Γιάννης Αναγνωσταράς - e-lesxi

Ανιχνεύοντας από την κλειδαρότρυπα ο δημοσιογράφος Μ. Καψής, ανασύρει από την ιστοσελίδα της Δ.Ο.Ε., άρθρο της Ομοσπονδίας για τις πανεθνικές εξετάσεις. Άλλη μία ευκαιρία για να δικαιολογήσει την «πένα» του η οποία επιβεβαιώνει τον κοινωνικό αλφαβητισμό του.

Αφού έχει προσφέρει απλόχερα τη συγκρότηση της σκέψης του χαρακτηρίζοντας «τσόλι» τη Χ. Αλεξίου, αφού έχει στραφεί ενάντια στους γιατρούς των δημόσιων νοσοκομείων που κρατούν όρθιο το σύστημα υγείας, βρήκε χρόνο να ασχοληθεί και με τη Δ.Ο.Ε.. Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι διακρίνεται από μία χαρισματική συνέπεια στις αρχές του νεοφιλελευθερισμού.

Ως δημοσιογράφος του MEGA δώδεκα χρόνια πριν καμάρωνε με την έκθεση του Δ.Ν.Τ. για την Ελλάδα και την εισήγησή του να πέσουν οι μισθοί μας στα επίπεδα της Κροατίας. Συνεπής και ευλύγιστη πένα που οχυρώθηκε και με στην πράσινη διακυβέρνηση, αλλά αποδεικνύεται και ικανός οπαδός της δεξιάς ευλογίας στην κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη.

Τί λέτε; Θα του ξέφευγε η Δ.Ο.Ε. ή δεν θα ανταποκρινόταν στην υπεράσπιση των «εξετάσεων» PIZA, βασικό εργαλείο της εκπαιδευτικής πολιτικής του ΥΠΑΙΘΑ στο πλαίσιο εφαρμογής του Ν.4823/21; Σε περίπτωση που απαγκιστρωθεί από την ενημέρωση για την εκπαιδευτική πολιτική και την παιδαγωγική επιστήμη παραμερίζοντας την παλιομοδίτικη προπαγανδιστική αντιπαράθεση που στηρίζεται σε συκοφάντηση, του επισημαίνουμε:

Το εκπαιδευτικό σύστημα δεν είναι απλώς επιστημονικό επιλυόμενο με τη θεωρία αλλά κυρίως ζήτημα κοινωνικό. Οφείλει να οδηγεί δε στην κοινωνική ευταξία μέσα από ένα σύστημα αξιών και να παρέχει ολόπλευρη γνώση που θα αφορά το σύνολο του μαθητικού δυναμικού.

Οι εξετάσεις τύπου PISA και συγκεκριμένα η ελληνική εκδοχή που προβλέπει ο ν. 4823/21 αποτελούν ένα παραπλανητικό εγχείρημα με σαφή προσανατολισμό προς τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς. Βασικό στοιχείο ύπαρξής της η αντικατάσταση της απόκτησης γνώσεων από δεξιότητες χρήσης. Δεν αφορά αριθμητική αποτύπωση των επιδόσεων αλλά διαδικασία εκθρόνισης της ισότιμης μόρφωσης, για όλα τα παιδιά, από το δημόσιο σχολείο. Λειτουργεί εχθρικά απέναντι στο εννιάχρονο υποχρεωτικό σχολείο και στο συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της καθολικής γενικής παιδείας.

Οι εκπαιδευτικοί της πράξης που καθοδηγούν τους/τις μαθητές/τριες στην εκμάθηση της διαίρεσης φυσικά και δεν θα επιτρέψουν ούτε να τεμαχιστούν οι γνώσεις των μαθητών, ούτε να κατηγοριοποιηθούν σχολεία γιατί η πολιτική στόχευση αυτών των εξετάσεων συνδέεται με την παιδαγωγική ασέλγεια μορφωτικής υποβάθμισης περιοχών της χώρας και εγχάραξης στη συνείδηση των μαθητών χαμηλής προσδοκίας για το μέλλον τους.

Η «ευκαιρία» για βελτίωση που κλείνουν σε όλους τους τόνους οι θιασώτες των πανεθνικών εξετάσεων αφορά, όχι το δημόσιο σχολείο, αλλά τα ιδιωτικά σχολεία που μετατρέπονται σε φροντιστήρια με την ευλογία του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α.. Αφορά την ευκαιρία απορρόφησης κονδυλίων ΕΣΠΑ μέσα από ένα ιδιότυπο πλαίσιο συμμετεχόντων για την είσοδο αντιεκπαιδευτικών επιλογών.

Πληροφορούμε επίσης τον κ. Καψή ότι η παιδαγωγική επιστήμη στο σύνολό της – και όχι οι κάθε λογής ανίδεοι επικριτές του δημόσιου σχολείου – δεν αντιμετωπίζει την εκπαίδευση ως δεξαμενή αναζήτησης φτηνού εργατικού δυναμικού και χαμηλής εξειδίκευσης όπως είναι η στόχευση των συγκεκριμένων «εξετάσεων».

Γι’ αυτό η Δ.Ο.Ε. και οι εκπαιδευτικοί Σύλλογοι της χώρας στη διαδρομή της συλλογικής θέσης – και όχι της ατομικής σκέψης που με σταθερότητα υπερασπίζει ο δημοσιογράφος του Capital – υπερασπίζουν, αγωνίζονται και προβάλλουν τις «μεγάλες αφηγήσεις».

Αυτές που αποτυπώνει η εκατοντάχρονη ιστορία της Δ.Ο.Ε. στους αγώνες των εκπαιδευτικών που πάλεψαν για το δημόσιο σχολείο στην καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας, στη δίχρονη προσχολική εκπαίδευση, στην εισαγωγή νέων διδακτικών αντικειμένων, στις υποστηρικτικές δομές των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες.

Υπερασπίστηκαν και υπερασπίζονται ένα σχολείο απαλλαγμένο από τον εθνικισμό, την ξενοφοβία, το ρατσισμό. Υπερασπίστηκαν και υπερασπίζονται μία τάξη όπου η γνώση δεν θα αποτελεί ανάμνηση, ούτε θα μπαίνει στην κλίνη του Προκρούστη, σύμφωνα με τις επιταγές υπερεθνικών οργανισμών, όπως ο ΟΟΣΑ, που επιχειρεί να μετατρέπει με «σταθμισμένα» τεστ τη μάθηση σε πληκτική εργασία.

Στην απορία δε και την έκπληξη του κ. Καψή γιατί αντιδρούν οι εκπαιδευτικοί στην ελεύθερη επιλογή σχολείου του υπενθυμίζουμε ότι στις αρχές του 16^ου αιώνα πράγματι η εκπαίδευση της «παιδικής ηλικίας» αφορούσε την οικογένεια και τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα. Στη συνέχεια όμως στην περίοδο του Διαφωτισμού, τέλη 17^ου και αρχές 18^ου αιώνα, η εκπαίδευση αρχίζει να αποκτά καθολικά χαρακτηριστικά τα οποία οδήγησαν στη διαμόρφωση του δημόσιου σχολείου.

Τοιουτοτρόπως η εκπαίδευση αποτέλεσε μηχανισμό διαμόρφωσης υποκειμένων με στόχο τη διάλυση των διαχωρισμών και των ανισοτήτων. Δηλαδή σε απλά ελληνικά οι εκπαιδευτικοί δεν προσανατολίζονται μόνο σε ένα/μία μαθητή/τρια που οι υλικοί όροι της οικογένειάς του θα τον/την συνδράμουν να υπερβεί τα «εμπόδια» και να φοιτήσει στο Χάρβαρντ (όπως π.χ. συνέβη με την π. υπουργό παιδείας ) αλλά έχουν επενδύσει με αγρύπνια και έγνοια το δημόσιο σχολείο για να παραμείνει ένα κοινωνικό όχημα μείωσης των κοινωνικών ανισοτήτων που θα μορφώνει ΟΛΟΥΣ και ΟΛΕΣ χωρίς κατανομή, διάκριση και διαίρεση.

Δεν επαφίεται λοιπόν στην οικογένεια ούτε η εκπαίδευση, ούτε η επιλογή σχολείου γιατί το νεοφιλελεύθερο αφήγημα της ατομικής επιλογής και της προσωπικής διαδρομής στην κοινωνία χωρίς ο πολίτης να έχει συνείδηση ότι αποτελεί μέρος του συνόλου δεν αφορά το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα. Γι’ αυτό θεσμική αλλά κύρια συλλογική ευθύνη των δασκάλων είναι να υπερασπίσουν αφενός την παιδαγωγική επιστήμη, αφετέρου ένα σχολείο που θα συμβάλλει με ίσες ευκαιρίες στην κοινωνία των πολιτών. Αυτές τις δύο βασικές αρχές δεν υπηρετούν οι «εξετάσεις» ΡΙΖΑ παρά μόνον όσοι συντάσσονται με το πολιτικό και εκπαιδευτικό αφήγημα της κυβέρνησης για ένα σχολείο ημιμάθειας και βορά στις απαιτήσεις της αγοράς.

 «…Σήμερα δεν πιστεύω πια πως η αξιολόγηση ή η επιλογή σχολείου μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα της εκπαίδευσης, όπως είχαμε ελπίσει…

…Με άλλα λόγια, η αξιολόγηση μετατράπηκε σε εφιάλτη για τα αμερικανικά σχολεία, που παρήγαγαν μαθητές που εξετάζονταν συστηματικά στα δύο βασικά μαθήματα, αλλά επιδείκνυαν βαθύτατη άγνοια για οτιδήποτε άλλο. Τα κολέγια συνέχιζαν να διαμαρτύρονται για το επίπεδο των νέων εισακτέων τους, που όχι μόνο αγνοούσαν βασικά στοιχεία του κόσμου που τους περιβάλλει, αλλά επιπλέον έδειχναν μεγάλες ελλείψεις σε απολύτως στοιχειώδεις γνώσεις…

…Όχι, δεν ήταν αυτό το όραμά μου για μια καλή εκπαίδευση….

 …Η εκπαιδευτική πολιτική που ακολουθούμε αναστατώνει τις κοινότητες, κατεδαφίζει σχολεία, εξαπατά τους μαθητές όσον αφορά την πρόοδό τους και δημιουργεί ένα ιδιωτικό τομέα που προοπτικά θα υπονομεύσει τα κρατικά σχολεία, χωρίς να τα βελτιώνει…

…Αυτό που χρειαζόμαστε στην εκπαίδευση δεν είναι μια «αγορά», αλλά ένα συνεκτικό πρόγραμμα διδασκαλίας για όλα τα παιδιά. Η κυβέρνησή μας θα πρέπει να δεσμευθεί πως θα παράσχει ένα καλό σχολείο σε κάθε γειτονιά αυτής της χώρας, ακριβώς όπως δεσμεύεται να παρέχει μια καλή πυροσβεστική υπηρεσία σε κάθε περιοχή…

…Το σημαντικότερο όμως είναι πως δεν παράγουμε μια γενιά μαθητών με περισσότερες γνώσεις και καλύτερα προετοιμασμένους για τις ευθύνες που θα κληθούν να αναλάβουν ως πολίτες.

Και αυτός είναι ο λόγος που άλλαξα γνώμη για την πορεία της τρέχουσας εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης».

ΥΓ. Για του λόγου το αληθές παραθέτουμε τη θέση της Diane Ravitch (ιστορικός – θεωρητικός της εκπαίδευσης, πρώην υφυπουργός παιδείας των Η.Π.Α. στην κυβέρνηση Μπους)