«Είναι πάρα πολύ σημαντικό οι εκκενώσεις οι οποίες διατάσσονται από την Πολιτική Προστασία να υλοποιούνται με τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα». Αυτή ήταν η ατάκα του πρωθυπουργού από τις Βρυξέλλες, μέρος μιας δήλωσης που έγινε με αφορμή τις μεγάλες (και προσώρας ανεξέλεγκτες) πυρκαγιές που βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ελλάδα, αφήνοντας δεκάδες σπίτια και χιλιάδες εκτάρια δασικής έκτασης να γίνονται παρανάλωμα του πυρός.
Η δήλωση δεν αποτελεί τόσο μια ένδειξη της κυνικότητας και της αλαζονείας του ανδρός, όσο συνοψίζει την πολιτική γραμμή που ακολουθεί η κυβέρνησή του απέναντι σε οποιαδήποτε κρίση, από τον κορονοϊό και την ενεργειακή πολιτική, έως τα εθνικά ζητήματα και την κλιματική αλλαγή, και η οποία συνίσταται σε δύο στοιχεία. Πρώτον, την ένταξη των ελληνικών κρίσεων σε μια ευρύτερη, διεθνή κρισιακή συγκυρία, σε μια λογική «είμαστε καλύτεροι από τους άλλους που τα πάνε χειρότερα». Δεύτερον, την εφαρμογή ενός δόγματος μετάθεσης των ευθυνών στους πολίτες, πρακτική που επιτρέπει στην κυβέρνηση να κρατά εντέλει για τον ρόλο της την θέση του ηθικού επιβραβευτή της κοινωνίας. Μια επιστροφή σε δύο προτάσεις-μέρη της προαναφερθείσας δήλωσης είναι διαφωτιστική: «Θέλω να ζητήσω από τους συμπολίτες μας να υπακούουν στις οδηγίες της Πολιτικής Προστασίας» και «Φωτιές είχαμε, έχουμε και θα έχουμε, είναι και αυτό ένα από τα αποτελέσματα της κλιματικής κρίσης την οποία βιώνουμε με ολοένα και μεγαλύτερη ένταση».
Ατομική ευθύνη και υπακοή. Κλιματική κρίση και ελληνική περίπτωση. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη ακολουθεί ένα μοτίβο που δεν έχει σχέση αποκλειστικά με το όποιο βραχυπρόθεσμο εκλογικό όφελος, αλλά αποκτά συγκεκριμένες προεκτάσεις, αν παρακολουθήσει κανείς τις προτεραιότητες της μητσοτακικής διακυβέρνησης. Ο μονόπλευρα υγειονομικά ή οικιστικά «υπεύθυνος πολίτης» δεν αποτελεί απλό σκευώρημα των επικοινωνιολόγων του χιλιοτραγουδισμένου τσιτάχ-Μωυσή-Τσώρτσιλ της Ελλάδας: εκφράζει και εμπεδώνει έναν ανθρωπότυπο που «κουμπώνει» στις ιεραρχήσεις μιας ομάδας ανθρώπων αποφασισμένων να εκποιήσουν τη χώρα, ενόσω οι ίδιοι απολαμβάνουν τα ωφελήματα των αξιωμάτων τους.
Πίσω από τις εκκενώσεις που αναγορεύονται σε αντιπυρική πολιτική και τις δικαιολογίες που προσπαθούν να μας πείσουν πως ο Μητσοτάκης είναι ό,τι καλύτερο διαθέτουμε κρύβεται μια δέσμη πολιτικών δομικά σχεδιασμένων να προτιμούν το ελάχιστο για τις υποτελείς τάξεις και το μέγιστο για τις οικονομικές και πολιτικές ελίτ. Το «κάποια στιγμή το δάσος θα καεί» που ξεστόμισε ανερυθρίαστος ο τωρινός ένοικος του Μεγάρου Μαξίμου στον Ερημίτη της Κέρκυρας το 2020 ταιριάζει γάντι με το δόγμα της φυγής που εφαρμόζεται ως υποκατάστατο σε κάθε είδους αντιπυρική δράση και με την πραγματικότητα του πρόσφατου σχετικά περιβαλλοντοκτόνου νομοσχεδίου Χατζηδάκη. Οι κακές γλώσσες λένε μάλιστα ότι και η τωρινή κρίση πιθανότατα θα σταθεί αφορμή, ώστε να εκχωρηθεί κομμάτι της πυρόσβεσης σε ιδιώτες. Στη γνωστή λογική του outsourcing.
Της ύβρεως (ακόμη και της κοσμικής) ακολουθεί συνήθως η Νέμεσις. Στην περίπτωση ωστόσο του Έλληνα πρωθυπουργού, ο οποίος έχει θριαμβεύσει σε δύο εκλογικές αναμετρήσεις απέναντι σε μια αδύναμη και διασπασμένη αντιπολίτευση και φαίνεται απρόσβλητος απέναντι σε κάθε είδους κρίση, μια κάποιου είδους τιμωρία δεν προβλέπεται, άμεσα τουλάχιστον. Η δική του, πολιτικής φύσεως εκκένωση, διαρκώς αναβάλλεται και η πολύνεκρη τραγωδία στο Μάτι εγκαλείται ως μέτρο σύγκρισης σε μια πανηγυρική αποθέωση της νεκροπολιτικής.
Όμως αν μια κυβέρνηση αρκείται σε μια τόσο στενή πρόσληψη της ζωής, ως απλώς ένα μη αρνητικό πρόσημο σε μια αέναη καταμέτρηση (απευκταίων και ιεραρχικά κυρίαρχων) ανθρώπινων απωλειών, μη θεωρώντας απώλειες τα δέντρα και τα ζώα, τον κόσμο που περιβάλει, συνέχει και ορίζει το τι είναι άνθρωπος, αυτό ομολογεί πολλά και για το πώς αντιμετωπίζει τους πολίτες της. Η εκκένωση εν προκειμένω δεν συνιστά τεκμήριο φροντίδας. Υπάρχουν περιπτώσεις σαν τη σημερινή, που περιγράφει με τον καλύτερο τρόπο την αδιαφορία και την παραίτηση.
