Πλήθος Κερκυραίων και όχι μόνο απόλαυσαν την ιστορική συναυλία «Ντίνος Θεοτόκης, "Σ’ ένα πέλαο πλέω..." », χθες το βράδυ (Πέμπτη 8/2) στον «Παρνασσό» στην  Αθήνα

Μια συναυλία με χαρακτηριστικά σονέτα του λογοτέχνη Κωνσταντίνου Θεοτόκη για τον έρωτα, την κοινωνία και τον πόλεμο, τα οποία μελοποιήθηκαν με την ευκαιρία της συμπλήρωσης των 100 ετών.

Την εκδήλωση, που τελεί υπό την αιγίδα της Βουλής των Ελλήνων, διοργάνωσε η Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών.

Η εκδήλωση άρχισε στις 20:00 ακριβώς, με μελωδία του Μπετόβεν πάνω σε ποίηση του Γκαίτε, όπως τη μετέφρασε το 1915 ο Κερκυραίος λογοτέχνης, καθώς είχε εκφράσει την επιθυμία η μετάφρασή του «να τραγουδιστεί κατά τη μουσική του Μπετόβεν».

Ο πρόεδρος της Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών, Περικλής Παγκράτης απηύθυνε  χαιρετισμό - καλωσόρισμα. Στη συνέχεια ακολούθησε η εισήγηση με τον τίτλο «"Τραγούδα, ψάλε", η μουσική και η ποίηση στο έργο του Κωνσταντίνου Θεοτόκη», από την  Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ακολούθησε το πρόγραμμα της συναυλίας  με 12 μουσικές συνθέσεις. Ο διαπρεπής μαέστρος Ανδρέας Πυλαρινός διηύθυνε δωδεκαμελή ορχήστρα, αποτελούμενη από κορυφαίους μουσικούς μεγάλων μουσικών συνόλων της Αθήνας. Βασικός σολίστ ο ερμηνευτής Παναγιώτης Πράτσος, βαρύτονος της κρατικής Όπερας της Βιέννης.

Επίσης, η υψίφωνος Δέσποινα Μουρατίδη ερμήνευσε τραγούδια, με σολίστ στο πιάνο την Κωνσταντίνα Μουχλιανίτη.

Το πρόγραμμα παρουσίασε και συμμετείχε σε μουσική σύνθεση, σε ρόλο αφηγητή, η ηθοποιός Αλεξάνδρα Παγιατάκη.

Η μελοποίηση σειράς σονέτων του πρωτοπόρου συγγραφέα και εισηγητή κοινωνικών αξιών, Κωνσταντίνου Θεοτόκη, είναι καρπός εργασίας των αρχιμουσικών Άλκη Μπαλτά, Σπύρου Μαυρόπουλου και Σπύρου Προσωπάρη για την ιστορική αυτή συναυλία. Οι ίδιοι συνέθεσαν και συναφείς μελωδίες, εμπνευσμένες από τις λογοτεχνικές δημιουργίες και τη ζωή του Ντίνου, όπως τον έλεγαν οι φίλοι του, Θεοτόκη.

Αναλυτικά παρουσιάστηκαν στη συναυλία, κατά σειρά, οι εξής συνθέσεις τους:

* Σονέτο Κων. Θεοτόκη 33 (γνωστό ως 33ο): «Σαν η ψυχή μου ανέλπιδα λιγώνει...» (πρώτος στίχος).

* Εμβατήριο «Κωνσταντίνος Θεοτόκης», σε μεταγραφή για ειδικό μουσικό σύνολο, αφιερωμένο στη Φιλαρμονική του γενέθλιου χωριού του λογοτέχνη (Φιλαρμονική Καρουσάδων Κέρκυρας).

* Μελωδία «Θέλω ν’ αφήσω...», σε μεταγραφή για βαρύτονο και για δωδεκαμελές μουσικό σύνολο, συνδεδεμένη με κινηματογραφικές και τηλεοπτικές μεταφορές των λογοτεχνικών έργων «Η τιμή και το χρήμα» και «Σκλάβοι στα δεσμά τους».

* Σονέτο Κων. Θεοτόκη 22: «Τόσες φορές ομπρός σου σαν καλάμι...».

* Σονέτο Κων. Θεοτόκη 11: «Μες του Άρη την αντάρα αψύ δρολάπι...».

* Μελωδία «Κερκυραϊκή Σουίτα», για σύνολο πνευστών, σε διασκευή αφιερωμένη στον Θεοτόκη.

* Μελωδία «Ικεσία», σε μεταγραφή για πνευστά, εμπνευσμένη από νεανικούς στίχους του Θεοτόκη για την ιστορική πύλη Πόρτα Ριάλα της Κέρκυρας, που «ερρίχτηκε το 1893».

* Μελωδία «Αφιέρωμα στον Κωνσταντίνο Θεοτόκη», με την οποία μελωδίες γνωστές στην Κέρκυρα, όπως εκείνη της «Ξανθούλας» σε ποίηση του Διονύσιου Σολωμού, συνδυάζονται με επιλεγμένα αποσπάσματα από διηγήματα και μυθιστορήματα του Θεοτόκη και με απόψεις του για τις κοινωνικές συνθήκες της εποχής του και την πρόοδο της κοινωνίας.

* Σονέτο Κων. Θεοτόκη 48: «Λύπες, πάθια, αμαρτίες...».

* Σονέτο Κων. Θεοτόκη 32: «Βάφει τη μάνα γη ποτάμι το αίμα...».

* Σονέτο Κων. Θεοτόκη 45: «Σηκώθη τ’ άγιο δίκιο της να λάβει...».

Ορισμένα από τα σονέτα του Κ. Θεοτόκη

32:«Βάφει τη μάνα γη ποτάμι το αίμα...».

Βάφει τη μάνα γη ποτάμι το αίμα

Κι απ’ άκρη σ’ άκρη τ’ Άρη η οργή μανίζει,

Καίονται οι στεριές, η θάλασσα καπνίζει

Και βασιλεύει ο φόνος και το ψέμα.

Του Τεύτονα ρηγάρχη το άγριο βλέμμα

Πάνω στα ερείπια ακοίμητο βιγλίζει

Και λάβρα πιθυμιά τον κατακλύζει

Της Οικουμένης λαχταρά το στέμμα.

Η θέλησή του προσταγή και νόμος!

Κι αχ! Το λαό μου ξευτελίζει ο τρόμος

Την καταφρόνια δεν ψηφά του κόσμου

Πολέμου μόνο ας μην ακούσει σάλο

Και είναι τόσο βαρύς γι’ αυτό ο καημός μου,

Που άλλα τραγούδια δεν μπορώ να ψάλω.

45 «Σηκώθη τ’ άγιο δίκιο της να λάβει...».

Σηκώθη τ’ άγιο δίκιο της να λάβει

Όλη η αργατιά με φρόνημα γενναίο

Ισονομίας κηρύχνει νόμο νέο

Και τα δεσμά του πλούτου η ορμή της θραύει

Η σκληρή φτώχεια, η γύμνια, η πείνα παύει

Και με καλούν μύριες φωνές να λέω

Θούριο τραγούδι: σ’ ένα πέλαο πλέω

Χαράς λεύτεροι ανθρώποι είναι όλοι οι σκλάβοι.

Μα για να σκίσω τις ανάερες ρούγες

Που θα με βγάλουν στον ψηλό Ελικώνα

Πρέπει γοργά αργυρόχρυσες φτερούγες

Αγάπη αρμονική να μου χαρίσει.

Τι δεν μπορεί ψυχής βαριάς εικόνα

Της Κασταλίας να καθρεφτίσει η βρύση.

(1917)