Του Γιώργου Κ. Καββαδία*

Πίσω από τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα του νεόυ υπουργού Παιδείας Κυριάκου Πιερρακάκη κρύβεται η σκληρή πολιτική παραπέρα συρρίκνωσης του

δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της εκπαίδευσης προς όφελος της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Αναλαμβάνοντας τα «καθήκοντά του» ο νέος υπουργός τόνισε μεταξύ άλλων:

«Στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, πλέον και Αθλητισμού, πραγματοποιήθηκε τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια σημαντικό έργο που ώθησε σε αλλαγές σε κάθε τομέα της εκπαίδευσης. Η Νίκη Κεραμέως προώθησε αλλαγές απέναντι σε πολιτικές που κρατούσαν δέσμια τη χώρα, ενίσχυσε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και αφήνει μια σημαντική παρακαταθήκη για το μέλλον. Ενδεικτικά αναφέρω τη δίχρονη προσχολική εκπαίδευση, τα αγγλικά που μπήκαν ήδη στο νηπιαγωγείο, τον διπλασιασμό του αριθμού προτύπων και πειραματικών σχολείων πανελλαδικά, μετά από 12 χρόνια τον διορισμό 25.000 μόνιμων εκπαιδευτικών, την εξωστρέφεια των ΑΕΙ, την έμφαση στη διά βίου μάθηση. Το έργο αυτό θα μας δώσει τη βάση για να προχωρήσουμε σε μια ατζέντα περαιτέρω αλλαγών και βελτιώσεων.»

Ποια είναι η αλήθεια που κρύβει ο υπουργός Παιδείας ή ας θυμηθούμε μέτρα της Ν. Κεραμέως και της κυβέρνησης:

-Εξίσωσαν τα ιδιωτικά κολλέγια με τα δημόσια πανεπιστήμια. Εξίσωσαν  τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων των κολεγίων με εκείνα των πτυχιούχων των πανεπιστημιακών σχολών.

-Μείωσαν τον αριθμό εισακτέων με τις ΕΒΕ αυξάνοντας την πελατεία της ιδιωτικής δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευση

-Αύξησαν σε συνθήκες πανδημίας τους μαθητές μέσα στην τάξη, ενώ είχαν την ευκαιρία να τους μειώσουν.  Οι μαθητές να στοιβάζονται σε μικρές και ακατάλληλες αίθουσες με κινδύνους για την υγεία και τη ζωή τους και σοβαρές επιπτώσεις στην εκπαιδευτική διαδικασία.  Συρρικνώνουν το σχολικό δίκτυο αυξάνοντας τους μαθητές – μετανάστες και οδηγώντας σε μαρασμό τα χωριά.

– Με την αξιολόγηση, τους μειωμένους διορισμούς και τις αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις με αναπληρωτές και ελαστικά εργαζόμενους εκπαιδευτικούς τα σχολεία μετατρέπονται σε κέντρα διερχομένων, χωρίς σταθερό προσωπικό που πλημμυρίζουν από τον τοξικό ανταγωνισμό, τον χαφιεδισμό και την τρομοκρατία.

–  Επιχειρούν να ολοκληρώσουν τη μετατροπή του σχολείου σε επιχείρηση, στόχος που είναι δεμένος με ένα νήμα με τη λεγόμενη αυτονομία της σχολικής μονάδας, δηλαδή την αναζήτηση πόρων από το ίδιο το σχολείο, ακόμα και με χορηγούς, αφού εγκαταλείπεται ουσιαστικά από το κράτος. Με τις περιβόητες εξετάσεις PISA κ.α.

– Με την πολιτική τους ενισχύουν την αναπαραγωγή του φαύλου κύκλου της ενδοσχολικής βίας και αναπαράγονται σε καθημερινή βάση άγρια επεισόδια μεταξύ μαθητών, αλλά και μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών.

– Άφησαν τα προσωπικά δεδομένα μαθητών και εκπαιδευτικών στο έλεος της Webex. Η ίδια η υπουργός Παιδείας αποδείχτηκε  ιδανική Dealer για τις «δουλειές» που κάνει με την αμερικάνικη πολυεθνική CISCO τα ιδιωτικά σχολεία και άλλα ευαγή ιδρύματα.

– Θεσμοθέτησαν την πανεπιστημιακή αστυνομία βάζοντας στην ημερήσια διάταξη τους ξυλοδαρμούς φοιτητών από τα ΜΑΤ και την καταστολή. Κατάργησαν το άσυλο, κατάκτηση και δικαίωμα δεκαετιών με αγώνες και αίμα!

– Στέλνουν μαθητές και εκπαιδευτικούς να κάνουν μάθημα σε κοντέινερ και σε άθλιες αίθουσες που συχνά πυκνά πέφτουν οροφές ή πλημμυρίζουν και η ζωή μαθητών, εκπαιδευτικών, γονιών εκτίθεται σε πολλαπλούς κινδύνους.

– Συνεχίζουν την πολιτική υποχρηματοδότησης της δημόσιας εκπαίδευσης

– Συνεχίζουν τον διαρκή διασυρμό των εκπαιδευτικών μέσα από τα ελεγχόμενα ΜΜΕ και σέρνει τους εκπαιδευτικούς μαζικά στα δικαστήρια για την άσκηση του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος της απεργίας – αποχής από την αξιολόγηση – χειραγώγηση – κατηγοριοποίησης εκπαιδευτικών και σχολείων.

– Βομβαρδίζουν τους εκπαιδευτικούς με ένα σωρό  εξωεκπαιδευτικές εργασίες, γραφειοκρατικό φόρτο, ευθύνες που διασπείρουν άγχος, αβεβαιότητα και αγωνία και επιδιώκοντας να τους μετατρέψουν από παιδαγωγούς σε υποταγμένους δημοσίους υπαλλήλους. Γενικότερα διαμορφώνεται ένα κλίμα που δυσκολεύει και «αφυδατώνει» το εκπαιδευτικό τους έργο.

– Εξόρισαν  την Τέχνη και την Κοινωνιολογία από τη Β/θμια εκπαίδευση.

– Ξεχαρβαλώνουν την Τεχνική Εκπαίδευση και με τη μαθητεία μας γυρίζουν στον Μεσαίωνα με στόχο την παροχή στενής ειδίκευσης και κατάρτισης για την παραγωγή μισοειδικευμένου προσωπικού για να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμη ύλη στον βωμό της κερδοφορίας του κεφαλαίου.

Φτηνό σχολείο δεξιοτήτων και όχι ουσιαστική μόρφωση

 «Φυσικά θα χρειαστούν και τομές – και θα γίνουν με πολύ οργανωμένο και πλήρη τρόπο, ως αποτέλεσμα μεθοδικής δουλειάς και διαβούλευσης. Να είστε σε κάθε περίπτωση σίγουροι ότι θα κάνουμε πολύ περισσότερα από όσα θα υποσχεθούμε. Αυτή είναι η κουλτούρα μας, το έχουμε ξανακάνει, θα το ξανακάνουμε και εδώ.(…)

Πρώτον, εξ ορισμού, η μάθηση καθίσταται πλέον μία διά βίου διαδικασία. Η επανεκπαίδευση, η απόκτηση νέων δεξιοτήτων, τα πολλαπλά επαγγελματικά αντικείμενα αποτελούν μια πραγματικότητα και είναι ήδη εδώ. Η νέα γενιά θα κάνει περισσότερες από μια καριέρες και δεν θα εκπαιδευτεί με τον ίδιο τρόπο που εκπαιδεύτηκαν οι προηγούμενες – συμπεριλαμβανομένης και τις δικής μου. Θα δείτε την αντανάκλαση αυτού του συμπεράσματος στο σύνολο της πολιτικής μας.

Δεύτερον, αλλάζει ακόμα πιο ραγδαία ο τρόπος που μαθαίνουμε. Μια αναλογία από το Υπουργείο που παραδώσαμε πριν από λίγες εβδομάδες: στόχος μας είναι τα παιδιά μας να λειτουργούν λιγότερο σαν σκληροί δίσκοι και περισσότερο σαν επεξεργαστές. Αυτό σημαίνει, ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων, όπως η συνεργασία μεταξύ τους, περισσότερη κριτική σκέψη, καλύτερη επικοινωνία, δημιουργικότητα.»

Καλυμμένη υποτίμηση της ουσίας της μόρφωσης

Οι «ήπιες δεξιότητες», ο εθελοντισμός και η επιχειρηματικότητα, η προσαρμοστικότητα και η ανθεκτικότητα, η ρομποτική και η παραγωγικότητα, που εντάσσονται στους θεματικούς κύκλους των «εργαστηρίων δεξιοτήτων», αφενός παρεμβαίνουν στον προσανατολισμό και το μορφωτικό περιεχόμενο του σχολείου, αφετέρου, υπονομεύουν τα μορφωτικά και εργασιακά δικαιώματα, προωθώντας τον ατομικισμό, τον ανταγωνισμό και την άμεση εμπλοκή –ιδιωτικών συμφερόντων στην εκπαίδευση.

Το ζήτημα των δεξιοτήτων είναι εξαιρετικής σημασίας, γιατί σχετίζεται άμεσα με το τι και το πώς μαθαίνουν τα παιδιά στο σχολείο, τι άνθρωπο, τι εργαζόμενο πρέπει να βγάλει το σχολείο, ώστε να είναι φτηνός, πειθαρχημένος, αποδοτικός και εκμεταλλεύσιμος. Ο δικός μας ΣΕΒ, που εξειδικεύει την παραπάνω «γραμμή», απαιτεί «επένδυση σε περισσότερες, καλύτερες και σύγχρονες δεξιότητες, οι οποίες είναι αναγκαίες για την αποτελεσματική λειτουργία των επιχειρήσεων».

Ουσιαστικά ΣΕΒ – ΥΠΑΙΘ – ΙΕΠ – ΑΔΙΠΠΔΕ, με βάση τις προτάσεις του ΟΟΣΑ, επιχειρούν να ολοκληρώσουν τον καμβά ενός φτηνού σχολείου, προσανατολισμένου στην αγορά και τις δεξιότητες, τεχνοκρατικού, απογυμνωμένου από κάθε ευρύτερο μορφωτικό ρόλο.

Στο στόχαστρο ο δημόσιος δωρεάν χαρακτήρα της εκπαίδευσης

Είναι ξεκάθαρη η πολιτική της κυβέρνησης να προχωρήσει σε αυστηρή κατηγοριοποίηση σχολείων, εκπαιδευτικών, μαθητών και απελευθέρωση της επιλογής των σχολείων από τους γονείς, όπως συμβαίνει στις Αγγλοσαξονικές, κυρίως, χώρες.

Στο προεκλογικό πρόγραμμα της ΝΔ αναφέρεται επί λέξη: «Ελεύθερη επιλογή από γονέα της σχολικής μονάδας φοίτησης των μαθητών»!

Αυτό σημαίνει για τους γονείς ότι το παιδί τους να μην μπορεί να φοιτήσει στο σχολείο της γειτονιάς του και να βρίσκεται σε έναν αγώνα δρόμου ανεύρεσης σχολείου. Ο ανατγωνισμός για ένα «πρότυπο» σχολείο σημαίνει ότι τα υπόλοιπα να παραμένουν απαξιωμένα, με ελλιπή χρηματοδότηση, με ελλείψεις σε δομές και εκπαιδευτικούς.

Ομολογεί η ΝΔ ότι στην ουσία επιδιώκουν το τέλος της δημόσιας δωρεάν εκπαίδευσης και τη δημιουργία μιας εκπαιδευτικής αγοράς. Είναι φανερό, στόχος του Κ. Μητσοτάκη και της Ν.Δ. είναι να κάνει πράξη τα λόγια του: «Οι ανισότητες είναι φυσική επιλογή!» Δεν αποτελεί πολιτική τους επιδίωξη η εξομάλυνση των ανισοτήτων και η ποιοτική αναβάθμιση των σχολείων. Στο βάθος δε, αυτής της πολιτικής, βρίσκεται η απαξίωση και η ιδιωτικοποίηση στην πράξη του δημόσιου σχολείου.

Να τους θυμίσουμε ότι η Νταϊάν Ράβιτς, διακεκριμένη Αμερικανίδα καθηγήτρια με ειδίκευση στην εκπαιδευτική πολιτική, μετά την εμπειρία της ως υφυπουργός Παιδείας επί Τζορτζ Μπους: «Σήμερα δεν πιστεύω πως η αξιολόγηση ή η επιλογή σχολείου μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα της εκπαίδευσης. Η εκπαιδευτική πολιτική που ακολουθήσαμε αναστάτωσε τις κοινότητες, κατεδάφισε σχολεία, εξαπάτησε τους μαθητές..»

Για αυτό οι εκπαιδευτικοί και οι εργαζόμενοι έχουν χρέος να συμβάλουν στην οικοδόμηση ενός Πανεκαπιδευτικού Μετώπου για να ανασχέσουν τις πολιτιοκέ ςπου εξαγγέλελι ο νέος υπουργός Παοδείας και η κυβέρνησή του υπερασπίζοντας το δημόσιο χαρακτήρα του σχολείου προβα΄λλοντας το όραμα για ενιαίο δημόσιο δωρεάν σχολείο χωρίς φραγμούς και διακρίσεις.

* Ο Γιώργος Κ. Καββαδίας είναι φιλόλογος στο 3ο ΓΕΛ Κερατσινίου, μέλος του ΔΣ της ΕΛΜΕ Πειραιά, μέλος της ΣΕ του περιοδικού «Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης» του Εκπαιδευτικού Ομίλου.