Με ανακοίνωσή της η Ε' ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης καλεί για ακύρωση των εξετάσεων τύπου «PISA», τονίζοντας ότι δεν είναι αποδεκτή η κατηγοριοποίηση των σχολείων με βάση τις επιδόσεις των μαθητών/τριών.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι «για τρίτη συνεχόμενη χρονιά γίνεται δειγματοληπτική επιλογή σχολείων και όχι η πανεθνική εφαρμογή ακριβώς επειδή υπήρξε ισχυρή αντίσταση τα προηγούμενα χρόνια. Γι' αυτό, παρά τις νομοθετικές προβλέψεις, δε γενικεύεται για το σύνολο των σχολείων της χώρας, το υπουργείο αποφεύγει και φέτος τη μετωπική σύγκρουση και προτιμά μια διαδικασία που θα οδηγήσει σε μια πανεθνική έκθεση που θα ελεεινολογεί γενικώς για «τα χάλια της παιδείας». Τα παραπάνω υπενθυμίζουν ότι το υπουργείο δεν είναι παντοδύναμο και δεν μπορεί να περάσει όλα τα μέτρα που θα επιθυμούσε».

Η ανακοίνωση

«Στις 22 Μάη 2024 το ΥΠΑΙΘΑ, παρά τις μεγάλες αντιδράσεις του κλάδου όλο το προηγούμενο διάστημα, προχωρά για τρίτη συνεχή χρονιά σε εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα όπου θα συμμετάσχουν παιδιά τάξεων Στ΄ Δημοτικού και Γ’ Γυμνασίου και θα εξεταστούν στον «ελληνικό διαγωνισμό PISA» στα γνωστικά αντικείμενα της Νεοελληνικής Γλώσσας και των Μαθηματικών. Τα σχολεία που ανήκουν στη δύναμη της Ε ΕΛΜΕ είναι τα εξής: 1^ο Γ/Σ  Αμπελοκήπων, 2^ο Γ/Σ Ευόσμου,  6^ο Γ/Σ Ευόσμου, Διαπολιτισμικό Γ/Σ Ευόσμου, 3^ο Γ/Σ Λαγκαδά, 4^ο Γ/Σ Ωραιοκάστρου, 2^ο Γ/Σ Εχεδώρου.

Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά γίνεται δειγματοληπτική επιλογή σχολείων και όχι η πανεθνική εφαρμογή ακριβώς επειδή υπήρξε ισχυρή αντίσταση τα προηγούμενα χρόνια. Γι αυτό, παρά τις νομοθετικές προβλέψεις, δε γενικεύεται για το σύνολο των σχολείων της χώρας, το υπουργείο αποφεύγει και φέτος τη μετωπική σύγκρουση και προτιμά μια διαδικασία που θα οδηγήσει σε μια πανεθνική έκθεση που θα ελεεινολογεί γενικώς για «τα χάλια της παιδείας». Τα παραπάνω υπενθυμίζουν ότι το υπουργείο δεν είναι παντοδύναμο και δεν μπορεί να περάσει όλα τα μέτρα που θα επιθυμούσε.

Η PISA εργαλείο των αντιεκπαιδευτικών αλλαγών

Η ελληνική PISA, σε συνδυασμό με τα αντιεκπαιδευτικούς νόμους που ψήφισε η κυβέρνηση, θα λειτουργήσει ως βασικό εργαλείο - μαζί με την τράπεζα θεμάτων, την ΕΒΕ (ελάχιστη βάση εισαγωγής στα πανεπιστήμια), για την αξιολόγηση σχολείων και εκπαιδευτικών, τη δημιουργία των ΕΣΚ (σχολές κατάρτισης μετά την Γ΄ Γυμνασίου με πρόγραμμα μάθησης σε εργασιακό χώρο και πρόγραμμα σπουδών που θα  το καθορίζουν Δήμοι και επιχειρήσεις). Οι σκληρές εξετάσεις, οι τράπεζες θεμάτων, οι υψηλές βάσεις εισαγωγής, τα πρότυπα σχολεία δεν αποτελούν παρά επιπλέον εξεταστικούς και ταξικούς φραγμούς που θα ενισχύσουν και θα νομιμοποιήσουν τον αποκλεισμό των μαθητών και μαθητριών από το σχολείο, μη δίνοντας χώρο και θέση στο δημόσιο σχολείο σε όλα τα παιδιά, αλλά ωθώντας τα από νωρίς στη φθηνή κατάρτιση, τη μαθητεία και στη ζούγκλα της σύγχρονης αγοράς εργασίας.

Η «ελληνική PISA» δεν είναι «διαγνωστικές εξετάσεις». Προβλέπεται στον Ν. 4823/2021, άρθρο 104 με τίτλο: Αξιολόγηση εκπαιδευτικού συστήματος. Συνδέονται άμεσα με την αξιολόγηση, «σε εθνικό επίπεδο, περιφερειακό επίπεδο και σε επίπεδο σχολικής μονάδας». Ο πραγματικός τους στόχος είναι να καταταχθούν τα σχολεία, βάσει των επιδόσεων των μαθητών τους, να εγχαράξουν οι μαθητές χαμηλή προσδοκία για το μέλλον τους, να προωθηθούν σκληρά νεοφιλελεύθερα μέτρα που προτείνονται από τον ΟΟΣΑ και την Παγκόσμια Τράπεζα. Αυτό έχει συμβεί σε πάνω από 77 χώρες στον κόσμο.

Οι τυποποιημένες εξετάσεις τύπου PISA “επιτρέπουν, παράλληλα, τον έλεγχο των σχολικών μονάδων και του εκπαιδευτικού συστήματος στο σύνολό του» (Έκθεση Ευρωπαϊκής Επιτροπής). Αποτελούν ένα μετρήσιμο μέγεθος το οποίο μέσω της αξιολόγησης θα οδηγήσει στην κατηγοριοποίηση εκπαιδευτικών και σχολείων, συγχωνεύσεις και κλείσιμό τους.

Με την υλοποίηση του προγράμματος PISA:

Το σχολείο μετατρέπεται σε εξεταστικό κέντρο από το Δημοτικό. Οι εξετάσεις, με την περαιτέρω άνθηση των φροντιστηρίων, θα αποτελέσουν λαμπρό πεδίο για την ιδιωτική παιδεία και την κερδοφορία τους. 

Όσοι εργαζόμαστε στο δημόσιο σχολείο γνωρίζουμε πολύ καλά ότι τα παιδιά έρχονται στο σχολείο με  διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο και ανάγκες και γι’ αυτό διαμορφώνουμε τη διδασκαλία μας λαμβάνοντας υπόψη αυτή τη διαφορετικότητα.  Οι εξετάσεις τύπου PISA αγνοούν αυτή τη διαφοροποίηση και την ανάγκη πολλών παιδιών όχι να πετύχουν, αλλά να μάθουν να διαβάζουν τον κόσμο με τα δικά τους μάτια.

Οι εξετάσεις PISA αποθεώνουν τις μετρήσεις, κατατάσσουν, κατηγοριοποιούν, υποκινούν τον ανταγωνισμό, υποβαθμίζουν τις γνώσεις σε πληροφορίες, διαστρεβλώνουν και υποβιβάζουν τη διδασκαλία και τη μάθηση, με αποτέλεσμα να ανταποκρίνονται αποκλειστικά στις εξετάσεις και να απομακρύνονται όλο και περισσότερο από τη γνώση και την κριτική σκέψη. Το σχολείο καταλήγει να «προπονεί» τους μαθητές για τέτοιου είδους εξετάσεις αντί να τους διδάσκει, τους καταρτίζει αντί να τους εκπαιδεύει οδηγώντας τελικά στην υποβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης.

Η εδραίωση των εξετάσεων PISA θα μετατρέψει το δημοτικό και το γυμνάσιο σε “φροντιστήρια” όπου το άγχος για να βγει η ύλη θα ενταθεί και θα καλύψει κάθε τι που δεν μετριέται, το παιχνίδι, τη φαντασία, την ελεύθερη έκφραση και επικοινωνία, εν τέλει τη χαρά. Μετατροπή της διδασκαλίας από μια συνειδητή ελεύθερη διαδικασία σε μια διεκπεραιωτική πράξη.

Τα αποτελέσματα των εξετάσεων PISA θα συνδεθούν με το σύστημα αξιολόγησης σχολείων και εκπαιδευτικών, καθώς θα αξιοποιηθούν μελλοντικά, όπως συμβαίνει ήδη σε άλλες χώρες, για την κατηγοριοποίηση των σχολείων με βάση και τις επιδόσεις των μαθητών.

Όπως η αξιολόγηση της σχολικής μονάδας, έτσι και η «ελληνική PISA» σκοπό έχει να κατατάξει ιεραρχικά τα σχολεία και στη συνέχεια, μέσα από τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων να προχωρήσει στο βασικό και επίσημα διακηρυγμένο στόχο της πολιτικής τους για ελεύθερη επιλογή σχολείου. Όπου εφαρμόστηκε αυτή η πολιτική οδήγησε στην απόλυτη ταξική πόλωση μεταξύ των σχολικών μονάδων με διαχωρισμό ανάμεσα σε «καλές» και «κακές», με τους μαθητές/τριες από τα φτωχά λαϊκά στρώματα, τους μετανάστες/στριες, τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες και διαταραχές συμπεριφοράς να στοιβάζονται στις «κακές», αναπαράγοντας έτσι το φάσμα της σχολικής αποτυχίας και της εργασιακής και κοινωνικής περιθωριοποίησής τους.

Ο διαγωνισμός PISA δεν πρέπει να γίνει:

Πίσω, λοιπόν,  από τα μεγάλα λόγια για «αναβάθμιση» τις εκπαίδευσης βρίσκεται η σχεδιασμένη, συνειδητή, απαξίωση του δημόσιου σχολείου ως δομής.  Απέναντι σε αυτή την πραγματικότητα, στα ψέματα που λέγονται, σε όσους προσπαθούν να μας πείσουν ότι δεν υπάρχει εναλλακτική, οι φωνές μαθητών, γονιών και εκπαιδευτικών πρέπει να ενωθούν διεκδικώντας ένα δημόσιο σχολείο που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των μαθητών και θα βασίζεται στις αξίες της ισότητας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και αλληλεγγύης. Ένα σχολείο δημιουργικό και δημοκρατικό όπου κάθε παιδί θα αναγνωρίζει τον εαυτό του. Να μην επιτρέψουμε να «νεκρώσει» η γνώση, η κριτική σκέψη, κάθε ζωντανή λειτουργία του σχολείου και να μετατραπεί σε τυποποιημένη μετρήσιμη δεξιότητα ακριβώς όπως απαιτεί η αγορά.

• Προτείνουμε ΔΟΕ, ΟΛΜΕ να συντονίσουν τον αγώνα τους για το μπλοκάρισμα των εξετάσεων με κινητοποιήσεις και συγκεντρώσεις στα εξεταστικά κέντρα, να κηρύξουν στάσεις εργασίας  στις 22 Μαΐου, ημέρα των εξετάσεων. Κηρύσσουμε στάση εργασίας 8πμ έως 11πμ τη μέρα των εξετάσεων.
• Γονείς και μαθητές, με αποφάσεις και των δικών σας συνδικαλιστικών οργάνων, να αγωνιστούμε ΜΑΖΙ για ΝΑ ΑΚΥΡΩΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ PISA.
• Καλούμε την ΑΣΓΜΕ, τις Ομοσπονδίες, τις Ενώσεις και τους Συλλόγους Γονέων, αλλά και των συγκεκριμένων σχολείων που έχουν επιλεγεί να καλέσουν σε αποχή το πρώτο δίωρο του διαγωνισμού από τις εξετάσεις.

Οι φωνές μαθητών, γονιών και εκπαιδευτικών πρέπει να ενωθούν διεκδικώντας δημόσιο δωρεάν σχολείο για όλα τα παιδιά, που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των μαθητών και θα βασίζεται στις αξίες της ισότητας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και αλληλεγγύης. Ένα σχολείο δημιουργικό και δημοκρατικό, όπου κάθε παιδί θα αναγνωρίζει τον εαυτό του.»