Στις 15 Ιανουαρίου 1919 δολοφονήθηκε η Ρόζα Λούξεμπουργκ. Ήταν 48 ετών. Ήταν σπουδαία επαναστάτρια. Ήταν φιλόσοφος και μαρξίστρια πολιτική θεωρητικός.
Μαζί με τον Καρλ Λίμπκνεχτ είχαν δημιουργήσει τους Σπαρτακιστές («Λεγεώνα Σπάρτακος»), οι οποίοι μετεξελίχτηκαν στο Γερμανικό Κομουνιστικό Κόμμα, ως αποτέλεσμα της αντιπαράθεσής τους με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας (στο οποίο ανήκαν έως τότε) που υποστήριζε την ένταξη της χώρας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Λούξεμπουργκ και Λίμπκνεχτ συνελήφθησαν στις 15 Ιανουαρίου 1919, με τη βοήθεια χαφιέ που είχε κερδίσει την εμπιστοσύνη του Καρλ, στο Βερολίνο από τα Φράικορπς (σ.σ. παραστρατιωτικές οργανώσεις που συγκροτήθηκαν στη Γερμανία μετά το τέλος του Α’ Π.Π.) και δολοφονήθηκαν την ίδια μέρα.
103 χρόνια από τη δολοφονία της Ρόζας Λούξεμπουργκ παρουσιάζουμε δύο μουσικά κομμάτια για τη μεγάλη επαναστάτρια.
- Στη μνήμη της, ο Μπέρτολντ Μπρεχτ έγραψε τον ποιητικό επικήδειο (Επιτάφιος 1919), ο οποίος μελοποιήθηκε αργότερα από τον Κουρτ Βάιλ στο έργο «Το Ρέκβιεμ του Βερολίνου», αλλά και από τον Θάνο Μικρούτσικο, με τον τίτλο «Η Κόκκινη Ρόζα» στο έργο “Μουσική πράξη στον Brecht”.
Θάνος Μικρούτσικος – Μπέρτολντ Μπρεχτ – Γιάννης Κούτρας “Επιτάφιος για τη Ρόζα Λούξεμπουργκ – Κόκκινη Ρόζα”
«Η Κόκκινη Ρόζα χάθηκε κι αυτή
Κανείς δεν ξέρει πού το κορμί της παραχώσαν
Έλεγε την αλήθεια στους φτωχούς
Γι’ αυτό κι οι πλούσιοι τη σκοτώσαν.»
Από το έργο των Θάνου Μικρούτσικου και Μάνου Ελευθερίου “Τροπάρια για φονιάδες” παρουσιάζουμε το “Ρόζα Λούξεμπουργκ” στην πρώτη του εκτέλεση με τη Μαρία Δημητριάδη.
Θάνος Μικρούτσικος – Μάνος Ελευθερίου -Μαρία Δημητριάδη “Ρόζα Λούξεμπουργκ” :
Μπλουζάκι χίπικο και παντελόνι τζιν
και στην καρδιά ζωγραφισμένος ο Γκεβάρα.
Στα πορνοστάσια με ουίσκι και με τζιν
παίζουν αλέγκρο την καρδιά μου σε κιθάρα.
Άι, Ρόζα Λούξεμπουργκ, τι σου ’χω φυλαγμένα,
πάνω στο κάρο σ’ είδα στα εννιακόσια εφτά.
Εγώ τότε κοιμόμουνα στο φως τού εικοσιένα
κι εξήντα χρόνια αργότερα σε βρήκα στα χαρτιά.
Φυλλάδες κίτρινες και πράσινη χολή,
τα νιάτα σου, τα νιάτα μου κι οι εμπόροι.
Χρυσό πουλάκι δίχως το κλουβί
για σένα κάνουν τον Αγώνα οι τζογαδόροι.
Άι, Ρόζα Λούξεμπουργκ, τι σου ’χω φυλαγμένα,
πάνω στο κάρο σ’ είδα στα εννιακόσια εφτά.
Εγώ τότε κοιμόμουνα στο φως τού εικοσιένα
κι εξήντα χρόνια αργότερα σε βρήκα στα χαρτιά.