«Η φρίκη στη θάλασσα θα συνεχιστεί μέχρι η Δύση να αντιμετωπίσει τις ευθύνες της και να αναγνωρίσει το ρόλο της στη δεινή κατάσταση των προσφύγων.» γράφει η βρετανική εφημερίδα The Observer. Και συνεχίζει:

"Οι εθνικότητες των εκατοντάδων ανθρώπων που πνίγηκαν στην τελευταία, τρομερή μεταναστευτική τραγωδία στη Μεσόγειο, εξηγούν γιατί επιχείρησαν ένα τόσο επικίνδυνο ταξίδι. Πακιστανοί, Αιγύπτιοι, Σύριοι, Αφγανοί και Παλαιστίνιοι φέρεται να αποτελούσαν τους περισσότερους από τους περίπου 750 επιβάτες που στριμώχτηκαν στο σαπιοκάραβο που ξεκίνησε από το Τομπρούκ της Λιβύης και βυθίστηκε 50 μίλια από τις ακτές της Ελλάδας την περασμένη Τετάρτη.

Ο κατάλογος των χωρών προέλευσης είναι ένας δείκτης πόνου, για τον οποίο η ΕΕ, η Βρετανία και οι σύμμαχοί τους φέρουν μεγάλη ευθύνη. Η αποτυχία της Δύσης να σταματήσει τον πόλεμο του συριακού καθεστώτος εναντίον του λαού του οδήγησε στη μεταναστευτική κρίση του 2015-16, όταν εκατοντάδες χιλιάδες Σύριοι αναζήτησαν ασφάλεια στην Ευρώπη. Αν και οι μάχες έχουν υποχωρήσει, πολλοί Σύριοι, συμπεριλαμβανομένων και των Παλαιστινίων που ζουν σε απελπιστικές συνθήκες σε στρατόπεδα στην κατεστραμμένη από τον πόλεμο χώρα, εξακολουθούν να φεύγουν για να αποφύγουν τις εκδικητικές διώξεις του καθεστώτος της Συρίας ή για να εγκαταλείψουν μια ολοένα πιο αφιλόξενη Τουρκία.

Δεν μπορεί να αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι στο σκάφος επέβαιναν Αφγανοί. Η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου και των ευρωπαϊκών χωρών μελών του ΝΑΤΟ να εγκαταλείψουν μαζί με τις ΗΠΑ το Αφγανιστάν το 2021 πυροδότησε μια προβλέψιμη κρίση. Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι 28,3 εκατομμύρια άνθρωποι, τα δύο τρίτα του πληθυσμού του Αφγανιστάν, θα χρειαστούν επείγουσα ανθρωπιστική βοήθεια φέτος. Η δεσποτική κυριαρχία των Ταλιμπάν επιδεινώνει την κατάσταση. Δεν είναι περίεργο που οι άνθρωποι καταφεύγουν σε μέτρα απελπισίας.

Αυτό το επιχείρημα μπορεί να επεκταθεί περαιτέρω, για να συμπεριλάβει ανθρώπους από άλλες εξαθλιωμένες μετα-αποικίες στη Νότια Ασία, στο Κέρας της Αφρικής και στο Σαχέλ (σ.σ. θυμάστε τη συμφωνία που ψήφισε η κυβέρνηση Μητσοτάκη με τη Γαλλία που προέβλεπε στρατιωτική εμπλοκή της Ελλάδας στο Σαχέλ;). Η εξαθλίωση, η απελπισία και η χρόνια ανασφάλεια τροφοδοτεί τη μετανάστευση στις χώρες αυτές.

Η τραγωδία της περασμένης Τετάρτης έχει προκαλέσει έναν χείμαρρο κατηγοριών. Η ελληνική ακτοφυλακή επικρίνεται γιατί δεν έκανε περισσότερα ή δεν ενήργησε αρκετά γρήγορα για να βοηθήσει την πληγωμένη τράτα. Η επίσημη ιστορία του τι συνέβη στη θάλασσα φαίνεται να αλλάζει καθημερινά. Η ελληνική κυβέρνηση δέχεται ξανά πυρά, δεδομένης της πρόσφατα σκληρής αντιμεταναστευτικής στάσης της και προηγούμενων, συγκλονιστικών περιπτώσεων «απώθησης» σκαφών. Έχουν συλληφθεί αρκετοί φερόμενοι ως λαθρέμποροι. Οποιαδήποτε έρευνα πρέπει να είναι ενδελεχής και αμερόληπτη. Ωστόσο, δεν υπάρχει μυστήριο σχετικά με τις ρίζες της ατελείωτης μεταναστευτικής κρίσης.

Οι χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας, αποτυγχάνουν διαρκώς να αναπτύξουν μια ανθρώπινη, συνεκτική και αποτελεσματική προσέγγιση στις προκλήσεις που θέτει η παράτυπη μετανάστευση. Μετά την εισροή 2015-16, η Γερμανίδα Άνγκελα Μέρκελ έκανε μια εφάπαξ συμφωνία με την Τουρκία για να περιορίσει τις προσφυγικές ροές. Μια επακόλουθη συμφωνία με τη Λιβύη δεν σταμάτησε τις καταχρήσεις στα στρατόπεδα κράτησης ή τα νέα δρομολόγια. Οι Βρυξέλλες συζητούν τώρα να χρηματοδοτήσουν την Τυνησία. Από την πλευρά της, η Βρετανία έκλεισε μια συμφωνία με τη Ρουάντα, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου.

Ωστόσο, συνολικά, οι προσπάθειες αποτροπής αυτών των επικίνδυνων ταξιδιών, στη Μεσόγειο και τη Μάγχη, είναι θεμελιώδεις, καθώς ο αριθμός των διελεύσεων και των θανάτων αυξάνεται συνεχώς. Υπάρχουν πολύ λίγες ασφαλείς, νόμιμες διαδρομές. Και ο διεθνής συντονισμός λείπει. Είναι αμφίβολο αν το νέο σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο στην ΕΕ θα αλλάξει τα πράγματα. Οι αντιμεταναστευτικές κυβερνήσεις της Πολωνίας και της Ουγγαρίας εξακολουθούν να αρνούνται μετά βδελυγμίας την παροχή βοήθειας προς τα κράτη της «πρώτης γραμμής» όπως είναι η Ιταλία και η Ελλάδα. Εν τω μεταξύ, η μετανάστευση γίνεται ξανά ένα καυτό πολιτικό ζήτημα καθώς τα ακροδεξιά κόμματα ενισχύονται σε όλη την Ευρώπη.

Οι βραχυπρόθεσμες διορθωτικές κινήσεις και οι λύσεις τύπου Ρουάντα δεν θα αποτρέψουν τις επόμενες τραγωδίες. Επείγει η ανάγκη αναγνώρισης των θεμελιωδών αιτιών προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις της μετανάστευσης στην πηγή. Αυτό πρέπει να σημαίνει διευρυμένη, συστηματική συνεργασία όπου είναι πολιτικά δυνατό με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης. Σημαίνει προσφορά περισσότερης (όχι λιγότερης) αναπτυξιακής βοήθειας. Σημαίνει ότι η αναγνώριση της επισιτιστικής ανασφάλειας, της ανισότητας, των συγκρούσεων και της κλιματικής κρίσης –οι βασικοί μοχλοί της παράτυπης μετανάστευσης– είναι προβλήματα που η Δύση συνέτεινε στη δημιουργία τους."     Μτφ ΓΧΠ artinews.gr