Το υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε ότι την Τετάρτη 10 Μαΐου 2023 θα διεξαχθούν για δεύτερη χρονιά «οι εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα («ελληνική PISA») για μαθητές της ΣΤ’ τάξης Δημοτικού και Γ’ τάξης του Γυμνασίου στη Νεοελληνική Γλώσσα και στα Μαθηματικά». Σε αυτές «θα συμμετάσχουν οι μαθητές της Στ’ Δημοτικού από 300 Δημοτικά Σχολεία της χώρας και της Γ’ Γυμνασίου από 300 Γυμνάσια της χώρας», «τα σχολεία που επελέγησαν αποτελούν αντιπροσωπευτικό δείγμα από το σύνολο των σχολείων της χώρας, ανά βαθμίδα εκπαίδευσης» και «η συμμετοχή των σχολικών μονάδων που έχουν επιλεγεί είναι υποχρεωτική».
Σύμφωνα με την ΥΑ 14163/ΓΔ4-13 Φεβρουαρίου 2023
– «Σκοπός των ως άνω εξετάσεων είναι η εξαγωγή πορισμάτων σχετικά με την πορεία της υλοποίησης των Προγραμμάτων Σπουδών και τον βαθμό επίτευξης των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων σε εθνικό επίπεδο με βασική μονάδα ανάλυσης τις Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, επικεντρώνονται στην έγκυρη και αξιόπιστη διάγνωση των γνώσεων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων των μαθητών και μαθητριών σε θέματα Γλώσσας – Κατανόησης Κειμένου και Μαθηματικών, σύμφωνα με τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα, όπως αυτά αναφέρονται ή περιγράφονται στα σχετικά Προγράμματα Σπουδών».
- «Τα αποτελέσματα των εξετάσεων είναι ανώνυμα και δεν συνεκτιμώνται από τους/τις εκπαιδευτικούς κατά την αξιολόγηση της επίδοσης των μαθητών/τριών στα συγκεκριμένα μαθήματα».
- «Για την προετοιμασία και την εποπτεία της διεξαγωγής των εξετάσεων, έχει συγκροτηθεί άμισθη Επιστημονική Επιτροπή με απόφαση της Υφυπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων (Β’ 1295/2022), μετά από εισήγηση (υπό στοιχεία Φ.13/58/14-03-2022) της Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε.) και απόφαση (πράξη 12/03-03-2022) του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ)…» Η Επιτροπή «έχει την εποπτεία:
(α) Της επικαιροποίησης του Οδηγού με προδιαγραφές εκπόνησης ερωτημάτων κλειστού τύπου και ανοικτού τύπου σύντομης απάντησης,
(β) της επικαιροποίησης ερωτημάτων κλειστού τύπου και της διαμόρφωσης ανοικτού τύπου σύντομης απάντησης και της επιλογής των θεμάτων, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στα Προγράμματα Σπουδών των διδακτικών αντικειμένων της Γλώσσας και των Μαθηματικών, καθώς και του συνοδευτικού υλικού των εξετάσεων,…».
- «Δημιουργείται Αποθετήριο Θεμάτων (Τράπεζα Θεμάτων), με ευθύνη και Εποπτεία της Επιστημονικής Επιτροπής, το οποίο αναρτάται σε ειδική πλατφόρμα του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ). Τα θέματα παραμένουν απόρρητα, πλην της δημοσίευσης ενδεικτικών θεμάτων, τα οποία ανακοινώνονται νωρίτερα από τις εξετάσεις και στα οποία έχει πρόσβαση το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας».
Ανακοινώνοντας τη συνέχεια για φέτος του διαγωνισμού, η Κεραμέως δήλωσε τα εξής: «Υλοποιώντας τη δέσμευσή μας για αξιολόγηση στην εκπαίδευση και με την πεποίθηση ότι οι βελτιωτικές αλλαγές προϋποθέτουν μετρήσιμα δεδομένα, διεξάγουμε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά τις εθνικές εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα. Στόχος μας, να χαράσσουμε εκπαιδευτική πολιτική βάσει συγκεκριμένων, μετρήσιμων, απτών στοιχείων, που συγκεντρώνουμε μέσω αυτού του συστήματος περιοδικής αποτύπωσης των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων, που μας βοηθούν να αναλάβουμε στοχευμένες πρωτοβουλίες για τη συνολική αναβάθμιση της εκπαίδευσης στη χώρα μας. Συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές και καλή επιτυχία στα παιδιά μας».
Οπως έχουμε ξαναπεί πρόκειται για αξιολόγηση του εκπαιδευτικού συστήματος, και εμμέσως πλην σαφώς των σχολικών μονάδων, άρα και των μαθητών και των εκπαιδευτικών τους, βάσει μιας ποσοτικής τυποποημένης τεχνικής μέτρησης της «αποτελεσματικότητας» του εκπαιδευτικού συστήματος και «των επιδόσεων» των σχολείων. Η διαφορά με τον περσινό διαγωνισμό και για να διασκεδαστούν οι εντυπώσεις -και μετά την γενική κατακραυγή των εκπαιδευτικών και της ΟΛΜΕ-, η Επιτροπή επινόησε και τα ερωτήματα «ανοικτού τύπου σύντομης απάντησης», ώστε να δοθεί η εντύπωση ότι τάχα έτσι μπορεί «να αποτυπωθεί ακριβέστερα η πορεία του συλλογισμού και οι δυνατότητες γραπτής έκφρασης των μαθητών».
Ας θυμηθούμε, λοιπόν, τις πραγματικές επιδιώξεις της «ελληνικής PISA»:
Καταρχάς να υπενθυμίσουμε τι έλεγε ο ιμπεριαλιστικός οργανισμός ΟΟΣΑ (σε ρόλο τρόικας), στην προκαταρκτική μελέτη του για το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα το 2017, όταν στην κυβέρνηση ήταν οι συριζαίοι, που οργάνωσαν για την προβολή αυτών των θέσεων και φιέστες και σχετικά δημοσιεύματα:
«Ο ΟΟΣΑ παρατηρεί εδώ ότι στην Ελλάδα υπάρχουν λίγες μόνο εθνικές αξιολογήσεις των μαθητών, ωστόσο ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά σε ιδιαίτερα μαθήματα και φροντιστήρια, λόγω του συστήματος εισαγωγής στην Τριτοβάθμια. Προτείνονται περισσότερες διαδικασίες αξιολόγησης επί των επιδόσεων των σχολείων (κατ’ αναλογία του διεθνούς διαγωνισμού PISA για την αξιολόγηση των μαθητών), αλλά και συγκέντρωση κοινωνικών και οικονομικών στατιστικών και δεδομένων για τους μαθητές και τα σχολεία, προκειμένου να ενισχυθεί η λήψη αποφάσεων. Η Τσεχία, η Ισλανδία, η Ιρλανδία, η Σουηδία και η Εσθονία το κάνουν».
Κοντολογίς, οι ποσοτικές μετρήσεις με όχημα τα «διαγνωστικά τεστ» είναι εκείνες που θα αποφανθούν για την «αποτελεσματικότητα» του εκπαιδευτικού συστήματος, τις «επιδόσεις των σχολείων» και θα διαμορφώσουν στη συνέχεια και τις παρεμβάσεις της Πολιτείας και τις «μεταρρυθμίσεις» που θα υιοθετηθούν.
Το περιεχόμενο αυτών των υποδείξεων, δηλαδή η έμφαση στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, ανάλογα με τις κατά καιρούς ανάγκες της καπιταλιστικής αγοράς, έχουν υιοθετήσει με ιδιαίτερη ένταση όλα τα τελευταία χρόνια οι αστικές κυβερνήσεις στις εκπαιδευτικές τους μεταρρυθμίσεις.
Εχουν απορρίψει μετά βδελυγμίας την προοδευτική αντίληψη ότι όλα τα παιδιά πρέπει να είναι αποδέκτες του συσσωρευμένου πλούτου των γνώσεων και του πολιτισμού της ανθρωπότητας, ώστε να αναπτυχθεί ολόπλευρα η προσωπικότητά τους και να αναδειχθούν οι ιδιαίτερες κλίσεις και ικανότητές τους και ότι αυτό αποτελεί υποχρέωση της πολιτείας, που πρέπει να την εκπληρώνει με οργανωμένο και συστηματικό τρόπο. Αντ’ αυτής προτείνονται προγράμματα σπουδών «α λα καρτ», σύμφωνα με τις «ιδιαίτερες ανάγκες» των μαθητών τους, δηλαδή προγράμματα ανάπτυξης συγκεκριμένων γνώσεων και δεξιοτήτων, που καθορίζονται από την ταξική προέλευση των μαθητών και από το πώς προδιαγράφει το αστικό σχολείο τη μελλοντική ένταξή τους στην αγορά εργασίας.
Λίγα ελληνικούλια, λίγα αγγλικούλια, λίγες βασικές γνώσεις μαθηματικών και πληροφορικής απαιτεί σήμερα η αγορά για τους μαθητές, μελλοντικούς εργάτες στις καπιταλιστικές γαλέρες. Και αυτές οι δεξιότητες θα αποτιμώνται μέσω των διεθνών ή εθνικών διαγωνισμών τύπου PISA.
Δεν θα αρκούν δηλαδή τα Προγράμματα Σπουδών, τα διαμορφωμένα σε αυτήν την κατεύθυνση, αλλά αυτή καθαυτή η επιβολή των «διαγνωστικών εξετάσεων» τύπου PISA και η αναζήτηση επιτυχίας σε αυτές θα σπρώχνουν τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές, τις σχολικές μονάδες σε αυτόν τον δρόμο, της κατάκτησης ενός «τυφλοσούρτη» τυποποιημένων απαντήσεων, που θα μετρά τάχα την επιτυχία του εκπαιδευτικού συστήματος και του διδακτικού έργου που πραγματοποιείται στα σχολεία.
Είναι δε μέγα ψέμα ότι η Ελληνική PISA δεν συνδέεται με την αξιολόγηση, επειδή, λέει, «τα αποτελέσματα των εξετάσεων είναι ανώνυμα και δεν συνεκτιμώνται από τους/τις εκπαιδευτικούς κατά την αξιολόγηση της επίδοσης των μαθητών/τριών στα συγκεκριμένα μαθήματα». Ο Ν. 4823/2021 (άρθρο 104) καθιστά σαφές ότι η εξαγωγή πορισμάτων, για τον βαθμό επίτευξης των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων αφορά και τη σχολική μονάδα: «Σκοπός των ως άνω εξετάσεων είναι η εξαγωγή πορισμάτων, σχετικά με την πορεία υλοποίησης των προγραμμάτων σπουδών και τον βαθμό επίτευξης των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων σε εθνικό επίπεδο, περιφερειακό επίπεδο και σε επίπεδο σχολικής μονάδας».
Το αποτέλεσμα θα είναι η αξιολόγηση και κατ΄επέκταση κατηγοριοποίηση των μαθητών, των εκπαιδευτικών και των σχολείων, ενώ μέσω των διαγωνισμών αυτού του είδους και των αποτελεσμάτων τους, η κυβέρνηση, το υπουργείο Παιδείας θα φορτώνουν στους συμμετέχοντες (μαθητές, εκπαιδευτικούς) την αποτυχία της εγκληματικής τους πολιτικής στην εκπαίδευση.
Η ΥΑ αναφέρει ότι θα υπάρξει και αποθετήριο θεμάτων καθώς και δημοσίευση ενδεικτικών θεμάτων πριν τον διαγωνισμό. Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, τις επιπτώσεις αυτής της απόφασης: Κατευθυνόμενα μαθήματα, απομάκρυνση από την αναζήτηση έστω και της ελάχιστης γνώσης και εξάσκηση σε τεστ πολλαπλής επιλογής, τυφλοσούρτες επιτυχίας που θα λανσάρουν «ειδικοί» στο διαδίκτυο, κ.λπ.
Υπενθυμίζουμε επίσης τι ανέφερε σχετικά η ΟΛΜΕ σε παλαιότερη σχετική ανακοίνωσή της: «Με μια εκπαιδευτική λογική που θυμίζει σε μεγάλο βαθμό την αντίστοιχη μέτρηση της ανταγωνιστικότητας στο πεδίο της οικονομίας, ο ΟΟΣΑ δημιουργεί ακατάπαυστα αξιολογικές ιεραρχίες εκπαιδευτικών συστημάτων, με μια σοβαροφανή και επιστημονικοφανή μεθοδολογία που νομιμοποιεί σε τελική ανάλυση ένα ανταγωνιστικό, αγοραίο και εξετασιοκεντρικό πρότυπο εκπαίδευσης την κατηγοριοποίηση και την ταξική διαφοροποίηση των σχολείων. Το θεωρητικό μοτίβο είναι απλοϊκό, αλλά ηγεμονικό ταυτόχρονα: υιοθετήστε ότι ‘’αποδίδει’’, αξιολογήστε σωστά τα σχολεία σας, μετρήστε με ακρίβεια, εξασκήσετε σωστά τους μαθητές σας στις ‘’βασικές δεξιότητες’’ και θα βελτιωθεί συνολικά η εθνική απόδοσή σας, άρα και η ευημερία. Αυτός είναι πολύ συνοπτικά, ο πλασματικός κόσμος της κυρίαρχης εκπαιδευτικής πολιτικής σε εθνικό και διεθνές επίπεδο: κριτήρια, δείκτες, εκθέσεις αξιολόγησης, μέτρηση, ανταγωνισμός και ασφαλώς επιχειρηματικότητα».
Γιούλα Γκεσούλη - Eksegersi.gr
