Δεν είναι αλήθεια ότι η συγκεκριμένη συζήτηση που προβάλλεται στο κείμενο δεν έχει γίνει. Είναι η κατ΄ εξοχήν συζήτηση που γίνεται χρόνια τώρα και που διαμορφώνει, με τη συνδρομή του συνόλου των ΙΜΚ την κυρίαρχη αντίληψη για την εκπαίδευση σε αντίστιξη με την κυριαρχούμενη άποψη που προβάλλεται, μετά από κινητοποιήσεις.

 

Όσο για τη "συνθηματολογία", ας σημειώσουμε ότι οι εξουσιαστικοί μηχανισμοί εξαντλούνται τα τελευταία χρόνια σε πολύ ευρηματικούς ευφημισμούς (περί αυτονομίας, ενδυνάμωσης, ποιότητας, αξιοκρατίας, αριστείας, αποκέντρωσης, Νέοι Ορίζοντες ... ). Οπότε οι κυβερνώντες συνθηματολόγοι δίνουν πρώτοι το σύνθημα με τους ευφημισμούς τους, για να ανοίξει ο χορός των "αντι-συνθημάτων". Γιατί, άλλωστε, είναι δεδομένο ότι οι νυν κυβερνώντες, όπως και οι προηγούμενοι(μνημονεύονται και οι πρώην η Γιαννάκου και η Διαμαντοπούλου" νομοθετούσαν, έτσι κι αλλιώς, μεταρρυθμίσεις και οι "άλλοι" δεν καταλάβαιναν από μεταρρυθμίσεις γι αυτό και εξαντλούνταν στη "συνθηματολογία",όπως,τάχα και σήμερα με τους "Νέους Ορίζοντες"!

 

Μπορούμε να μιλάμε για "εκπαιδευτική μεταρρύθμιση" όταν τα μέτρα που θεσμοθετούνται επιδιώκουν να διευρύνουν, να εμβαθύνουν και να εμπεδώσουν την υπόθεση της παιδείας ως εμπόρευμα της αγοράς(φροντιστήρια, ιδιωτικά, δίδακτρα) και όταν οξύνονται ακόμη πιο πολύ οι ταξικοί αποκλεισμοί και διακρίσεις (βλ. ελάχιστη βάση εισαγωγής, εισαγωγικές εξετάσεις στα πρότυπα, πανελλαδικές εξετάσεις στην Στ' Δημοτικού και στην Γ΄ Γυμνασίου); Ο Ισχυρισμός, εξάλλου, ότι το "άσυλο έχει καταργηθεί προ πολλού" είναι αβάσιμος κι αυτό δείχνει η ιστορία 180 χρόνων(Κωστόπουλος) . Δεν υπάρχει περίπτωση να καταργηθεί το άσυλο, παρά σε περίπτωση που καταργηθεί ο θεσμός του Πανεπιστημίου. Κατ¨ αναλογία, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι επειδή έχει θεσμικά καταργηθεί η ισοτιμία της ψήφου δε χρειάζεται να έχουμε ως σύνθημα "την απλή αναλογική", που όσο δεν κατοχυρώνεται υπάρχει έλλειμμα δημοκρατίας, έτσι που καμιά φορά, όπως συμβαίνει σήμερα, το 23% ασκεί κυβερνητική εξουσία πάνω στο 77% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων Όσο για τον ισχυρισμό, ότι με την ασκούμενη εκπαιδευτική το πανεπιστήμιο "χάνει το χαρακτήρα του, θα ελέγχεται και θα υποτάσσεται στην αγορά" γιατί οι υποστηρικτές αυτού του ισχυρισμού και "πολέμιοι του νόμου θα πρέπει να βρουν πειστικά επιχειρήματα" .

 

Η υπενθύμιση "ότι με τον μπαμπούλα των ιδιωτικών συμφερόντων απειλούνταν το Πανεπιστήμιο, και λόγω της αξιολόγησης που εισήγαγε ο νόμος Γιαννάκου. Έκτοτε, η αξιολόγηση εφαρμόζεται (ο νόμος Γαβρόγλου δεν το άλλαξε αυτό) χωρίς το Πανεπιστήμιο να έχει υποταχθεί στους νόμους της αγοράς και χωρίς να έχει χάσει το χαρακτήρα του". Αυτό το επιχείρημα πώς να το χειριστεί κανείς... Θα αρκεστώ να σημειώσω ότι το θέμα της αξιολόγησης των πανεπιστημίων είναι πολύ σοβαρό: Κατ αρχάς, η αξιολόγηση θεσμοθετήθηκε, κατά καιρούς, με τους ν. 3374/2005 (Γιαννάκου), 4009/2011 (Διαμαντοπούλου) , 4115/2013(Αρβανιτόπουλου) 4653/2020(Κεραμέως). Αυτό από μόνο του κάτι λέει! Για δέκα χρόνια δόθηκε μεγάλη μάχη από τη μεριά των φοιτητών κατά των λεγόμενων Ανεξάρτητων Αρχών Διασφάλισης Ποιότητας στην εκπαίδευση(ΑΔΙΠ-ΕΘΑΑΕ/ΑΔΙΠΠΔΕ/ΕΟΠΠΕΠ). Μόλις το 2014 κατάφερε η ΑΔΙΠ να κάνει τον πρώτο κύκλο αξιολογήσεων νεοφιλελεύθερης "κοπής"!

 

Η ΑΔΙΠΠΔΕ (πρωτοβάθμια/δευτεροβάθμια),ακόμη τρικλίζει...παρά το ότι έχει τον μακροβιότερο πρόεδρο επικεφαλής! Σήμερα, βέβαια, τα πανεπιστημιακά Τμήματα επαίρονται που η ΕΘΑΑΕ τους επιδίδει Αποφάσεις "Πιστοποίησης των προγραμμάτων σπουδών" με την άκρως ταπεινωτική ακαδημαϊκά διατύπωση "διότι συμμορφώνονται πλήρως προς τα κριτήρια της ΕΘΑΑΕ"! Πρόκειται για σαφή συρρίκνωση ή και κατάργηση της ακαδημαϊκής αυτοτέλειας στο περιεχόμενο σπουδών! Όσο για την αγορά: Η αγορά έχει ήδη διεισδύσει στην εκπαίδευση.

 

Το ζήτημα είναι η αναχαίτισή της και η ανάσχεσή της. Αυτή δεν είναι προτεραιότητα των κοινωνικά προνομιούχων. Και, βέβαια, η Αξιολόγηση στα πανεπιστήμια δεν έχει ακόμα διευκολύνει τη διείσδυση της αγοράς. Δε σημαίνει ότι επειδή εφαρμόστηκε η αξιολόγηση, η αγορά "κάνει πάρτι" στην εκπαίδευση. Πολύ σημαντική εδώ είναι η συμβολή των κοινωνικών αγώνων και οι λαϊκές αντιστάσεις. σε αυτή την εξέλιξη Το φιλέτο της εκπαίδευσης,όπως και άλλα δημόσια αγαθά, εκχωρούνται όλο και και περισσότερο στην αγορά.... ο Θεσμός των Ανεξάρτητων Αρχών αξιολόγησης θα κάνει τη "βρομοδουλειά", όσο τις αναγνωρίζουμε ως "ανεξάρτητες"- που δεν είναι- με αξιολογητές "ειδικούς"- που δεν είναι .Το ότι γνωρίζουν το ερευνητικό τους αντικείμενο δε σημαίνει ότι γνωρίζουν το αντικείμενο εκπαιδευτική πολιτική τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, προγράμματα σπουδών, την ιστορία και την παράδοση των ιδρυμάτων,τη θεωρία και τη μεθοδολογία της αξιολόγησης. σχέση εκπαίδευσης και οικονομίας, κ.α.. Δεν είναι εύκολο να υποταχθεί η εκπαίδευση στην αγορά και στους νόμους της, εκτός και αποσυρθούμε από την αντίσταση κατά των αγορών. Οι Ανεξάρτητες Αρχές στην Εκπαίδευση έρχονται να διαδραματίσουν το ρόλο που έχουν οι ¨Οίκοι Αξιολόγησης" στην πιστοποίηση της πιστοληπτικής ικανότητας χωρών, επιχειρήσεων ,κ.α στην καπιταλιστική αγορά.

 

Η χώρα μας έχει την εμπειρία των συνεχών υποβαθμίσεων μετά το 2009...Γνωστός οικονομολόγος(Μάνφρεντ Γκέρτνερ), έχει υποστηρίξει ότι "Δε θα μάθουμε ποτέ με ακρίβεια τι θα συνέβαινε στην Ελλάδα, εάν δεν είχε υπάρξει η παρέμβαση των οίκων αξιολόγησης" . Τρεις οίκοι αξιολόγησης απέκτησαν μεγάλη δύναμη ("Τρίο-κόλαση"),μετά από μια ιστορία εδραίωσης τους, στην Αγγλία και στις ΗΠΑ, 100 χρόνων! Μέσα σε 8 χρόνια (2014-2022) μόνο και μόνο με την ψήφιση του νόμου δεν μπαίνουν οι αγορές ,στο Πανεπιστήμιο,και"στα γρήγορα"; Ο νόμος Διαμαντοπούλου δεν έπεσε από τη σύγκρουση του θεσμικού με το κοινωνικό; Γιατί ζητούνται "πειστικά επιχειρήματα" από τη μεριά των πολέμιων του νόμου, όταν τα δικά τους επιχειρήματα είναι αίολα!

 

Γιατί η Κεραμέως χρειάζεται τη συνδρομή πρόσθετων αίολων επιχειρημάτων, όταν η ίδια μας έχει παραφορτώσει με τις βίαιες αντιμεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση που στο σύνολό τους είναι βαθύτατα αντιλαϊκές στο όνομα της ποιότητας, της αριστείας, της ατομικής ευθύνης, της αξιολόγησης, του "Νόμου και της Τάξης. Ποιος, αλήθεια, πιστεύει ότι ο συγκεκριμένος νόμος δεν θα ανατραπεί, όπως και τόσοι άλλοι, επειδή απλούστατα η αιτιολογική έκθεση που το υποβαστάζει και οι πρόθυμοι συνήγοροι που τον στηρίζουν δεν υπολογίζουν την κοινωνική δυναμική που θα μοχλεύσει η απόπειρα εφαρμογής του; Λίγες είναι οι περιπτώσεις που οι νόμοι καταργηθεί, εν μέρει ή εν όλω, από τις ίδιες τις κυβερνήσεις που τους ψήφισαν, κάτω από την πίεση των κοινωνικών κινητοποιήσεων;