Του Θανάση Τσιριγώτη
Ξαφνικά φάνηκε ότι τα γεγονότα υποχωρούσαν μπροστά στη σκιά τους και ότι η εικόνα «έτρωγε» την ουσία των πραγμάτων. Το ίδιο ξαφνικά, το «μετά» μπήκε στη ζωή μας και απλώνει απειλητικά τις φτερούγες του πάνω από το ρεαλισμό. Αφορμή για τις παραπάνω εισαγωγικές σκέψεις είναι ο σαρωτικός θρίαμβος του άγνωστου Κασσελάκη πάνω στους μπαρουτοκαπνισμένους ρεφορμιστές του ΣΥΡΙΖΑ, πατέρες της ίντριγκας και μητέρες της διγλωσσίας, του οπορτουνισμού και της αστοϋπηρεσίας. Αναμφίβολα η επικράτηση του πλουσιόπαιδου ήρθε απ’ έξω και για τους έξω. Αλλά η μεθοδολογία χρειάζεται περισσότερη ανάλυση, οξυμένο κριτήριο, συσχετισμό δεδομένων.
Έτσι λοιπόν έχουμε την εισαγωγή της λεγόμενης «μεταπολιτικής» για την οποία εξ αρχής, ευθαρσώς και ακλόνητα, λέμε ότι πρόκειται για μία ανοησία, μία βλακώδη έκφραση η οποία προσπαθεί να αναιρέσει τα γνωστά σχήματα. Έτσι, εδώ και 30 χρόνια από τη βροντώδη παλινόρθωση (η πραγματική έγινε νωρίτερα) στις χώρες του ανατολικού μπλοκ, γίναμε μάρτυρες των παρακάτω. Η αστική κοινωνία και ο καπιταλισμός ονομάστηκαν μεταβιομηχανική κοινωνία, όρος ουδέτερος και άχρωμος, ιδιαίτερα αγαπητός στους πανεπιστημιακούς κύκλους. Επανέρχεται στο προσκήνιο η παλιά μπερνσταϊνική θεωρία πως σημασία έχει η διαδικασία (ο δρόμος, η κίνηση) και όχι ο τελικός σκοπός.
Έτσι ο σοσιαλισμός, ανώτερη κοινωνική οργάνωση, έδωσε τη θέση του στα κινήματα και τον ακτιβισμό (πρακτικισμό). Ιδιαίτερη έκφραση των παραπάνω είναι η θεωρία τού να αλλάξουμε τα πράγματα, αλλά όχι να πάρουμε την εξουσία. Τρανό δείγμα είναι οι θεωρίες του υποδιοικητή Μάρκος στους Ζαπατίστας ή του Χαλογουέη στην Αγγλία. Λέξεις και έννοιες όπως εργατική τάξη αντικαταστάθηκαν από το «πλήθος» και η συνεκτικότητα της μαρξιστικής θεωρίας από τη νέα αριστερά και τον νεοαναθεωρητισμό. Στη θέση των ιστορικών σκοπών της εργατικής τάξης, που είναι ο σοσιαλισμός, μπήκαν τα δικαιώματα και ελευθερίες.
Ο «δικαιωματισμός» και η αναγνώριση των δικαιωμάτων σε μειονότητες, έγχρωμους, μετανάστες, γυναίκες, αλλόθρησκους, άτομα με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό, έγινε το ευαγγέλιο πολλών κινημάτων και ανθρώπων που αναφέρονταν στην αριστερά. Οι κομμουνιστές δεν αρνούνται τα κοινωνικά δικαιώματα. Αυτά όμως μένουν λειψά και μετέωρα, αδύναμα και ενσωματώσιμα όταν δεν υπηρετούν τον στρατηγικό στόχο που είναι η ανατροπή του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού. Οι κομμουνιστές είναι ουμανιστές και πανανθρώπινοι, γιατί αγωνίζονται για το σπάσιμο όλων των αλυσίδων που διαιωνίζουν την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, δεν μένουν στη μέση του δρόμου, δεν κλαίνε για την ανθρώπινη δυστυχία αλλά αγωνίζονται σκληρά και μέχρι το τέλος. Οι «μετά» υποκλίνονται στην εικόνα και την επικοινωνία και παραγνωρίζουν την ουσία των πραγμάτων. Η φόρμα (εικόνα) αναδεικνύει τόσο στην πολιτική όσο και στις τέχνες το περιεχόμενο. Ένα καλογραμμένο ποίημα αξίζει περισσότερο από μία κραυγή απόγνωσης που χάνεται στο άπειρο. Αλλά η εικόνα δεν μπορεί να υπερισχύει των αξιών του περιεχομένου.
Τις τελευταίες μέρες είδαμε την τρομακτική εισβολή των εικόνων στις εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ. Αρκετοί μίλησαν για την αυγή της μετα-πολιτικής και άλλοι για το μεταμοντέρνο. Όμως τι είπε ο νέος ηγέτης; Τι πρεσβεύει; Πώς θα πορευτεί; Αυτά υποχώρησαν μπροστά στα σκυλιά του και τις ιδρωμένες φανέλες. Είναι σημεία των καιρών, όπως οι ανοησίες πως δεν υπάρχουν διαχωρισμοί δεξιάς και αριστεράς, φτωχών και πλουσίων, εκμεταλλευτών και εκμεταλλευόμενων. Είναι φανερό πως όσο υποχωρούν τα συνεκτικά στοιχεία του μαρξισμού θα βγαίνουν στην επιφάνεια οι φελλοί. Αλλά όπως σε ένα οικοδόμημα, σημασία έχουν τα θεμέλιά του και όχι οι φαντεζί διακοσμήσεις.
Θανάσης Τσιριγώτης
