Πολλά ερωτηματικά δημιουργήθηκαν στις τάξεις των εκπαιδευτικών μετά τις πρόσφατες προγραμματικές δηλώσεις του νέου υπουργού Παιδείας κ. Πιερρακάκη. Προγραμματικές και με μία δεύτερη έννοια αφού αναφέρθηκε πιο πολύ σε προγραμματιστικά περιβάλλοντα παρά σε ανθρωπικά.
Ίσως είναι πολύ νωρίς για συμπεράσματα. Ένα πράγμα όμως είναι σαφές: αλλάζει το επιδιωκόμενο μοντέλο του εκπαιδευτικού.
Ας καλωσορίσουμε λοιπόν τον απόλυτα προγραμματισμένο εκπαιδευτικό. Τον εκπαιδευτικό που θα αναλώνεται στο να κάνει τικ στον επόμενο μετρήσιμο στόχο που θα τού έχει ανατεθεί και που πρέπει δια παντός να ξεχάσει πως στην εκπαιδευτική διαδικασία πιο σημαντικοί είναι οι μη μετρήσιμοι στόχοι. Τον εκπαιδευτικό που θα πρέπει να αποδεχτεί να τυποποιήσει την τέχνη της διδασκαλίας σε τεχνική.
Η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείο Παιδείας με το νομικό στρίμωγμα στους εκπαιδευτικούς κατάφερε να καταπνίξει κάθε αντίδραση. Ας ελπίσουμε η τωρινή ηγεσία που ονειρεύεται το ψηφιοποιημένο σχολείο να μην έχει βάλει σκοπό να απενεργοποιήσει κάθε δράση. Ας ευχηθούμε να μην περάσουμε από το «δεν επιτρέπεται να διαφωνείς και να αντιδράς» στο «δεν χρειάζεται να δρας, απλά θα εφαρμόζεις», αφού όλα θα είναι αυτοματοποιημένα και προγραμματισμένα.
Λογισμός στην διδασκαλία, όχι μόνο λογισμικά
Για να μην τα ισοπεδώνουμε όλα να πούμε το εξής: φυσικά και υπάρχουν πολλές αγκυλώσεις, πολλές αναχρονιστικές εφαρμογές στην εκπαίδευση που απαιτούν ψηφιακό εκσυγχρονισμό. Η ψηφιοποίηση και ο αυτοματισμός είναι απαραίτητα και καλοδεχούμενα. Αυτά όμως όσον αφορά την γραφειοκρατία, τη διοίκηση και τη χαρτούρα. Όσον αφορά όμως την ίδια την ουσία της διδασκαλίας εκεί απαιτείται μια εντελώς άλλη προσέγγιση που δεν μπορεί να βοηθηθεί από τα λογισμικά. Εκεί χρειάζεται λογισμός αφού το μυαλό των μαθητών δεν λειτουργεί με bits και bytes αλλά με συναισθήματα και γνώσεις. Χρειάζεται έμπνευση. Χρειάζεται γνώση της σχολικής πραγματικότητας. Και το κυριότερο: απαιτεί εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς, παιδαγωγική ελευθερία και άμεση βελτίωση των συνθηκών εργασίας τους και των αμοιβών τους. Με εξαθλιωμένους και απαξιωμένους εκπαιδευτικούς δεν υπάρχει παιδεία. Καλή είναι η τεχνολογική επένδυση που έχει εξαγγελθεί αλλά στην επένδυση στους εκπαιδευτικούς θα προχωρήσει ποτέ κανείς; Η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας που θα δώσει πίσω στους εκπαιδευτικούς την αξιοπρέπεια τους θα είναι πραγματικά καινοτόμος και πρωτοποριακή. Αλλιώς θα είναι «μία από τα ίδια», ακόμα και αν το περιτύλιγμα είναι φανταχτερό.
«Δεν έχετε ψωμί; Φάτε παντεσπάνι»!
Από τις εξαγγελίες του νέου υπουργού Παιδείας δημιουργείται η εντύπωση πως αφορούν τα κερασάκια σε μία τούρτα που λείπει όμως. Καλή είναι ψηφιοποίηση, καλοί είναι οι διαδραστικοί πίνακες, καλή η ρομποτική και η τεχνητή νοημοσύνη αλλά μήπως πρέπει να προηγηθεί η κουβέντα για άλλα πιο θεμελιώδη θέματα: Για την υποχρηματοδότηση (Η χώρα μας σε ποσοστό δαπανών βρίσκεται στη 18η θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ),για τα σαθρά κτίρια που πέφτουν σοβάδες από τα ταβάνια ή που έχουν πολλές αίθουσες προκάτ, για τους στοιβαγμένους μαθητές στις αίθουσες,για την οικονομική και ηθική απαξίωση των εκπαιδευτικών και για την φόρτωσή τους με ένα σωρό εξωδιδαχτικές εργασίες λόγω ελλείψεων σε γραμματειακή υποστήριξη και βοηθητικό προσωπικό, για το απαρχαιωμένο εκπαιδευτικό σύστημα που στροβιλίζεται ολόκληρο εδώ και 40 χρόνια γύρω από τις πανελλαδικές εξετάσεις, για την πλήρη υποβάθμιση των εικαστικών μαθημάτων, των τεχνών και του αθλητισμού στο σχολικό γίγνεσθαι, για τα κενά των εκπαιδευτικών στα σχολεία τα οποία καλύπτονται όταν έχουν ήδη χαθεί χιλιάδες ώρες μαθημάτων ή και ποτέ.Με άλλα λόγια, καλή είναι κάλυψη των τεχνητών αναγκών της παιδείας αλλά προηγείται η κάλυψη των φυσικών. Η παιδεία έχει ανάγκη από μετασχηματισμό αλλά όχι μόνο ψηφιακό. Τελικά τι είναι αυτό που χρειαζόμαστε: e-sxoleio ή σχολείο;
ΥΓ. Για την αποφυγή παρεξηγήσεων: φυσικά καιτα τεχνολογικά μέσα δεν είναι επικίνδυνα και μπορούν να βοηθήσουν ουσιαστικά την εκπαιδευτική διαδικασία. Απλά δεν μπορούννα την υποκαταστήσουν.Τίποτα δεν μπορεί να υποκαταστήσει τον εκπαιδευτικό,το μάθημα και το σχολείο. Κανένα ρομπότ, κανένα ψηφιακό περιβάλλον και κανένα e-sxoleio.
