όσο γρήγορα και αν συνάντησε την αναγνώριση και τη δόξα, τόσο άξαφνα βρήκε και τον θάνατο πριν προλάβει να συμπληρώσει τα 47 του χρόνια.=

. Με αφορμή, λοιπόν, τη συμπλήρωση 64 χρόνων από τον θάνατό του, αξίζει σίγουρα να γνωρίζεις τα εξής 10 πράγματα γι’ αυτόν: 

#1 Μια ζωή δίχως πλούτη Παρά την ένδοξη πορεία του, ο Καμύ γεννήθηκε στην Αλγερία από πατέρα Γάλλο χωρικό, και μητέρα Ισπανίδα μέσα στην ένδεια. Η ζωή του, μάλιστα δεν ήταν σε καμία περίπτωση εύκολη.

#2 Η ιδιαίτερη γνωριμία με τον πατέρα του  Ο μικρός Αλμπέρ γνώρισε τον πατέρα του μέσα από μια φωτογραφία και μια σημαντική οικογενειακή ιστορία: την περιγραφή της έντονης αποστροφής που έδειξε ο πατέρας του μπροστά στο θέαμα μιας εκτέλεσης. Απίστευτο…

#3 Η φυματίωση  Μετά το απολυτήριο λυκείου, ο Καμύ πήρε πτυχίο ανωτάτων σπουδών στη φιλολογία, της Φιλοσοφικής Σχολής, αλλά η φυματίωση- που στα 1930 είχε την πρώτη του κρίση- τον εμπόδισε να περάσει τον διαγωνισμό πιστοποίησης που θα του επέτρεπε να ασχοληθεί με την εκπαίδευση. Για λόγους υγείας αποχώρησε από την οικογενειακή εστία και έμεινε για ένα διάστημα σε έναν θείο του. Αργότερα, για να τα βγάλει πέρα παρέδιδε ιδιαίτερα μαθήματα και έκανε διάφορες δουλειές.

#4 Οι εχθροί Εργάστηκε στην εφημερίδα Front populaire, του Πασκάλ Πιά. Το 1940, η κυβέρνηση της Αλγερίας απαγόρευσε  την εφημερίδα και φρόστισε ώστε ο Καμύ να μη ξαναβρεί δουλειά.

#5 Η ρήξη με τον Σαρτρ Το 1952 ο φιλόσοφος ήρθε σε ρήξη με τον Ζαν Πωλ Σαρτρ με τη δημοσίευση στο περιοδικό Μοντέρνοι καιροί του άρθρου από τον Ανρί Ζανσόν που προσάπτει στην εξέγερση του Καμί ότι είναι «εκ προθέσεως στατική».

#6 Η άρνηση ομολογίας πίστεως  Καθόλη τη διάρκεια της ζωής του ο σπουδαίος Αλμπέρ αρνήθηκε να εκφράσει ομολογία πίστεως στον Θεό, στην ιστορία ή στη λογική, ήρθε σε αντίθεση με τον Χριστιανισμό, τον Μαρξισμό και τον Υπαρξισμό. Δεν σταμάτησε ποτέ την πάλη ενάντια στα ιδεολογήματα και τις αφαιρέσεις που αποστρέφονται την ανθρώπινη φύση.

#7 Καμύ, ένας συγγραφέας «ανθρώπινος» Είναι γνωστό πως μέχρι και την τελευταία ημέρα της ζωής του ο λατρεμένος Καμύ έγραφε για τους ανθρώπους, για «τα παθήματα της ψυχής» και για το «παράπονο των εγκλείστων στον εαυτό τους» ανθρώπων. Άλλωστε, ήταν ο κατ’ εξοχήν «ανθρώπινος» συγγραφέας.

#8 Τα αποφθέγματά του, μέρος της μεγάλης σοφίας του!

15 Αποφθέγματα  

1. Ελεύθερος είναι εκείνος που μπορεί να ζει χωρίς να λέει ψέματα.
2. Μη βαδίζεις μπροστά μου γιατί μπορεί να μην σε ακολουθήσω. Μη βαδίζεις πίσω μου γιατί μπορεί να μη σε οδηγήσω. Βάδιζε πλάι μου και γίνε ο σύντροφός μου.
3. Για να είμαστε ευτυχισμένοι, πρέπει να μη μας απασχολούν πολύ οι άλλοι.
4. Να αυτοκτονήσω ή να κάνω καφέ;
5. Μια από τις χειρότερες αιτίες εχθρότητας είναι η λύσσα και η ποταπή επιθυμία να δεις να υποκύπτει, αυτός που τολμάει να αντιστέκεται σ’ αυτό που σε συνθλίβει.
6. Ζωή είναι το άθροισμα των επιλογών μας.
7. Σε τελευταία ανάλυση, χρειάζεται περισσότερο κουράγιο για να ζήσεις παρά για να αυτοκτονήσεις.
8. Το σχολείο μας προετοιμάζει για τη ζωή σε έναν κόσμο που δεν υπάρχει.
9. Δεν μου αρέσουν τα μυστικά των άλλων. Με ενδιαφέρουν όμως οι εξομολογήσεις τους.
10. Η ανάγκη να έχεις πάντα δίκιο, σφραγίδα ενός χυδαίου πνεύματος.
11. Η παγίδα του μίσους είναι ότι σε δένει με τον χειρότερο εχθρό σου.
12. Το να δημιουργείς είναι σαν να ζεις δυο φορές.
13. Αγαπώ υπερβολικά τη χώρα μου για να είμαι εθνικιστής.
14. Είναι ευχαριστημένοι από τη ζωή μόνο αυτοί που δεν την έχουν ζήσει.
15. Έχουμε εξορίσει την ομορφιά. Οι Έλληνες είχαν πάρει τα όπλα γι’ αυτήν

ΓΝΩΜΙΚΑ

Μη βαδίζεις μπροστά μου γιατί μπορεί να μην σε ακολουθήσω. Μη βαδίζεις πίσω μου γιατί μπορεί να μη σε οδηγήσω. Βάδιζε πλάι μου και γίνε ο σύντροφός μου.

•    Ελεύθερος είναι εκείνος που μπορεί να ζει χωρίς να λέει ψέματα.

•    Για να είμαστε ευτυχισμένοι, πρέπει να μη μας απασχολούν πολύ οι άλλοι.

•    Μια από τις χειρότερες αιτίες εχθρότητας είναι η λύσσα και η ποταπή επιθυμία να δεις να υποκύπτει, αυτός που τολμάει να αντιστέκεται σ’ αυτό που σε συνθλίβει.

•    Να αυτοκτονήσω ή να κάνω καφέ;

•    Ζωή είναι το άθροισμα των επιλογών μας.
 
•    Μπορείς να κρίνεις το χαρακτήρα ενός άντρα παρατηρώντας την όψη της γυναίκας του.

•    Σε τελευταία ανάλυση, χρειάζεται περισσότερο κουράγιο για να ζήσεις παρά για να αυτοκτονήσεις.

•    Πρέπει να έχει κανείς έναν έρωτα, ένα μεγάλο έρωτα, για να του εξασφαλίζει άλλοθι στις αδικαιολόγητες απελπισίες που κυριεύουν όλους μας.

•    Γοητεία είναι ένας τρόπος να παίρνεις την απάντηση «ναι», χωρίς να έχεις κάνει κάποια ξεκάθαρη ερώτηση.

•    Το σχολείο μας προετοιμάζει για τη ζωή σε έναν κόσμο που δεν υπάρχει.

•    Ένας άντρας έχει πάντα δύο χαρακτήρες: τον δικό του και αυτόν που του δίνει η γυναίκα του.

•    Αγαπώ υπερβολικά τη χώρα μου για να είμαι εθνικιστής.
 

•    Στη μέση του χειμώνα, ανακάλυψα τελικά ότι μέσα μου υπάρχει ένα αόρατο καλοκαίρι.

•    Η ανάγκη να έχεις πάντα δίκιο, σφραγίδα ενός χυδαίου πνεύματος.

•    Δεν μου αρέσουν τα μυστικά των άλλων. Με ενδιαφέρουν όμως οι εξομολογήσεις τους.

•    Η παγίδα του μίσους είναι ότι σε δένει με τον χειρότερο εχθρό σου.

•    Το να δημιουργείς είναι σαν να ζεις δυο φορές.

•    Η πολιτική και η μοίρα της ανθρωπότητας διαμορφώνονται από ανθρώπους χωρίς ιδανικά και χωρίς μεγαλείο. Άνθρωποι που έχουν μεγαλείο μέσα τους δεν ασχολούνται με την πολιτική. 

•    Είναι ευχαριστημένοι από τη ζωή μόνο αυτοί που δεν την έχουν ζήσει.

•    Έχουμε εξορίσει την ομορφιά. Οι Έλληνες είχαν πάρει τα όπλα γι’ αυτήν.
(από την «Εξορία της Ελένης», 1948)

•    Η πραγματική γενναιοδωρία προς το μέλλον έγκειται στο να τα δίνουμε όλα στο παρόν.

•    Στην πραγματικότητα δεν ζούμε παρά μερικές ώρες της ζωής μας.

•    Θα σου πω ένα μυστικό φίλε μου. Μην περιμένεις την Ημέρα της Κρίσης. Έρχεται κάθε μέρα.

•    Ακόμα κι όταν κάποιος είναι πεπεισμένος για την απελπισία του, πρέπει να δρα σαν να ελπίζει. Ή να αυτοκτονεί. Ο πόνος δεν δίνει δικαιώματα.

•    Η αλήθεια, όπως και το φως, τυφλώνει.

•    Οι άνθρωποι σπεύδουν να ασκήσουν κριτική για να μην κριθούν οι ίδιοι.

•    Υπάρχουν κάποια πάθη τόσο δυνατά, που δεν μπορεί παρά να είναι αρετές.

•    Χωρίς δουλειά, η ζωή σαπίζει, αλλά όταν η δουλειά είναι άψυχη, η ζωή εκφυλίζεται και ξεψυχάει.

•    Επαναστατώ άρα υπάρχω.

•    Αυτοί που γράφουν ξεκάθαρα έχουν αναγνώστες. Αυτοί που γράφουν δυσνόητα, έχουν σχολιαστές.

•    Ο κόσμος όπου αισθάνομαι πιο άνετα, είναι ο Ελληνικός μύθος.

•    Ο σκλάβος ξεκινά ζητώντας δικαιοσύνη και καταλήγει να περιμένει να φορέσει ένα στέμμα.

•    Δεν μπορείς να αποκτήσεις εμπειρία κάνοντας πειράματα. Δεν μπορείς να δημιουργήσεις εμπειρία. Πρέπει να την υποστείς.

•    Μια ένοχη συνείδηση έχει ανάγκη να εξομολογηθεί. Ένα έργο τέχνης είναι μια εξομολόγηση.

•    «Το αλκοόλ σβήνει τον άνθρωπο για ν’ ανάψει το κτήνος», κάτι που τον κάνει να αντιληφθεί γιατί του αρέσει το αλκοόλ.

•    Σε συγχωρούν για την ευτυχία σου και τα πλούτη σου μόνο αν τα μοιράζεσαι γενναιόδωρα.

•    Το να αγαπάς ένα πλάσμα σημαίνει να έχεις αποδεχτεί να γερνάς μαζί του.

•    Η ακεραιότητα δεν έχει ανάγκη από κανόνες.

•    Η ζωή μπορεί να είναι υπέροχη και συνταρακτική, αυτή είναι όλη η τραγωδία της. Χωρίς ομορφιά, αγάπη ή κίνδυνο, θα ήταν σχεδόν εύκολο να ζεις.

•    Υπάρχουν στους ανθρώπους περισσότερα πράγματα να θαυμάσουμε παρά να περιφρονήσουμε.

•    Προπαντός όταν οι μέρες φαίνονται ατέλειωτες, είναι που αρχίζουν τα χρόνια να περνάνε γρήγορα.

•    Πρέπει να θεωρείτε τον ηρωισμό και το θάρρος δευτερεύουσες αξίες, αφού όμως πρώτα δώσετε αποδείξεις ηρωισμού και θάρρους.

•    Όταν παραδέχεται κανείς κάποια -ασήμαντα- ελαττώματα, πιστεύει ότι αποφεύγει έτσι να γίνει λόγος για τα άλλα του ελαττώματα. Επειδή είναι φυσιολογικό, σε κάποιον που ομολογεί αυθόρμητα κάποια ελαττώματα, να μην αναζητούμε κι άλλα.

•    Αν πρόκειται να μου συμβεί κάτι, θέλω να είμαι εκεί.

•    Το φθινόπωρο είναι μια δεύτερη άνοιξη, όπου κάθε φύλλο είναι ένα λουλούδι.

•    Η αδράνεια είναι μοιραία μόνο για τις μετριότητες.

•    Να ζεις μέχρι δακρύων.

•    Φαντάζομαι πως ο Σίσυφος ήταν ευτυχισμένος.

•    Όλα όσα ξέρω για την ηθική και την αίσθηση καθήκοντος τα έχω μάθει από το ποδόσφαιρο.
(σ.σ: στα νιάτα του ήταν τερματοφύλακας)

•    Ανάμεσα στη δικαιοσύνη σας και τη μάνα μου, προτιμώ τη μάνα μου.

•    Ο άνθρωπος είναι το μόνο πλάσμα που αρνείται να είναι αυτό που είναι.

•    Στα τριάντα μου, σχεδόν από τη μια μέρα στην άλλη, γνώρισα τη φήμη. Τώρα ξέρω περί τίνος πρόκειται. Μικροπράγματα.

•    Αυτός που απελπίζεται από την ανθρώπινη μοίρα είναι δειλός. Αυτός που έχει ελπίδες γι’ αυτήν είναι ανόητος.

•    Σύμφωνα με τους Κινέζους, οι αυτοκράτορες που πλησιάζουν στο τέλος τους, εκδίδουν αναρίθμητους νόμους.

•    Ο σκοπός του συγγραφέα είναι να εμποδίσει τον πολιτισμό να καταστρέψει τον εαυτό του.

•    Όλες οι σπουδαίες πράξεις και όλες οι σπουδαίες σκέψεις έχουν γελοίο ξεκίνημα.

•    Για τους πιο πολλούς ανθρώπους, ο πόλεμος είναι το τέλος της μοναξιάς. Για μένα, είναι η οριστική μοναξιά.

•    Η ελευθερία δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια ευκαιρία για να γίνουμε καλύτεροι.

•    Ο ελεύθερος Τύπος μπορεί να είναι είτε καλός είτε κακός, αλλά χωρίς ελευθερία, είναι απόλυτα βέβαιο ότι ο Τύπος δεν μπορεί να είναι οτιδήποτε άλλο από κακός.

•    Σήμερα η μαμά πέθανε. Ή μπορεί χτες, δεν ξέρω.
(από τον «Ξένο»)

•    Όλη η τέχνη στον Κάφκα συνίσταται στο ότι υποχρεώνει τον αναγνώστη να τον ξαναδιαβάσει.

•    Μιλώντας γι’ αυτά που αγνοείς, στο τέλος τα μαθαίνεις.

•    Είναι πιθανό να είναι κανείς ενάρετος, αλλά μόνο από ιδιοτροπία.

•    Από την εμπειρία κανείς δεν γίνεται σοφός, αλλά εμπειρογνώμων. Σε τι όμως;

•    Κάθε άνθρωπος είναι ένας εγκληματίας που παραμένει άγνωστος.

•    Δεν υπάρχει αγάπη για την ζωή χωρίς απελπισία για την ζωή.

•    Το να δημιουργείς, σημαίνει επίσης να δίνεις μια μορφή στο πεπρωμένο σου.

•    Στην πολιτική, είναι τα μέσα που καθαγιάζουν τον σκοπό και ποτέ ο σκοπός τα μέσα.

•    Οι αμφιβολίες είναι ό,τι πιο ενδόμυχο έχουμε.

•    Από τη στιγμή που όλοι θα πεθάνουμε, είναι προφανές ότι το πού και το πότε δεν έχουν καμιά σημασία.

•    Η τραγωδία δεν είναι λύση.

•    Καλιγούλας: «αυτό που δεν θα καταλάβετε ποτέ είναι πως είμαι ένας άνθρωπος απλός».