Αν για κάτι μπορεί να νιώθει βέβαιη η κ. Κεραμέως, είναι ότι το πέρασμά της από τον χώρο της παιδείας ήταν σαρωτικό και θα μείνει αλησμόνητο. Όπως όλες οι μαύρες σελίδες στην Ιστορία. Είναι η μόνη υπουργός από τη Μεταπολίτευση και εντεύθεν που κατάφερε να κλονίσει τόσο βαθιά τα θεμέλια της δημόσιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Με όπλο την υπέρμετρη φιλοδοξία της προχώρησε στην πιο ακραία στρατηγική: Αδυσώπητος πόλεμος.
Με όλους και με όλα. Εκπαιδευτικούς, μαθητές, φοιτητές, γονείς και τους κρίσιμους θεσμούς του εκπαιδευτικού συστήματος, σχολείο, Πανεπιστήμιο, σύστημα πρόσβασης στα ΑΕΙ, επαγγελματική εκπαίδευση και πολλά άλλα με κοινή την εξής πολιτική συνισταμένη: λιγότερο κράτος, λιγότερη δημόσια χρηματοδότηση, υποστήριξη ιδιωτικών συμφερόντων, αποδημοκρατικοποίηση. Όχι, δεν υπήρξε Σιδηρά Κυρία, υπήρξε ο καλός στρατιώτης του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Η ίδια, πριν από λίγο καιρό, σε μια υπέρλαμπρη εμφάνιση στο Μέγαρο Μουσικής συνοδεία του πρωθυπουργού, παρουσίασε τη μεγάλη «μεταρρύθμιση» στο εκπαιδευτικό σύστημα. Βέβαια, έξω από το Μέγαρο τα όργανα της τάξης δημιουργούσαν, επίσης, υπέρλαμπρες στιγμές. Με ξύλο ανελέητο σε μικρούς και μεγάλους, χημικά, κρότου-λάμψης και ό,τι άλλο αντάξιο της περίστασης. Όμως, τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει τη μεγάλη προεκλογική εκστρατεία της κ. Κεραμέως για να πείσει πόσο εκκωφαντική είναι «η σιωπηλή επανάσταση στην Παιδεία» κατά την πρωθυπουργική ρήση. Ποια επανάσταση; Αυτή:
Εκατοντάδες σχολεία βαφτίστηκαν Πρότυπα, ακόμη και σε περιοχές που δεν υπάρχει άλλο δημόσιο σχολείο, ενώ αγνοήθηκε όχι μόνον ο Συνήγορος του Πολίτη, που παρενέβη ύστερα από καταγγελίες, αλλά και οι οικογένειες των μαθητών που αποκλείστηκαν είτε από το σχολείο της γειτονιάς είτε από την πρόσβαση σε ΕΠΑ.Λ. (δεν πας από Πρότυπο Γυμνάσιο σε Επαγγελματικό Λύκειο). Για το δημόσιο του Κολωνακίου αντέδρασε μέχρι και ο δήμαρχος. Και εισακούσθη.
'Οχι όσοι διαμαρτυρήθηκαν στο Μαρούσι, στην επαρχία, στα νησιά. Τα πρώτα δείγματα της πολιτικής τής «αριστείας» (για να μην ξεχνάμε το μεγάλο πρόσχημα) είναι: Οι γονείς χρηματοδοτούν τα εργαστήρια, αναλαμβάνουν ειδικές εκπαιδευτικές δράσεις, ενώ οι καθηγητές εξυπηρετούν αμισθί το ιδιωτικό μοντέλο των απογευματινών ομίλων και πραγματοποιούν ιδία βουλήσει εκπαιδευτικές εκδρομές για όσα παιδιά χωρούν στο πούλμαν. Είναι «Δημόσιες ποιοτικές δωρεάν δομές», έχει πει η υπουργός. Επαναστατικό;
Θεσπίστηκε η περιβόητη Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) καθιερώνοντας έτσι τον ετήσιο «κόφτη» 20.000 παιδιών από την πρόσβαση στα ΑΕΙ. Αλλάζοντας και τους συντελεστές στα ειδικά μαθήματα η κ. Κεραμέως πέτυχε την εξής μεγάλη μεταρρύθμιση: Υποψήφιοι με καλές επιδόσεις έμειναν εκτός υψηλόβαθμων σχολών, υποψήφιοι με 3 και 4 δεν πέρασαν για να περάσουν όσοι έγραψαν 6 και 7, ενώ χιλιάδες παιδιά -με το διπλό μηχανογραφικό- εστάλησαν στα ρημαγμένα δημόσια ΙΕΚ που παραμένουν χωρίς οικονομική ενίσχυση και με πολλές ειδικότητες στα αζήτητα. Όπως: «Θρησκευτικός τουρισμός και προσκυνηματικές περιηγήσεις». Έχει να τους πει ο παπάς στ’ αυτί…
Άλλα παιδιά πήγαν Βαλκάνια ή Κύπρο. Ναι. Τώρα στέλνουμε εμείς φοιτητές στην Κύπρο και όχι η Μεγαλόνησος σ’ εμάς. Πολλοί άλλοι νέοι πήγαν, είδαν τα ΔΙΕΚ («ποιοτικές εναλλακτικές επιλογές» κατά Κεραμέως) και απήλθαν στρεφόμενοι στα ιδιωτικά καλογυαλισμένα ΙΕΚ. Άλλοι, πάλι, προτίμησαν τα κολέγια, μιας και η αυτόματη σχεδόν (από το ίδιο το υπουργείο) αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων εξομοίωσε εν τοις πράγμασι τους εν λόγω τίτλους σπουδών με τα πτυχία των ελληνικών Πανεπιστημίων. Με άλλα λόγια, ανάλογα με το πορτοφόλι του καθενός. Ελεύθερη αγορά, πια. Αδιαμφισβήτητα, πάντως, η ΕΒΕ ήταν από τα καλύτερα δώρα στην ιδιωτική μεταδευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση. Όχι στις οικογένειες. Θα ήταν πολύ επαναστατικό.
Έγιναν παρεμβάσεις σε όλο το φάσμα της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Πρώτη και καλύτερη η επέκταση της Τράπεζας Θεμάτων και στο Λύκειο. Να γίνει, δηλαδή, ακόμη πιο δύσκολο και ακριβό το Λύκειο, πιο δύσκολη και ακριβή η πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση.
Προαναγγέλθηκε και η συμπερίληψη του βαθμού απολυτηρίου στην εισαγωγή για τα ΑΕΙ, διαλύοντας έτσι και την παραμικρή αμφιβολία για τις προθέσεις. Καταργήθηκε η Κοινωνιολογία. Στη Β’ Λυκείου (δύο μαθήματα Κοινωνικών Επιστημών) αλλά και ως πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα, αντικαθιστάμενο από τα Λατινικά. Το ΣτΕ τη χαρακτήρισε παράνομη. Αγνοήθηκε επιδεικτικά. Ακολούθησε η υποβάθμιση της Πολιτικής Παιδείας ενώ σε σχολεία της Αθήνας εισήχθη κιόλας η θρησκευτική κατήχηση.
Ναι. Ο δήμος παραχωρεί χώρους των σχολείων σε κατά τόπους ιερούς ναούς στο πλαίσιο του προγράμματος «Νεανικές και παιδικές συντροφιές». Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται βίντεο της Αρχιεπισκοπής με τίτλους όπως «Το κατηχητικό ξεκίνησε», «Στιγμές χαράς κοντά στον Χριστό». Στο ίδιο πλαίσιο των προαιρετικών δράσεων εκτός ωρολογίου προγράμματος εντάχθηκαν και τα εθνικιστικά εκπαιδευτικά προγράμματα της Ελληνικής Αγωγής (συμφερόντων Αδώνιδος), με επίσημη, μάλιστα, έγκριση από την κ. Κεραμέως. Εξίσου εντυπωσιακό: Εντοπίστηκε πρόγραμμα του ΙΕΠ κατά των αμβλώσεων («Αγέννητο παιδί»). Μετά την κατακραυγή αποσύρθηκε.
Ακόμη, προβλέφθηκαν «δωρεάν παροχές» όπως η ενισχυτική διδασκαλία, ασχέτως αν παραμένει όνειρο απατηλό, ανακοινώθηκε ο «εκσυγχρονισμός του εκπαιδευτικού περιεχομένου» με νέα προγράμματα σπουδών, εργαστήρια (;) και πολλαπλό βιβλίο και δόθηκαν υποσχέσεις για πολλά τάμπλετ και λάπτοπ την ίδια στιγμή που παραμένει «είδηση» η τοποθέτηση διαδραστικών πινάκων στις σχολικές αίθουσες.
Ξεκίνησε η εφαρμογή του μεγάλου σχεδίου εγκατάλειψης των σχολείων με την «αυτονομία της σχολικής μονάδας» (ήτοι, αναζητήστε τρόπους επιβίωσης) και ταυτόχρονα την περιβόητη αξιολόγηση. Ολων. Μαθητών, εκπαιδευτικών, σχολείου. Εγινε απόπειρα να δημιουργηθούν τμήματα βάσει απόδοσης των μαθητών αλλά εγκαταλείφθηκε γρήγορα. Κι όμως, αυτός είναι ο πυρήνας του σχεδίου. Κατηγοριοποίηση μαθητών και σχολείων, τιμωρία και όχι επιμόρφωση εκπαιδευτικών με διαφορές ποινές (στασιμότητα στον μισθό) στο πλαίσιο της αξιολόγησης και περιορισμός της δημοκρατικής και ελεύθερης λειτουργίας του δημόσιου σχολείου. Ο διευθυντής γίνεται ο απόλυτος άρχων του σχολείου, ο Σύλλογος Διδασκόντων αποδυναμώνεται καίρια (εντάσσεται στη μαύρη λίστα των σατανικών συλλογικών οργάνων) και επανέρχεται ο μπαμπούλας επιθεωρητής του παρελθόντος.
Θα γίνουν κι άλλα. Δεν είναι τυχαίες οι αναφορές κατά καιρούς στην κατάργηση των γεωγραφικών περιορισμών σε ό,τι αφορά τις εγγραφές των μαθητών στα σχολεία. Δεν είναι, επίσης, τυχαίο ούτε προκαλεί έκπληξη ο νόμος-πλαίσιο για την ιδιωτική εκπαίδευση. Για περισσότερη «ελευθερία», λέει, των (ελεύθερων) ιδιωτικών σχολείων τα οποία, για ακόμη περισσότερη ελευθερία, επανήλθαν υπό τη σκέπη του υπουργείου Εμπορίου (από το υπουργείο Παιδείας). Όσο για τους 20.000 διορισμούς στα σχολεία δεν γινόταν αλλιώς. Είχαν δρομολογηθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι επόμενοι που «έχει ζητήσει» η κ. Κεραμέως δεν μπορούν να προχωρήσουν εν μέσω εκλογών «όπως ξέρετε» (sic).
Σύντομα θα αρχίσει να φαίνεται πιο καθαρά το μεγαλύτερο σχέδιο διάλυσης της δημόσιας Παιδείας. Σχολεία θα περάσουν (πλήρως) στους χρεοκοπημένους δήμους, σχολεία θα κλείσουν λόγω χαμηλής αξιολόγησης, εκπαιδευτικοί θα ψάχνουν σχολεία να εργαστούν, μαθητές σχολεία να μορφωθούν. «Ο ρόλος του κράτους πρέπει να περιορίζεται μόνον στη συντήρηση αστυνομίας και στρατού» έχει πει ο Μίλτον Φρίντμαν, ο επιδραστικότερος φιλελεύθερος οικονομολόγος του 20ού αιώνα. Όλα τ’ άλλα, στην αγορά. Το ζούμε ήδη. Βέβαια, έχει προτείνει και αρκετά κοινωνικά μέτρα ο νομπελίστας, όπως το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα. Αλλά δεν τα προτιμά αυτά η κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Άλλαξε εντελώς το προφίλ του ελληνικού Πανεπιστημίου προκειμένου να ολοκληρωθεί η εκτρωματική απόπειρα οπισθοδρόμησης, συντηρητικοποίησης και απαξίωσης της δημόσιας εκπαίδευσης. Η αρχή έγινε με την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου στο όνομα της αποκατάστασής του. Το χαρτί της «ανομίας στα Πανεπιστήμια» παίχτηκε μέχρις εσχάτων προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για τις ακραίες παρεμβάσεις, όπως η δημιουργία της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας.
Κατέληξε, μεν, σε φιάσκο αλλά έμεινε σε κατάσταση αναμονής ειδικά για τα αμαρτωλά Ιδρύματα. Αλώστε, η κανονική Αστυνομία δεν σταμάτησε να καταστέλλει οτιδήποτε οποτεδήποτε στα ελληνικά ΑΕΙ. Η πόρτα είναι πάντα ανοιχτή. Αλλά και τα παράθυρα. Για να κάθονται φοιτητές που δεν χωρούν στις αίθουσες και δεν έχουν αρκετούς δασκάλους να μορφωθούν. Καμιά φορά, δε, πέφτουν κιόλας από τα πρεβάζια. Αυτά, όμως, δεν αφορούν κανέναν, όπως φαίνεται.
Η κυβέρνηση προχώρησε σε άλλες κρισιμότερες, κατά την άποψή της, αλλαγές. Επανέφερε τα Συμβούλια Ιδρύματος και δημιούργησε ένα μοντέλο διοίκησης με το οποίο διαφωνεί ακόμη και η Άννα Διαμαντοπούλου που πρώτη -και ματαίως- επιχείρησε να εισαγάγει τα Σ.Ι. στα ελληνικά ΑΕΙ. Ειδοποιός διαφορά, ο τρόπος εκλογής του πρύτανη. Κατά τη διαμαντοπουλική εκδοχή πρέπει να εκλέγεται από την πανεπιστημιακή κοινότητα ενώ η κ. Κεραμέως επιβάλλει τον διορισμό του από το Συμβούλιο Ιδρύματος.
Με λίγα λόγια ο υπερ-πρύτανης, χωρίς νομιμοποίηση στην κοινότητα, συγκεντρώνει όλες τις εκτελεστικές εξουσίες, προωθεί ό,τι θέλει και το Συμβούλιο εγκρίνει. Πρυτανικό Συμβούλιο δεν υπάρχει ενώ η Σύγκλητος, το ανώτατο συλλογικό ακαδημαϊκό όργανο, απλώς διατυπώνει γνώμη. Οι φοιτητικές παρατάξεις καταργήθηκαν και οι φοιτητικές εκλογές περνούν στη σφαίρα της απαξίωσης. Η απόφαση ελήφθη πέρυσι, αμέσως μετά την κατακρήμνιση της ΔΑΠ από την πρώτη θέση ύστερα από δεκαετίες κυριαρχίας. Η ΠΚΣ (ΚΚΕ) αναδείχτηκε μεγαλύτερη δύναμη. Αυτές οι δύο παρατάξεις είναι οι πιο οργανωμένες στα ελληνικά Πανεπιστήμια. Αναμένονται με ενδιαφέρον οι φετινές εκλογές στις 10 Μαΐου.
‘Αλλα μεταρρυθμιστικά επιτεύγματα είναι: α) Τα ξενόγλωσσα τμήματα που εξασφαλίζουν καλό χαρτζιλίκι στους πανεπιστημιακούς, οι οποίοι έχουν υποστεί μεγάλη μείωση μισθού. Ορισμένοι, βέβαια, το έχουν παρακάνει ενώ δεν έχει λυθεί το πρόβλημα της εξίσου μεγάλης μείωσης διδακτικού προσωπικού στα ΑΕΙ. β) Τα Βιομηχανικά Διδακτορικά που διευκολύνουν κυρίως τις βιομηχανίες. Όπως ήδη παρατηρήθηκε (βλ. Περιφέρεια Ηπείρου), θα παίρνουν εκείνες τα χρήματα (μέσω νέου ΕΣΠΑ) και όχι οι διδάκτορες! Το ανέκδοτο για τις τάχα μου συνεργασίες με τα κορυφαία αμερικανικά Πανεπιστήμια ακόμα κρατάει. Μία εβδομάδα θερινών διακοπών (όλα πληρωμένα) για εξ Αμερικής γνωστούς συναδέλφους.
Τέλος, σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση των χρεοκοπημένων ΑΕΙ, από νωρίς δέθηκε με το πρόσχημα της αξιολόγησης (χάνουν 20% αν έχουν «άσχημη» επίδοση) και εξακολουθεί να μειώνεται. Τα προεκλογικά ψίχουλα δεν λαμβάνονται σοβαρά υπόψη.
