Η Κυριακή 9η Ιουνίου είναι ημέρα ευρωεκλογών. Καλούμαστε να εκλέξουμε εκείνους που υποτίθεται πως θα διαμορφώσουν στις Βρυξέλλες την κοινή ευρωπαϊκή πολιτική τα επόμενα χρόνια. Αλλά το υποτίθεται είναι τόσο κυριολεκτικό, ώστε εκείνοι που ξέρουν καλύτερα από όλους, οι μεγάλες αστικές πολιτικές δυνάμεις, πως οι ευρωπαϊκές πολιτικές αποφασίζονται πίσω από κλειστές πόρτες και από μη εκλεγμένους ανθρώπους και φορείς, δεν λένε κουβέντα σχετικά με την κατάσταση της Ευρώπης και τις αλλαγές που θα ήθελαν, θα εύχονταν ή θα υπόσχονταν να ακολουθήσουν. Τους αρκούν οι υποτέλειες.
Όσο για εκείνους που επίσης ξέρουν περί του «υποθετικού» αλλά αντιτίθενται, οι όποιες δυνάμεις της Αριστεράς, ασκούν μεν αμυδρές ή έντονες κριτικές στις πολιτικές της ΕΕ, αλλά κάνουν πολύ λίγα για να ανοίξουν κάποιους δρόμους σε αυτή την αντίθεση, ώστε να πάρει πολιτικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά πιο σαφή και κυρίως πιο μαζικά και διεκδικητικά – καθώς τα συνθήματα απαιτούν πάντα τους ανάλογους ανθρώπους για να πάρουν υπόσταση.
Εν τω μεταξύ ενδιαμέσως κινείται ένας μικρός αστερισμός αμφίβολων, αόριστων και, ας πούμε, αιθέριων επαγγελιών, σα να θέλουν και το σκύλο, την ΕΕ, χορτάτο και την πίτα, τις κοινωνικές διεκδικήσεις, ακέραιες. Όπως εκείνο το μνημειώδες βαρουφάκειο πως η Ευρώπη δεν μεταρρυθμίζεται αλλά μετασχηματίζεται.
Ωστόσο, ποτέ άλλοτε ως τώρα δεν ήταν πιο ακριβές το παλιό σύνθημα, που εν τω μεταξύ είχε γίνει αντικείμενο χλεύης και τρόπος αστεϊσμού: ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο. Ποτέ άλλοτε τόσο απροκάλυπτα δεν ταυτιζόταν η πολιτική Ευρώπη με τα στρατιωτικά σχέδια του πολεμικού μηχανισμού της βορειοατλαντικής «συμμαχίας». Ποτέ άλλοτε οι προϋπολογισμοί των χωρών της δεν είχαν ως βασικό άξονα τους πολεμικούς εξοπλισμούς και η ρητορεία τους δεν ήταν στραμμένη στον πόλεμο. Είτε πρόκειται για τον πόλεμο στην Ουκρανία, είτε για τον πόλεμο στο Γάζα, ακόμη και οι πιο αδαείς καταλαβαίνουν πως η ΕΕ είναι ένας μηχανισμός κλιμάκωσης και κάλυψης της βίας και του πολέμου.
Οι ανατριχίλες από το παρελθόν, όχι και τόσο μακρινό, ξανάρχονται.
Εδώ είναι το πεδίο στο οποίο εκτρέφεται και ευδοκιμεί η ακροδεξιά, νεοφασιστική ή όχι. Σε μια σειρά χώρες, σχεδόν σε όλες, το πολιτικό χαρακτηριστικό αυτών των εκλογών είναι η αναμενόμενη μεγάλη άνοδος της. Είτε ως πρώτη, όπως στη Γαλλία, είτε ως ανερχόμενη δυναμικά.
Και για να μιλήσουμε σχετικά με τη δημοκρατία, το κρίσιμο εξαγώγιμο προϊόν της ευρωπαϊκής ιδέας, ας ξαναδούμε με ποιον τρόπο αντιμετωπίζουν ήδη τη Μελόνι, και πώς προετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν φιλικά τη Λεπέν και τις λοιπές παρόμοιες δυνάμεις που η εκπροσώπησή τους στο νέο ευρωκοινοβούλιο θα είναι εξαιρετικά ισχυρή. Η συνέργεια των μηχανισμών της ΕΕ στην τέτοια άνοδο της ακροδεξιάς είναι δεδομένη, από καιρό. Αλλά μιλούσαν συχνά εναντίον της ακροδεξιάς και διατηρούσαν πολιτική απόστασης από αυτήν.
Τώρα έχουμε μια σαφή αλλαγή γραμμής πλεύσης. Αρχίζουν εναγκαλισμοί, σαν εκείνοι της Ούρσουλα φον Λάντεν με τη περιώνυμη Τζόρτζια Μελόνι.
Μήπως να θυμηθούμε το πώς αντιμετώπισε τον Χίτλερ το αμερικάνικο κατεστημένο; Τότε που ο Φορντ έκανε επενδύσεις και εκθείαζε τη φασιστική Γερμανία; Ή τις δηλώσεις εκτίμησης του Χίτλερ που έκανε ο Τσώρτσιλ, ήδη το 1938;
Ακόμη κι αν η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται καλό είναι να ξέρουμε τι συνέβη στο παρελθόν και πως. Και τι στάση είχαν κρατήσει οι δυνάμεις της «ελευθερίας και της δημοκρατίας». Και, κυρίως, πως ο πόλεμος έγινε αναπόφευκτος.
Πως να γίνεται αλλιώς με την ΕΕ; Η δημιουργία, η λειτουργία κι η διεύρυνση της έχει σαφή στόχο, το πως θα εξασφαλίσει την κερδοφορία του μεγάλου κεφαλαίου. Και αν αυτό σε μια κάποια περίοδο προκαλεί αντιθέσεις με το κεφάλαιο άλλων χωρών και περιοχών, των ΗΠΑ συμπεριλαμβανομένων, ο πάγιος εχθρός είναι οι εργαζόμενοι. Αυτοί θα αποδώσουν τα κέρδη στους ολιγάρχες. Από τις δικές τους υστερήσεις θα παραχθούν τα λεφτά. Τα λεφτόδενδρα της ανόητης δεξιάς και κεντροδεξιάς και κάπως κεντροαριστερής φιλολογίας υπάρχουν και είναι η εκμετάλλευση με κάθε τρόπο των εργαζομένων. Οι οποίοι κλήθηκαν να πληρώσουν την τελευταία κρίση και όλες τις κρίσεις.
Και οι δυνάμεις της Αριστεράς έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης που συμμετείχαν σε ένα παιχνίδι εξωρραϊσμού της ΕΕ, από το τέλος της δεκαετίας του 80, κάτω από τα απατηλά λεξιπαίγνια περί της ΕΟΚ των εργαζομένων και των λαών. Συμμετείχαν στην ειρωνεία περί του ΕΟΚ και ΝΑΤΟ. Ίσως από αυτή την άποψη το «βρόμικο 89» έχει μια πιο μακρόχρονη και διαβρωτική συνέπεια.
Αλλά και σήμερα, δυστυχώς, οι δυνάμεις της ειρήνης και της δημοκρατίας, εκείνοι που υποστηρίζουν τα λαϊκά συμφέροντα, ούτε πολύ πειστικοί είναι, ούτε έχουν στο μυαλό και στα σχέδιά τους συνεργασίες, κοινωνικές συσπειρώσεις, προτάσεις ικανές να δώσουν διέξοδο και αισιοδοξία.
Και μαραζώνουν, (και) σ’ αυτές τις ευρωεκλογές, όπως και στην καθημερινή πάλη, διεκδικώντας μια ελάχιστη ή κάπως μεγαλύτερη παρουσία (ποσοστό) εκεί που θα χρειαζόταν να διεκδικούν μια ηγεμονία ικανή να επιβάλλει λύσεις προς όφελος του λαού.
