Η Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων μέσω ανακοίνωσή της δίνει το δικό της μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας που είναι σήμερα 9 Φεβρουαρίου.
«Αναρωτιόμαστε αν η γλωσσική παιδεία που παρέχει το σχολείο, μέσα από τα προγράμματα σπουδών, παλιά και νέα, υποστηρίζει την επιβίωση της γλώσσας μας», τονίζει.
Αναλυτικά:
«Ανήκω σε μια χώρα μικρή. Ένα πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο, που δεν έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού του, τη θάλασσα και το φως του ήλιου. Είναι μικρός ο τόπος μας, αλλά η παράδοσή του είναι τεράστια και το πράγμα που τη χαρακτηρίζει είναι ότι μας παραδόθηκε χωρίς διακοπή. Η ελληνική γλώσσα δεν έπαψε ποτέ να μιλιέται. Δέχτηκε τις αλλοιώσεις που δέχεται καθετί ζωντανό, αλλά δεν παρουσιάζει κανένα χάσμα».
Αυτή την αλήθεια διατύπωσε ο Γιώργος Σεφέρης στην ομιλία του στη Στοκχόλμη, όταν τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ. Σήμερα, 9 Φεβρουαρίου 2024, Παγκόσμια Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσας, αναρωτιόμαστε αν αυτή η συνέχεια δεν έχει αρχίσει να παρουσιάζει σοβαρές ρωγμές. Η αλόγιστη, και πολλές φορές επικίνδυνη, χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι «γλωσσικές» επιταγές των ΜΜΕ, η ανεξέλεγκτη εισβολή ξένων λέξεων, η οποία δεν έχει σχέση με «τις αλλοιώσεις που δέχεται καθετί ζωντανό», αλλά είναι αποτέλεσμα προχειρότητας και ευκολίας, όλα αυτά δημιουργούν σοβαρά ρήγματα στο γλωσσικό μας οικοδόμημα και αναχαιτίζουν την ομαλή εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας. Τον Κάλβο, τον Σολωμό, τον Ροΐδη, τον Βιζυηνό, τον Παπαδιαμάντη λίγοι μπορούν πια να τους καταλάβουν, κι ας γράφουν ελληνικά, στη δική μας γλώσσα.
Η ελληνική γλώσσα με τη λογική δομή της και τον γλωσσικό της πλούτο, έχει επιβιώσει μέσα από τους αιώνες και υπήρξε, κατά μία έννοια, η μητρική γλώσσα του δυτικού πολιτισμού. Αυτό που έχει, ωστόσο, σημασία είναι με ποιο τρόπο επιβιώνει στον τόπο μας και μέχρι πότε μπορεί να αντέξει. Αναρωτιόμαστε αν η γλωσσική παιδεία που παρέχει το σχολείο, μέσα από τα προγράμματα σπουδών, παλιά και νέα, υποστηρίζει την επιβίωση της γλώσσας μας. Με άλλα λόγια, αναδεικνύονται η ιστορική εξέλιξη τη ελληνικής γλώσσας και η διαλεκτική της σχέση με τη λογοτεχνία; Μεταδίδεται στους νέους ανθρώπους ο γλωσσικός μας πλούτος; Καλλιεργείται, σε τελευταία ανάλυση, μέσω της γλωσσικής διδασκαλίας η κριτική τους σκέψη; Πιστεύουμε πως όχι. Τι μπορεί να γίνει; Οι «θρήνοι» για την αποτυχία των μαθητών μας στην κατανόηση κειμένου στον διαγωνισμό PISA δεν έχουν καμία σημασία. Αυτό που έχει σημασία είναι μια ριζική αλλαγή στη γλωσσική διδασκαλία, αλλαγή που θα εξασφαλίσει την ουσιαστική γλωσσική παιδεία των νέων ανθρώπων.
Ως Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων έχουμε χρέος να στηρίξουμε με κάθε τρόπο τους συναδέλφους μας, οι οποίοι, σε συνθήκες δύσκολες, καθημερινά αγωνίζονται για να μεταδώσουν στους μαθητές μας τον γλωσσικό μας πλούτο και να καλλιεργήσουν τη σκέψη τους. Οδηγοί μας σε αυτή τη δύσκολη πορεία είναι ο Διονύσιος Σολωμός και η ίδια η πραγματικότητα.
